7 Νοε 2022

Τα αρσενικά σε -έας/-είς

Προσοχή στον πληθυντικό!

Συγγραφέας

Αυτά τα όμορφα ουσιαστικά σχηματίζουν τις όμοιες πτώσεις του πληθυντικού σε -είς. Η σύγχρονη κατάληξη σε «-⁠ες» δε θα ηχούσε ωραία:
  • ο συγγραφέας → οι συγγραφέες συγγραφείς

Ενικός αριθμός
Πληθυντικός αριθμός

ο
του
τον

συγγραφέας
συγγραφέα
συγγραφέα


οι
των
τους

συγγραφείς
συγγραφέων
συγγραφείς


Έτσι κλίνονται, μεταξύ άλλων, τα αρσενικά:
  • αλιέας, απαγωγέας, αποστολέας
  • βασιλέας
  • γονέας, γραμματέας, γραφέας
  • διανομέας, διερμηνέας, δρομέας
  • εισαγγελέας, εισβολέας, εκσκαφέας
  • ιερέας, ιππέας
  • καταστροφέας, κουρέας
  • μετατροπέας, προβολέας
  • σκαπανέας, σπορέας, σφαγέας
  • τομέας, φορέας  
Με τον ίδιο τρόπο κλίνονται:

α) Τα σύνθετα που σχηματίζονται από τα προηγούμενα αρσενικά:
  • αμ-φορέας, αντ-εισαγγελέας
  • αντι-βασιλέας, απο-γραφέας
  • αρχ-ιερέας, κατα-δρομέας
  • τραυματιο-φορέας

β) Τα κύρια ονόματα σε -έας. Συνήθως τα συναντούμε μόνο στον ενικό αριθμό:
  • Ανδρέας (Αντρέας), Αχιλλέας
  • Θησέας, Ιδομενέας
  • Καρέας, Καφηρέας
  • Mορφέας, Νηρέας
  • Οδυσσέας, Ορφέας
  • Περσέας, Προμηθέας, Πρωτέας

Εκσκαφέας

Ειδική περίπτωση

Ο ψηλέας σχηματίζει τον πληθυντικό όπως τα περισσότερα αρσενικά σε -ας: οι ψηλέες, των ψηλέων


ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Αντίστροφο Λεξικό (Αναστασιάδη-Συμεωνίδη)
ΕΙΚΟΝΕΣ: maleviziotis.gr, commons.wikimedia.org

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Το σχόλιό σας θα εγκριθεί πρώτα από τον δάσκαλο98. Παρακαλώ μη γράφετε με greeklish ή κεφαλαία (σημαίνει ότι φωνάζετε), γιατί τα σχόλια θα διαγράφονται.
Πριν τη δημοσίευση ελέγξτε για τυχόν λάθη απροσεξίας, πατώντας στην «Προεπισκόπηση». Περισσότερα εδώ.