Η καλύτερή μου φίλη

Επιτυχίες και αποτυχίες

1. Αγωνία στο χαρτί 2. Η καλύτερή μου φίλη

Κόμικς – ΣκίτσαΣχολική ζωή

ΕΙΚΟΝΕΣ: Glossologia@facebook, leximathia@facebook

Bohemian Rhapsody

Το 1975 οι Queen, ένα από τα σπουδαιότερα ροκ συγκροτήματα όλων των εποχών, κυκλοφόρησαν το εμβληματικότερο τραγούδι τους.

Από τότε το «Bohemian Rhapsody», δημιουργία του τραγουδιστή και πιανίστα τους Φρέντι Μέρκιουρι, εμφανίζεται συχνά σε διάφορες λίστες με τα καλύτερα τραγούδια που έχουν γραφτεί ποτέ.

Το κομμάτι γνώρισε και πολλές ορχηστρικές διασκευές. Ακολουθούν μερικές από τις πιο ωραίες και πρωτότυπες που βρήκα:

Διασκευή: The Royal Philharmonic Orchestra (2017)

Διασκευή: Vinai Trinateepakdee (2019)

Διασκευή: Brooklyn Duo ft. Dover Quartet (2017)

Διασκευή: Indiana University Jacobs School of Music (2013)

Διασκευή: Destino Musical Mariachillout (2013)

Ορχηστρικά

Τα φανταστικά ιπτάμενα βιβλία του κυρίου Μόρρις Λέσμορ

Στον μαγευτικό κόσμο της ανάγνωσης!

Μια όμορφη ιστορία για όσους αγαπάνε τα βιβλία, τα φροντίζουν και ταξιδεύουν στις σελίδες τους. Η ταινία έχει κερδίσει δεκάδες βραβεία, καθώς και το Όσκαρ animation μικρού μήκους (το 2012).

Το βιβλίο που ενέπνευσε την ταινία κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.

ΒιβλίαΚινούμενα σχέδιαΦιλαναγνωσία

ΕΙΚΟΝΑ: patakis.gr

Ένα ωραίο φυτό

Του Quino

Αργεντίνος σκιτσογράφος

Περισσότερη Μαφάλντα

Κόμικς – ΣκίτσαΦυτά

ΣΕΙΡΑ: Μαφάλντα (1978)

Το κουδούνι της τηλεκπαίδευσης

Η μουσική που μας κρατάει παρέα στα μαθήματα της τηλεκπαίδευσης. Ντριν!

Κάνω μάθημα από τον υπολογιστή 1. Τα καλά της τηλεκπαίδευσης 2. Το κουδούνι της τηλεκπαίδευσης

Ορχηστρικά

Oι σταθμοί της Επανάστασης του 1821

Στρατιωτικά και πολιτικά γεγονότα που σημάδεψαν τον Αγώνα

ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ

Μάρτιος 2021

1820

• 12 Απριλίου. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης αναλαμβάνει Γενικός Επίτροπος της Ανωτάτης Αρχής της Φιλικής Εταιρείας, η οποία είχε ιδρυθεί το 1814 στην Οδησσό από τους Νικόλαο Σκουφά, Εμμανουήλ Ξάνθο και Αθανάσιο Τσακάλωφ.

1821

• 22 Φεβρουαρίου. Ο Αλ. Υψηλάντης διαβαίνει τον ποταμό Προύθο. Έναρξη της Επανάστασης στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες. Τον Μάρτιο συγκροτείται ο Ιερός Λόχος από Έλληνες μαθητές και σπουδαστές σχολών του εξωτερικού.

Πέτερ φον Ες: «Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης διερχόμενος τον Προύθο» (1852)

• 23 Μαρτίου. Κολοκοτρώνης, Παπαφλέσσας και Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης απελευθερώνουν την Καλαμάτα. Συγκροτείται η Μεσσηνιακή Γερουσία και έπειτα από λίγες ημέρες απευθύνει «Προκήρυξη προς τας Ευρωπαϊκάς Αυλάς».
• 23–24 Απριλίου. Πολυάριθμο τουρκικό στράτευμα νικά τις υπό τον Αθανάσιο Διάκο δυνάμεις στη γέφυρα της Αλαμάνας. Ο ίδιος συλλαμβάνεται, υποβάλλεται σε βασανιστήρια και πεθαίνει. Στην ίδια μάχη σκοτώνεται ο επίσκοπος Σαλώνων Ησαΐας.
• 8 Μαΐου. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος στο Χάνι της Γραβιάς αντιστέκεται επιτυχώς στις τουρκικές δυνάμεις που πορεύονται προς την Πελοπόννησο. Ο Λυκούργος Λογοθέτης κηρύσσει την Επανάσταση στη Σάμο.
• 12–13 Μαΐου. Ελληνική νίκη στο Βαλτέτσι ανοίγει τον δρόμο για την κατάληψη της Τριπολιτσάς, στρατιωτικού και πολιτικού κέντρου της Πελοποννήσου.
• Ιούνιος. Ο Δημήτριος Υψηλάντης φθάνει στην Πελοπόννησο ως εκπρόσωπος της Φιλικής Εταιρείας. Τον ίδιο μήνα ξεσπάει η Επανάσταση στην Κρήτη, ενώ οι Έλληνες γνωρίζουν την ήττα στη Γαλάτιστα της Χαλκιδικής.
• 8 Σεπτεμβρίου. Ο Γεωργάκης Ολύμπιος και ο Ιωάννης Φαρμάκης ηττώνται στη Μονή Σέκου στη Μολδαβία. Ήταν η τελευταία στρατιωτική σύγκρουση της Επανάστασης στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες.
• 23 Σεπτεμβρίου. Οι Έλληνες καταλαμβάνουν την Τριπολιτσά.

Γιάννης Νίκου: «Ο Νικόλαος Κριεζώτης στη μάχη στο Βατίτσι» (2001)

1822

• 30 Μαρτίου. Ο αρχιναύαρχος Καρά Αλή καταστρέφει εκ θεμελίων τη Χίο. Είκοσι ημέρες πριν είχε αποβιβαστεί στο νησί ο Λ. Λογοθέτης, επικεφαλής ένοπλου τμήματος.
• 16 Μαΐου. Ο Χουρσίτ Πασάς και ο Ομέρ Βρυώνης καταλαμβάνουν το Σούλι ύστερα από ολιγοήμερη πολιορκία.
• 6 Ιουνίου. Ο Κωνσταντίνος Κανάρης πυρπολεί και καταστρέφει την τουρκική ναυαρχίδα στη Χίο. Ανάμεσα στους νεκρούς και ο Καρά Αλή.
• 26 Ιουλίου. Ήττα του Δράμαλη στα στενά των Δερβενακίων από τους Έλληνες υπό τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. Η καταστροφή της στρατιάς του ολοκληρώνεται δυο μέρες μετά στο Αγιονόρι.
• 28–29 Οκτωβρίου. Ο Κανάρης πυρπολεί στα ανοιχτά της Τενέδου την τουρκική υποναυαρχίδα.
• 30 Νοεμβρίου. Καταλαμβάνεται το Παλαμήδι από τον Στάικο Σταϊκόπουλο.

1823

• 12 Ιουλίου. Ο Λόρδος Μπάιρον αποβιβάζεται στο Αργοστόλι. Την παραμονή των Χριστουγέννων καταφθάνει στο Μεσολόγγι, όπου στις 7 Απριλίου 1824 αφήνει την τελευταία του πνοή.
• 8–9 Αυγούστου. Μάχη στο Κεφαλόβρυσο της Ευρυτανίας. Θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη.
• Φθινόπωρο 1823 – Καλοκαίρι 1824. Πρώτος εμφύλιος πόλεμος. Δύο κυβερνήσεις: η μία στην Τρίπολη υπό τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και η άλλη, αποτελούμενη από μέλη του Βουλευτικού, υπό τον Γεώργιο Κουντουριώτη στο Κρανίδι.
• 30 Νοεμβρίου. Ιωάννης Ορλάνδος, Ανδρέας Ζαΐμης και Ανδρέας Λουριώτης πηγαίνουν στην Αγγλία για να βρουν δανειοδότες. Στις 28 Φεβρουαρίου 1824 υπογράφουν συμφωνητικό με ιδιωτικές τράπεζες για σύναψη δανείου 800.000 λιρών.

Κωνσταντίνος Βολανάκης: «Πυρπόληση τουρκικής φρεγάτας» (1882)

1824

• 7–8 Ιουνίου. Καταστροφή της Κάσου από τους Τουρκοαιγυπτίους και στις 21 του ίδιου μήνα των Ψαρών.
• 29 Αυγούστου. Ναυμαχία του Γέροντα και πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας.
• Οκτώβριος 1824 – 6 Φεβρουαρίου 1825. Δεύτερος εμφύλιος πόλεμος. Εξελίσσεται σε σύγκρουση ανάμεσα στους Πελοποννήσιους οπλαρχηγούς και πολιτικούς και στην κυβέρνηση.

1825

• 12 Φεβρουαρίου. Τουρκοαιγυπτιακά στρατεύματα υπό τον Ιμπραήμ αποβιβάζονται στη Μεθώνη.
• 15 Απριλίου. Αρχίζει η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου από τον Κιουταχή. Τον Δεκέμβριο θα προστεθεί στους πολιορκητές και ο Ιμπραήμ.
• 20 Μαΐου. Ο Παπαφλέσσας αντιμετωπίζει στο Μανιάκι τις δυνάμεις του Ιμπραήμ και σκοτώνεται. Δύο ημέρες πριν η κυβέρνηση είχε απελευθερώσει τον Κολοκοτρώνη και τους φυλακισμένους συναγωνιστές του.
• 10 Ιουνίου. Ο Ιμπραήμ καταλαμβάνει την Τριπολιτσά. Τρεις ημέρες μετά το στράτευμά του ηττάται στους Μύλους Αργολίδας από ελληνικές δυνάμεις υπό τους Ιωάννη Μακρυγιάννη και Δημήτριο Υψηλάντη.
• Αύγουστος–Νοέμβριος. Οι Έλληνες, υπό την ηγεσία του Γεωργίου Καραϊσκάκη, νικούν στα Τρίκορφα, στον Καρβασαρά, στην Αλαμάνα και στο Δίστομο.

Κωνσταντίνος Βολανάκης: «Απόβαση του Καραϊσκάκη στο Φάληρο» (1895)

1826

• 4 Απριλίου. Υπογράφεται από τη Ρωσία και την Αγγλία το Πρωτόκολλο της Πετρούπολης. Προβλέπει τη μεσολάβηση των δύο δυνάμεων για τη δημιουργία αυτόνομου ελληνικού κράτους, φόρου υποτελούς στον σουλτάνο.
• 10–11 Απριλίου. Πολιορκούμενοι από 25.000 Τούρκους και Αιγυπτίους, οι κάτοικοι του Μεσολογγίου αποφασίζουν έξοδο τη νύχτα της 10ης Απριλίου, ξημερώνοντας των Βαΐων.
• 6–8 Αυγούστου. Μάχες στο Χαϊδάρι με επικεφαλής τους Γεώργιο Καραϊσκάκη και Κάρολο Φαβιέρο, ενώ οι δυνάμεις του Κιουταχή έχουν κυριεύσει από τις 3 Αυγούστου την Αθήνα.
• 24 Νοεμβρίου. Νικηφόρος μάχη στην Αράχοβα, η κυριότερη μεταξύ όσων έγιναν εκείνες τις ημέρες.

1827

• 8–16 Απριλίου. Μάχες στο Φάληρο και στον Πειραιά. Στις 22 Απριλίου ο Καραϊσκάκης τραυματίζεται θανάσιμα. Δυο μέρες αργότερα στον Ανάλατο (τον σημερινό Νέο Κόσμο) οι ελληνικές δυνάμεις γνωρίζουν δεινή ήττα.
• 6 Ιουλίου. Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία υπογράφουν στο Λονδίνο τη «Συνθήκη ειρηνεύσεως της Ελλάδος». Αποφασίζουν τη χρήση βίας για την επιβολή των όρων του Πρωτοκόλλου της Πετρούπολης.

Θεόδωρος Βρυζάκης: «Η Ελλάς ευγνωμονούσα» (1858)

1828

• 8 Ιανουαρίου. Άφιξη Καποδίστρια στο Ναύπλιο. Έπειτα από τρεις μέρες πηγαίνει στην Αίγινα. Στις 18 Ιανουαρίου ιδρύεται η Προσωρινή Διοίκηση της Επικράτειας και τον Φεβρουάριο καθιερώνεται ως εθνικό νόμισμα ο φοίνικας.
• 7 Ιουλίου. Οι Μεγάλες Δυνάμεις αποφασίζουν την αποστολή γαλλικού εκστρατευτικού σώματος υπό τον Μαιζόν στην Πελοπόννησο. Στόχος η εκδίωξη των δυνάμεων του Ιμπραήμ. Οι Γάλλοι στρατιώτες αποβιβάζονται τον Αύγουστο.

1829

• Μάρτιος. Οι Μεγάλες Δυνάμεις υπογράφουν πρωτόκολλο, με το οποίο καθορίζεται ότι το προς βορράν σύνορο του ελληνικού κράτους είναι η γραμμή Αμβρακικού–Παγασητικού. Η Εύβοια, οι Σποράδες, οι Κυκλάδες και τα νησιά του Αργοσαρωνικού περιλαμβάνονται στα όριά του.
• 12 Σεπτεμβρίου. Νικηφόρα μάχη για τις ελληνικές δυνάμεις, υπό τον Δ. Υψηλάντη, στην Πέτρα Βοιωτίας. Ήταν η τελευταία μάχη της Επανάστασης.

01. Oι σταθμοί της Επανάστασης του 1821 02. Χρονολόγιο της Επανάστασης του 1821

1821Από τις εφημερίδες

ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή (21.03.2021)
ΕΙΚΟΝΕΣ: booksjournal.gr, iannisnikou.gr, commons.wikimedia.org, noam.gr, nationalgallery.gr

Πώς η Επανάσταση του ’21 διαμόρφωσε την Ελλάδα

Της Μαρίας Ευθυμίου

Καθηγήτρια Ιστορίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ – Μάρτιος 2021

Η Ελληνική Επανάσταση έστρωσε τον δρόμο για καίριες πλευρές της μετέπειτα ζωής της Ελλάδας μέχρι σήμερα. Σημαντικές από αυτές τις πλευρές είναι οι παρακάτω:

1 Η Επανάσταση λειτούργησε ως εργαστήρι εθνισμού, ως εργαστήρι χαλύβδωσης κοινού εθνικού αισθήματος. Tούτο ενισχύθηκε μέσα από τις Εθνοσυνελεύσεις του Αγώνα, έναν καινοφανή για τους νεότερους Έλληνες θεσμό τεράστιας πολιτικής και ιδεολογικής σημασίας.

Στις Εθνοσυνελεύσεις αυτές οι Έλληνες απέδειξαν ότι, παρ’ όλες τις εντάσεις, μπορούσαν να λειτουργούν συλλογικά, ως έθνος, ακόμη και αν οι αντιπρόσωποί τους είχαν επιλεγεί μέσα από τοπικές διαδικασίες.

2 Η Επανάσταση συνέδεσε την Ελλάδα και τους Έλληνες —τότε, αλλά και μέχρι σήμερα— με το πιο πρωτοπόρο και επιτυχημένο κομμάτι του κόσμου, «την πολιτισμένη Δύση», και ιδιαίτερα τη φιλελεύθερη προτεσταντική Αγγλία.

Έτσι, η ομόδοξη Ρωσία παραμερίστηκε, θέτοντας σε νέο πλαίσιο το πιο ισχυρό στοιχείο αυτοπροσδιορισμού των προηγούμενων αιώνων, εκείνο της θρησκείας και της Ορθοδοξίας.

Λουδοβίκος Λιπαρίνι: «Ο Όρκος του Λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περ. 1850)

3 Από την πρώτη στιγμή η Επανάσταση απέκοψε διοικητικά τον κλήρο του επαναστατημένου χώρου από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και έθεσε την Εκκλησία υπό τον έλεγχο του κράτους, δημιουργώντας «Μινιστέριον της Λατρείας».

Ήταν η αρχή της μετέπειτα και μέχρι σήμερα λειτουργούσης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ελλάδας.

4 Η σύνδεση με «την πολιτισμένη Δύση» δεν είχε μόνο διπλωματική, αλλά και ιδεολογική και πολιτική κατεύθυνση. Έτσι, στις Εθνοσυνελεύσεις, οι «παραστάτες» του έθνους επέλεξαν δυτικού τύπου σχήματα διοίκησης και υιοθέτησαν τον διαχωρισμό της νομοθετικής από την εκτελεστική εξουσία.

Την ίδια στιγμή όρισαν πως το Δικαστικόν (η δικαιοσύνη) πρέπει να λειτουργεί ανεξάρτητα τόσο από το Εκτελεστικόν (την κυβέρνηση) όσο και από το Βουλευτικόν (το κοινοβούλιο), ώστε να λαμβάνει ανεπηρέαστο τις αποφάσεις του. Συνέταξαν δε εξαιρετικά Συντάγματα, διαμορφώνοντας τη διαχρονική βάση της πίστης των Ελλήνων σε αυτά.

5 Η καίρια συμβολή του ευρύτατου στον δυτικό κόσμο φιλελληνικού κινήματος και η έμπρακτη διπλωματική και πολεμική παρέμβαση των τριών μεγάλων δυνάμεων στη ναυμαχία του Ναβαρίνου δημιούργησαν τη βάση της διχοστασίας απέναντι στις δυνάμεις αυτές, αλλά και απέναντι στους «ξένους» γενικώς.

Οι Έλληνες, ενώ έχουν την αίσθηση ότι ανήκουν αυτονόητα στη Δύση, την ίδια στιγμή διατηρούν καχυποψία, αντιπαλότητα και αίσθημα μειονεκτικότητας απέναντι σε αυτήν.

Γκέοργκ Κρίστιαν Πέρλμπεργκ: «Η μάχη της Αθήνας» (περ. 1835)

6 Αντίστοιχα περίπλοκη και αντιφατική είναι η στάση που οι Έλληνες ανέπτυξαν —από τα έτη της Επανάστασης και μέχρι σήμερα— προς το κράτος τους, το κράτος που οι ίδιοι έστησαν με τόσον κόπο και αίμα.

Οι εσωτερικές εντάσεις και αντιπαλότητες έστησαν ένα σκηνικό στρεβλωμένων πολιτικών συμπεριφορών, οι οποίες και εντάθηκαν από την καθυστέρηση συγκρότησης εθνικού τακτικού στρατού. Τούτο ενίσχυσε την ύπαρξη πολυάριθμων άτακτων αυτόνομων ένοπλων ομάδων, που πήραν επάνω τους, σχεδόν αποκλειστικά, τις μικρές και μεγάλες μάχες του εννιάχρονου Αγώνα.

Οι δύσκολες ισορροπίες σχετικά με τη χρηματοδότηση των ομάδων αυτών ενέτεινε τη συχνά τεχνητή και για ιδιοτελείς λόγους πόλωση μεταξύ των «αγνών στρατιωτικών» και των «πανούργων πολιτικών» —πραγματικότητα που διαπερνά την ελληνική κοινωνία μέχρι σήμερα, μια και αυτή έχει εθιστεί να αμφισβητεί συλλήβδην και με ευκολία το εκάστοτε πολιτικό της προσωπικό.

7 Το νοσηρό πολωτικό κλίμα δημιούργησε συχνά ένα εκρηκτικό πολιτικό σκηνικό που έδωσε χώρο σε ακραίες αντιπολιτευτικές πρακτικές, στα όρια του εμφυλίου πολέμου.

Τούτο έγινε φανερό όταν οι αντιπολιτευόμενοι τον Καποδίστρια δε δίστασαν να πάρουν τα όπλα, να καταλάβουν τελωνεία ώστε να εισπράττουν αυτοί τα έσοδα «ως αντίβαρο της αμοιβής που τους στερούσε η κυβέρνηση για τα όσα προσέφεραν στην Επανάσταση», να καίνε τον ελληνικό στόλο (τον στόλο της χώρας τους) στον Πόρο και, τέλος, να δολοφονούν τον κυβερνήτη (τον κυβερνήτη της χώρας τους) το 1831.

Πέτερ φον Ες: «Έλληνες μάχονται ανάμεσα σε αρχαία ερείπια» (1829)

8 Παρ’ όλα τα βίαια, τα ιδιοτελή, τα ψευδεπίγραφα, τα στρεψόδικα και τα βαριά, ο Αγώνας στηρίχθηκε στον ανιδιοτελή πατριωτισμό του μεγάλου αριθμού των Ελλήνων, που σιωπηλά και αφοσιωμένα άντεξαν με πείσμα, αξιοπρέπεια και καρτερία τις σκληρές όψεις του μακρού αυτού πολέμου.

9 Πέρα από το πλήθος των ανώνυμων πατριωτών, δεκάδες επώνυμων επιτυχημένων επιχειρηματικά Ελλήνων, εντός ή εκτός Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (όπως ο βαθύπλουτος επιχειρηματίας της Ρωσίας Ιωάννης Βαρβάκης στα χρόνια της ίδιας της Επανάστασης), αισθάνθηκαν υποχρέωσή τους τόσο να συνδράμουν τους χειμαζόμενους συμπολίτες τους στις συμφορές τους όσο και να βοηθήσουν το νέο ελληνικό κράτος να αποκτήσει υποδομές, λειτουργίες και κτίρια απαραίτητα για την αναγέννησή του.

Είναι οι περίφημοι εθνικοί ευεργέτες του 19ου αιώνα, αυτοί που τίμησαν την παράδοση ευεργετισμού που συνεχίζεται στην Ελλάδα μέχρι σήμερα.

1821Από τις εφημερίδες

ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή (25.03.2021)
ΕΙΚΟΝΕΣ: lifo.gr

Βάλτε τα διαλυτικά

Πατήστε στην εικόνα και εξασκηθείτε:

Για τα πρωτάκιαΓλώσσα

ΠΗΓΗ: inschool.gr

Τα διαλυτικά(κουίζ)

Πατήστε στην εικόνα που σας ενδιαφέρει και επιλέξτε τη σχετική δραστηριότητα.

Για πρωτάκια

Για μεγαλύτερα παιδιά

Για τα πρωτάκιαΓλώσσα

ΠΗΓΗ: Στην Τάξη!

Tο νόημα της Ελληνικής Επανάστασης

Αλλαγή στην ιστορική πορεία της Ευρώπης, δημιουργία του πρώτου ελληνικού κράτους

Του Ρόντρικ Μπίτον

Ομότιμος καθηγητής Νεοελληνικής και Βυζαντινής Ιστορίας, Γλώσσας και Λογοτεχνίας στην έδρα Κοραή του Τμήματος Κλασικών Σπουδών του King’s College London

ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ – Μάρτιος 2021

Το ’21 αποτελεί το πρώτο επιτυχημένο εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα στον Παλαιό Κόσμο της Ευρώπης κατά τον 19ο αιώνα. Προηγούνται οι αντιαποικιακές επαναστάσεις των ΗΠΑ και (εν μέρει) της Νότιας Αμερικής, αλλά στην Ευρώπη το μόνο παρόμοιο είναι η Γαλλική Επανάσταση.

* Βέβαια, η τελευταία δεν οδήγησε στην αποκατάσταση της γαλλικής δημοκρατίας αλλά στη βραχύβια αυτοκρατορία του Ναπολέοντα και στην παλινόρθωση των μοναρχικών καθεστώτων από το 1815.

Σχεδόν ταυτόχρονα με την εθνεγερσία των Ελλήνων ξεσπούν επαναστάσεις στην Ισπανία (1820) και στην Ιταλία (1820–1821), αλλά εις μάτην. Οι Έλληνες, αντίθετα, χάρη στις εκκλήσεις που κάνει η ηγεσία τους για την υποστήριξη των λαών και των κυβερνήσεων της Ευρώπης, αλλάζουν την ιστορική πορεία όλης της ηπείρου, εφόσον αναγνωρίζεται για πρώτη φορά η πλήρης ανεξαρτησία του ελληνικού κράτους με πρωτόκολλο του Φεβρουαρίου του 1830.

Από τότε οι παρόμοιες αναγνωρίσεις καινούργιων εθνών-κρατών διαδέχονται η μία την άλλη: του Βελγίου το 1831, της Ιταλίας και της Γερμανίας το 1871, των υπόλοιπων βαλκανικών κρατών από το 1878 ώς το 1913, της Τουρκίας το 1923 και ούτω καθεξής.

Γιάννης Νίκου: «Γεώργιος Καραϊσκάκης, Η μάχη του Φαλήρου, 1827» (1988)

Οι Έλληνες είναι οι πρωτοπόροι. Η ελληνική ανεξαρτησία σημαδεύει την κρίσιμη καμπή από την παλιά Ευρώπη των πολυεθνικών αυτοκρατοριών προς την καινούργια (και σημερινή), που βασίζεται στην αυτοδιάθεση αυτόνομων εθνών-κρατών —ακόμη και μέσα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Δεν ξέρω για ποιον λόγο, αλλά το γεγονός αυτό δεν τονίζεται όπως θα έπρεπε ούτε στη διεθνή ούτε —απ’ όσο ξέρω— στην ελληνική ιστοριογραφία.

Άλλο νόημα του ’21 προκύπτει από τη διαχρονία του ελληνισμού. Tόσο πολύ έχουμε συνηθίσει την ιδέα της εθνικής αποκατάστασης, είτε ως «παλιγγενεσίας» είτε ως «συνέχειας» του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, ώστε επισκιάζεται το γεγονός ότι ούτε στην αρχαιότητα ούτε κατά τον Μεσαίωνα υπήρχε τίποτε παρόμοιο με το ελληνικό έθνος-κράτος όπως διαμορφώνεται ως αποτέλεσμα της Επανάστασης.

Παρ’ όλες τις αξιοθαύμαστες επιτυχίες τους σε τόσους άλλους τομείς, οι αρχαίοι ποτέ δεν κατάφεραν να εφεύρουν ένα σύστημα ικανό να ρυθμίσει τις διακρατικές σχέσεις των πόλεων-κρατών τους. Η εμμονή στην «αυτονομία» της καθεμιάς είχε ως αποτέλεσμα την απορρόφησή τους πρώτα από το (ελληνικό κι αυτό, βέβαια) βασίλειο των Μακεδόνων και στη συνέχεια από τους Ρωμαίους.

Γιάννης Νίκου: «Τα μπουρλοτιέρικα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821» (2003)

Το Βυζάντιο που ακολούθησε υπήρξε ως κράτος, και μάλιστα ως αυτοκρατορία, για πολλούς αιώνες χωρίς να αυτοπροσδιοριστεί επισήμως ως «Ελλάδα» ή να χαρακτηρίσει τους κατοίκους του «Έλληνες», παρά το γεγονός ότι η γλώσσα και η παιδεία τους ήταν η ελληνικές.

Αυτός είναι άλλος ένας λόγος που η αποκατάσταση και η εμπέδωση του έθνους-κράτους από τη δεκαετία του 1820 είναι τόσο φοβερό κατόρθωμα —ένα κατόρθωμα, ας μην ξεχνούμε, που ανήκει στους νεότερους Έλληνες, όχι στους αρχαίους.

1821Από τις εφημερίδες

ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή (25.03.2021)
ΕΙΚΟΝΕΣ: iannisnikou.gr

Θέλουν τόνο τα «που» και «πως»;

Πατήστε στην εικόνα και επιλέξτε τη σχετική δραστηριότητα.



Για τα πρωτάκιαΟρθογραφία

ΠΗΓΗ: Στην Τάξη!

Βάλτε την απόστροφο

Πατήστε στις εικόνες και εξασκηθείτε:

Για τα πρωτάκιαΓλώσσα

ΠΗΓΗ: inschool.gr

Βάλτε τις λέξεις σε αλφαβητική σειρά

Πατήστε στις εικόνες και εξασκηθείτε:

1. Ταξινομήσεις για μικρά παιδιά

2. Ταξινόμηση για μεγαλύτερα παιδιά

Η αλφαβητική σειρά 1. Το γραμματολεωφορείο 2. Βάλτε τις λέξεις σε αλφαβητική σειρά

ΠΗΓΕΣ: inschool.gr, users.sch.gr/antafou/, users.sch.gr/vaskitsios/

H Ελλάδα που δημιούργησε η Επανάσταση

Του Μαρκ Μαζάουερ

Βρετανός ιστορικός και καθηγητής στο πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης

ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ – Μάρτιος 2021

Πάνω από εκατό ετών ήταν ο Απόστολος Μαυρογένης όταν πέθανε στο τέλος του 1906. Ήταν ο τελευταίος επιζών αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης. Είχε γεννηθεί στην Πάρο στα τέλη του 18ου αιώνα και αγωνίστηκε μέχρι το τέλος του πολέμου. Στα αποκαλυπτήρια του αγάλματος του Κολοκοτρώνη επάνω σε άλογο στο Ναύπλιο το 1901, ο Μαυρογένης ήταν εκεί για να μιλήσει για τον άνθρωπο που αποκαλούσε φίλο του.

Όταν γεννήθηκε, η Αθήνα ήταν μια ασήμαντη οθωμανική πόλη. Όταν πέθανε, ήταν εθνική πρωτεύουσα με λεωφόρους και δρόμους με ονόματα, μια πόλη που συνδεόταν σιδηροδρομικώς με το νέο λιμάνι του Πειραιά και από εκεί με ατμόπλοια με την Ευρώπη μέσω του Ισθμού. Υπήρχαν πανεπιστήμια και φοιτητές, βιβλιοθήκες, εφημερίδες και θέατρα· όλα σε μεγάλο βαθμό άγνωστα την εποχή των Οθωμανών.

Η oδός Ερμού στην Αθήνα το 1906. Σε πρώτο πλάνο πωλητής λεμονιών.

Ο μετασχηματισμός που πραγματοποιήθηκε από την ανεξαρτησία έφτασε σε κάθε τομέα της ζωής:

1 Υπό την εξουσία του σουλτάνου διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας κυβερνούνταν με πολύ διαφορετικούς τρόπους. Μετά την ανεξαρτησία η διοίκηση έγινε ενιαία και οι Έλληνες σε ολόκληρο το Βασίλειο κυβερνήθηκαν με ομοιόμορφο τρόπο μέσα από ένα νομαρχιακό σύστημα που δημιουργήθηκε από το κεντρικό κράτος.

2 Η κυβέρνηση για πρώτη φορά έγινε αντικείμενο μαζικής πολιτικής. Είναι αλήθεια ότι στην οθωμανική Πελοπόννησο υπήρχε ένα είδος πολιτικής φατριών, όπου συμμετείχαν οι ισχυρές οικογένειες. Ωστόσο, μόνο μετά την Επανάσταση η πολιτική —με κόμματα, Τύπο και ένα σύστημα διακυβέρνησης με δικαιώματα και συντάγματα που προέρχονταν από την Ευρώπη— κυριάρχησε μεταξύ των Ελλήνων.

3 Η ανεξαρτησία διευκόλυνε επίσης τη σύγχρονη καπιταλιστική οικονομία. Για πρώτη φορά ένα μεγάλο μέρος της οικονομίας λειτούργησε μέσα σε ένα νομικό πλαίσιο που προστάτεψε την ιδιωτική περιουσία, επιτρέποντας εκτεταμένες επενδύσεις στη γη, στα ακίνητα και —με πιο αργό ρυθμό— στη βιομηχανία.

4 Παρά την παρουσία της μοναρχίας η Επανάσταση δημιούργησε μια κοινωνία με στοιχεία εντυπωσιακής ισότητας, στην οποία οι πρώην Φαναριώτες πρίγκιπες αποκαλούνταν απλώς «κύριοι». Ήταν επίσης, με εξαίρεση τα χρόνια της βαυαρικής αντιβασιλείας, μια κοινωνία εξαιρετικά δημοκρατική, ενώ μια νέα ελίτ προήλθε από τους γάμους ανάμεσα στις μεγάλες οικογένειες που κατείχαν γη στον Μοριά με τους Φαναριώτες και τους απογόνους των ηρώων του πολέμου.

5 Υπήρχαν, φυσικά, νικητές και ηττημένοι. Οι τραπεζίτες τα πήγαν καλά. Οι ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας πέθαναν φτωχοί. Ενώ η Αθήνα μεγάλωσε γρήγορα, η ζωή στην Τριπολιτσά παρέμεινε η ζωή μιας μικρής επαρχιακής πόλης. Η Σύρος και ο Πειραιάς σημείωσαν άνθηση, ενώ η Μάνη και η Ύδρα —τα ισχυρά κέντρα της Επανάστασης— εισήλθαν σε εποχή παρακμής.

Ερμούπολη Σύρου, 1909

Οι Έλληνες είχαν δίκιο να θεωρήσουν ότι η εξέγερσή τους ήταν επανάσταση, αφού αυτό που έκαναν ήταν να εξαλείψουν όχι μόνο την εξουσία του οθωμανικού κράτους επάνω στη γη τους αλλά και μια ολόκληρη φιλοσοφία διακυβέρνησης, καθώς και τους θεσμούς που την υποστήριξαν.

Η θεμελιώδης αρχή ήταν ότι τα έθνη δε θα κυβερνώνται από ξένους, κάτι που διαφοροποίησε τον ελληνικό πόλεμο από τις άλλες επαναστάσεις της νότιας Ευρώπης.

Η ανάδυση των εθνικών κρατών θα κυριαρχούσε τον υπόλοιπο 19ο αιώνα, αλλά και τον 20ό. Οι Μεγάλες Δυνάμεις, οι μοναρχίες και οι ηπειρωτικές αυτοκρατορίες (μερικές από τις οποίες διήρκεσαν σχεδόν όσο οι Οθωμανοί) έδωσαν τη θέση τους σε νέα κράτη, τα οποία βασίζονταν στις ίδιες αρχές της εθνικής ομοιογένειας και της δημοκρατικής διακυβέρνησης που είχαν εμφανιστεί στην Ελλάδα.

Αυτός ο κόσμος, των εθνών-κρατών, είναι ο κόσμος στον οποίο ζούμε κι εμείς σήμερα. Στα βασικά του χαρακτηριστικά, μάλιστα, είναι ίδιος με αυτόν που άφησε πίσω του ο Απόστολος Μαυρογένης όταν πέθανε. Ο κόσμος που υπήρχε όταν γεννήθηκε έχει φύγει για πάντα.

1821Από τις εφημερίδες

ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή (25.03.2021)
ΕΙΚΟΝΕΣ: anexitilo.net, syllektiko-steki.gr

Μμμ... Βιβλία!

Περισσότερα στις αναρτήσεις που ακολουθούν:

Μμμ... Βιβλία! 1. Πώς λειτουργεί ένα βιβλίο; 2. Δεν κουνιέται τίποτα! 3. BOOK, η τελευταία λέξη της τεχνολογίας

ΑφιερώματαΚόμικς – ΣκίτσαΦιλαναγνωσία

ΕΙΚΟΝΑ: vivliotaxideutes-eu.blogspot.com (επιμέλεια: podilato98.blogspot.com)

Οι δύο σελιδοδείκτες

Από την Πόπη

Μαθήτρια της πρώτης τάξης

Φιλαναγνωσία

Η πίστα με την ντισκομπάλα

Από την Αστερένια

Μαθήτρια της πρώτης τάξης

Έχω φτιάξει μία πίστα χορού με μια ντισκομπάλα. Εκεί τα ζώα παίζουν. Είναι από πλαστελίνη και το κουτί της.

Χορός

Η συνταγή ενός καλού βιβλίου

Υλικά

• Φαντασία
• Περιπέτεια
• Χιούμορ
• Ζωντάνια
• Αγωνία
• Ελκυστική γλώσσα
• Ωραία εικονογράφηση

Εκτέλεση

• Ρίχνετε στη λεκάνη τη φαντασία.
• Αμέσως μετά ρίχνετε την περιπέτεια και την αγωνία.
• Ανακατεύετε καλά και τα αφήνετε να φουσκώσουν.
• Αφού φουσκώσουν, ρίχνετε λίγη ζωντάνια.
• Κατόπιν βάζετε λίγες λίγες τις λέξεις και τους τόνους, εναλλάξ με τα σημεία στίξης.
• Αν θέλετε ρίχνετε και τις εικόνες.
• Ανακατεύετε ελαφρά με αργές κινήσεις για να μην κόψει η σκέψη.
• Πασπαλίζετε με χιούμορ.
• Το βάζετε στο ταψί και το ψήνετε στον φούρνο της καρδιάς.
• Σερβίρεται ζεστό ή κρύο.

Καλή όρεξη!

Η συνταγή ενός καλού βιβλίου Η συνταγή της ασφαλούς πλοήγησης στο διαδίκτυο Η συνταγή της φιλίας

ΜαγειρέματαΦιλαναγνωσία

ΠΗΓΗ: Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Κύπρου (schools.ac.cy)
ΕΙΚΟΝΕΣ: univ-bolognetta.blogspot.com, 2gymnasiopallinis.blogspot.com

Πέντε επίκαιρα διδάγματα από την Επανάσταση του 1821

Του Στάθη Ν. Καλύβα

Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης, κάτοχος της έδρας Gladstone στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης

ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ – Μάρτιος 2021

Ο πόλεμος της Ανεξαρτησίας ήταν μια στρατιωτική εξέγερση, η επιτυχία της οποίας έφερε επαναστατικές αλλαγές στις ζωές των ανθρώπων που κατοικούσαν στις περιοχές οι οποίες αποτέλεσαν το νέο ανεξάρτητο κράτος. Γι’ αυτό, άλλωστε, την περιγράφουμε και ως Επανάσταση.

Η Ελληνική Επανάσταση προετοιμάστηκε συνωμοτικά και έφθασε πολύ κοντά στην αποτυχία και την ήττα. Υπήρξε πολύμορφο και σύνθετο γεγονός και ως τέτοιο προσφέρεται για άντληση πολλών και διαφορετικών «διδαγμάτων». Θα επισημάνω πέντε τέτοια διδάγματα που έχουν ίσως ιδιαίτερη σημασία και σήμερα:

1 Κατ’ αρχάς, η εξέγερση ήταν πράξη υψηλού πολιτικού (και όχι μόνο) ρίσκου, δείγμα ακραίου ίσως πολιτικού βολονταρισμού, που όμως εντασσόταν σε μια τάση της εποχής της. Δίχως την αποκλειστική πρωτοβουλία ανθρώπων που θεωρούσαν πως βρίσκονταν στην πολιτική πρωτοπορία, η εξέγερση δε θα είχε γίνει όταν και όπως έγινε.

Δίδαγμα πρώτο λοιπόν: Δίχως ηγεσία και ρίσκο δεν υπάρχει αποτέλεσμα.

Λουδοβίκος Λιπαρίνι: «Κλέφτης»

2 Η οργάνωση της εξέγερσης βασίστηκε μεν σε συνωμοσία, όμως οι περισσότερες παραδοχές της αποδείχθηκαν λανθασμένες. Η Ρωσία δεν είχε πρόθεση να βοηθήσει τους εξεγερμένους και έτσι η επιλογή της Μολδοβλαχίας αποδείχθηκε εντελώς άστοχη. Παράλληλα, το τότε διεθνές σύστημα στράφηκε άμεσα και καθαρά εναντίον της.

Τι όμως πέτυχε τελικά η συνωμοσία; Δημιούργησε ένα δίκτυο ανθρώπων που αλλιώς δύσκολα θα έρχονταν σε επαφή μεταξύ τους, καθώς τους διέκριναν εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά και κοσμοαντιλήψεις.

Δίδαγμα δεύτερο: Κάποιες φορές η επιτυχία δεν έρχεται ως αποτέλεσμα του τι έχεις σχεδιάσει, αλλά μέσα από περίεργους και απρόβλεπτους δρόμους.

Ανρί Ντεκέν: «Αποτυχημένη στρατιωτική επιχείρηση» (1826)

3 Οι εξεγερμένοι ήταν μια ετερόκλητη ομάδα: έμποροι, διανοούμενοι, κληρικοί, προύχοντες, άνθρωποι των όπλων που βρίσκονταν εντός συστήματος (αρματολοί) αλλά και εκτός (κλέφτες). Όλοι αυτοί συνυπήρξαν χωρίς πάντα (ή συνήθως) να συνεννοούνται.

Η συνύπαρξή τους δεν ήταν ούτε αυτονόητη ούτε εύκολη, ενώ οι αντιπάθειες και τα αντικρουόμενα συμφέροντα ήταν έντονα, όπως φάνηκε αργότερα με τις εμφύλιες συγκρούσεις. Ήταν όμως μονόδρομος. Δίχως τους διανοούμενους η εξέγερση θα παρέμενε ένα τοπικό γεγονός περιορισμένης εμβέλειας και δίχως τους ανθρώπους των όπλων μια φαντασίωση άκαπνων διανοουμένων.

Δίδαγμα τρίτο: Ο πλουραλισμός ανθρώπων και δεξιοτήτων είναι απαραίτητος, έστω και χωρίς σύμπνοια.

Ευγένιος Ντελακρουά: «Έφιππος Έλληνας αγωνιστής» (1856)

4 Σε μεγάλο βαθμό η εξέγερση μπόρεσε να αναπτυχθεί και να αποκτήσει το ζωτικό έρεισμα που χρειαζόταν επειδή η προσοχή του σουλτάνου ήταν στραμμένη στον Αλή Πασά, μια πολύ πιο επίφοβη απειλή για την αυτοκρατορία. Οι εξεγερμένοι Έλληνες βρήκαν έτσι τον απαραίτητο χρόνο να αναπτυχθούν, ενώ παράλληλα ο σουλτάνος εξαφάνισε τον πιο επικίνδυνο ανταγωνιστή τους.

Δίδαγμα τέταρτο: Κάποτε η συγκυρία λειτουργεί με απρόσμενα θετικό τρόπο.

Πέτερ φον Ες: «Ο Ρήγας εξάπτει τον προς ελευθερίαν των Ελλήνων έρωτα»

5 Οι εξεγερμένοι μπορεί να κέρδισαν χρόνο, όμως τελικά δεν απέφυγαν τη στρατιωτική ήττα. Τον Απρίλιο του 1827 η εξέγερση ήταν ουσιαστικά νεκρή.

Όταν όμως σώπασαν τα όπλα, μίλησε η διπλωματία. Η διπλωματική δραστηριότητα των Ελλήνων και η συστηματική εκστρατεία στο πεδίο της κοινής γνώμης των ευρωπαϊκών χωρών συνέβαλαν στην πραγματοποίηση της διεθνούς επέμβασης που έκρινε το αποτέλεσμα και εξασφάλισε την ανεξαρτησία.

Δίδαγμα πέμπτο: Η ισχύς δεν είναι μόνο «σκληρή» (στρατιωτική) αλλά και «μαλακή», δημιουργική και πολυεπίπεδη.

Άρι Σέφερ: «Πολεμιστής φυγαδεύει αμάχους»

1821Από τις εφημερίδες

ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή (21.03.2021)
ΕΙΚΟΝΕΣ: aitoloakarnaniabest.gr, pinterest.de, lifo.gr, kasdaglis.wordpress.com, briefingnews.gr

Η ωραία μολυβοθήκη

Από τη Νικολέτα

Μαθήτρια της πρώτης τάξης

Παίρνουμε ένα ρολό που έχει τελειώσει, ζωγραφίζουμε ένα προσωπάκι και φτιάχνουμε ένα καπελάκι από χαρτί και το κολλάμε ή με σελοτέιπ ή με κόλλα.

Μετά βάζουμε μολύβια και ξυλομπογιές και από κάτω από τη μολυβοθήκη βάζουμε σελοτέιπ για να μην πέφτουν τα μολύβια και είναι έτοιμο.

Κατασκευές

Αν όλα τα παιδιά της Γης

Αν όλα τα παιδιά της Γης πιάναν γερά τα χέρια,
κορίτσια, αγόρια στη σειρά, και στήνανε χορό,
ο κύκλος θα γινότανε πολύ πολύ μεγάλος
κι ολόκληρη τη Γη μας θ’ αγκάλιαζε θαρρώ!

Αν όλα τα παιδιά της Γης φωνάζαν τους μεγάλους
κι αφήναν τα γραφεία τους και μπαίναν στον χορό,
ο κύκλος θα γινότανε ακόμα πιο μεγάλος
και δυο φορές τη Γη μας θ’ αγκάλιαζε θαρρώ!

Θα ’ρχόνταν τότε τα πουλιά, θα ’ρχόνταν τα λουλούδια,
θα ’ρχότανε κι η Άνοιξη να μπει μες στον χορό
κι ο κύκλος θα γινότανε ακόμα πιο μεγάλος
και τρεις φορές τη Γη μας θ’ αγκάλιαζε θαρρώ!

ΠΟΙΗΣΗ: Γιάννης Ρίτσος
ΜΟΥΣΙΚΗ: Μίμης Πλέσσας
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Μαριάννα Ευστρατίου-Παγκάκη
ΔΙΣΚΟΣ: Μελοποιημένα ποιήματα από βιβλία του Δημοτικού Σχολείου (1997)

ΠολιτικήΤραγούδια

Συμπληρώστε τις προτάσεις

Πατήστε στην εικόνα και ακολουθήστε την οδηγία:

Για τα πρωτάκιαΓραπτή έκφραση

ΠΗΓΗ: Γεωργία Τζιτζογλάκη

Βάλτε κεφαλαία και ερωτηματικά

Πατήστε στην εικόνα και εξασκηθείτε:

Για τα πρωτάκιαΣημεία στίξης

ΠΗΓΗ: inschool.gr

Καλό μήνα!(Απρίλιος)

Του Αρκά

Έλληνας σκιτσογράφος και συγγραφέας

Καλό μήνα, κάθε μήνα!
--- Ιανουάριος --- Φεβρουάριος
--- Μάρτιος
--- Απρίλιος
--- Μάιος
--- Ιούνιος
--- Ιούλιος
--- Αύγουστος
--- Σεπτέμβριος
--- Οκτώβριος --- Νοέμβριος --- Δεκέμβριος ► Οι μέρες της εβδομάδας

ΕΙΚΟΝΕΣ: Arkas-The-Original-Page@facebook, arkas.gr
ΣΕΙΡΑ: Ο Φεβρουάριος και οι έντεκα μήνες