10 Νοε 2022

Τα θηλυκά σε -ης

Προσοχή στη γενική!

Αυτά οι λέξεις φανερώνουν κάποια ιδιότητα, κυρίως επάγγελμα, και τις συναντούμε και σε αρσενικό γένος:
  • η βουλευτής – ο βουλευτής
  • η ολυμπιονίκης – ο ολυμπιονίκης
  • η περιφερειάρχης – ο περιφερειάρχης


Κλίνονται όπως τα αντίστοιχα αρσενικά, εκτός από τη γενική του ενικού, η οποία λήγει σε -ου:

Ενικός αριθμός
Πληθυντικός αριθμός

η
της
τη

βουλευτής
βουλευτού
βουλευτή


οι
των
τις

βουλευτές
βουλευτών
βουλευτές


Έτσι κλίνονται τα θηλυκά σε -τής:
  • δικαστής, θεατής
  • κριτής, πρεσβευτής

Και όλα τα σύνθετα που σχηματίζουν:
  • ευρω-βουλευτής
  • ιατρο-δικαστής

Μετακίνηση τόνου

Στα παροξύτονα η γενική του ενικού δεν είναι πάντα εύχρηστη και κάποιες φορές μας ξενίζει.

Επίσης, στη γενική του πληθυντικού ο τόνος κατεβαίνει στη λήγουσα:

Ενικός αριθμός
Πληθυντικός αριθμός

η
της
την

πρωτοδίκης
πρωτοδίκου
πρωτοδίκη


οι
των
τις

πρωτοδίκες
πρωτοδικών
πρωτοδίκες


Έτσι κλίνονται τα θηλυκά που λήγουν σε:
  • -άρχης (θιασάρχης, περιφερειάρχης)
  • -δίκης (ειρηνοδίκης, πρωτοδίκης)
  • -νίκης (βαλκανιονίκης, ολυμπιονίκης)
  • -της (διπλωμάτης, εφέτης, πολίτης)



ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Λεξικό της κοινής νεοελληνικής, Βικιλεξικό, Σύγχρονη Σχολική Γραμματική για όλους, Μείζον Ελληνικό Λεξικό Τεγόπουλου-⁠Φυτράκη (1997)
ΕΙΚΟΝΕΣ: Timelinegr@youtube, ertnews.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Διαβάστηκαν περισσότερο την τελευταία εβδομάδα: