Κωνοφόρα δέντρα

Από τη Vickos22

Μαθήτρια της έκτης τάξης

Τα κωνοφόρα (γνωστά και ως πευκόφυτα) είναι μία από τις 13 ή 14 συνομοταξίες του φυτικού βασιλείου. Τα κωνοφόρα είναι γυμνόσπερμα, με τους σπόρους προστατευμένους σε κώνους. Όλα τα κωνοφόρα έχουν ξυλώδη κορμό, με τα περισσότερα να είναι δέντρα, ενώ λίγα είναι θάμνοι. Η συνομοταξία περιλαμβάνει 8 οικογένειες, 68 γένη και 630 είδη. Αν και ο αριθμός ειδών είναι μικρός, ο ρόλος των κωνοφόρων έχει τεράστια οικολογική σημασία, επειδή κυριαρχούν σε τεράστιες εκτάσεις γης, όπως στην τάιγκα στο βόρειο ημισφαίριο και αποτελούν τις πρώτες ύλες για ξυλεία και χαρτί.

Κλασικά παραδείγματα κωνοφόρων είναι το έλατο, το πεύκο, ο κέδρος, το κυπαρίσσι, ο γιουνίπερος και ο λάρικας.



Είναι δέντρα με μονό συνήθως ευθύ κορμό και τα κλαδιά δε φτάνουν σε ύψος μεγαλύτερο από αυτόν. Πολλά παράγουν ρετσίνι για να τα προστατεύει από τα έντομα και τους μύκητες, που όταν απολιθώνεται γίνεται κεχριμπάρι. Κάποια είδη ξεπερνούν σε ύψος τα 100 μέτρα, όπως οι σεκόγιες. Τα περισσότερα είναι αειθαλή και έχουν μακρόστενα σε σχήμα βελόνας φύλλα, ενώ άλλα όπως το κυπαρίσσι έχουν επίπεδα φύλλα που μοιάζουν με λέπια. Τα κωνοφόρα αναπαράγονται με γύρη που παρασέρνεται από τον άνεμο. Τα σπέρματα αναπτύσσονται μέσα σε προστατευτικό κώνο.



Φυτά

ΠΗΓΗ: Βικιπαίδεια

Σαντορίνη

Από την elpis00

Μαθήτρια της έκτης τάξης

Το νησί Σαντορίνη ή Θήρα βρίσκεται στο νότιο Αιγαίο πέλαγος, στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Κυκλάδων, νότια της Ίου και δυτικά από την Ανάφη. Η έκτασή της είναι 75,8 τετραγωνικά χιλιόμετρα.



Σήμερα η Σαντορίνη είναι ένα από τα διασημότερα τουριστικά κέντρα του κόσμου. Είναι επίσης γνωστή για τα ηφαίστειά της. Ανήκει στο ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου και χαρακτηρίζεται ως ενεργό ηφαίστειο μαζί με τα Μέθανα, τη Μήλο και τη Νίσυρο.



Το όνομα της νήσου «Θήρα» προέρχεται από τον αρχαίο Σπαρτιάτη Θήραν που από τη Σπάρτη προερχόμενος αποίκησε πρώτος τη νήσο αυτή. Το δε όνομα «Σαντορίνη» προέρχεται από τους διερχόμενους Φράγκους Σταυροφόρους οι οποίοι κατά το πέρασμά τους στέκονταν για ανεφοδιασμό κοντά σε εκκλησία της Αγίας Ειρήνης (Σάντα Ειρήνη) η οποία υπήρχε στο νησί.



Η οικονομική ζωή της Σαντορίνης πριν από το 1960, όταν άρχισε σταδιακά η κίνηση ξένων επισκεπτών στο νησί για τουριστικούς λόγους, βασιζόταν στις καλλιέργειες και στο εμπόριο.

Το «Χαμόγελο της Τζοκόντας» του Μάνου Χατζιδάκι με φόντο το θρυλικό ηλιοβασίλεμα της Σαντορίνης

Ταξίδια

ΠΗΓΗ: Βικιπαίδεια
ΕΙΚΟΝΕΣ: Google
ΧΑΡΤΗΣ: 2dim-kalam.thess.sch.gr

If I Were a Rich Man

Ο «Βιολιστής στη Στέγη» (Fiddler on the Roof) είναι ένα από τα πιο γνωστά και δημοφιλή μιούζικαλ στην ιστορία του μουσικού θεάτρου. Το 1971 έγινε κινηματογραφική ταινία και απέσπασε πολλά βραβεία, ενώ ο πρωταγωνιστής Τοπόλ προτάθηκε για το βραβείο Όσκαρ.

Η ιστορία διαδραματίζεται στη Ρωσία των αρχών του 20ού αιώνα και παρακολουθεί έναν Εβραίο, πιστό στα έθιμα και τις παραδόσεις του λαού του, ο οποίος προσπαθεί να προσαρμοστεί στις αλλαγές που συντελούνται γύρω του.

Στο απόσπασμα που ακολουθεί ο ήρωας περιγράφει τι θα έκανε αν ήταν πλούσιος:

Oh, dear Lord! You made many many poor people...
I realize, of course, it’s no shame to be poor,
but it’s no great honor either!
So, what would have been so terrible,
if I had a small fortune?

If I were a rich man,
yubby dibby dibby dibby dibby dibby dibby dum,
all day long I’d biddy biddy bum,
if I were a wealthy man...

I wouldn’t have to work hard,
yubby dibby dibby dibby dibby dibby dibby dum,
if I were a biddy biddy rich,
idle diddle daidle daidle man...

I’d build a big, tall house with rooms by the dozen
right in the middle of the town!
A fine, tin roof with real wooden floors below!
There would be one long staircase just going up
and one even longer coming down...
And one more leading nowhere, just for show!

I’d fill my yard with chicks and turkeys and geese
and ducks for the town to see and hear,
squawking just as noisily as they can!
And each loud -agay and ago and aga and aca-
will land like a trumpet on the ear,
as if to say: «Here lives a wealthy man!»

If I were a rich man,
yubby dibby dibby dibby dibby dibby dibby dum,
all day long I’d biddy biddy bum,
if I were a wealthy man!

I wouldn’t have to work hard,
yubby dibby dibby dibby dibby dibby dibby dum,
if I were a biddy biddy rich,
idle diddle daidle daidle man...

I’d see my wife, my Golde, looking like a rich man’s wife
with a proper double-chin,
supervising meals to her heart’s delight!
I see her putting on airs and strutting like a peacock
—Oh, what a happy mood she’s in!—
screaming at her servants day and night!

The most important men in town will come to fawn on me!
They will ask me to advise them like a Solomon The Wise:
«If you please, Reb Tevye...», «Pardon me, Reb Tevye...»
Posing problems that would cross a rabbi’s eyes!

And it won’t make one bit of difference
if I answer right or wrong;
when you're rich, they think you really know!

If I were rich, I’d have that time that I lack
to sit in the synagogue and pray
and maybe have a seat by the eastern wall!
And I’d discuss the Holy Books with the learned men
seven hours every day
and that would be the sweetest thing of all!

If I were a rich man,
yubby dibby dibby dibby dibby dibby dibby dum,
all day long I’d biddy biddy bum,
if I were a wealthy man!

I wouldn’t have to work hard,
yubby dibby dibby dibby dibby dibby dibby dum...
Lord, who made the lion and the lamb,
You decreed I should be what I am!

Would it spoil some vast eternal plan,
if I were a wealthy man?

ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Topol
ΤΑΙΝΙΑ: Fiddler on the Roof (1971)

ΤαινίεςΤραγούδια

Η Βικιπαίδεια στα ποντιακά

Η γνωστή διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια Βικιπαίδεια υπάρχει και στην ποντιακή διάλεκτο! Πρόκειται για μια αξιέπαινη προσπάθεια που, όμως, χρειάζεται τη συνεισφορά όσων γνωρίζουν να τη μιλούν και να τη γράφουν.

Δείτε, για παράδειγμα, το λήμμα για την ήπειρό μας:

Πατήστε στην επόμενη εικόνα και πλοηγηθείτε σ’ αυτήν την πρωτότυπη εγκυκλοπαίδεια. Δώστε προσοχή σε όλες τις λεπτομέρειες του ιστότοπου και το αποτέλεσμα θα σας ανταμείψει!

Ο Ποντιακός Ελληνισμός 1. Η ποντιακή διάλεκτος 2. Μικρό ποντιακό λεξικό 3. Ο Αστερίξ στα ποντιακά (κόμικς) 4. Η Βικιπαίδεια στα ποντιακά 5. Ειδήσεις στα ποντιακά

Προτείνουμε

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΙΚΟΝΩΝ: podilato98.blogspot.com

Η ποντιακή διάλεκτος

Η Ποντιακή είναι μια διάλεκτος της ελληνικής γλώσσας που ξεκινάει από τον 8ο αι. π.Χ., όταν οι Έλληνες της Ιωνίας αποίκησαν τον Πόντο. Εκεί οργανώθηκαν σε οχυρωμένες πόλεις, όπως η Τραπεζούντα, η Κερασούντα, η Σινώπη, η Αμισός (Σαμψούντα) και η Αμάσεια.

Αρκετούς αιώνες αργότερα, το 301 π.Χ., ο Πόντος οργανώνεται σε ανεξάρτητο κράτος, ενώ κατά τη Ρωμαιοκρατία (63 π.Χ. – 335 μ.Χ.) οι βασιλείς του βρίσκονται υπό την κηδεμονία των Ρωμαίων.

Τα βυζαντινά χρόνια ο Πόντος αποτελεί το ακριτικό προπύργιο κατά των επιδρομών της Ανατολής. Μάλιστα η αυτοκρατορία της Τραπεζούντας (1204–1461) αντιστάθηκε στην τουρκική προέλαση περισσότερα χρόνια από την Κωνσταντινούπολη.

Άποψη της Τραπεζούντας σήμερα

Αρκετά απομονωμένος γλωσσικά, ο Πόντος διατήρησε πολλά αρχαϊκά στοιχεία. Μερικά από αυτά είναι:

• Η προφορά του «η» ως «ε».
  (το πεγάδιν = το πηγάδι, η νύφε = η νύφη, ζελεύω = ζηλεύω)
• Η χρήση ψιλών συμφώνων αντί δασέων.
  (ασπαλίζω = ασφαλίζω, σπίγγω = σφίγγω)
• Η αρχαϊκή προστακτική των ρημάτων.
  (γράψον, ποίσον = ποίησον)
• Οι ασυνίζητοι τύποι.
  (η καρδία, η λαλία, τα παιδία, τα ψωμία)

Τέλος, η ποντιακή διάλεκτος δέχθηκε, όπως και η κοινή νεοελληνική γλώσσα, πολλές δάνειες λέξεις από τα λατινικά, τα τουρκικά κ.ά.

Ο Ποντιακός Ελληνισμός 1. Η ποντιακή διάλεκτος 2. Μικρό ποντιακό λεξικό 3. Ο Αστερίξ στα ποντιακά (κόμικς) 4. Η Βικιπαίδεια στα ποντιακά 5. Ειδήσεις στα ποντιακά

ΠΗΓΗ: Ο «Αστερίξ» στα ποντιακά (εκδ. ΜΑΜΟΥΘΚΟΜΙΞ)
ΕΙΚΟΝΑ: panoramio.com

Μικρό ποντιακό λεξικό

54 λέξεις της καθημερινής ζωής

Α

• αγούρ (αγόρι, αρσενικό παιδί)
• αγροικώ (καταλαβαίνω)
• αελάδ’ (θηλυκό μοσχάρι)
• αερόπον (αεράκι)
• αέτς (έτσι)
• άλας/αλάτ (αλάτι)
• άμον (όπως, σαν)
• αναστορώ (θυμάμαι)
• αντρίζω (παντρεύομαι άντρα)
• αξινάρ (τσεκούρι, αξίνα)
• αούτο (αυτό)
• άσκεμος (άσχημος)
• ασπαλίζω (κλειδώνω)

Β

• βούδ’ (βόδι)

Γ

• γαϊδίρ (γαϊδούρι)
• γέρον (γέρος)
• γιοκ (όχι)
• γυναικίζω (παντρεύομαι γυναίκα)

Δ

• δουλεία (δουλειά)
• δουλόπον (μικροδουλειά)
• δώρημαν (δώρο)
• δωρόπον (δωράκι)

Ε

• εν (είναι)
• ενεγκάστα (κουράστηκα)

Ζ

• ζελεύω (ζηλεύω)

Η

• ήμαρτα (συγνώμη)

Κ

• καλλίον (προτιμότερο)
• κλαδόπον (κλαδάκι)
• κοδέσποινα (νοικοκυρά)
• κοσσάρα (κότα)
• κτήνον (αγελάδα)
• κύρης (πατέρας)

Λ

• λελεύω σε (να σε χαρώ)

Μ

• μαλλία (μαλλιά)
• μηλέα (μηλιά)
• μοναχέσα (μόνη)
• μουσκάρ (μοσχάρι)

Ν

• νουνίζω (σκέφτομαι)

Ο

• ομμάτ (μάτι)
• οψάρ (ψάρι)

Π

• παιδάς (παιδί, νέος)
• παλαλός (τρελός, ανόητος)
• παπίν (πάπια)
• παπόρ (βαπόρι)
• πετεινολάλια (ξημερώματα)
• πουλλόπον (πουλάκι)

Σ

• σεβάσκουμαι (σέβομαι)
• σκαμνίν (κάθισμα)

Τ

• τουβάρ (τοίχος)
• τρανή (μεγάλη)
• τσιπ (πολύ)

Φ

• φωλέα (φωλιά)

Χ

• χαϊβάν (ζώο)
• χαιρετία (χαιρετισμός)

Ο Ποντιακός Ελληνισμός 1. Η ποντιακή διάλεκτος 2. Μικρό ποντιακό λεξικό 3. Ο Αστερίξ στα ποντιακά (κόμικς) 4. Η Βικιπαίδεια στα ποντιακά 5. Ειδήσεις στα ποντιακά

ΠΗΓΗ: pontos.gr
ΕΙΚΟΝΑ: podilato98.blogspot.com

Ο Αστερίξ στα ποντιακά

Ο Αστερίξ τα έχει τα χρονάκια του! Γεννήθηκε (πρωτοκυκλοφόρησε) το 1959 στη Γαλλία. Από τότε έχει μεταφραστεί σε 107 γλώσσες και διαλέκτους!

Οι Γαλάτες του θρυλικού χωριού δε μιλούν μόνο νέα ελληνικά. Κυκλοφορούν τεύχη στα αρχαία ελληνικά αλλά και στις τρεις κραταιές διαλέκτους μας: τα κρητικά, τα ποντιακά και τα κυπριακά!

Τα τεύχη του Αστερίκου «σα ποντιακά»:

Ας γνωρίσουμε, όμως, καλύτερα τους ήρωες. Η περιγραφή γίνεται τόσο στα νέα ελληνικά όσο και στα ποντιακά. Μπορείτε να συγκρίνετε τα κείμενα και να ανακαλύψετε την ομορφιά της ποντιακής διαλέκτου.











Φυσικά, δε λείπουν η δεύτερη και η προτελευταία σελίδα:

«Είναι τρελοί αυτοί οι Ρωμαίοι!»

«Σ’ το είπα χίλιες φορές, Οβελίξ!»

Ο Ποντιακός Ελληνισμός 1. Η ποντιακή διάλεκτος 2. Μικρό ποντιακό λεξικό 3. Ο Αστερίξ στα ποντιακά (κόμικς) 4. Η Βικιπαίδεια στα ποντιακά 5. Ειδήσεις στα ποντιακά

Κόμικς – Σκίτσα

ΕΙΚΟΝΕΣ: εκδόσεις του «Αστερίξ» στα ελληνικά και στην ποντιακή διάλεκτο (εκδ. Mamouth Comix)
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΙΚΟΝΩΝ 4-10: podilato98.blogspot.com