Κομμώσεις «Οι ωραίες Καρυάτιδες»

Φοιτήτριες χτενίστηκαν όπως οι Κόρες της Ακρόπολης σε πανεπιστημιακό πρόγραμμα για την Ιστορία της Τέχνης

ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ

Απρίλιος 2010

Είναι φοιτήτριες σε ένα Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ (ΗΠΑ) όπως εκατομμύρια άλλες στη χώρα τους και σε όλον τον κόσμο. Μόνο που αυτές είχαν το προνόμιο να γίνουν για λίγες μέρες... Καρυάτιδες.

Τα όμορφα νεανικά κεφάλια τους στολίστηκαν με πλεξίδες και πλούσιους βοστρύχους, ενώ η χάρη, η κομψότητα, η αγέρωχη θωριά μιας αρχαίας Ελληνίδας, όπως ήταν αυτές που ενέπνευσαν τις Κόρες της Ακρόπολης (τις Καρυάτιδες του Ερεχθείου), μεταμόρφωσαν ως διά μαγείας τα κορίτσια τού σήμερα σε εκλεπτυσμένα μοντέλα αρχαίων καλλιτεχνών.



Η Ιστορία κάνει κύκλους —και η μόδα επίσης. Ένα πανεπιστημιακό πρόγραμμα στο πλαίσιο διδασκαλίας της Ιστορίας της Τέχνης μπορεί να επαναφέρει στο προσκήνιο κοκεταρία χιλιετιών. «Δράστις» η δρ Κατρίν Σουάμπ, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Φέρφιλντ με ειδίκευση στην Ιστορία της Τέχνης της ελληνορωμαϊκής εποχής, η οποία θέλησε να ερευνήσει αν οι περίτεχνες κομμώσεις των αρχαίων αγαλμάτων —και συγκεκριμένα των Καρυάτιδων— μπορούν να αναπαραχθούν στις γυναίκες του σήμερα.

Το βασικό ερώτημα που ετέθη ήταν απλό: Αυτές οι κομμώσεις ήταν αληθινές ή φανταστικές; Ήταν δηλαδή κομμώσεις πραγματικών γυναικών ή μια καλλιτεχνική σύμβαση που είχαν εφεύρει οι γλύπτες;

Ως συνεπής ερευνήτρια η κυρία Σουάμπ χρησιμοποίησε τη μέθοδο του πειράματος. Έξι φοιτήτριες του Πανεπιστημίου (όσες και οι Καρυάτιδες), επιλεγμένες με βάση το μήκος και την ποιότητα των μαλλιών τους, προσφέρθηκαν ως «εθελόντριες» για το πρόγραμμα.

Την εκτέλεση του έργου ανέλαβε ένα επαγγελματικό κομμωτήριο, έχοντας ως πρότυπο φωτογραφίες των αληθινών Καρυάτιδων. Το αποτέλεσμα ήταν θετικό: Επιβεβαιώθηκε ότι πηγή έμπνευσης των αγαλμάτων ήταν πραγματικές γυναίκες της αρχαίας Αθήνας.

Οι βόστρυχοι των μαλλιών συστρέφονται με χάρη και οι πλεξίδες σχηματίζουν στεφάνια στο κεφάλι της νεαρής Αμερικανίδας που είναι χτενισμένη όπως οι αρχαίες Καρυάτιδες

Οι μαρμάρινες Καρυάτιδες όπως εκτίθενται στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης

Το πείραμα έγινε τον Απρίλιο του 2009. Όλη η διαδικασία, αλλά και οι αντιδράσεις των φοιτητριών καθώς μετατρέπονταν από γυναίκες του 21ου αιώνα σε αρχαίες Ελληνίδες, καταγράφηκε σε DVD. Βέβαια, η μόλις 15 λεπτών διάρκειά του δεν αντικατοπτρίζει τον πραγματικό χρόνο που απαιτήθηκε για τις κομμώσεις.

Απόσπασμα από το DVD

Φωτογραφικά στιγμιότυπα από το πείραμα

Άλλωστε και στην αρχαιότητα η κόμμωση, την οποία αναλάμβανε να πραγματοποιήσει η θεραπαινίδα της κυρίας του οίκου, διαρκούσε, παρά τη δεδομένη εμπειρία, αρκετή ώρα.

Σίγουρα όμως οι κομμώσεις αυτές συμβόλιζαν, μαζί με τα κοσμήματα, την ανώτερη τάξη στην οποία ανήκαν οι γυναίκες, κάτι που έπρεπε να είναι φανερό όταν εμφανίζονταν σε μεγάλα δημόσια γεγονότα όπως οι θρησκευτικές εορτές.

Οι έξι φοιτήτριες του Φέρφιλντ φωτογραφίζονται όπως οι Καρυάτιδες στο Ερέχθειο

Όσον αφορά τις φοιτήτριες, μπορεί στην αρχή να συμμετείχαν στο πρόγραμμα από περιέργεια, όπως είπαν, αλλά στη συνέχεια βίωσαν την εμπειρία ως μια διαφορετική προσέγγιση στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, τον οποίο αισθάνθηκαν πολύ κοντά τους. «Δεν έμοιαζε σε τίποτε με αρχαία ιστορία», δήλωσε χαρακτηριστικά μία από αυτές.

Γι’ αυτό άλλωστε και το Πανεπιστήμιο προτίθεται να το χρησιμοποιήσει στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του.

Ευχαριστώ, Agi!

Τη διετία 2009-2011 ευτύχησα να συνεργάζομαι με την Agi Star σε καθημερινή βάση. Ήμουν ο δάσκαλός της. Την πρώτη χρονιά, όταν ήταν στην τετάρτη, έφερε στην τάξη ένα εξαιρετικό δημοσίευμα για το μάθημα της Ιστορίας. Το διαβάσαμε, συζητήσαμε τις εντυπώσεις μας, το πήραμε σε φωτοτυπία για το αρχείο μας. Τώρα το αναρτήσαμε και στο ΠΟΔήΛΑΤΟ. Σε ευχαριστώ, Agi!

Οι ωραίες των Αθηνών (Καρυάτιδες) 1. Κομμώσεις «Οι ωραίες Καρυάτιδες» 2. Το «μπάνιο» μιας Καρυάτιδας 3. Το σπίτι με τις Καρυάτιδες

Από τις εφημερίδεςΕλλάδαΤέχνη

ΠΗΓΕΣ: Το Βήμα (14.04.2010), Fairfield University
ΕΙΚΟΝΕΣ: tovima.gr (1,3), hairstyles123.com (2), fairfield.edu (4), consumingantiquity.blogspot.com (5)