10 Φεβ 2023

Τα επίθετα σε -ής, -ιά, -ί

Λίγα και... χρωματιστά!

Αυτά τα επίθετα δηλώνουν χρώμα. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί μαζί τους, γιατί αρκετές πτώσεις είναι δύσχρηστες ή μας ξενίζουν:
  • οι πορτοκαλιοί τοίχοι
  • της πορτοκαλιάς μπλούζας
  • τα πορτοκαλιά πουκάμισα


Η γενική πληθυντικού είναι ίδια και στα τρία γένη.

Επιπλέον:
Τα αρσενικά κλίνονται όπως ο μαθητής στον ενικό αριθμό και όπως οι ανιψιοί στον πληθυντικό.
Τα θηλυκά κλίνονται όπως η ανιψιά και δεν παρουσιάζουν κάποια δυσκολία.
Τα ουδέτερα κλίνονται όπως το παιδί και δεν παρουσιάζουν κάποια δυσκολία.

Ενικός αριθμός
Πληθυντικός αριθμός

ο
του
τον

πορτοκαλής
πορτοκαλή*
πορτοκαλή


οι
των
τους

πορτοκαλιοί
πορτοκαλιών
πορτοκαλιούς


η
της
την

πορτοκαλιά
πορτοκαλιάς
πορτοκαλιά


οι
των
τις

πορτοκαλιές
πορτοκαλιών
πορτοκαλιές


το
του
το

πορτοκαλί
πορτοκαλιού
πορτοκαλί


τα
των
τα

πορτοκαλιά
πορτοκαλιών
πορτοκαλιά


(*)
Αλλά και: του πορτοκαλιού
Εξασκηθείτε με ένα ουσιαστικό (π.χ. ο πορτοκαλής τοίχος, η πορτοκαλιά μπλούζα, το πορτοκαλί πουκάμισο)

Παρόμοια επίθετα:
  • ασημής, βιολετής, βυσσινής
  • δαμασκηνής, θαλασσής
  • καναρινής, κανελής, καφετής, κεραμιδής
  • λαδής, λαχανής, λεμονής
  • μαβής, μελής, μελιτζανής, μενεξεδής
  • σοκολατής, σταχτής
  • τριανταφυλλής
  • φιστικής, χρυσαφής

Και άκλιτα

Μερικές από τις παραπάνω πτώσεις σχηματίζονται δύσκολα και μας ξενίζουν:
  • οι πορτοκαλιοί τοίχοι
  • τους πορτοκαλιούς τοίχους

Κάποιοι τύποι, επίσης, θυμίζουν έντονα ένα παρόμοιο ουσιαστικό και μας μπερδεύουν:
  • η πορτοκαλιά μπλούζα – η πορτοκαλιά (το δέντρο)
  • του πορτοκαλιού πουκάμισου – του πορτοκαλιού (του φρούτου)

Κατά συνέπεια, αυτά τα επίθετα χρησιμοποιούνται όλο και πιο συχνά ως άκλιτα με την εύκολη κατάληξη :
  • ο βυσσινί τοίχος, η πορτοκαλί τσάντα
  • οι λαχανί μπλούζες, τα λαδί πουκάμισα

Πορτοκαλί φρούτα


ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Γραμματική Ε΄-ΣΤ΄ Δημοτικού, Λεξικό της κοινής νεοελληνικής, Βικιλεξικό
ΕΙΚΟΝΕΣ: daeger.club, rare-gallery.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Διαβάστηκαν περισσότερο την τελευταία εβδομάδα: