Μαμάδες και μπαμπάδες από ένα μακρινό παρελθόν

Από τις εφημερίδες - Ιούνιος 2020

Του ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ ΑΝΤΩΝΑΡΑΚΗ*

Οι πιο δύσκολες ερωτήσεις είναι ίσως αυτές των παιδιών προσχολικής ηλικίας. Τις προάλλες ένα από τα εγγόνια μου, έξι ετών, καθώς περπατούσαμε στο πάρκο με ρώτησε: «Πώς λέγανε τη μαμά σου, παππού;» Του είπα. Λίγα βήματα πιο πέρα μου είπε απλά, αλλά ήταν σαν να με χτυπούσε με δύναμη μια μπάλα στο πρόσωπο: «Και η μαμά της μαμάς σου; Και ποια ήταν η πιο παλιά μαμά;»

Η μητέρα μου Αλεξάνδρα... η μητέρα της Κωνσταντίνα... η μητέρα της... η μητέρα της... Ποιες ήταν όλες αυτές στη σειρά των μητέρων; Μα είναι δυνατόν να παρακολουθήσουμε τη μητρική γενεαλογία; Βεβαίως, και δείτε πώς:

1 Κάθε ένα από τα τρισεκατομμύρια κύτταρά μας έχει μέσα του οργανίδια που λέγονται μιτοχόνδρια και είναι αυτά που παράγουν την ενέργεια που χρειάζεται το κύτταρο.

2 Κάθε ένα από αυτά τα μιτοχόνδρια έχει μέσα του ένα μικρό κομμάτι DNA (ένα μικρούτσικο γονιδίωμα που θα το ονομάσουμε στη συνέχεια για συντομία ΜΤ-DNA) που είναι μόνο 16.569 νουκλεοτίδια (γράμματα).

Είναι εντυπωσιακό πως το ΜΤ-DNA του καθενός μας έρχεται από τη μητέρα, γιατί το σπέρμα του πατέρα δε δίνει το πατρικό ΜΤ-DNA στο ζυγωτό, το πρώτο κύτταρο της αρχής της ζωής μας.

Επομένως όλο το ΜΤ-DNA μου έρχεται από τη μητέρα μου Αλεξάνδρα, και όλο το ΜΤ-DNA της έρχεται από τη μητέρα της Κωνσταντίνα, και αυτής από τη μητέρα της· ώς το βάθος των αιώνων. Έτσι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ΜΤ-DNA για να παρακολουθήσουμε και να ανασκευάσουμε τη μητρική γενεαλογία.

★ Γιατί το ΜΤ-DNA, όπως κάθε DNA, μεταλλάσσεται από γενιά σε γενιά και έτσι μπορούμε να διαβάσουμε το είδος, τη θέση και την ποσότητα της ποικιλομορφίας του ΜΤ-DNA, ώστε να αναπαράγουμε το γενεαλογικό δένδρο των μητέρων του κάθε ανθρώπου. Επίσης, γνωρίζοντας το ποσό των μεταλλαγών σε ορισμένο χρόνο, μπορούμε πάνω κάτω να καθορίσουμε τον χρόνο των κλαδιών του γενεαλογικού αυτού δένδρου.

Το δικό μου ΜΤ-DNA, για παράδειγμα, έχει μια τέτοια ποικιλομορφία που κατατάσσεται στον κλάδο J2b ο οποίος φτάνει σε μια γυναίκα προ-προ-προ-...-γιαγιά μου που έζησε περίπου 13.500 χρόνια πριν. Δηλαδή περίπου 540 γενιές πίσω. Στη γιορτή της μητέρας θα ήθελα πολύ να ευχαριστήσω τη γυναίκα αυτή –⁠ας την ονομάσω Αυγή⁠– και όλες τις μετέπειτα 540 μητέρες.

• Πόσες από αυτές πέθαναν στη γέννα;
• Πόσες έζησαν πάνω από 30 χρόνια;
• Πόσες είχαν καθαρό νερό να πιουν;
• Πόσες πέθαναν από πείνα ή λοιμώξεις;
• Πόσες σκότωσαν για τα παιδιά τους;
• Πόσες έλιωσαν στη δουλειά;
• Πόσες δεν είδαν τα εγγόνια τους;
• Πόσες έμαθαν να διαβάζουν;
• Πόσες πίστευαν σε μύθους;
• Πόσες αγαπήθηκαν;

Ας αφήσουμε τους συναισθηματισμούς και ας ψάξουμε ακόμη πιο βαθιά στο μητρικό γενεαλογικό μου δένδρο. Tο κλαδί J2b έρχεται από το κλαδί J2 (υπολογίζεται ότι άρχισε πριν από 28.000 χρόνια και ήρθε στην Ευρώπη πριν από 10.000 χρόνια, με την ανάπτυξη της γεωργίας), και αυτό από το κλαδί J (34.000 χρόνια), και αυτό από το κλαδί R (57.000 χρόνια), και αυτό από το κλαδί N (59.000 χρόνια), και αυτό από το κλαδί L3 (65.000 χρόνια), και αυτό από το κλαδί Λ, του οποίου η αρχή υπολογίζεται περίπου πριν από 180.000 χρόνια στην Αφρική.

Το εγγονάκι μου δεν έχει ακόμη την αίσθηση των χιλιάδων χρόνων (⁠και επίσης δεν ξέρει πως οι λεπτομέρειες αυτού του εικονικού δένδρου μπορεί να αλλάξουν με τη συσσώρευση νέων δεδομένων). Όμως σε λίγα χρόνια θα καταλάβει τις βαθιές του ρίζες και θα αντιληφθεί πόσο κοντά χρονικά, σε σχέση με την ιστορία των μητέρων του, είναι το 1859 του Δαρβίνου, το 1623 του ηλιοκεντρικού του Γαλιλαίου, το 1450 της τυπογραφίας του Γουτεμβέργιου, το 441 π.Χ. της «Αντιγόνης» του Σοφοκλή, το 800 π.Χ. της «Οδύσσειας» του Ομήρου, το 1754 π.Χ. του κώδικα του Χαμουραμπί.

Και οι πατέρες;

Ο πατέρας μου Μανώλης, και ο πατέρας του Στυλιανός, και ο πατέρας του... ο πατέρας του... Ποιοι ήταν όλοι αυτοί στη σειρά των πατέρων;

Πάλι το γονιδίωμα, που είναι ένα πολύτιμο βιβλίο ιστορίας, γιατί συγκεντρώνει και καταγράφει μεταλλαγές, θα μας βοηθήσει και στην αναζήτηση της πατρικής γενεαλογίας.

Στο γονιδίωμά μου έχω ένα μικρό χρωμόσωμα που το ονομάζουμε Y. Το κείμενό του είναι 57 εκατομμύρια νουκλεοτίδια (γράμματα) και υπάρχει μόνο στα κύτταρα των ανδρών, άρα το κληρονομούμε από τον πατέρα μας. Δηλαδή το δικό μου Y χρωμόσωμα το πήρα από τον πατέρα μου Μανώλη, και αυτός το πήρε από τον πατέρα του Στυλιανό, και αυτός από τον πατέρα του· ώς το βάθος των αιώνων. Έτσι, αν διαβάσουμε τις μεταλλαγές στο Y χρωμόσωμα μπορούμε με την ίδια λογική που είπαμε παραπάνω να παρακολουθήσουμε και να ανασκευάσουμε την πατρική γενεαλογία.

Το δικό μου Y χρωμόσωμα, για παράδειγμα, με την ποικιλομορφία που έχει κατατάσσεται στον κλάδο E-V13, ο οποίος φτάνει σε έναν άνδρα προ-προ-προ-...-παππού μου που έζησε περίπου 11.000 χρόνια πριν (περίπου 440 γενιές πίσω). Στη γιορτή του πατέρα θα ήθελα πολύ να ευχαριστήσω τον άνδρα αυτόν –⁠⁠ας τον ονομάσω Πρωτέα⁠⁠– και όλους τους μετέπειτα 440 πατέρες.

• Πόσοι από αυτούς πέθαναν από εχθρική βία;
• Πόσοι κατασπαράχθηκαν από ζώα;
• Πόσοι άφησαν τα κόκαλά τους στην καλλιέργεια της γης;
• Πόσοι δεν άντεξαν το κρύο;
• Πόσοι ακρωτηριάστηκαν από ατυχήματα;
• Πόσοι δεν ξεπέρασαν τα 30 χρόνια;
• Πόσοι χάθηκαν στη θάλασσα;
• Πόσοι πολέμησαν μάταιους πολέμους;
• Πόσοι έζησαν σκλάβοι;
• Πόσοι απόλαυσαν τη σοφία των γηρατειών;

Το εγγονάκι μου, βέβαια, και πάλι δεν έχει τη συναίσθηση των χρόνων και δεν μπορεί να αντιληφθεί χρονικά τον εμφύλιο του 1946, τη χαμένη μάχη στον Σαγγάριο το 1922, την πτώση της Πόλης το 1453, την καταστροφή της Ιερουσαλήμ το 70, την πανωλεθρία των Αθηναίων στη Σικελία το 414 π.Χ., την πιθανή άλωση της Τροίας το 1200 π.Χ. Όλα αυτά δεν καλύπτουν παρά μόνο 3.000 χρόνια του πιο πρόσφατου πατρικού μου κλαδιού των 11.000 χρόνων.

Για να συμπληρώσουμε το γενεαλογικό δένδρο των πατέρων, το κλαδί E-V13 έρχεται από το κλαδί E-M78· υπολογίζεται ότι άρχισε πριν από 23.000 χρόνια από πατέρες που ήλθαν από την Αφρική και πέρασαν στην Ευρώπη τα τελευταία 5.000 χρόνια, αφού έζησαν στη Μέση Ανατολή πριν από 14.000 χρόνια. Αυτό ήρθε από το κλαδί E-M96 (73.000 χρόνια), και αυτό από το κλαδί DE-M145 (76.000 χρόνια), και αυτό από τον αρχέγονο κορμό Α που η αρχή του υπολογίζεται πριν από περίπου 270.000 χρόνια πάλι στην Αφρική.



Η μελέτη των γενεαλογικών δένδρων δείχνει την κοινή καταγωγή μας από την Αφρική, που είναι η κοιτίδα της ανθρωπότητας. Μα περισσότερο από όλα, το αποκαλυπτικό και θαυμαστό αυτό βιβλίο της ιστορίας που λέγεται «ανθρώπινα γονιδιώματα» μάς αποκαλύπτει χωρίς αμφιβολία πως όλοι οι άνθρωποι στη Γη είμαστε μακρινοί συγγενείς! Και ότι οι διαφορές που μας χωρίζουν είναι περιβαλλοντικές ιδιαιτερότητες σαν τη γλώσσα, τις συνήθειες, τους κοινούς μύθους και την ιδιοκτησία της γης.

* Ο κ. Στυλιανός Αντωναράκης είναι ομότιμος καθηγητής Γενετικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, πρώην πρόεδρος του διεθνούς οργανισμού Ανθρωπίνου Γονιδιώματος (HUGO).

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα «Η Καθημερινή» (21.06.2020) - ΕΙΚΟΝΕΣ: datasciencecentral.com, gifer.com, asiatimes.com

ΆνθρωποςΑπό τις εφημερίδες

Οι μηχανές μιλούν μαζί μας καθημερινά

Μπορούν να μεταφράζουν, να μετατρέπουν ομιλία σε κείμενο, να απαντούν σε ερωτήσεις και να μαθαίνουν όπως τα παιδιά

Από τις εφημερίδες - Φεβρουάριος 2020

Της ΤΑΣΟΥΛΑΣ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ

Δεν το αντιλαμβανόμαστε, αλλά βρισκόμαστε καθημερινά σε σχεδόν συνεχή επικοινωνία με κάποια ρομποτική μηχανή: όταν τηλεφωνούμε σε τράπεζα, όταν αναζητούμε πληροφορίες στο διαδίκτυο, όταν γράφουμε ένα sms και το κείμενο διορθώνεται αυτόματα, όταν ακούμε τις φωνητικές οδηγίες από το σύστημα πλοήγησης του αυτοκινήτου, όταν μεταφράζουμε αυτόματα ένα κείμενο στο Google, όταν απολαμβάνουμε τη μηχανική διερμηνεία της συζήτησής μας με ετερόγλωσσο συνομιλητή μέσω Skype, όταν γράφουμε χειρόγραφα στην οθόνη του κινητού και λαμβάνουμε δακτυλογραφημένο κείμενο, όταν στοχεύουμε με την κάμερα του κινητού μια αλλόγλωσση πινακίδα και έχουμε άμεσα την ίδια πινακίδα γραμμένη στα ελληνικά...

Πίσω από αυτές τις υπηρεσίες κρύβονται εξαιρετικά πολύπλοκες τεχνολογίες, τις οποίες έχουν αναπτύξει ερευνητές τόσο στο εξωτερικό όσο και στη χώρα μας –⁠από πολύ νωρίς μάλιστα. Το πρώτο ελληνικό εκκολαπτήριο γλωσσικών τεχνολογιών, το Ινστιτούτο Επεξεργασίας Λόγου (ΙΕΛ) του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά», μετράει τρεις δεκαετίες ζωής και αναρίθμητα επιτεύγματα.

Ισχυροί αλγόριθμοι, μεγάλα δεδομένα και εύρωστα συστήματα επεξεργασίας φωνής συνεργάζονται για την παραγωγή φυσικής ανθρώπινης φωνής από ρομπότ

Ο διευθυντής του ινστιτούτου Βασίλης Κατσούρος, αφού μας εξηγεί πώς μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει το κινητό του για αυτόματη απομαγνητοφώνηση μιας συνέντευξης (ήταν εντυπωσιακή η άμεση μετατροπή της φωνής σε κείμενο επί της οθόνης του κινητού), πιάνει το νήμα της αποκωδικοποίησης των τεχνολογικών θαυμάτων του ινστιτούτου από την αρχή.

«Ας δούμε πώς λειτουργεί ένας φωνητικός βοηθός, στον οποίο δίνουμε μια εντολή ή από τον οποίο ζητάμε μια πληροφορία. Η μηχανή ακούει τη φωνή, τη μετατρέπει σε κείμενο, ανασύρει από μια αξιόπιστη βάση δεδομένων (συνήθως τη Wikipedia) την απάντηση, συνθέτει ένα κείμενο και το μετατρέπει σε φωνή. Όλος αυτός ο κύκλος περιλαμβάνει τεχνολογίες πάνω στις οποίες εργάζεται το ινστιτούτο. Με τον ίδιο τρόπο γίνεται και η αυτόματη διερμηνεία. Θέλεις να επικοινωνήσεις με έναν Σλοβένο συνεργάτη σου; Μιλάς στη γλώσσα σου, η μηχανή μετατρέπει τη φωνή σε κείμενο, το μεταφράζει στα σλοβενικά και μετατρέπει το κείμενο σε φωνή στην άλλη άκρη της γραμμής».

«Ζούμε σε μια ευτυχή συγκυρία, διαθέτουμε μεγάλη υπολογιστική ισχύ, ισχυρούς αλγορίθμους, πλούτο αξιόπιστων πηγών δεδομένων και γνώσης. Οι μηχανές μαθαίνουν γρήγορα από τα δεδομένα (γι’ αυτό γίνεται προσπάθεια για ανοικτά δεδομένα), από την ποσότητα αλλά και την ποιότητα της γνώσης με την οποία τις τροφοδοτούμε», λέει ο κ. Κατσούρος. Ο κ. Στέλιος Πιπερίδης, πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του ΙΕΛ, ξεκαθαρίζει: «Για όλες τις τεχνολογίες σήμερα ισχύει το “garbage in, garbage out”: Αν τροφοδοτήσεις τη μηχανή με σκουπίδια, θα πάρεις ως αποτέλεσμα σκουπίδια. Οι μηχανές εκπαιδεύονται όπως και τα παιδιά μας».

«Στόχος είναι η ανθρώπινη επικοινωνία με τη βοήθεια των μηχανών. Εργαζόμαστε, για παράδειγμα, πάνω σε τεχνολογίες μετάφρασης της ελληνικής νοηματικής γλώσσας. Θα βιντεοσκοπείς με την κάμερα του κινητού τον άνθρωπο που μιλάει στη νοηματική και θα λαμβάνεις σε πραγματικό χρόνο σε κείμενο το περιεχόμενο των λεγομένων του. Αντίστροφα, θα μιλάς στο κινητό και ένα άβαταρ θα μετατρέπει την ομιλία σου σε νοηματική», τονίζει ο κ. Κατσούρος.

Η τεχνολογία την οποία τελειοποιούν αυτή τη στιγμή στο ινστιτούτο επιτρέπει, όπως σημειώνουν οι κ. Κατσούρος και Πιπερίδης, η μηχανή να μπορεί να κατανοεί όχι μόνο φωνή αλλά και τα παραγλωσσικά στοιχεία, όπως οι δισταγμοί, οι εμφάσεις, τα «εεε», τα «χμμμ», το κούνημα του κεφαλιού, το χαμόγελο, οι κινήσεις των χεριών. «Η μηχανή θα αναλύει όχι μόνο τη γλώσσα, αλλά και τη χροιά της φωνής, τις εκφράσεις, τις διαθέσεις, τα συναισθήματα», εξηγεί ο κ. Κατσούρος. «Θα πρέπει π.χ. το bot στο τηλεφωνικό κέντρο μιας τράπεζας να αναγνωρίζει τις αντιδράσεις του πελάτη και να τον εξυπηρετεί πριν εκείνος χάσει την υπομονή του», συμπληρώνει ο κ. Πιπερίδης.

Η ομάδα ερευνητών του ΙΕΛ, που παράγει από τις πλέον πρωτοποριακές γλωσσικές καινοτομίες στον κόσμο

Παράλληλα, οι ερευνητές του ΙΕΛ διερευνούν το πώς μια μηχανή μπορεί αυτόματα να καταλάβει τι κατανόησε ένας άνθρωπος διαβάζοντας ένα κείμενο. «Με τεχνολογίες καταγραφής της οφθαλμοκίνησης κατά την ανάγνωση, αναλύοντας τις στάσεις του ματιού πάνω σε λέξεις και φράσεις, και ταυτόχρονα τις απαντήσεις που έχουν δώσει παιδιά, ανιχνεύεται ο βαθμός κατανόησης του κειμένου. Επίσης, μπορεί να αξιολογηθεί η ορθότητα μιας απάντησης και εν γένει η παραγωγή γραπτού λόγου από μαθητές», λέει ο κ. Κατσούρος. «Με την τεχνολογία καταγραφής της οφθαλμοκίνησης θα μπορούσε, επίσης, να γίνει αξιολόγηση διδακτικών βιβλίων και να εντοπιστούν δυσνόητα σημεία», προσθέτει ο κ. Πιπερίδης.

Σύνδεσμος:

• Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου (ΙΕΛ / Ε.Κ.«Αθηνά»)

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα «Η Καθημερινή» (22.02.2020)

Από τις εφημερίδεςΠροτείνουμεΤεχνολογία

Ώρα Ελευθερίας

Περιοδική έκθεση όπου παρουσιάζονται τα ρολόγια τσέπης των Αγωνιστών του ’21

ΕΙΔΗΣΕΙΣ - Φεβρουάριος 2020

Από τις 16 Φεβρουαρίου παρουσιάζεται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο μια ιδιαίτερη συλλογή: τα προσωπικά ρολόγια των Αγωνιστών του 1821 και των πρωτεργατών του νεοσύστατου ελληνικού κράτους.

Φορεμένα από τους ίδιους πριν, κατά και μετά τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας, μέτρησαν λεπτό προς λεπτό τις καθημερινές αγωνίες και τους κινδύνους που έζησαν κατά τη διάρκειά του και σήμαναν την ώρα της ελευθερίας, αλλά και της ευθύνης, για τη δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους.

Ρολόι τσέπης του Κανέλλου Δεληγιάννη

Όλα τα ρολόγια προέρχονται από τις δωρεές που έκαναν οι οικογένειες των Αγωνιστών, κρατικοί φορείς και ιδρύματα στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα. Κατασκευασμένα από τους γνωστότερους αγγλικούς, γαλλικούς και ελβετικούς οίκους που εισήγαγαν ρολόγια στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, ξεδιπλώνουν μπροστά στα μάτια μας, εκτός από την τεχνογνωσία της εποχής τους, τις εμπορικές σχέσεις μεταξύ της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και των δυτικών οίκων ωρολογοποιίας.

Αποτελούν μάρτυρες της σταθερής διείσδυσης του δυτικού τρόπου μετρήματος του χρόνου στην οθωμανική κοινωνία κατά τον 18ο αιώνα και αφηγούνται πώς διαχειρίστηκαν οι Αγωνιστές τον χρόνο στον προσωπικό και δημόσιο βίο τους.

Το ρολόι τσέπης που φορούσε ο Μάρκος Μπότσαρης ήταν κατασκευασμένο από τον Άγγλο ωρολογοποιό Τζορτζ Πράιορ, ο οποίος προμήθευε την οθωμανική αγορά και εν γένει τον ισλαμικό κόσμο, ενώ ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης είχε στην κατοχή του ένα ρολόι τσέπης από τον ελβετικό οίκο Du Bois & fils, που δραστηριοποιείται έως σήμερα.

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης είχε το πλέον περίτεχνο ρολόι, με σφραγιδόλιθους και κουρδιστήρι, δώρο του Καποδίστρια ως ένδειξη τιμής. Είχε παραγγελθεί στην Ελβετία και στο χρυσό καπάκι του φέρει το έμβλημα της ελληνικής πολιτείας, τον αναγεννώμενο φοίνικα, πάνω από το έτος 1821. Πάνω από τον φοίνικα υπάρχει σταυρός και αριστερά οι ακτίνες ανατέλλοντος ηλίου.

Το ελβετικό ρολόι του ίδιου του Ιωάννη Καποδίστρια είναι κατασκευή του περιώνυμου ελβετικού οίκου Bautte & Moynier που είχε έδρα τη Γενεύη και υποκαταστήματα στη Φλωρεντία και στο Παρίσι. Ο οίκος Bautte είχε επίσης πλούσιους πελάτες στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, στην Ινδία και στην Κίνα.

Στην έκθεση, που θα διαρκέσει έως τις 31 Αυγούστου, εκτίθενται συνολικά τα ρολόγια των Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, Μάρκου Μπότσαρη, Κανέλλου Δεληγιάννη, Σπύρου Μήλιου, Γεωργίου Δαγκλή, Γιάννη Μακρυγιάννη, Γεωργίου Αινιάνα, Καλλίνικου Καστόρχη, Θεόκλητου Φαρμακίδη, Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου, Ιωάννη Καρατζά, Λάζαρου Κουντουριώτη, Ανδρέα Μιαούλη, Ανδρέα Χατζηαναργύρου και Ιωάννη Καποδίστρια.

ΠΗΓΕΣ: nhmuseum.gr, kathimerini.gr - ΕΙΚΟΝΕΣ: nhmuseum.gr (1), kathimerini.gr (2), menandros.gr (3,5), mononews.gr (4,6,8), archaiologia.gr (7)

01. Παλαιά Βουλή & Εθνικό Ιστορικό Μουσείο
02. Ώρα Ελευθερίας

ΕιδήσειςΙστορία

Καλό μήνα!(Αύγουστος)

Με το πενάκι του Αρκά

ΣΕΙΡΑ: Ο Φεβρουάριος και οι έντεκα μήνες

Φεβρουάριος
Απρίλιος
Μάιος
Ιούνιος
Ιούλιος
Αύγουστος
Σεπτέμβριος

Κόμικς-ΣκίτσαΧρόνος

Αποτρέπουμε τη διασπορά του κορονοϊού

Όλοι μαζί αντιμετωπίσαμε με επιτυχία το πρώτο κύμα του Covid-⁠19. Όμως ο κίνδυνος δεν έφυγε και δεν πρέπει να ξεχαστούμε τώρα που είναι καλοκαίρι: Συνεχίζουμε να ακούμε τους ειδικούς και τηρούμε σχολαστικά τα μέτρα ασφαλείας!

ΠΗΓΕΣ: Ελληνική Κυβέρνηση, Υπουργείο Υγείας

ΔιαφημίσειςΜένουμε ασφαλείς

Καλύτερη η ζωή το 1800 ή σήμερα;

Από τις εφημερίδες - Φεβρουάριος 2020

Του ΓΙΑΝΝΗ ΚΙΟΥΣΤΕΛΙΔΗ*

Σε τι υπερτερεί ένας σύγχρονος μέσος υπάλληλος από τους βασιλείς και τους αριστοκράτες του 1800;

Για να δούμε:

1 Έχει ασύγκριτα καλύτερη υγεία λόγω της προόδου που έχουν σημειώσει η ιατρική και η φαρμακευτική. Ακόμη και για να του βγάλουν ένα δόντι, δε χρειάζεται να μεθύσει βαριά και να τον κρατούν ή να τον δέσουν.

2 Αναπνέει καθαρότερο αέρα, γιατί η θέρμανση γίνεται με πετρέλαιο ή αέριο και όχι με κάρβουνο.

3 Έχει ασύγκριτα καλύτερο φωτισμό στο σπίτι αλλά και στον δρόμο. Λόγω του εξηλεκτρισμού δε χρειάζονται πολυέλαιοι με κεριά. Ούτε χρειάζονται υπηρέτες για να τους ανάβουν.

4 Πλένει τα ρούχα και τα πιάτα του σε ηλεκτρικά πλυντήρια και δε χρειάζεται υπηρέτριες.

5 Κάνει ζεστό μπάνιο όποτε θέλει, γιατί έχει ηλεκτρικό ή ηλιακό θερμοσίφωνα. Δε χρειάζεται, επομένως, υπηρέτη να κουβαλάει ζεστό νερό.

6 Δε χρειάζεται να βάλει να σφάξουν ένα βόδι για να φάει μπριζόλα, γιατί μπορεί να συντηρεί το κρέας σε ηλεκτρικό ψυγείο.

7 Γενικά, τρώει τα τρόφιμα σε καλύτερη κατάσταση, διότι μπορεί να τα συντηρεί. Μπορεί να φάει ακόμη και τρόφιμα εκτός εποχής, επειδή έχουν συντηρηθεί σε ψυγεία.

8 Ένδυση και υπόδηση είναι πολύ καλύτερες και φθηνότερες, εφόσον παράγονται βιομηχανικά.

9 Για να ακούει μουσική δε χρειάζεται να συντηρεί δική του ορχήστρα ή να τη νοικιάζει για ένα βράδυ όπως έκαναν άλλοτε οι πλούσιοι. Αρκεί να χρησιμοποιήσει cd player ή ραδιόφωνο, ακόμη και το διαδίκτυο.

10 Μαθαίνει τις καίριες ειδήσεις σχεδόν τη στιγμή που συμβαίνουν και όχι έπειτα από εβδομάδες ή μήνες.

11 Δε χρειάζεται υπηρέτες για να μεταφέρει μηνύματα σε άλλα σπίτια ούτε ταχυδρόμους για τις επιστολές. Έχει στη διάθεσή του σταθερό ή κινητό τηλέφωνο και μπορεί να μιλήσει στιγμιαία στην άλλη άκρη του κόσμου –⁠ακόμη και να δει τον συνομιλητή του.

12 Δε χρειάζεται να συντηρεί στάβλους και αμαξάδες για να ταξιδέψει, αλλά έχει το δικό του αυτοκίνητο και ταξιδεύει με δεκαπλάσια ταχύτητα απ’ ό,τι τα άλογα. Παράλληλα, με το αεροπλάνο μπορεί να φτάσει σε μακρινές χώρες μέσα σε μία ή δύο ημέρες.

* Ο κ. Γιάννης Κιουστελίδης είναι συνταξιούχος πανεπιστημιακός δάσκαλος.

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα «Η Καθημερινή» (01.02.2020) - ΕΙΚΟΝΕΣ: amazingmemovement.com, fromthegrapevine.com (από Sapunkele / Shutterstock)

01. Καλύτερη η ζωή το 1800 ή σήμερα;
02. Ζούμε στην καλύτερη εποχή

Από τις εφημερίδεςΙστορία

Γιατί οι θαλάσσιες χελώνες τρώνε πλαστικά

ΕΙΔΗΣΕΙΣ - Μάρτιος 2020

Νέα επιστημονικά στοιχεία εξηγούν γιατί οι θαλάσσιες χελώνες προσελκύονται από τα πλαστικά της θάλασσας, τάση που συχνά τις οδηγεί στον θάνατο.

Αμερικανοί ερευνητές πανεπιστημίου της Φλόριντα (ΗΠΑ) επισημαίνουν στη μελέτη τους ότι πλαστικές σακούλες, δίχτυα και μπουκάλια που επιπλέουν στη θάλασσα θεωρούνται από τις θαλάσσιες χελώνες έδεσμα, όχι μόνο επειδή μοιάζουν με άλλα θαλάσσια όντα, αλλά και επειδή απελευθερώνουν παρόμοια οσμή.

Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι στα πλαστικά συσσωρεύονται βακτήρια και φύκια, τα οποία στη συνέχεια δημιουργούν μια «οσφρητική παγίδα» για τις θαλάσσιες χελώνες, καθώς και για πολλά άλλα είδη, οδηγώντας πολλές φορές στον θάνατό τους.

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα «Η Καθημερινή» (10.03.2020) - ΕΙΚΟΝΕΣ: flash.gr, veja.abril.com.br, sentinelcolorado.com

Απειλούμενα ζώαΕιδήσειςΠεριβάλλον