Όταν χειμωνιάζει...

Με το πενάκι του Αρκά

ΠΗΓΗ: ethnos.gr (από το άλμπουμ «Χαμηλές Πτήσεις»)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: κόμικς-σκίτσα, χρόνος

Αλλαγές στο τοπίο από τον άνθρωπο

Η φύση γύρω μας μεταβάλλεται με το πέρασμα του χρόνου. Άλλες αλλαγές ο­φεί­λο­νται σε φαι­νό­με­να φυσικά (π.χ. σεισμοί, ηφαίστεια, διάβρωση του ε­δά­φους), ενώ άλ­λες προ­κα­λού­νται από τον άνθρωπο.

Η ανθρώπινη επέμβαση μπορεί να αλλάξει δραστικά το τοπίο. Δείτε, για πα­ρά­δειγ­μα, μια πε­ρι­ο­χή όπως ήταν πριν την εγκατάσταση ανθρώπων:

Όταν πρωτοκατοικήθηκε, τα πολύ παλιά χρόνια, οι αλλαγές ήταν μικρές και γί­νο­νταν με ή­πι­ο τρόπο. Δεν είχαμε αναπτύξει, άλλωστε, την κατάλληλη τε­χνο­λο­γί­α:

Σήμερα, έπειτα από την εγκατάσταση μεγάλου πληθυσμού ανθρώπων, το τοπίο έ­χει αλ­λά­ξει πολύ. Κάποιες ανθρώπινες παρεμβάσεις, μάλιστα, επιβαρύνουν ή και μο­λύ­νουν το πε­ρι­βάλ­λον:

Τα τοπία μπορούμε να τα απεικονίζουμε με χρώματα και σύμβολα, δη­μι­ουρ­γώ­ντας έ­ναν χάρ­τη τους. Η εικόνα που ακολουθεί είναι ο χάρτης της προ­η­γού­με­νης. Μπο­ρεί­τε να δι­α­κρί­νε­τε τις διαφορές τους;

ΠΗΓΗ: ΨΗΦΙΑΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ | ΕΙΚΟΝΕΣ: ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: άνθρωπος, Γεωγραφία, ο χάρτης, περιβάλλον

Η προετοιμασία του Αγώνα

Στην προετοιμασία της Επανάστασης του 1821 έπαιξαν ρόλο τόσο οι ιδέες του Νε­ο­ελ­λη­­νι­κού Διαφωτισμού όσο και η ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας.

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός

Πριν την Επανάσταση του 1821 ομάδες εμπόρων και μορφωμένων Ελλήνων τα­ξι­δεύ­ουν ό­λο και πιο πολύ στην Ευρώπη. Γνωρίζουν την ευρωπαϊκή σκέψη και ε­μπνέ­ο­νται από τις ι­δέ­ες του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού. Σταδιακά στις περιοχές ό­που ζουν Έλ­λη­νες, και κυ­­ρί­ως σε εκείνες που ανθεί το εμπόριο, διαμορφώνεται έ­να νέο πνευ­μα­τι­κό κίνημα, το ο­ποί­ο αργότερα θα ονομαστεί Νεοελληνικός Δι­α­φω­τι­σμός.

Σύμφωνα με τις ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, η ελευθερία του Γένους συν­δέ­ε­­ται με την απόκτηση παιδείας. Οι Έλληνες διαφωτιστές πιστεύουν ότι μό­νο η μόρ­φω­ση μπο­ρεί να δώσει τα εφόδια για τη διεκδίκηση της ελευθερίας, γι’ αυτό και ι­δρύ­ουν, με την υ­πο­στή­ρι­ξη κυρίως των εμπόρων, σχολεία. Θαυ­μά­ζουν επίσης τους Αρ­χαί­ους Έλληνες, τους θε­ω­ρούν προγόνους τους και συν­δέ­ουν τον πολιτισμό της ελ­λη­νι­κής αρχαιότητας με την ε­λευ­θε­ρί­α και την παι­δεί­α.

«Ο Κοραής και ο Ρήγας βοηθούν την Ελλάδα να εγερθεί»
(ελαιογραφία του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ, 1911)

Η ίδρυση σχολείων, τα οποία εφαρμόζουν νέα προγράμματα σπουδών, βοηθά στην ε­ξά­­πλω­ση των διαφωτιστικών ιδεών. Εκδίδονται αρχαία ελληνικά κείμενα και με­τα­φρά­ζο­νται ση­μα­ντι­κά βιβλία στην ελληνική γλώσσα. Κυκλοφορούν ε­φη­με­ρί­δες και πε­ρι­ο­δι­κά που υ­­πο­στη­ρί­ζουν τις νέες ιδέες και γνωρίζουν με­γά­λη α­πή­χη­ση. Λόγιοι και μορφωμένοι Έλ­­λη­νες μεταφέρουν το νέο πνεύμα. Κεντρική μορ­φή ανάμεσά τους εί­ναι ο Αδαμάντιος Κο­ραής με το σημαντικό έργο του.

 

Ο Αδαμάντιος Κοραής και το άγαλμά του στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Οι διαφωτιστικές ιδέες όμως συναντούν και αντιδράσεις. Αντιδρούν κυρίως μέ­λη κοι­νω­­νι­κών ομάδων που κατέχουν υψηλά αξιώματα και επιθυμούν να δι­α­τη­ρή­σουν τη δύναμη και την εξουσία τους.

Η Φιλική Εταιρεία

Η Φιλική Εταιρεία ιδρύεται το 1814 στην Οδησσό της Ρωσίας, σε ένα σχετικά φι­λό­ξε­νο για τους Έλληνες περιβάλλον, από τον Εμμανουήλ Ξάνθο, τον Νικόλαο Σκου­φά και τον Α­θα­νά­σι­ο Τσακάλωφ. Στόχος της οργάνωσης είναι η προ­ε­τοι­μα­σί­α ενός α­πε­λευ­θε­ρω­τι­­κού α­γώ­να που θα στηρίζεται στις δυνάμεις των Ελ­λή­νων. Για να πετύχει αυ­τόν τον στό­χο η Φι­λι­κή Εταιρεία επιδιώκει τη μύηση των Ελ­λή­νων ραγιάδων. Μέ­χρι την έναρξη της Ε­πα­νά­στα­σης μια ηγετική ομάδα α­πο­τε­λεί την «Υπέρτατη Αρχή» και συντονίζει τη δράση της.

Η Φιλική Εταιρεία, όπως και άλλες οργανώσεις που δρουν στην Ευρώπη την ίδια χρο­νι­­κή πε­ρί­ο­δο, οργανώνεται με μεγάλη μυστικότητα. Οι Φιλικοί μυούνται με μυ­στι­κό όρκο και ε­πι­κοι­νω­νούν μεταξύ τους με κρυπτογραφικό κώδικα, ψευ­δώ­νυ­μα και συν­θη­μα­τι­κές λέ­ξεις.

«Ο όρκος των Φιλικών»
(φανταστική σύνθεση του Θεόφιλου Δ. Τσόκου, 1849)

Στα επτά χρόνια της ύπαρξής της (1814-1821) η Φιλική Εταιρεία εξαπλώνεται σε ό­λες τις πε­ρι­ο­χές όπου δρουν και κατοικούν Έλληνες. Άνθρωποι με δι­α­φο­ρε­τι­κή κοι­νω­νι­κή προ­έ­λευ­ση και οικονομικές δυνατότητες γίνονται μέλη της και συμ­με­τέ­χουν στο κοινό α­πε­λευ­θε­ρω­τι­κό όραμα.

Μετά το 1818 γίνονται αλλαγές στην οργάνωση της Εταιρείας για την καλύτερη λει­τουρ­­γί­α της και παρατηρείται αύξηση των μελών της. Η έδρα της με­τα­φέ­ρε­ται στην Κων­στα­­ντι­νού­πο­λη και προτείνεται ένα συγκεκριμένο σχέδιο δράσης. Ο Α­λέ­ξαν­δρος Υψηλά­ντης α­να­λαμ­βά­νει την αρχηγία της Φιλικής Εταιρείας (μετά την άρ­νη­ση του Ιωάννη Κα­­πο­δί­στρι­α) και καθοδηγεί την προετοιμασία του Α­γώ­να των Ελ­λή­νων.

Η σφραγίδα της Φιλικής Εταιρείας

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ

1814. Ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας.
1818-1821. Η δράση της Φιλικής Εταιρείας εξαπλώνεται.
1821. Έναρξη του Αγώνα της Ανεξαρτησίας.

ΠΗΓΗ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤ΄ ΤΑΞΗΣ (2006) | ΕΙΚΟΝΕΣ: lesvosnews.net, digitalzoot.weebly.com, digitalzoot.weebly.com, anthoulaki.blogspot.com, Ιστορία ΣΤ΄ τάξης

H Επανάσταση του 1821
01. Η προετοιμασία του Αγώνα
02. Οι πολεμικές επιχειρήσεις (1821-1827)
03. Η έκβαση του Αγώνα
04. Οι τελικές ρυθμίσεις του ελληνικού ζητήματος
► Η Ελληνική Επανάσταση

Προετοιμάσου από τώρα για τον σεισμό

Εικονογραφημένες οδηγίες αυτοπροστασίας

Ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (Ο.Α.Σ.Π.) έχει ε­πι­με­λη­θεί ο­ρι­­σμέ­νες πολύ χρήσιμες οδηγίες σχετικά με το πώς πρέπει να συ­μπε­ρι­φε­ρό­μα­στε πριν, κα­τά τη διάρκεια και μετά από έναν σεισμό. Ας τις μελετήσουμε και ας τις συ­ζη­τή­σου­με με την οικογένεια και τους συμμαθητές μας, διότι οι σει­σμοί είναι πολύ συ­νη­θι­σμέ­νο φαι­νό­­με­νο στη χώρα μας. Οι περισσότεροι έ­χουν μι­κρό μέγεθος και δεν προ­κα­λούν ιδιαίτερα προ­βλή­μα­τα, εμείς όμως οφείλουμε σε κάθε περίπτωση να εί­μα­στε προετοιμασμένοι...

ΠΡΙΝ ΤΟΝ ΣΕΙΣΜΟ

Προετοιμάσου!

---

(δείτε την εικόνα σε πλήρες μέγεθος εδώ)

ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΣΕΙΣΜΟΥ

Προστάτεψε τον εαυτό σου!

ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΣΕΙΣΜΟ

Εφάρμοσε το προσεισμικό σχέδιό σου!

Πατήστε στην παρακάτω εικόνα και αποθηκεύστε την αφίσα...

...αλλά και το βιβλιαράκι με τις αναλυτικές οδηγίες:

Και μην ξεχνάτε:

ΠΗΓΗ: oasp.gr | ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΙΚΟΝΩΝ: podilato98.blogspot.com

Προετοιμάσου από τώρα για τον σεισμό
01. Εφόδια για την περίπτωση σεισμού (παιχνίδι)
02. Τι κάνουμε σε περίπτωση σεισμού; (κουίζ)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Γεωγραφία, κόμικς-σκίτσα, υγεία-κίνδυνοι

Παζλ με τις λιθοσφαιρικές πλάκες

Τοποθετήστε τις πλάκες στη σωστή θέση και σχηματίστε τη λιθόσφαιρα του πλα­νή­τη μας, κά­νο­ντας άφοβα όσα λάθη θέλετε: Ούτε η γη θα αρχίσει να κου­νιέ­ται ούτε τα η­φαί­στει­α θα ε­νερ­γο­ποι­η­θούν!

Μελετήστε τις εικόνες προσεκτικά (ιδίως τη δεύτερη) και πατήστε εδώ, για να αρ­­χί­σει το παι­χνί­δι.

ΠΗΓΗ: montereyinstitute.org | ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΙΚΟΝΩΝ: podilato98.blogspot.com

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Γεωγραφία, παιχνίδια

Πώς γεννιούνται οι σεισμοί

Η λιθόσφαιρα της Γης αποτελείται από επτά μεγάλες πλάκες: την ευρασιατική, την α­φρι­­κα­νι­κή, την ινδοαυστραλιανή, την πλάκα του Ειρηνικού Ωκεανού, τη βο­ρει­ο­α­με­ρι­κα­νι­κή, τη νο­τι­ο­α­με­ρι­κα­νι­κή και την ανταρκτική πλάκα.

Υπάρχουν όμως και αρκετές μικρότερες. Τα βέλη δείχνουν την κίνησή τους:

Η ΚΙΝΗΣΗ ΤΩΝ ΛΙΘΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΠΛΑΚΩΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ 3 ΤΡΟΠΟΥΣ:

 1  Μερικές αποκλίνουν, δηλαδή απομακρύνονται η μία από την άλλη.

 2  Μερικές συγκλίνουν, δηλαδή πλησιάζουν η μία την άλλη.

 3  Άλλες ολισθαίνουν, δηλαδή γλιστρούν η μία δίπλα στην άλλη.

Με τους τρόπους αυτούς, όμως, τα πετρώματα που βρίσκονται στις παρυφές των λι­θο­σφαι­ρι­­κών πλακών αρχίζουν να παραμορφώνονται. Αυτό γίνεται πολύ αρ­γά, ω­στό­σο αρ­κεί για να συσσωρευτούν τεράστια ποσά δυναμικής ενέργειας. Α­πό ένα όριο και με­τά προ­κα­­λεί­ται θραύση των πετρωμάτων και τα κομμάτια τους κινούνται για να ι­σορ­ρο­πή­σουν σε νέες θέσεις. Τη χρονική αυτή στιγμή γεν­νιέ­ται ένας σεισμός.

Οι σεισμοί (αλλά και τα ηφαίστεια) εντοπίζονται στα όρια των λιθοσφαιρικών πλακών

ΠΗΓΗ: Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού & Προστασίας
(oasp.gr) | ΕΙΚΟΝΕΣ: το αρχείο μας (1-5), isaes2011.org.uk (6)

Πώς γεννιούνται οι σεισμοί
01. Το μέγεθος των σεισμών
02. Η ένταση των σεισμών

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Γεωγραφία

Το παρελθόν της Γης

Η μορφή του πλανήτη μας αλλάζει συνεχώς. Μετά από έρευνες πολλών ετών οι γε­ω­ε­πι­­στή­μο­νες είναι σε θέση να αναπαραστήσουν με σχετική ακρίβεια την ε­ξε­λι­κτι­κή πο­ρεί­α των η­πεί­ρων και των ωκεανών μέσα στον χρόνο.

Ανατρέχοντας στο παρελθόν, 500 εκατομμύρια χρόνια πριν, οι ήπειροι είχαν τε­λεί­ως δι­α­φο­ρε­τι­κή θέση από τη σημερινή. Βρίσκονταν συγκεντρωμένες στο νό­τι­ο η­μι­σφαί­ρι­ο του πλα­νή­τη.

Πριν 225 εκατομμύρια χρόνια δημιουργήθηκε μια ενιαία ήπειρος, η Πανγαία, που βρε­­χό­ταν από μια τεράστια θαλάσσια έκταση, την Πανθάλασσα.
● Στη συνέχεια η Πανγαία διαμοιράστηκε σε δύο μεγάλα τμήματα, τη Λαυρασία στον βορ­ρά και την Γκοντβάνα στον νότο. Ανάμεσά τους βρισκόταν μια βαθιά θά­λασ­σα, η Τη­θύς.

Με τη σειρά τους οι δύο αυτές ήπειροι χωρίστηκαν σε μικρότερα κομμάτια:
● Πρώτα αποσπάστηκαν από το ανατολικό τμήμα της Γκοντβάνα η Ινδική Χερ­σό­νη­σος, η Αυ­στρα­λί­α και η Ανταρκτική.
● Στη συνέχεια δημιουργήθηκε μία τεράστια σχισμή (θα εξελιχθεί αργότερα στον Ατ­λα­­ντι­κό Ωκεανό), η οποία διέσπασε τη Λαυρασία σε δύο τμήματα: τη Βό­ρει­α Α­με­ρι­κή και την Ευ­ρα­σί­α. Ταυτόχρονα αποκόπηκε η Νότια Αμερική από τη δυ­τι­κή Γκο­ντβά­να.
● Η Ινδική Χερσόνησος κινήθηκε βόρεια, συγκρούστηκε με την Ευρασία και δη­μι­ούρ­­γη­σε τα Ιμαλάια.
● Η Αφρική κινήθηκε κι αυτή βόρεια, συγκρούστηκε με την Ευρασία και δη­μι­ούρ­γη­σε τις Άλ­πεις, τον Άτλαντα και τα υπόλοιπα βουνά γύρω από τη Μεσόγειο.

Η επιφάνεια της Γης συνέχιζε να αλλάζει μέχρι που πήρε τη σημερινή της μορ­φή. Ω­στό­­σο οι ήπειροι (πιο σωστά: οι λιθοσφαιρικές πλάκες πάνω στις οποίες βρί­σκο­νται οι ή­πει­­ροι) συ­νε­χί­ζουν να κινούνται...

Ορίστε και οι εικόνες για τη συλλογή σας:

ΠΗΓΕΣ: oasp.gr, apolitistosteki.blogspot.com | ΕΙΚΟΝΕΣ:
podilato98.blogspot.com (από wpclipart.com), blogthea.gr

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Γεωγραφία