Μικρό χρονικό του αντιδικτατορικού αγώνα
Από τα γεγονότα της Νομικής (Φεβρουάριος 1973)
Πατήστε στο έτος που σας ενδιαφέρει:
Ιανουάριος
Φεβρουάριος
Απρίλιος
Μάιος
Ιούνιος
Αύγουστος
Οκτώβριος
Νοέμβριος
Δεκέμβριος
- Εκκαθαρίσεις στα πανεπιστήμια. Στα τελευταία μαθήματα του απολυμένου από τη χούντα καθηγητή Μάνεση στη Θεσσαλονίκη πραγματοποιούνται αντιδικτατορικές εκδηλώσεις των φοιτητών.
- Εξαρθρώνεται το κλιμάκιο της ΔΑ στους υπαξιωματικούς του Ναυτικού. 15 συλλήψεις. Ανακρίσεις με άγρια βασανιστήρια στο αντιτορπιλικό «Έλλη».
Φεβρουάριος
- Ιδρύεται το «Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα» (ΠΑΚ) από τον Α. Παπανδρέου που βρίσκεται στη Σουηδία.
Απρίλιος
- Συλλαμβάνονται οι ταγματάρχες Χ. Χαραλαμπόπουλος και Ι. Ζερβόπουλος που συνεργάζονται με τη ΔΑ.
Μάιος
- Κατά τη διάρκεια ανάκρισης δολοφονείται με ξυλοδαρμό ο βουλευτής της ΕΔΑ Γιώργος Τσαρουχάς.
- Εκκαθαρίσεις στο δικαστικό σώμα.
Ιούνιος
- Αναρτώνται αντιδικτατορικά πανό στην εθνική οδό Αθηνών-Θεσσαλονίκης.
- Διανέμονται αντιδικτατορικές προκηρύξεις σε τουρίστες της Ακρόπολης.
Αύγουστος
- Απόπειρα δολοφονίας του δικτάτορα Γ. Παπαδόπουλου από τον Αλέκο Παναγούλη, ο οποίος συλλαμβάνεται λίγο αργότερα. Εξαρθρώνεται η οργάνωσή του «Ελληνική Αντίσταση».
- Συμφωνία συνεργασίας ΠΑΚ-ΠΑΜ.
Οκτώβριος
- Εκπαραθύρωση του Αλ. Ιωσηφίδη στην Ασφάλεια Θεσσαλονίκης.
Νοέμβριος
- Η κηδεία του Γ. Παπανδρέου μετατρέπεται σε αντιδικτατορική διαδήλωση με συμμετοχή εκατοντάδων χιλιάδων λαού. Συλλήψεις και παραπομπή 41 ατόμων στο Έκτακτο Στρατοδικείο.
- Δικάζεται η «Ελληνική Αντίσταση». Ο Αλέκος Παναγούλης και άλλα 10 μέλη της οργάνωσης καταδικάζονται σε θάνατο.
Δεκέμβριος
- Έκρηξη βόμβας της «Δημοκρατικής Ένωσης» μέσα στον κινηματογράφο «Παλλάς». Ελαφρύς τραυματισμός ενός θεατή.
- Συλλαμβάνεται ο Γρηγόρης Φαράκος και άλλα παράνομα στελέχη του ΚΚΕ.
Φεβρουάριος
Μάρτιος
Απρίλιος
Μάιος
Ιούνιος
Ιούλιος
Αύγουστος
Σεπτέμβριος
Δεκέμβριος
- Αντιδικτατορικές εκδηλώσεις των φοιτητών στο τελευταίο μάθημα του καθηγητή Γ. Α. Μαγκάκη στη Νομική Αθηνών.
Μάρτιος
- Διαδοχικές εκρήξεις βομβών, κυρίως της ΔΑ, στην Αθήνα.
- Δήλωση του ποιητή Γιώργου Σεφέρη κατά της δικτατορίας.
- Ο υφηγητής της Γεωπονικής Θ. Φραγκόπουλος αυτοκτονεί διαμαρτυρόμενος κατά της δικτατορίας.
- Πανό του ΡΦ με αντιχουντικά συνθήματα υψώνεται με αερόστατο από το αλεξικέραυνο του Πολυτεχνείου.
Απρίλιος
- Μαγνητόφωνο του ΠΑΜ τοποθετημένο στο προαύλιο του Πολυτεχνείου μεταδίδει επί ώρα απαγορευμένα αντιστασιακά τραγούδια του Θεοδωράκη.
- Η γιορτή για τα δύο χρόνια του καθεστώτος στο Στάδιο, με ομιλία του Γ. Παπαδόπουλου προς τους νέους, καταλήγει σε αυθόρμητο και παρατεταμένο γιουχάισμα του δικτάτορα από χιλιάδες συγκεντρωμένους μαθητές.
Μάιος
- Βομβιστικές επιθέσεις της ΔΑ στο Σύνταγμα. Τραυματίζονται δύο περαστικοί.
Ιούνιος
- Ο Αλέκος Παναγούλης δραπετεύει αλλά συλλαμβάνεται ξανά.
Ιούλιος
- Ο καθηγητής Σάκης Καράγιωργας τραυματίζεται από βόμβα που εκρήγνυται στα χέρια του και συλλαμβάνεται.
- Εκρήξεις βομβών της ΔΑ σε γραμματοκιβώτιο της οδού Νίκης και σε γλάστρα έξω από το κέντρο «Διόνυσος» στο Σύνταγμα. Η τελευταία έχει αποτέλεσμα τον ελαφρύ τραυματισμό έξι περαστικών.
Αύγουστος
- Ο γενικός διευθυντής Τύπου Δ. Ζαφειρόπουλος ανακοινώνει ότι από τα τέλη Μαΐου έχουν συλληφθεί περίπου 50 μέλη της αντιδικτατορικής οργάνωσης «Ελεύθεροι Έλληνες», 35 από τα οποία είναι απόστρατοι αξιωματικοί. Οι περισσότεροι έχουν εκτοπιστεί σε νησιά ή ορεινά χωριά.
- Καταδικάζεται η σύζυγος του Γ. Α. Μαγκάκη, Αγγελική, σε τέσσερα χρόνια για «διασπορά ψευδών ειδήσεων» περί βασανισμού του συζύγου της. Θα αθωωθεί στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο, ύστερα από εξέταση του ίδιου του παθόντος.
Σεπτέμβριος
- Εκρήξεις βομβών στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.
- Δηλώσεις Κ. Καραμανλή κατά της δικτατορίας από το Παρίσι.
Δεκέμβριος
- Η Ελλάδα αποπέμπεται από το Συμβούλιο της Ευρώπης.
- Το ΠΑΜ καταγγέλλει τη δολοφονία του συνδικαλιστή Χ. Τσίγκα.
Φεβρουάριος
Απρίλιος
Μάιος
Ιούνιος
Ιούλιος
Σεπτέμβριος
Οκτώβριος
Νοέμβριος
- Μαγνητόφωνο μεταδίδει επί 20 λεπτά αντιδικτατορικά συνθήματα στη διασταύρωση Κοραή και Πανεπιστημίου.
- Η ΕΟΚ διακόπτει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα.
Απρίλιος
- Το Συμβούλιο της Ευρώπης καταδικάζει τη χούντα.
- Μεγάλη δίκη της ΔΑ. Οι απολογίες των κατηγορουμένων δημοσιεύονται στον Τύπο και προκαλούν αίσθηση. 26 καταδίκες.
- Απολύεται ο Μίκης Θεοδωράκης από τον Ωρωπό και αναχωρεί στη Γαλλία.
Μάιος
- Σε συγκέντρωση για τα 3 χρόνια της χούντας μαθητές αποδοκιμάζουν μαζικά τον Παττακό στο Παναθηναϊκό Στάδιο.
- Συλλαμβάνονται στην Αθήνα ηγετικά στελέχη του ΚΚΕ.
Ιούνιος
- Η κοινή συνάντηση των οργανώσεων ΠΑΚ, ΠΑΜ και ΔΑ στο εξωτερικό δεν καταλήγει σε συμφωνία.
Ιούλιος
- Πλήθος δικών στα έκτακτα στρατοδικεία. Καταδικάζονται μέλη του ΚΚΕ, της ΔΝΛ, του ΚΚΕ εσωτερικού, του ΑΑΜΥ, των ΔΕΑ και του ΠΑΜ.
- Εκδίδονται τα «Δεκαοχτώ Κείμενα», η συλλογή κειμένων δεκαοκτώ Ελλήνων λογοτεχνών και διανοουμένων με επικεφαλής τον Γιώργο Σεφέρη, ως πράξη αντίστασης στη δικτατορία.
Σεπτέμβριος
- Αυτοκίνητο-βόμβα της «Οργάνωσης Άρης» του ΠΑΜ αποπειράται να ανατινάξει την αμερικανική πρεσβεία. Σκοτώνονται οι βομβιστές Γιώργος Τσικουρής (Κύπριος) και Μαρία-Έλενα Αντζελόνι (Ιταλίδα).
- Στη Γένοβα αυτοπυρπολείται ο φοιτητής Κώστας Γεωργάκης σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη στήριξη της χούντας από τις δυτικές χώρες.
Οκτώβριος
- Έκρηξη βόμβας του ΠΑΚ κατά τη διάρκεια συνάντησης του Γ. Παπαδόπουλου με τον Αμερικανό υπουργό Άμυνας Μέλβιν Λερντ. Συλλαμβάνονται οι Ι. Κορωναίος, Γρ. Κασιμάτης, Α. Φραγκιάς.
- Έκρηξη βόμβας της οργάνωσης «Ελληνική Μαχητική Αντίσταση» (ΕΜΑ) στην πλατεία Μητροπόλεως, ενώ αρχίζει η δοξολογία παρουσία του αντιβασιλέα Ζωιτάκη και επισήμων.
Νοέμβριος
- Έκρηξη βόμβας του «Κινήματος 20ής Οκτώβρη» στο άγαλμα του Τρούμαν προκαλεί σοβαρές ζημιές με αποτέλεσμα τη μεταφορά του για επισκευή.
Ιανουάριος
Φεβρουάριος
Απρίλιος
Μάιος
Σεπτέμβριος
- Ιδρύεται στο Λονδίνο το «Εθνικό Αντιστασιακό Συμβούλιο» από το ΠΑΜ, τη ΔΑ και τις δεξιές αντιστασιακές οργανώσεις «Ελεύθεροι Έλληνες» και «Υπερασπιστές της Ελευθερίας».
Φεβρουάριος
- Μαγνητόφωνα μεταδίδουν συνθήματα του ΠΑΜ σε τρεις κινηματογράφους της Αθήνας.
Απρίλιος
- Εκρήξεις βομβών στα γραφεία της παραεκκλησιαστικής οργάνωσης «Ζωή», σε σταθμευμένο Ι.Χ. πίσω από τη μητρόπολη και έξω από τα γραφεία της τσιμεντοβιομηχανίας «Ηρακλής-Όλυμπος». Ανακαλύπτεται εκρηκτικός μηχανισμός κάτω από αυτοκίνητο ξένης αποστολής στην Αλεξάνδρας.
- Εκρήξεις βομβών της οργάνωσης «Μακρυγιάννης» έξω από τα γραφεία της ΓΣΕΕ και τα ΡΧ της Συγγρού με αποτέλεσμα τον τραυματισμό ενός εργαζόμενου. Ανακαλύπτεται μια ακόμη βόμβα της ίδιας οργάνωσης δίπλα στην είσοδο της Διεύθυνσης Χωροφυλακής Προαστίων.
Μάιος
- Έκρηξη βόμβας στο άγαλμα του Τρούμαν. Σκοτώνεται ο αστυφύλακας Αθ. Κωστάντακας, ο οποίος πλησίασε τη βόμβα την ώρα που η αστυνομία περίμενε τους πυροτεχνουργούς.
Σεπτέμβριος
- Η κηδεία του ποιητή Γ. Σεφέρη μετατρέπεται σε αντιδικτατορική διαδήλωση με συμμετοχή χιλιάδων λαού.
Φεβρουάριος
Απρίλιος
Μάιος
Ιούνιος
Σεπτέμβριος
Οκτώβριος
Νοέμβριος
Δεκέμβριος
- Δίκες και καταδίκες μελών του ΚΚΕ, του ΠΑΜ και άλλων στελεχών του αντιδικτατορικού αγώνα.
Απρίλιος
- Ανατινάζεται προτομή του δικτάτορα Μεταξά στη Νίκαια.
- Οι φοιτητές στην Αθήνα προχωρούν σε κινητοποιήσεις. Διεκδικούν ελεύθερες εκλογές στους φοιτητικούς συλλόγους και αντικατάσταση των διορισμένων συμβουλίων.
Μάιος
- Συλλαμβάνονται για τοποθέτηση βομβών ο πτέραρχος Αν. Μήνης, ο παιδίατρος Σ. Παντελάκης και ο αρχιτέκτονας Αλ. Ζάννας.
- Διαδήλωση μετά από συναυλία του Γιάννη Μαρκόπουλου στο Σπόρτινγκ διαλύεται από την αστυνομία. 8 συλλήψεις.
Ιούνιος
- Προκηρύξεις στα Ιωάννινα καταγγέλλουν συλλήψεις και βασανιστήρια φοιτητών.
Σεπτέμβριος
- Εκρήξεις βομβών της «Ομάδας Άρης» του ΡΦ στο προαύλιο της ΓΣΕΕ. Η ίδια ομάδα επιτίθεται με χειροβομβίδες στο Ε' Αστυνομικό Τμήμα και ανατινάζει πυλώνα της ΔΕΗ στην Κηφισιά.
- Το ΚΚΕ αναρτά πανό σε σημεία της Θεσσαλονίκης τις παραμονές της Διεθνούς Έκθεσης.
- Βόμβες των οργανώσεων ΔΑ και «Δημοκρατικός Απελευθερωτικός Στρατός» (ΔΑΣ) στα διυλιστήρια της ΕΣΣΟ-Πάππας και στα γραφεία της ΓΣΕΕ.
Οκτώβριος
- Στη Θεσσαλονίκη γίνονται νόθες φοιτητικές εκλογές. Οι φοιτητές απέχουν και διαδηλώνουν στο κέντρο της πόλης. Συγκρούσεις με την αστυνομία.
Νοέμβριος
- Νόθες εκλογές στους φοιτητικούς συλλόγους της Αθήνας, της Πάτρας και των Ιωαννίνων με την ενεργό βοήθεια των καθηγητών. Οι φοιτητές διαμαρτύρονται έντονα. Η αστυνομία επεμβαίνει στη Νομική Αθηνών για να καταστείλει τις διαμαρτυρίες.
Δεκέμβριος
- Έκρηξη βόμβας της δεξιάς αντιδικτατορικής οργάνωσης «Εθνική Αντίστασις Νέων» (ΕΑΝ) σε αυτοκίνητο ξένης αποστολής στο Καλαμάκι.
Ιανουάριος
Φεβρουάριος
Μάρτιος
Απρίλιος
Μάιος
Αύγουστος
Οκτώβριος
Νοέμβριος
Δεκέμβριος
- Βόμβες των οργανώσεων ΔΑ και «Ανεξάρτητη Αριστερά» σε αμερικανικά οχήματα στην Κηφισιά.
- Το Πολυτεχνείο κλείνει με απόφαση της Συγκλήτου λόγω συνεχιζόμενης αποχής των φοιτητών. 1.500 φοιτητές διαδηλώνουν διαμαρτυρόμενοι από το Πολυτεχνείο στη Νομική. Η Σύγκλητος αναδιπλώνεται και επαναλειτουργεί το Πολυτεχνείο.
Φεβρουάριος
- Με το νομοθετικό διάταγμα 1347 ανακαλούνται οι αναβολές από τον στρατό όσων φοιτητών απέχουν από τα μαθήματα.
- 1.500 φοιτητές διαμαρτύρονται στο Πολυτεχνείο κατά των στρατεύσεων και συγκρούονται με την αστυνομία. Άγριοι ξυλοδαρμοί, 100 συλλήψεις και 11 παραπομπές. Επιστρατεύονται 88 φοιτητές σε δύο δόσεις.
- 16 και 21-22/2: Διαδοχικές καταλήψεις της Νομικής Αθηνών. Συγκρούσεις με την αστυνομία και παρακρατικούς ΕΚΟΦίτες. Συλλήψεις. Η δεύτερη, διήμερη κατάληψη λήγει με έξοδο των φοιτητών υπό την κάλυψη χιλιάδων συγκεντρωμένων έξω από τη Νομική.
- Η αστυνομία χτυπά φοιτητική διαδήλωση στη Θεσσαλονίκη. Πολλές συλλήψεις.
- Αντιδικτατορικές εκδηλώσεις φοιτητών και συλλήψεις στην κηδεία της Κ. Παξινού.
- Βόμβες της ΕΑΝ σε αυτοκίνητα ξένων αποστολών στο Παλαιό Φάληρο, το Καλαμάκι και την οδό Ειρήνης Αθηναίας.
- Έκρηξη στο Πεδίο του Άρεως. Τραυματίζονται δύο περαστικοί.
Μάρτιος
- Φοιτητικές διαδηλώσεις σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα με συλλήψεις φοιτητών. Κατάληψη της Πανεπιστημιακής Λέσχης στην Πάτρα από 500 φοιτητές, εισβολή της αστυνομίας και δεκάδες συλλήψεις.
- Δεύτερη κατάληψη της Νομικής με πρωτοβουλία της άκρας αριστεράς. Εισβολή της αστυνομίας ύστερα από αίτηση της Συγκλήτου με δεκάδες τραυματίες και πάνω από 100 συλλήψεις.
- Συλλαμβάνονται δικηγόροι του φοιτητικού κινήματος από την ΕΣΑ και βασανίζονται.
Απρίλιος
- Νέες φοιτητικές κινητοποιήσεις στην Αθήνα. Ογκώδης φοιτητική διαδήλωση στην Πάτρα.
- Εκρήξεις βομβών σε αυτοκίνητα ξένων αποστολών στην Αθήνα, το Καλαμάκι και το Κολωνάκι. Στην τελευταία περίπτωση τραυματίζεται σοβαρά ο περαστικός Μ. Ορφανίδης.
Μάιος
- Συγκέντρωση φοιτητών στη Νομική με αίτημα την απελευθέρωση 60 περίπου φοιτητών που έχουν συλληφθεί από την ΕΣΑ. Αποκλεισμός του κτιρίου από την αστυνομία, μικροσυμπλοκές και συλλήψεις.
- Ο ταγματάρχης Σπύρος Μουστακαλής συλλαμβάνεται και βασανίζεται απάνθρωπα στο ΕΑΤ-ΕΣΑ.
- Καταστέλλεται αντιδικτατορικό κίνημα στο Ναυτικό.
- Ανταρσία στο αντιτορπιλικό «Βέλος», ενώ συμμετέχει σε άσκηση του ΝΑΤΟ. Ο κυβερνήτης Ν. Παπάς και 36 μέλη του πληρώματος ζητούν πολιτικό άσυλο στην Ιταλία.
Αύγουστος
- Έκρηξη βόμβας κοντά στο γραφείο του Γ. Παπαδόπουλου, στο κέντρο της Αθήνας.
- Διαδήλωση φοιτητών στην Πάτρα υπέρ των συναδέλφων τους που δικάζονται για την κατάληψη της Λέσχης τον Μάρτιο. Ξυλοδαρμοί και συλλήψεις. Ελαφρές καταδίκες σε 4 από τους κατηγορουμένους.
- Γενική αμνηστία στους πολιτικούς κρατούμενους, απονομή χάριτος στον Αλέκο Παναγούλη και άρση του στρατιωτικού νόμου. Ταυτόχρονα παραγράφονται τα «αδικήματα που διέπραξαν ανακριτικά όργανα», δηλαδή τα βασανιστήρια.
Οκτώβριος
- Συναυλία του Ξαρχάκου στον Παναθηναϊκό καταλήγει σε φοιτητική διαδήλωση στην Αλεξάνδρας που διαλύεται από την αστυνομία.
Νοέμβριος
- Μνημόσυνο του Γ. Παπανδρέου. Απόπειρα πορείας 5.000 ατόμων προς τον Άγνωστο Στρατιώτη καταλήγει σε συγκρούσεις με την αστυνομία, οδοφράγματα και πετροπόλεμο. Πυροβολισμοί, 37 συλλήψεις και παραπομπή 17 ατόμων στο αυτόφωρο.
- 14/11: Κατάληψη του Πολυτεχνείου από τους φοιτητές. Συρροή κόσμου και μετατροπή της σε μαζική εξέγερση.
- 16/11: Αιματηρές συγκρούσεις στο κέντρο της Αθήνας με δεκάδες νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες.
- 17/11: Κήρυξη του στρατιωτικού νόμου, εισβολή τανκς στο Πολυτεχνείο και εκκένωσή του.
- 17-19/11: Άγρια καταστολή των εκδηλώσεων διαμαρτυρίας στο κέντρο της Αθήνας με πολλούς νεκρούς.
- 16-17/11: Κατάληψη και εκκένωση της Πολυτεχνικής Σχολής στη Θεσσαλονίκη.
Δεκέμβριος
- Απόπειρα σιωπηλής πορείας για κατάθεση λουλουδιών στο Πολυτεχνείο καταστέλλεται βίαια από την αστυνομία.
- Απολύονται όλοι οι συλληφθέντες για το Πολυτεχνείο.
Φεβρουάριος
Μάρτιος
Ιούλιος
- Εξαρθρώνονται κλιμάκια του ΚΚΕ, της ΚΝΕ και της Αντι-ΕΦΕΕ στην Αθήνα με 35 συλλήψεις.
Μάρτιος
- Συλλαμβάνονται μέλη της «Εργατικής Διεθνιστικής Ένωσης» (ΕΔΕ) και της «Σοσιαλιστικής Φοιτητικής Πρωτοπορίας» (ΣΦΠ). Εκτοπίζονται στο στρατόπεδο της Γυάρου.
Ιούλιος
- 23/7: Μετά το πραξικόπημα στην Κύπρο η Τουρκία εισβάλλει στο νησί. Η δικτατορία καταρρέει. Ο «Πρόεδρος της Δημοκρατίας» στρατηγός Φαίδωνας Γκιζίκης καλεί προσωπικά στο τηλέφωνο τον πρώην πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή, που βρίσκεται αυτοεξόριστος στη Γαλλία, και του ζητά να έρθει στην Ελλάδα και να σχηματίσει άμεσα κυβέρνηση.
- 24/7 (ξημερώματα): Ο Κ. Καραμανλής προσγειώνεται στο αεροδρόμιο του Ελληνικού.
ΠΗΓΕΣ: Ελευθεροτυπία (21 και 22.4.1997), e-dromos.gr
ΕΙΚΟΝΑ: athens.indymedia.org
ΕΙΚΟΝΑ: athens.indymedia.org
Μάιος
Ιούνιος
Ιούλιος
Αύγουστος
Σεπτέμβριος
Οκτώβριος
Νοέμβριος
Δεκέμβριος