Οι απόγονοι των Βαυαρών

Στο Ηράκλειο Αττικής βρίσκεται ο μοναδικός οικισμός της χώρας μας που δημιουργήθηκε και αποικήθηκε από τους Βαυαρούς του Όθωνα

Πορτρέτο του Όθωνα (Γιόζεφ Καρλ Στίλερ, 1833)

Το Ηράκλειο είναι ένα προάστιο της Βόρειας Αθήνας. Συνορεύει με τη Νέα Ιωνία, το Μαρούσι, την Πεύκη, τη Λυκόβρυση και τη Μεταμόρφωση. Η επίσημη ονομασία του είναι Ηράκλειο Αττικής (για να ξεχωρίζει από την ομώνυμη κρητική μεγαλούπολη) και βρίσκεται στη θέση του αρχαίου «Δήμου Ηφαιστιάδων». Το όνομά του οφείλεται στο ιερό του Ηρακλή που υπήρχε στο βόρειο τμήμα του, τα βυζαντινά μάλιστα χρόνια είναι γνωστό ως «Αράκλι».

Μετά την Επανάσταση του ’21 η περιοχή έχει ερημώσει. Οι Αρβανίτες κάτοικοι έχουν φύγει λόγω των πολεμικών συρράξεων. Το 1837, τα πρώτα χρόνια της Βαυαροκρατίας, ο Όθωνας εκδίδει Διάταγμα με το οποίο ιδρύεται η Βαυαρική Στρατιωτική Αποικία Ηρακλείου.

Η περιοχή δεν επιλέγεται τυχαία. Σύμφωνα με τον τοπικό θρύλο, η Αμαλία και ο Όθωνας αναζητούν έναν τόπο με καλό και υγιεινό κλίμα για να εγκατασταθούν οι οικογένειες της συνοδείας τους, οι οποίες ξεκίνησαν από τη Βαυαρία για να περιβάλλουν το ζεύγος στα βασιλικά του καθήκοντα στην Ελλάδα.

Ξεκινούν βόρεια του Συντάγματος και σε διάφορα σημεία της διαδρομής κρεμούν ανάποδα σε δέντρα από ένα σφαγμένο αρνί. Το μέρος όπου το κρέας θα σαπίσει πιο αργά θα είναι ιδανικό για διαμονή. Λέγεται ότι αυτό συνέβη στην πλατεία Όθωνος, κάτω από τον σταθμό του ηλεκτρικού...

Η πλατεία έχει μετονομαστεί σε Πλατεία Μανδηλαρά, αλλά
πολλοί κάτοικοι συνεχίζουν να τη λένε Πλατεία Όθωνος

Οι Βαυαροί άποικοι είναι στην πλειοψηφία τους καθολικοί χριστιανοί. Το 1842 αρχίζει να χτίζεται ο καθολικός ναός του Αγίου Λουκά του Ευαγγελιστή με χρήματα που δίνει ο πατέρας του Όθωνα και βασιλιάς της Βαυαρίας Λουδοβίκος. Εγκαινιάζεται το 1845 και είναι ο δεύτερος καθολικός ναός που λειτουργεί στην Αττική.

* Ο πρώτος ιδρύθηκε στον Πειραιά το 1839 από τους πρώτους Συριανούς κατοίκους του.

Μέσα στον περίβολο της εκκλησίας βρίσκεται το άγαλμα του πρώτου βασιλιά της Ελλάδας.





Πολύ κοντά στον Άγιο Λουκά, και δίπλα στο ορθόδοξο, υπάρχει το καθολικό νεκροταφείο του Ηρακλείου.





Ο παλαιότερος τάφος του είναι το λιτό μνήμα του Γεωργίου Ι. Φιξ:



Το 1858 έρχεται στην Ελλάδα ο Βαυαρός ζυθοποιός Ιωάννης Φιξ. Εγκαθίσταται στην αποικία του Ηρακλείου και αναπτύσσει το επιχειρηματικό του δαιμόνιο: Οι Βαυαροί δεν έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν το αγαπημένο τους ποτό, αφού ο ζύθος είναι κάτι άγνωστο στην Ελλάδα.

Στήνει, λοιπόν, ένα μικρό ζυθοποιείο απέναντι από τον Άγιο Λουκά και ετοιμάζει την πρώτη μπίρα που φτιάχτηκε ποτέ στη χώρα μας!

Η βίλα της οικογένειας Φιξ στο Παλαιό Ηράκλειο1 / 3

Η βίλα της οικογένειας Φιξ στο Παλαιό Ηράκλειο2 / 3

Η βίλα της οικογένειας Φιξ στο Παλαιό Ηράκλειο3 / 3

❮ ❯

Πριν την επίσημη ίδρυση της εταιρείας του, το 1864, ο Φιξ παίρνει από τον βασιλιά Όθωνα ένα τεράστιο δώρο: Το μονοπώλιο της παραγωγής μπίρας για έναν ολόκληρο αιώνα! Πράγματι, η FIX θα είναι η μοναδική μπίρα στη χώρα μας από το 1864 ώς το 1963.

(από τη διαφημιστική καμπάνια του 2014)

Το 1862 η αποικία έχει γύρω στους 70 κατοίκους, αλλά με την εκθρόνιση του Όθωνα την ίδια χρονιά αρκετές οικογένειες τον ακολουθούν στη Βαυαρία. Για να μην εγκαταλειφθεί εντελώς ο οικισμός, αρχίζουν τα προξενιά με καθολικά κορίτσια από τη Σύρο. Τις επόμενες δεκαετίες συρρέουν στον οικισμό πολλές οικογένειες ελληνοκαθολικών.

Το 1912 η περιοχή έχει 140 κατοίκους, στην πλειοψηφία τους καθολικούς, με καταγωγή κυρίως τη Βαυαρία και τη Σύρο. Με το πέρασμα των χρόνων οι Βαυαροί κάτοικοι αφομοιώνονται και εξελληνίζονται διατηρώντας μόνο το καθολικό δόγμα και το γερμανικό επίθετό τους. Ακόμη και σήμερα είναι συχνά τα βαυαρικά επώνυμα Φιξ, Βάγγερ, Πίτλιγγερ, Κελμάγερ κ.ά.

Το ηρώο στην πλατεία του Αγίου Λουκά. Οι πρόγονοί τους
ήρθαν με τους Βαυαρούς το 1833 και ρίζωσαν στην Ελλάδα.

Σήμερα ο παλιός οικισμός των Βαυαρών ονομάζεται Παλαιό Ηράκλειο, σε αντίθεση με το Νέο Ηράκλειο που δημιουργήθηκε γύρω από τον ηλεκτρικό σταθμό των ΗΣΑΠ.

Η περιοχή αποτελεί το λίκνο του καθολικισμού στην Αττική: είναι έδρα ενορίας, έχει φιλανθρωπικά ιδρύματα, μονές, σχολεία, το μοναδικό καθολικό κοιμητήριο, αλλά και το μεγαλύτερο ποσοστό καθολικών κατοίκων στην περιφέρεια.

ΙστορίαΤαξίδια

ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: iraklio.gr, el.wikipedia.org, palmografos.com, newsbomb.gr, athensvoice.gr
ΕΙΚΟΝΕΣ: royalchronicles.gr (1), podilato98.blogspot.com (2-11,13-15), glypto.files.wordpress.com (12,17), newsbeast.gr (16)