Δορυφόρος

Σημασία

α) Δορυφόρος. Κάθε ουράνιο σώμα που κινείται γύρω από έναν πλανήτη και τον ακολουθεί στην περιφορά του γύρω από τον Ήλιο. Ο δορυφόρος της Γης είναι η Σελήνη.

β) Τεχνητός δορυφόρος. Ένα διαστημικό όχημα που εκτοξεύεται από την επιφάνεια της Γης για να μπει σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας (ή άλλο ουράνιο σώμα) και να περιφέρεται γύρω του. Ελέγχεται από μια βάση στη Γη και εξυπηρετεί στρατιωτικούς ή επιστημονικούς σκοπούς.

* Υπάρχουν μετεωρολογικοί, τηλεπικοινωνιακοί, τηλεοπτικοί κ.ά. δορυφόροι.

Η πρώτη επιτυχημένη εκτόξευση τεχνητού δορυφόρου, του σοβιετικού Σπούτνικ, πραγματοποιήθηκε το 1957.

Φράσεις

α) Πόλη δορυφόρος. Αναπτύσσεται στην περιφέρεια μεγαλύτερης πόλης για να καλύψει κυρίως οικιστικές ανάγκες και διατηρεί μια σχέση εξάρτησης με την κεντρική πόλη.

β) Κράτος δορυφόρος. Λέγεται μειωτικά για κράτος τυπικά ανεξάρτητο, ουσιαστικά όμως εξαρτημένο πολιτικά και οικονομικά από μια μεγάλη δύναμη.

Ετυμολογία

Στα αρχαία ελληνικά ήταν επίθετο (δορυφόροι στρατιώτες), σήμαινε «εκείνος που είναι οπλισμένος με δόρυ» και αναφερόταν στους σωματοφύλακες των ηγεμόνων και των αρχόντων.

* Μεταφορικά δήλωνε κάθε συνοδό ή το βουβό πρόσωπο σε μια θεατρική παράσταση.

* Με το πέρασμα των χρόνων άρχισε να χρησιμοποιείται και για εκείνον που ακολουθεί τους άλλους δουλικά.

Η σημερινή σημασία της λέξης αποτελεί ένα πολύ επιτυχημένο μεταφραστικό δάνειο (μετάφραση ξένου όρου).

ΔιάστημαΛεξιλόγιο

ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: asprilexi.com, greek-language.gr, Μείζον Ελληνικό Λεξικό Τεγόπουλου-Φυτράκη (1997)
ΕΙΚΟΝΑ: podilato98.blogspot.com