Τα θέματα των ρημάτων

Α΄ συζυγία

Τα περισσότερα ρήματα ανήκουν στην Α΄ συζυγία και οι τύποι τους σχηματίζονται από δύο θέματα, το ενεστωτικό και το αοριστικό.

Το ενεστωτικό θέμα είναι ίδιο σε κάθε φωνή:

• ντύν-ω
• ντύν-ομαι

Το αοριστικό θέμα είναι διαφορετικό σε κάθε φωνή:

• έ-ντυσ-α
• ντύθ-ηκα

Για να βρούμε τα θέματα ενός ρήματος, αφαιρούμε τις καταλήξεις του ενεστώτα και του αορίστου.

* Αν, μάλιστα, ο αόριστος έχει αύξηση, την αφαιρούμε και αυτή.

Τα «παιδιά» του ενεστώτα και του αορίστου

Ο ενεστώτας και ο αόριστος ονομάζονται αρχικοί χρόνοι, επειδή από το θέμα τους σχηματίζονται όλοι οι χρόνοι (και όλες οι εγκλίσεις γενικότερα).

1 Οι ρηματικοί τύποι από το θέμα του ενεστώτα παρουσιάζουν αυτό που σημαίνει το ρήμα με τρόπο συνεχή.

Εγκλίσεις και χρόνοι που σχηματίζονται από το ενεστωτικό θέμα (ενεργητική φωνή)

Οριστική

ΣΥΝΕΧΕΙΣ ΧΡΟΝΟΙ

• Ενεστώτας (ντύν-ω)
• Παρατατικός (έ-ντυν-α)
• Συνεχής μέλλοντας (θα ντύν-ω)

Υποτακτική

• Συνεχής υποτακτική (να ντύν-ω)

Προστακτική

• Συνεχής προστακτική (ντύν-ε, ντύν-ετε)

Εγκλίσεις και χρόνοι που σχηματίζονται από το ενεστωτικό θέμα (παθητική φωνή)

Οριστική

ΣΥΝΕΧΕΙΣ ΧΡΟΝΟΙ

• Ενεστώτας (ντύν-ομαι)
• Παρατατικός (ντυν-όμουν)
• Συνεχής μέλλοντας (θα ντύν-ομαι)

Υποτακτική

• Συνεχής υποτακτική (να ντύν-ομαι)

Προστακτική

• Συνεχής προστακτική (να ντύν-εσαι)

❯

2 Οι ρηματικοί τύποι από το θέμα του αορίστου παρουσιάζουν αυτό που σημαίνει το ρήμα με τρόπο απλό ή συντελεσμένο.

Εγκλίσεις και χρόνοι που σχηματίζονται από το αοριστικό θέμα (ενεργητική φωνή)

Οριστική

ΑΠΛΟΙ ΧΡΟΝΟΙ

• Αόριστος (έ-ντυσ-α)
• Απλός μέλλοντας (θα ντύσ-ω)

ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΙ ΧΡΟΝΟΙ

• Παρακείμενος (έχω ντύσ-ει)
• Υπερσυντέλικος (είχα ντύσ-ει)
• Συντελ. μέλλοντας (θα έχω ντύσ-ει)

Υποτακτική

• Απλή υποτακτική (να ντύσ-ω)
• Συντελ. υποτακτική (να έχω ντύσ-ει)

Προστακτική

• Απλή προστακτική (ντύσ-ε, ντύσ-τε)

Εγκλίσεις και χρόνοι που σχηματίζονται από το αοριστικό θέμα (παθητική φωνή)

Οριστική

ΑΠΛΟΙ ΧΡΟΝΟΙ

• Αόριστος (ντύθ-ηκα)
• Απλός μέλλοντας (θα ντυθ-ώ)

ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΙ ΧΡΟΝΟΙ

• Παρακείμενος (έχω ντυθ-εί)
• Υπερσυντέλικος (είχα ντυθ-εί)
• Συντελ. μέλλοντας (θα έχω ντυθ-εί)

Υποτακτική

• Απλή υποτακτική (να ντυθ-ώ)
• Συντελ. υποτακτική (να έχω ντυθ-εί)

Προστακτική

• Απλή προστακτική (ντύσ-ου, ντυθ-είτε)

❯

Β΄ συζυγία

Τα ρήματα της Β΄ συζυγίας είναι πιο απλά και έχουν μόνο ένα θέμα. Για να το βρούμε, αφαιρούμε τις καταλήξεις του ενεστώτα:

• αγαπ-ώ / αγαπ-ιέμαι
• ενοχλ-ώ / ενοχλ-ούμαι

Δείτε στη συνέχεια

Τα θέματα των ρημάτων 1. Από τον ενεστώτα στον αόριστο 2. Αόριστοι της Α΄ συζυγίας που χρειάζονται προσοχή (1) 3. Αόριστοι της Α΄ συζυγίας που χρειάζονται προσοχή (2) 4. Αόριστοι της Β΄ συζυγίας που χρειάζονται προσοχή 5. Μετά τον αόριστο

ΑφιερώματαΠαζλΡήματα

ΕΙΚΟΝΕΣ: podilato98.blogspot.com (το σκίτσο της πρώτης από Γραμματική Ε΄-ΣΤ΄ Δημοτικού, το φόντο της δεύτερης από vecteezy.com)
ΠΑΖΛ: podilato98.blogspot.com