Ο Διαφωτισμός

Ο 17ος και ο 18ος αιώνας είναι για την Ευρώπη η περίοδος του Απολυταρχισμού. Οι ηγεμόνες της έχουν απόλυτη εξουσία, ενώ οι πολεμικές αναμετρήσεις είναι συχνές και σκληρές. Σε μια από αυτές μάλιστα, τον Τριακονταετή Πόλεμο (1618-1648), θα χάσει τη ζωή του το 1/3 περίπου από τους κατοίκους των γερμανικών περιοχών.



Όμως η Αναγέννηση, η Θρησκευτική Μεταρρύθμιση και οι Γεωγραφικές Ανακαλύψεις των προηγούμενων αιώνων εξακολουθούν να επηρεάζουν τους Ευρωπαίους:

Στη Γαλλία, τη Ρωσία και σε άλλες χώρες προωθούνται αλλαγές με σκοπό τον σεβασμό στους νόμους και τον περιορισμό της βασιλικής εξουσίας.

Στην Αγγλία, με τον «Χάρτη των Δικαιωμάτων» του 1689, ενισχύεται η εξουσία του Κοινοβουλίου σε βάρος της απόλυτης μοναρχίας.

Η μεγάλη τομή, ωστόσο, έρχεται με τον Διαφωτισμό, το σπουδαιότερο πνευματικό κίνημα στην Ευρώπη του 18ου αιώνα. Οι ιδέες του δεν επηρεάζουν μόνο τις κυρίαρχες ιδεολογικές τάσεις της εποχής αλλά εξακολουθούν να διαμορφώνουν τη σύγχρονη σκέψη.



Ο Διαφωτισμός ξεκινά από την Αγγλία, καλλιεργείται όμως κυρίως στη Γαλλία. Οι εκφραστές του αμφισβητούν τις προλήψεις και τις δεισιδαιμονίες και πιστεύουν ότι ο φωτισμός του ανθρώπου μέσω της παιδείας θα τον βοηθήσει να κατανοήσει τα δικαιώματά του. Οι Διαφωτιστές εναντιώνονται στη θανατική ποινή και στα βασανιστήρια, στη δουλεία και στον πόλεμο. Ο Βολτέρος μιλά για την ανεξιθρησκία, ο Ρουσό για την ελευθερία και την ισότητα, ο Λοκ και ο Μοντεσκιέ για την αξία των νόμων.

Συνέπειες του Διαφωτισμού

1 Οι νέες αυτές ιδέες επεκτείνονται και στην επιστήμη. Μελετάται το φαινόμενο του ηλεκτρισμού και ο Βόλτα κατασκευάζει την πρώτη μπαταρία. Ο Νεύτωνας ανακαλύπτει τον νόμο της βαρύτητας, η Χημεία προοδεύει εντυπωσιακά, ενώ στην Ιατρική χρησιμοποιείται ο εμβολιασμός, για να αντιμετωπιστούν διάφορες μεταδοτικές ασθένειες και κυρίως η ευλογιά.

Ο Άγγλος Ισαάκ Νιούτον (Νεύτωνας στα ελληνικά)
θεωρείται ο «πατέρας» της Φυσικής

2 Ανανεώνονται επίσης και μορφές της τέχνης όπως η λογοτεχνία και η μουσική. Γράφονται αξεπέραστα μυθιστορήματα (π.χ. «Ροβινσώνας Κρούσος», «Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ»), ενώ κλασικοί συνθέτες, όπως ο Μπαχ και ο Μότσαρτ, δημιουργούν τα φημισμένα μουσικά έργα τους.

3 Παράλληλα εξελίσσεται και η τεχνολογία. Σημαντικές εφευρέσεις τού 18ου αιώνα είναι οι εξής:

4 Οι ιδέες του Διαφωτισμού, τέλος, επηρεάζουν καθοριστικά τις δύο μεγάλες επαναστάσεις του 18ου αιώνα, την Αμερικανική (1776) και τη Γαλλική (1789), καθώς και την Ελληνική που θα ακολουθήσει (1821).

Η Ευρώπη στα νεότερα χρόνια 1. Η Αναγέννηση 2. Μορφές της Αναγέννησης 3. Οι Γεωγραφικές Ανακαλύψεις 4. Ο Διαφωτισμός

ΠΗΓΕΣ: Ιστορία ΣΤ΄ Δημοτικού, Ιστορία ΣΤ΄ Δημοτικού (2006)
ΕΙΚΟΝΕΣ: aardvarkalley.blogspot.com (1), podilato98.blogspot.com (2-3,6-7), el.wikipedia.org (4), comickingdom.co.uk (5)