11 Απρ 2025

Τα κράτη της Βόρειας Αφρικής

Η Βόρεια Αφρική βρίσκεται ανάμεσα στον Ατλαντικό Ωκεανό, τη Μεσόγειο και την Ερυθρά Θάλασσα. Συνορεύει με την Ευρώπη, την Ασία, αλλά και τα νοτιότερα τμήματα της ηπείρου.


Τα κράτη της περιοχής μπορούμε να τα χωρίσουμε σε τέσσερις ομάδες. Κάθε ομάδα περιλαμβάνει δύο ή περισσότερα κράτη ή τμήματα κρατών:

1
.
 
Πορτογαλικά και ισπανικά εδάφη
  • Νησιά Μαδέρα
  • (βρίσκονται δυτικά του Μαρόκου και ανήκουν στην Πορτογαλία)
  • Κανάρια Νησιά
  • (βρίσκονται νότια των Μαδέρα και ανήκουν στην Ισπανία)
  • Θέουτα και Μελίγια
  • (μικρές περιοχές στις βόρειες ακτές του Μαρόκου που ανήκουν στην Ισπανία)

2
.
 
Μαρόκο και Δυτική Σαχάρα
  • Το πρώτο κατέχει τη δεύτερη από τη δεκαετία του ’70


3. Αλγερία, Τυνησία και Λιβύη

4
.
 
Αίγυπτος και Σουδάν
  • Η Αίγυπτος περιλαμβάνει και τη Χερσόνησο του Σινά, μια μικρή περιοχή που βρίσκεται στην Ασία

Μεγαλύτερη σε έκταση είναι η Αλγερία. Μεγαλύτερη σε πληθυσμό είναι η Αίγυπτος.

Πρωτεύουσες

Στις περισσότερες χώρες η πρωτεύουσα είναι και η μεγαλύτερη πόλη. Εξαίρεση αποτελεί το κράτος που σημειώνεται με κόκκινο χρώμα:

 ΧώραΠρωτεύουσα
πορτογαλικά και
ισπανικά εδάφη
1ΜαρόκοΡαμπάτ
2ΑλγερίαΑλγέρι
3ΤυνησίαΤύνιδα
4ΛιβύηΤρίπολη
5ΑίγυπτοςΚάιρο
6ΣουδάνΧαρτούμ

Μεγαλύτερη πόλη του Μαρόκου είναι η Καζαμπλάνκα
(η πρωτεύουσα είναι 7η σε πληθυσμό)

Αφρική
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: el.wikipedia.org, en.wikipedia.org
ΧΑΡΤΕΣ: podilato98.blogspot.com (από commons.wikimedia.org)

8 Απρ 2025

Τα κράτη της Ασίας


Η Ασία αποτελείται από 47 κράτη (και δύο τμήματα κρατών) και υποδιαιρείται σε έξι περιοχές:
  • Βόρεια και Νότια Ασία.
  • Ανατολική και Δυτική Ασία.
  • Κεντρική και Νοτιοανατολική (ΝΑ) Ασία.


Τα κράτη της Ασίας ανά περιοχή
Δυτική Ασία (17)
  • Τουρκία
  • Συρία, Λίβανος, Ισραήλ, Ιορδανία, Αίγυπτος (ασιατικό τμήμα)
  • Γεωργία, Αρμενία, Αζερμπαϊτζάν
  • Ιράκ, Ιράν
  • Σαουδική Αραβία, Κουβέιτ, Μπαχρέιν, Κατάρ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Υεμένη, Ομάν
Βόρεια Ασία
  • Ρωσία (ασιατικό τμήμα)
Κεντρική Ασία (5)
  • Καζακστάν
  • Ουζμπεκιστάν, Τουρκμενιστάν
  • Κιργιστάν, Τατζικιστάν
Νότια Ασία (8)
  • Αφγανιστάν, Πακιστάν
  • Ινδία, Νεπάλ, Μπουτάν, Μπαγκλαντές
  • Μαλδίβες, Σρι Λάνκα
Ανατολική Ασία (6)
  • Κίνα, Μογγολία
  • Βόρεια Κορέα, Νότια Κορέα
  • Ιαπωνία, Ταϊβάν
Νοτιοανατολική Ασία (11)
  • Μιανμάρ, Ταϊλάνδη, Λάος, Καμπότζη, Βιετνάμ
  • Μαλαισία, Μπρουνέι
  • Σιγκαπούρη, Ινδονησία, Ανατολικό Τιμόρ, Φιλιππίνες

Περισσότερα στις αναρτήσεις που ακολουθούν:


ΑσίαΑφιερώματα
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: el.wikipedia.org, en.wikipedia.org
ΧΑΡΤΕΣ: podilato98.blogspot.com (από commons.wikimedia.org)

8 Απρ 2025

Τα κράτη της Νοτιοανατολικής Ασίας

Η Νοτιοανατολική Ασία βρίσκεται ανάμεσα στον Ινδικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό. Συνορεύει με τα βορειότερα και δυτικότερα τμήματα της ηπείρου, αλλά και με την Ωκεανία.


Τα κράτη της περιοχής μπορούμε να τα χωρίσουμε σε τρεις ομάδες. Κάθε ομάδα περιλαμβάνει δύο ή περισσότερα κράτη:

1
.
 
Χερσόνησος της Ινδοκίνας
  • Μιανμάρ
  • Ταϊλάνδη
  • Λάος και Καμπότζη
  • Βιετνάμ

2
.
 
Μαλαισία και Μπρουνέι
  • Η πρώτη αποτελείται από τη Δυτική Μαλαισία (στη νότια Ινδοκίνα) και την Ανατολική Μαλαισία (στα βόρεια του νησιού Βόρνεο)
  • Το δεύτερο βρίσκεται στην Ανατολική Μαλαισία και αποτελείται από δύο τμήματα που δε συνδέονται εδαφικά μεταξύ τους


3
.
 
Νησιωτικά κράτη
  • Σιγκαπούρη
  • (βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο της Ινδοκίνας)
  • Ινδονησία
  • (νησιωτικό σύμπλεγμα —το μεγαλύτερο του κόσμου σε έκταση και πληθυσμό)
  • Ανατολικό Τιμόρ
  • (περιλαμβάνει και μια μικρή περιοχή στα δυτικά που δε συνδέεται εδαφικά με τη χώρα)
  • Φιλιππίνες
  • (νησιωτικό σύμπλεγμα)

Μεγαλύτερη σε έκταση και πληθυσμό είναι η Ινδονησία.

Πρωτεύουσες

Στις περισσότερες χώρες η πρωτεύουσα είναι και η μεγαλύτερη πόλη. Εξαίρεση αποτελούν τα κράτη που σημειώνονται με κόκκινο χρώμα:

 ΧώραΠρωτεύουσα
1ΜιανμάρΝέπιντο
2ΤαϊλάνδηΜπανγκόκ
3ΛάοςΒιεντιάν
4ΚαμπότζηΠνομ Πεν
5ΒιετνάμΑνόι
6ΜαλαισίαΚουάλα Λουμπούρ
7ΜπρουνέιΜπαντάρ Σερί Μπεγκαβάν
8ΣιγκαπούρηΣιγκαπούρη
9ΙνδονησίαΤζακάρτα
10Ανατολικό ΤιμόρΝτίλι
11ΦιλιππίνεςΜανίλα

Μεγαλύτερες πόλεις:
  • Μιανμάρ: Γιανγκόν, Μανταλέι
  • Βιετνάμ: Χο Τσι Μιν
  • Φιλιππίνες: Κουεζόν


ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: el.wikipedia.org, en.wikipedia.org
ΧΑΡΤΕΣ: podilato98.blogspot.com (από commons.wikimedia.org)

8 Απρ 2025

Τα κράτη της Ανατολικής Ασίας

Η Ανατολική Ασία βρίσκεται ανάμεσα στα βόρεια, νότια και δυτικότερα τμήματα της ηπείρου. Στα ανατολικά βρέχεται από τον Ειρηνικό Ωκεανό.


Τα κράτη της περιοχής μπορούμε να τα χωρίσουμε σε τρεις ομάδες. Κάθε ομάδα περιλαμβάνει δύο κράτη:

1. Κίνα και Μογγολία

2
.
 
Κορεατική Χερσόνησος
  • Βόρεια Κορέα
  • Νότια Κορέα


3
.
 
Νησιωτικά κράτη
  • Ιαπωνία
  • (νησιωτικό σύμπλεγμα)
  • Ταϊβάν

Μεγαλύτερη σε έκταση και πληθυσμό είναι η Κίνα, η δεύτερη σε πληθυσμό (μετά την Ινδία) χώρα του πλανήτη.

Πρωτεύουσες

Στις περισσότερες χώρες η πρωτεύουσα είναι και η μεγαλύτερη πόλη. Εξαίρεση αποτελούν τα κράτη που σημειώνονται με κόκκινο χρώμα:

 ΧώραΠρωτεύουσα
1ΚίναΠεκίνο
2ΜογγολίαΟυλάν Μπατόρ
3Βόρεια ΚορέαΠιονγιάνγκ
4Νότια ΚορέαΣεούλ
5ΙαπωνίαΤόκιο
6ΤαϊβάνΤαϊπέι

Μεγαλύτερες πόλεις:
  • Κίνα: Σαγκάη
  • Ταϊβάν: Νέα Ταϊπέι
    (η πρωτεύουσα βρίσκεται μέσα στη Νέα Ταϊπέι)


ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: el.wikipedia.org, en.wikipedia.org
ΧΑΡΤΕΣ: podilato98.blogspot.com (από commons.wikimedia.org)

6 Απρ 2025

Τα κράτη της Νότιας Ασίας

Η Νότια Ασία βρίσκεται ανάμεσα στην Αραβική Θάλασσα, τον Κόλπο της Βεγγάλης και τον Ινδικό Ωκεανό. Συνορεύει με τη Δυτική Ασία, αλλά και τα βορειότερα και ανατολικότερα τμήματα της ηπείρου.


Τα κράτη της περιοχής μπορούμε να τα χωρίσουμε σε τρεις ομάδες. Κάθε ομάδα περιλαμβάνει δύο ή περισσότερα κράτη:

1
.
 
Τα δύο «-στάν»
  • Αφγανιστάν
  • Πακιστάν


2
.
 
Ινδική Χερσόνησος
  • Ινδία
  • (περιλαμβάνει τα νησιωτικά συμπλέγματα Ανταμάν και Νικομπάρ στα ανατολικά)
  • Νεπάλ και Μπουτάν
  • (οι χώρες των Ιμαλαΐων)
  • Μπαγκλαντές

3
.
 
Νησιωτικά κράτη
  • Μαλδίβες
  • (νησιωτικό σύμπλεγμα)
  • Σρι Λάνκα

Μεγαλύτερη σε έκταση και πληθυσμό είναι η Ινδία, η μεγαλύτερη σε πληθυσμό χώρα του πλανήτη.

Πρωτεύουσες

Στις περισσότερες χώρες η πρωτεύουσα είναι και η μεγαλύτερη πόλη. Εξαίρεση αποτελούν τα κράτη που σημειώνονται με κόκκινο χρώμα:

 ΧώραΠρωτεύουσα
1ΑφγανιστάνΚαμπούλ
2ΠακιστάνΙσλαμαμπάντ
3ΙνδίαΝέο Δελχί
4ΝεπάλΚατμαντού
5ΜπουτάνΤιμπού
6ΜπαγκλαντέςΝτάκα
7ΜαλδίβεςΜαλέ
8Σρι ΛάνκαΚότε

Μεγαλύτερες πόλεις:
  • Πακιστάν: Καράτσι
    (η πρωτεύουσα είναι 10η σε πληθυσμό)
  • Ινδία: Μουμπάι, Δελχί
    (η πρωτεύουσα βρίσκεται μέσα στο Δελχί)
  • Σρι Λάνκα: Κολόμπο
    (η πρωτεύουσα είναι 8η σε πληθυσμό)


ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: el.wikipedia.org, en.wikipedia.org
ΧΑΡΤΕΣ: podilato98.blogspot.com (από commons.wikimedia.org)

6 Απρ 2025

Τα κράτη της Κεντρικής Ασίας

Η Κεντρική Ασία βρίσκεται ανάμεσα στην Κασπία Θάλασσα και την Κίνα. Συνορεύει με την Ευρώπη, αλλά και άλλα τμήματα της ηπείρου.


Τα κράτη της περιοχής έχουν την περσική κατάληξη -στάν, που σημαίνει «τόπος» ή «χώρα». Μπορούμε να τα χωρίσουμε σε τρεις ομάδες:

1
.
 
Καζακστάν

(η χώρα των Καζάκων)

2
.
 
Ουζμπεκιστάν και Τουρκμενιστάν

(οι χώρες των Ουζμπέκων και των Τουρκμενίων)

3
.
 
Κιργιστάν και Τατζικιστάν

(οι χώρες των Κιργιζίων και των Τατζίκων)


Μεγαλύτερο σε έκταση είναι το Καζακστάν. Μεγαλύτερο σε πληθυσμό είναι το Ουζμπεκιστάν.

Πρωτεύουσες

Στις περισσότερες χώρες η πρωτεύουσα είναι και η μεγαλύτερη πόλη. Εξαίρεση αποτελεί το κράτος που σημειώνεται με κόκκινο χρώμα:

 ΧώραΠρωτεύουσα
1ΚαζακστάνΑστανά
2ΟυζμπεκιστάνΤασκένδη
3ΤουρκμενιστάνΑσγκαμπάτ
4ΚιργιστάνΜπισκέκ
5ΤατζικιστάνΝτουσανμπέ

Μεγαλύτερη πόλη του Καζακστάν είναι το Αλμάτι


ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: el.wikipedia.org, en.wikipedia.org
ΧΑΡΤΕΣ: podilato98.blogspot.com (από commons.wikimedia.org)

6 Απρ 2025

Τα κράτη της Βόρειας Ασίας

Η Βόρεια Ασία βρίσκεται ανάμεσα στον Αρκτικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό. Συνορεύει με την Ευρώπη, αλλά και τα νοτιότερα τμήματα της ηπείρου.


Τα κράτη της περιοχής δεν είναι πολλά —στην πραγματικότητα δεν υπάρχει ούτε ένα ολόκληρο. Η Βόρεια Ασία ταυτίζεται με τη Σιβηρία, το ασιατικό τμήμα της Ρωσίας:


Η Ρωσία είναι το μεγαλύτερο κράτος του κόσμου και η Σιβηρία το μεγαλύτερο τμήμα αυτού του τεράστιου κράτους. Κάπως έτσι όλη η βόρεια περιοχή της μεγαλύτερης ηπείρου αποτελεί… ρωσική υπόθεση!

Μεγαλύτερη πόλη της Βόρειας Ασίας / Σιβηρίας είναι το Νοβοσιμπίρσκ


ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: el.wikipedia.org, en.wikipedia.org
ΧΑΡΤΕΣ: podilato98.blogspot.com (από commons.wikimedia.org)

5 Απρ 2025

Τα κράτη της Δυτικής Ασίας

Η Δυτική Ασία βρίσκεται ανάμεσα στην Ανατολική Μεσόγειο και την Αραβική Θάλασσα. Συνορεύει με την Ευρώπη, την Αφρική, αλλά και τα ανατολικότερα τμήματα της ηπείρου.


Τα κράτη της περιοχής μπορούμε να τα χωρίσουμε σε πέντε ομάδες. Κάθε ομάδα περιλαμβάνει ένα ή περισσότερα κράτη ή τμήματα κρατών:

1
.
 
Τουρκία
  • Περιλαμβάνει και την Ανατολική Θράκη, μια μικρή περιοχή που βρίσκεται στην Ευρώπη

2
.
 
Ανατολική Μεσόγειος
  • Συρία και Λίβανος
  • Ισραήλ και Ιορδανία
  • (στο έδαφος του Ισραήλ βρίσκονται η Δυτική Όχθη και η Λωρίδα της Γάζας, ό,τι έχει απομείνει από το παλαιό κράτος της Παλαιστίνης)
  • Ασιατικό τμήμα της Αιγύπτου
  • (Χερσόνησος του Σινά)

3
.
 
Νότιος Καύκασος
  • Γεωργία
  • Αρμενία
  • Αζερμπαϊτζάν
  • (το τελευταίο περιλαμβάνει και το Ναχιτσεβάν, μια μικρή περιοχή στα δυτικά που δε συνδέεται εδαφικά με τη χώρα)


Ο Βόρειος Καύκασος αποτελεί ένα από τα ομοσπονδιακά διαμερίσματα της Ρωσίας.

4. Ιράκ και Ιράν

5
.
 
Αραβική Χερσόνησος
  • Σαουδική Αραβία
  • Κουβέιτ
  • Μπαχρέιν και Κατάρ
  • (το πρώτο είναι νησιωτικό κράτος, το δεύτερο χερσόνησος)
  • Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ)
  • Υεμένη και Ομάν
  • (το τελευταίο περιλαμβάνει και δύο μικρές περιοχές στα βόρεια που δε συνδέονται εδαφικά με τη χώρα)

Τα μεγαλύτερα σε έκταση κράτη είναι η Σαουδική Αραβία, το Ιράν και η Τουρκία. Τον περισσότερο πληθυσμό έχουν το Ιράν, η Τουρκία και το Ιράκ.

Πρωτεύουσες

Στις περισσότερες χώρες η πρωτεύουσα είναι και η μεγαλύτερη πόλη. Εξαίρεση αποτελούν τα κράτη που σημειώνονται με κόκκινο χρώμα:

 ΧώραΠρωτεύουσα
1ΤουρκίαΆγκυρα
2ΣυρίαΔαμασκός
3ΛίβανοςΒηρυτός
4ΙσραήλΙερουσαλήμ
5ΙορδανίαΑμμάν
Αίγυπτος
(ασιατικό τμήμα)
6ΓεωργίαΤιφλίδα
7ΑρμενίαΕρεβάν
8ΑζερμπαϊτζάνΜπακού
9ΙράκΒαγδάτη
10ΙράνΤεχεράνη
11Σαουδική ΑραβίαΡιάντ
12ΚουβέιτΠόλη του Κουβέιτ
13ΜπαχρέινΜανάμα
14ΚατάρΝτόχα
15Ηνωμένα Αραβικά ΕμιράταΆμπου Ντάμπι
16ΥεμένηΣαναά
17ΟμάνΜουσκάτ

Μεγαλύτερες πόλεις:
  • Τουρκία: Ιστανμπούλ (Κωνσταντινούπολη)
  • Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα: Ντουμπάι

Διευκρίνιση

Τα περισσότερα κράτη της Δυτικής Ασίας περιλαμβάνονται στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, όμως οι δύο περιοχές δεν ταυτίζονται.

Τα όρια της Μέσης Ανατολής δεν είναι αυστηρώς καθορισμένα και συχνά επηρεάζονται από πολιτικούς, θρησκευτικούς ή άλλους παράγοντες.


ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: el.wikipedia.org, en.wikipedia.org
ΧΑΡΤΕΣ: podilato98.blogspot.com (από commons.wikimedia.org)

19 Μαρ 2025

Τα ομοσπονδιακά διαμερίσματα της Ρωσίας


Η Ρωσία υποδιαιρείται σε οκτώ ομοσπονδιακά διαμερίσματα. Τα πέντε βρίσκονται στην Ευρώπη, τα τρία (και μεγαλύτερα) βρίσκονται στην Ασία.


Τα ευρωπαϊκά διαμερίσματα

Εκτείνονται στο μεγαλύτερο μέρος της Ανατολικής Ευρώπης και καλύπτουν το 1/4 από τη συνολική έκταση της χώρας. Εκεί κατοικεί και η πλειοψηφία του πληθυσμού (τα 3/4).

1. Βορειοδυτικό Ομοσπονδιακό Διαμέρισμα. Βρίσκεται ανάμεσα στη Βαλτική Θάλασσα και τα Ουράλια. Διοικητικό του κέντρο είναι η Πόλη του Αγίου Πέτρου (ή Πετρούπολη), πρωτεύουσα της Ρωσίας για σχεδόν δύο αιώνες.

2. Κεντρικό Ομοσπονδιακό Διαμέρισμα. Είναι το διαμέρισμα με τον περισσότερο πληθυσμό. Διοικητικό του κέντρο είναι η Μόσχα, η πρωτεύουσα της χώρας.

3. Ομοσπονδιακό Διαμέρισμα Βόλγα. Είναι το δεύτερο διαμέρισμα σε πληθυσμό. Διοικητικό του κέντρο είναι το Νίζνι Νόβγκοροντ και μεγαλύτερη πόλη το Καζάν.

4. Νότιο Ομοσπονδιακό Διαμέρισμα. Βρίσκεται ανάμεσα στη Μαύρη Θάλασσα και την Κασπία. Διοικητικό του κέντρο είναι το Ροστόφ επί του (ποταμού) Ντον.

5. Ομοσπονδιακό Διαμέρισμα Βορείου Καυκάσου. Διοικητικό του κέντρο είναι το Πιατιγκόρσκ, έβδομη σε πληθυσμό πόλη του διαμερίσματος.


Στον νότιο Καύκασο βρίσκονται οι ανεξάρτητες χώρες Γεωργία, Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν.

Τα ασιατικά διαμερίσματα

Εκτείνονται στη Βόρεια Ασία, στην ιστορική περιοχή της Σιβηρίας. Καλύπτουν τα 3/4 από τη συνολική έκταση της χώρας και είναι αραιοκατοικημένα.

6. Ουραλικό Ομοσπονδιακό Διαμέρισμα. Είναι το δυτικό κομμάτι της Σιβηρίας. Διοικητικό του κέντρο είναι το Γεκατερίνμπουργκ (Αικατερινούπολη).

7. Σιβηρικό Ομοσπονδιακό Διαμέρισμα. Είναι το κεντρικό κομμάτι της Σιβηρίας. Διοικητικό του κέντρο είναι το Νοβοσιμπίρσκ.

8. Ομοσπονδιακό Διαμέρισμα Άπω Ανατολής. Είναι το ανατολικό κομμάτι της Σιβηρίας. Έχει τη μεγαλύτερη έκταση αλλά τον μικρότερο πληθυσμό. Διοικητικό του κέντρο είναι το Βλαδιβοστόκ και μεγαλύτερη πόλη το Χαμπάροφσκ.


Και κάτι ακόμη

Τα ομοσπονδιακά διαμερίσματα υποδιαιρούνται με τη σειρά τους σε επιμέρους ενότητες:


ΑσίαΕυρώπη
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: en.wikipedia.org, el.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΕΣ: podilato98.blogspot.com (1-5) (από commons.wikimedia.org), commons.wikimedia.org (6)

24 Φεβ 2025

Η Διεθνής Γραμμή Ημερομηνίας

Πίσω από τον Πρώτο Μεσημβρινό, σε γεωγραφικό μήκος 180°, βρίσκεται ο αντιμεσημβρινός του.

Η νοητή αυτή γραμμή περνά από τα ανοιχτά νερά του Ειρηνικού Ωκεανού και αποτελεί, στο μεγαλύτερο τμήμα της, το όριο ανάμεσα σε δύο συνεχόμενες ημερολογιακές ημέρες.


Το Σάββατο, για παράδειγμα
  • ξεκινάει από την ανατολική Ασία και την Αυστραλία,
  • συνεχίζεται στην Ευρώπη και την Αφρική
  • και ολοκληρώνεται δυτικά της Αμερικής, εκεί που χθες τελείωσε η μέρα της Παρασκευής.

Κυλήστε τον πλανήτη μας από τα αριστερά προς τα δεξιά και δείτε το στην πράξη. Το χεράκι βρίσκεται στον μεσημβρινό των 180°:


Διορθώσεις

Σε κάποια σημεία ο 180ός μεσημβρινός διασχίζει την επικράτεια ορισμένων κρατών. Αυτό είναι πρόβλημα, γιατί θα έπρεπε γειτονικές περιοχές της ίδιας χώρας να έχουν μία ημέρα διαφορά.

Έτσι, έγιναν τα απαραίτητα ζικ ζακ και δημιουργήθηκε η Διεθνής Γραμμή Ημερομηνίας.


Η γραμμή αυτή αποκλίνει από τον μεσημβρινό των 180° τόσο βόρεια, μεταξύ Ρωσίας και Αλάσκας, όσο και νοτιότερα, στην περιοχή της Ωκεανίας που βρίσκεται ανατολικά της Αυστραλίας.



Η μεγάλη εσοχή στην Ωκεανία οφείλεται στην τεράστια έκταση που καταλαμβάνουν τα νησιά του Κιριμπάτι:


Ταξίδια

Όταν τα αεροπλάνα και τα πλοία διασχίζουν τη Διεθνή Γραμμή Ημερομηνίας, προσαρμόζουν την ημερομηνία τους, προσθέτοντας ή αφαιρώντας μία ημέρα.

Το ίδιο και οι επιβάτες τους:
Όταν περνούν τη Γραμμή με κατεύθυνση προς τα ανατολικά, αφαιρούν μία ημέρα από αυτήν που είχαν όταν ξεκίνησε το ταξίδι.
Όταν περνούν τη Γραμμή με κατεύθυνση προς τα δυτικά, προσθέτουν μία ημέρα σε αυτήν που είχαν όταν ξεκίνησε το ταξίδι.


Με άλλα λόγια:
  • Ταξιδεύοντας προς τα ανατολικά κερδίζουμε μία ημέρα (από το Σάββατο βρισκόμαστε στην Παρασκευή).
  • Ταξιδεύοντας προς τα δυτικά χάνουμε μία ημέρα (από την Παρασκευή βρισκόμαστε στο Σάββατο).

Και κάτι ακόμη

Η Πρωτοχρονιά, όπως και οι άλλες ημέρες του ημερολογίου, ξεκινά από τα ανατολικότερα νησιά του Κιριμπάτι. Εμείς θα χρειαστεί να περιμένουμε άλλες δώδεκα ώρες!



Χρόνος
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: el.wikipedia.org, en.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΕΣ: earthhow.com (1-2, 7), podilato98.blogspot.com (3-4), worldatlas.com (5), geographyrealm.com (6)
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΙΚΟΝΩΝ: podilato98.blogspot.com

19 Φεβ 2025

Οι γεωγραφικές συντεταγμένες της Γης

Από τα πολύ παλιά χρόνια οι άνθρωποι έβαζαν διάφορα σημάδια στις διαδρομές που ακολουθούσαν, προκειμένου να προσανατολίζονται σωστά. Τέτοια σημάδια, για παράδειγμα, ήταν τα δέντρα, τα βουνά, τα ποτάμια και οι λίμνες.

Βέβαια, όσο μεγάλωναν οι αποστάσεις που διένυαν τόσο χρειάζονταν σταθερότερα σημάδια (π.χ. τη θέση των άστρων στον ουρανό), ιδίως όταν κατάλαβαν ότι ο πλανήτης μας είναι σφαιρικός.


Σήμερα, για να μπορούμε να βρίσκουμε με ακρίβεια τη θέση ενός σημείου στη Γη, σημαδεύουμε την υδρόγειο και τους χάρτες με ένα σύστημα από οριζόντιες και κάθετες γραμμές.

1 Οι οριζόντιες γραμμές είναι οι παράλληλοι κύκλοι. Δείχνουν πόσο απέχει ένας τόπος από τον κύριο παράλληλο, τον Ισημερινό.


2 Οι κάθετες γραμμές είναι οι μεσημβρινοί. Δείχνουν πόσο απέχει ένας τόπος από τον κύριο μεσημβρινό, τον Πρώτο Μεσημβρινό.


Με τον συνδυασμό αυτών των γραμμών βρίσκουμε το γεωγραφικό πλάτος και το γεωγραφικό μήκος κάθε σημείου που μας ενδιαφέρει.

Γεωγραφικό πλάτος

Ο παράλληλος στον οποίο βρίσκεται ένας τόπος δείχνει πόσο βόρεια ή νότια βρίσκεται σε σχέση με τον Ισημερινό. Η απόσταση αυτή δηλώνει το γεωγραφικό πλάτος της περιοχής.

Το γεωγραφικό πλάτος μετριέται σε μοίρες· από έως 90° βόρεια (Β) και από έως 90° νότια (Ν).
  • Ο Ισημερινός έχει γεωγραφικό πλάτος 0°.
  • Ο Βόρειος και ο Νότιος Πόλος έχουν γεωγραφικό πλάτος 90° Β και 90° Ν.
  • Η Αθήνα έχει γεωγραφικό πλάτος περίπου 38° Β.


Γεωγραφικό μήκος

Ο μεσημβρινός στον οποίο βρίσκεται ένας τόπος δείχνει πόσο ανατολικά ή δυτικά βρίσκεται σε σχέση με τον Πρώτο Μεσημβρινό. Η απόσταση αυτή δηλώνει το γεωγραφικό μήκος της περιοχής.

Το γεωγραφικό μήκος μετριέται επίσης σε μοίρες· από έως 180° ανατολικά (Α) και από έως 180° δυτικά (Δ).
  • Ο Πρώτος Μεσημβρινός έχει γεωγραφικό μήκος 0°.
  • Οι μεσημβρινοί με γεωγραφικό μήκος 180° Α και 180° Δ ταυτίζονται.
  • Η Αθήνα έχει γεωγραφικό μήκος περίπου 23° Α.


Γεωγραφικές συντεταγμένες

Το γεωγραφικό πλάτος και το γεωγραφικό μήκος αποτελούν τις γεωγραφικές συντεταγμένες ενός τόπου.


Για παράδειγμα, το σημείο Α στον επόμενο χάρτη έχει γεωγραφικές συντεταγμένες 30° Ν - 90° Α, δηλαδή βρίσκεται 30° νότια του Ισημερινού και 90° ανατολικά του Πρώτου Μεσημβρινού:


ΘΥΜΑΜΑΙ: Τα δύο «π» και τα δύο «μ»
  • Οι παράλληλοι δείχνουν το γεωγραφικό πλάτος.
  • Οι μεσημβρινοί δείχνουν το γεωγραφικό μήκος.

Παράλληλοι - Πλάτος



ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Γεωγραφία ΣΤ΄ Δημοτικού, Γεωλογία-Γεωγραφία Α΄ Γυμνασίου, el.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΕΣ: Γεωλογία-Γεωγραφία Α΄ Γυμνασίου (1), timeanddate.com (2-3), commons.wikimedia.org (4-5), photodentro.edu.gr (6-8), britannica.com (9-10)
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΙΚΟΝΩΝ: podilato98.blogspot.com

16 Φεβ 2025

Οι εποχές στο βόρειο ημισφαίριο

Στο βόρειο ημισφαίριο, την περιοχή μας, λέμε ότι η άνοιξη μπαίνει την 1η Μαρτίου, το καλοκαίρι την 1η Ιουνίου, το φθινόπωρο την 1η Σεπτεμβρίου και ο χειμώνας την 1η Δεκεμβρίου.

Αστρονομικά όμως οι εποχές ξεκινούν τρεις εβδομάδες αργότερα, όταν η περιφορά της Γης γύρω από τον Ήλιο, αλλά και η κλίση που έχει ο άξονάς της, δημιουργούν τα φαινόμενα που ονομάζονται «ισημερία» και «ηλιοστάσιο».


Η ισημερία συμβαίνει μία φορά τον Μάρτιο και μία φορά τον Σεπτέμβριο. Τότε η μέρα και η νύχτα έχουν ίση διάρκεια, αν και για εμάς, όπως τις παρατηρούμε από τη Γη, φαίνεται να διαφέρουν μερικά λεπτά.

Το ηλιοστάσιο συμβαίνει μία φορά τον Ιούνιο και μία φορά τον Δεκέμβριο. Τότε ο Ήλιος μοιάζει σαν να κάνει μια «στάση» στον ουρανό, με αποτέλεσμα να έχουμε τη μεγαλύτερη και τη μικρότερη μέρα του έτους αντίστοιχα.

Κάθε εποχή ξεκινά την ημέρα που σημειώνεται μία ισημερία ή ένα ηλιοστάσιο.

Άνοιξη

Στις 20 με 21 Μαρτίου η μέρα και η νύχτα έχουν ίση διάρκεια. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται εαρινή ισημερία και σηματοδοτεί τον ερχομό της άνοιξης.

Στη συνέχεια οι μέρες μεγαλώνουν λίγο λίγο καθημερινά, δηλαδή αρχίζει να βραδιάζει όλο και πιο αργά.

Η επόμενη εαρινή ισημερία στην Αθήνα:


Καλοκαίρι

Στις 20 με 22 Ιουνίου έχουμε τη μεγαλύτερη μέρα του έτους. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται θερινό ηλιοστάσιο και σηματοδοτεί τον ερχομό του καλοκαιριού.

Στη συνέχεια οι μέρες αρχίζουν να μικραίνουν, αν και παραμένουν μεγαλύτερες σε διάρκεια από τις νύχτες.

Το επόμενο θερινό ηλιοστάσιο στην Αθήνα:


Φθινόπωρο

Στις 22 με 23 Σεπτεμβρίου η μέρα και η νύχτα γίνονται πάλι ίσες σε διάρκεια. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται φθινοπωρινή ισημερία και σηματοδοτεί τον ερχομό του φθινοπώρου.

Στη συνέχεια οι μέρες μικραίνουν λίγο λίγο καθημερινά, δηλαδή αρχίζει να βραδιάζει όλο και πιο νωρίς.

Η επόμενη φθινοπωρινή ισημερία στην Αθήνα:


Χειμώνας

Στις 21 με 22 Δεκεμβρίου έχουμε τη μικρότερη μέρα του έτους. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται χειμερινό ηλιοστάσιο και σηματοδοτεί τον ερχομό του χειμώνα.

Στη συνέχεια οι μέρες αρχίζουν να μεγαλώνουν, αν και παραμένουν μικρότερες σε διάρκεια από τις νύχτες.

Το επόμενο χειμερινό ηλιοστάσιο στην Αθήνα:


Ανακεφαλαίωση

Κυλήστε οριζόντια την εικόνα (ή πατήστε πάνω της) και δείτε πώς αυξομειώνεται η διάρκεια της ημέρας και της νύχτας σε ένα έτος:




Χρόνος
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: el.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΕΣ: podilato98.blogspot.com

13 Φεβ 2025

Περιφορά = τέσσερις εποχές

Η Γη ολοκληρώνει μια πλήρη περιφορά γύρω από τον Ήλιο σε 12 μήνες (1 έτος). Κατά τη διάρκεια αυτής της κίνησης στρέφεται προς τον Ήλιο άλλοτε το βόρειο και άλλοτε το νότιο ημισφαίριο.

Αιτία του φαινομένου αυτού είναι η μικρή κλίση (περίπου 23°) που έχει ο νοητός της άξονας.


Όταν είναι στραμμένο προς τον Ήλιο το βόρειο ημισφαίριο, δέχεται την περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία του έτους. Είναι η εποχή που ονομάζουμε «καλοκαίρι».

Το ίδιο διάστημα το νότιο ημισφαίριο δέχεται τη λιγότερη ηλιακή ακτινοβολία του έτους. Είναι η εποχή που ονομάζουμε «χειμώνα».


Το αντίθετο συμβαίνει όταν είναι στραμμένο προς τον Ήλιο το νότιο ημισφαίριο (δεξιά):


Οι εποχές

Στις εύκρατες περιοχές του βόρειου και του νότιου ημισφαιρίου, όπου ζουν και οι περισσότεροι άνθρωποι, το έτος υποδιαιρείται στις γνωστές μας τέσσερις εποχές.


Το καλοκαίρι είναι η περίοδος κατά την οποία σημειώνονται οι υψηλότερες θερμοκρασίες του χρόνου.
Ο χειμώνας είναι η περίοδος κατά την οποία σημειώνονται οι χαμηλότερες θερμοκρασίες του χρόνου.
Η άνοιξη είναι η μεταβατική εποχή που οδηγεί στο καλοκαίρι.
Το φθινόπωρο είναι η μεταβατική εποχή που οδηγεί στον χειμώνα.

Αντιθέσεις

Ο κύκλος των εποχών στα δύο ημισφαίρια είναι αντίθετος. Για παράδειγμα, όταν στο ένα μπαίνει η άνοιξη, το άλλο υποδέχεται το φθινόπωρο.

Βόρειο ημισφαίριο Μήνες Νότιο ημισφαίριο
Άνοιξη
Μάρτιος Φθινόπωρο
Απρίλιος
Μάιος
Καλοκαίρι
Ιούνιος Χειμώνας
Ιούλιος
Αύγουστος
Φθινόπωρο
Σεπτέμβριος Άνοιξη
Οκτώβριος
Νοέμβριος
Χειμώνας
Δεκέμβριος Καλοκαίρι
Ιανουάριος
Φεβρουάριος

Και όταν εμείς κατεβάζουμε τα χειμωνιάτικα, οι Αυστραλοί τρέχουν στις παραλίες!

Χριστούγεννα στην Αυστραλία

Διαφοροποιήσεις

Στις πολικές περιοχές ο χειμώνας έχει πολύ μεγάλη διάρκεια, ενώ το καλοκαίρι είναι σύντομο (η άνοιξη και το φθινόπωρο εμφανίζονται μόνο για λίγες ημέρες ή εβδομάδες).

Στις τροπικές περιοχές βόρεια και νότια του Ισημερινού υπάρχουν δύο εποχές: μία με πολλές βροχές και μία με ξηρασία.



Χρόνος
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Γεωγραφία ΣΤ΄ Δημοτικού, Γεωλογία-Γεωγραφία Α΄ Γυμνασίου, el.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΕΣ: letstalkscience.ca (1), podilato98.blogspot.com (2-3), meavita.pl (4), arcor.de (5)

Διαβάστηκαν περισσότερο την τελευταία εβδομάδα: