Τα μουσικά όργανα του Πόντου

Από τον george21

Μαθητής της πέμπτης τάξης (2010/11)

Τα μουσικά όργανα που χρησιμοποιούν οι Πόντιοι είναι έγχορδα, πνευστά και κρουστά. Είναι όργανα παραδοσιακά, που τα κατασκευάζουν ειδικοί λαϊκοί τεχνίτες

Λύρα

Το βασικό μουσικό όργανο των Ποντίων. Έχει τρεις χορδές και παίζεται με δοξάρι. Κατασκευάζεται κυρίως από ξύλο δαμασκηνιάς «κοκκίμελον». Η όλη δομή της ποντιακής λύρας εμφανίζει χαρακτηριστικά στοιχεία βυζαντινής προέλευσης, ωστόσο η απώτατη προέλευσή της ανάγεται στη μυθική εποχή. Είναι εφεύρεση του Ερμή, όπου τη χάρισε στον Απόλλωνα. Αποκαλείται και «κεμεντζέ», ή «κεμεντζόπον» που σημαίνει βιολάκι.

    

Γαβάλ

Έχει και άλλες ονομασίες όπως: γαβαλόπον, καβάλ’ και καβαλόπον. Πρόκειται για τουρκική ονομασία. Σε ορισμένες περιοχές του Πόντου ονομάζεται «χειλιάβριν», χειλέων αυλός, δηλαδή αυλός που παίζεται με τα χείλη. Είναι κατεξοχήν μουσικό όργανο του τσοπάνου. Πνευστό που κατασκευάζεται από ξύλο. Μοιάζει με ξύλινο σωλήνα, όπου σε ευθεία γραμμή και σε κανονικά διαστήματα ανοίγονται έξι τρύπες, για τις αντίστοιχες νότες.

    

Αγγείον

Είναι ο αρχαίος άσκαυλος. Στην ποντιακή διάλεκτο έχει διάφορες ονομασίες: αγγείον, τουλούμ, τούλουμπαν. Στους μη Πόντιους είναι γνωστό ως «γκάιντα» ή «τσαμπούνα».

    

Η ζουρνά και το ταούλ

Η ζουρνά ή ζουρνάς είναι είδος αυλού. Ο ήχος της είναι οξύς. Αποτελεί εξέλιξη του αρχαίου «οξύαυλου». Απαραίτητος σύντροφος του ζουρνά είναι το νταούλι, όργανο κρουστό. Με το ταούλ και την ζουρνάν, ο γάμος παίρνει πανηγυρικό χαρακτήρα.

    

Κεμανέ

Είναι ένα είδος λύρας σε μεγαλύτερο όμως μέγεθος. Δεν είναι τόσο διαδεδομένη όπως η λύρα, ωστόσο είναι γνωστή σε αρκετές περιοχές του Πόντου.

Ελλάδα/ΠόντιοιΜουσική

ΠΗΓΗ: maqamechos.com (από το προηγούμενο ιστολόγιό μου)