26 Απρ 2019

Ανάκαμψη με τεχνητά κοράλλια

ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ – Απρίλιος 2019

Του Νίκου Ευσταθίου
Δημοσιογράφος

Τα κοράλλια μπορεί να καταλαμβάνουν κάτι λιγότερο από το 0,1% των ωκεανών, όμως παρέχουν σπίτι στο ένα τέταρτο των θαλάσσιων ειδών του πλανήτη και συμβάλλουν καταλυτικά στη βελτίωση της ποιότητας του νερού. Δυστυχώς, ως ιδιαίτερα ευαίσθητες δομές, οι κοραλλιογενείς ύφαλοι είναι εξαιρετικά ευάλωτοι στις καταστροφικές συνέπειες της μόλυνσης, της κλιματικής αλλαγής και της ανεξέλεγκτης αλιείας. Οι επιστήμονες προειδοποιούν πως μέσα στην επόμενη δεκαετία το 70% των κοραλλιών του πλανήτη θα έχει διαβρωθεί.

Ωστόσο, μια ευφάνταστη λύση έρχεται χάρη στην τεχνολογία τρισδιάστατης εκτύπωσης, η οποία εδώ και δύο χρόνια χρησιμοποιείται για τη δημιουργία τεχνητών υφάλων που αντικαθιστούν τα κατεστραμμένα κοράλλια και επαναφέρουν τη ζωή στις θάλασσες του πλανήτη.

Πρωτοπόρος στην καινοτόμο λύση για την περιβαλλοντική αποκατάσταση των ωκεανών είναι η ολλανδική εταιρεία Boskalis, η οποία εξειδικεύεται στις θαλάσσιες κατασκευές και υποδομές. Το 2016 αποφάσισε να χρησιμοποιήσει την τεχνογνωσία της για να δημιουργήσει τεχνητούς υφάλους.

Σε συνεργασία με το Ίδρυμα του Πρίγκιπα Αλβέρτου B΄ του Μονακό και με την ευρωπαϊκή πανεπιστημιακή κοινότητα η εταιρεία προχώρησε σε εντατική έρευνα για τις τοπικές ιδιαιτερότητες των υπαρχόντων κοραλλιών. Με τη βοήθεια των τρισδιάστατων εκτυπωτών η Boskalis δημιούργησε έξι πιλοτικές κατασκευές τεχνητών υφάλων φτιαγμένες εξ ολοκλήρου από άμμο και τις τοποθέτησε στη θάλασσα του Λαρβότο στο Πριγκιπάτο του Μονακό.


Στιγμιότυπο από την τρισδιάστατη εκτύπωση


Ένας από τους εκτυπωμένους υφάλους


«Πιστεύαμε στην ιδέα εξαρχής, ωστόσο τα αποτελέσματα που έχουμε παρατηρήσει στα δύο χρόνια που έχουν τοποθετηθεί η τεχνητοί ύφαλοι ξεπερνούν κάθε προσδοκία μας», αναφέρει με ενθουσιασμό ο Σάντερ Στίνπρινκ, υπεύθυνος προγραμμάτων έρευνας και ανάπτυξης της Boskalis.

Πράγματι, οι τεχνητοί ύφαλοι της εταιρείας έχουν αρχίσει να κατοικούνται από κάθε είδους θαλάσσια ζωή και ο πληθυσμός των ψαριών της περιοχής έχει πλέον αυξηθεί εντυπωσιακά.


Τα πειραματικά τεχνητά κοράλλια της ολλανδικής Boskalis έχουν αρχίσει να κατοικούνται από την τοπική πανίδα

Έπειτα από την επιτυχία του πιλοτικού προγράμματος η ολλανδική εταιρεία σχεδιάζει να επεκτείνει το πρόγραμμα περιβαλλοντικής αποκατάστασης εφαρμόζοντάς το σε θαλάσσιους βιότοπους από τη Μεσόγειο μέχρι τους ωκεανούς της Ανατολικής Ασίας.

Η ευχρηστία και η αποτελεσματικότητα των τρισδιάστατων τεχνητών κοραλλιών μπορεί να μην είναι αρκετές για να κρατήσουν τη βιοποικιλία των θαλασσών στα επίπεδα προηγούμενων ετών, ειδικά αν δε συνδυαστούν από μια ολιστική προσπάθεια καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής.

Εντούτοις, αποτελούν μια λάμψη ελπίδας πως ο άνθρωπος δε γεννάει μόνο εργαλεία που καταστρέφουν τη φύση και πως με λίγη φαντασία και συνείδηση μπορεί να αντιστρέψει την καταστροφή που προκαλεί στον θαυμαστό κόσμο των θαλασσών.



Από τις εφημερίδεςΚλιματική κρίσηΟικοσύστημα
ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή (05.04.2019)
ΕΙΚΟΝΕΣ: magazine.boskalis.com (1-3), kathimerini.gr (4)

23 Απρ 2019

Το πράσινο τείχος της Αφρικής

Μια λωρίδα από χιλιάδες δενδρύλλια στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής

ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ – Απρίλιος 2019

Του Νίκου Ευσταθίου
Δημοσιογράφος

Ένα τείχος διαφορετικό από τα άλλα χτίζεται εδώ και μία δεκαετία κάτω από τον καυτό αφρικανικό ήλιο. Εκτείνεται σε μήκος 8.000 χλμ., από τις δυτικές ακτές της Σενεγάλης έως τις ανατολικές ερημικές παραλίες του Τζιμπουτί, και στην οικοδόμησή του συμμετέχουν πάνω από 20 κυβερνήσεις της Αφρικής.



Ο λόγος για το Μεγάλο Πράσινο Τείχος, μια λωρίδα πρασίνου και δενδρυλλίων ανθεκτικών στην ξηρασία, που θα διασχίζει το νότιο κομμάτι της ερήμου Σαχάρα και αποτελεί ένα από τα πιο φιλόδοξα περιβαλλοντικά προγράμματα παγκοσμίως.

Με την ολοκλήρωσή του, το πράσινο τείχος θεωρείται ότι θα συμβάλει δραστικά στον περιορισμό των επιπτώσεων που επιφέρουν οι κλιματικές αλλαγές στην υποσαχάρια Αφρική και θα αποτελεί το μεγαλύτερο οικοσύστημα χλωρίδας στον πλανήτη (τρεις φορές μεγαλύτερο από τον γιγάντιο κοραλλιογενή ύφαλο της Αυστραλίας).



Την εξαιρετικά φιλόδοξη πρωτοβουλία περιβαλλοντικής αποκατάστασης εισήγαγε το 2008 η Αφρικανική Ένωση έπειτα από αίτημα του πρώην προέδρου της Μπουρκίνα Φάσο, Τόμας Σανκάρα.


Το Μεγάλο Πράσινο Τείχος (κίτρινη γραμμή) θα έχει πλάτος 15 χλμ. και θα περνάει από 11 χώρες

Η ξηρή περιοχή στην οποία σχεδιάζεται το τείχος των δενδρυλλίων δεν ήταν πάντοτε έρημη· για δεκαετίες αποτελούσε πλούσια όαση πρασίνου, εξαιρετικά σημαντική για τη γεωργία και τις καλλιέργειες της αφρικανικής ηπείρου. Ωστόσο, η καταστροφική εξίσωση της αύξησης του πληθυσμού, της κακής διαχείρισης του εδάφους και της κλιματικής αλλαγής σταδιακά μεταμόρφωσε την περιοχή σε μια άγονη και υποβαθμισμένη λωρίδα γης.

Τα προβλήματα που δημιούργησε η ερημοποίηση του εδάφους είναι αμέτρητα: από την έλλειψη τροφίμων και καθαρού νερού μέχρι τη βία και τις διαμάχες λόγω της συρρίκνωσης των φυσικών πόρων.


Το Τείχος φιλοδοξεί να σταματήσει την επέκταση της Σαχάρας σε καλλιεργήσιμα εδάφη

Στη δεκαετία που πέρασε από τα πρώτα βήματα για τη δημιουργία του Μεγάλου Πράσινου Τείχους η πρωτοβουλία έχει αντιμετωπίσει ουκ ολίγες προκλήσεις, με αποτέλεσμα σήμερα να έχει αποκατασταθεί μόλις το 15% της έκτασης.

Ωστόσο, τα οφέλη έχουν αρχίσει ήδη να είναι ορατά για τις χώρες της αφρικανικής ηπείρου. Στη Νιγηρία, όπου 5 εκατομμύρια εκτάρια γης έχουν αποκατασταθεί και βρίθουν από πλούσια βλάστηση, τα κάποτε ξηρά πηγάδια είναι πλέον γεμάτα με πόσιμο νερό, ενώ στη Σενεγάλη, μια από τις φτωχότερες χώρες της Αφρικής, τα 120 εκατομμύρια στρέμματα δενδρυλλίων που φυτεύτηκαν προσφέρουν πλέον γόνιμο έδαφος για την άνθηση της γεωργίας.


Ίσως το πιο ενδιαφέρον αποτέλεσμα του τείχους είναι ορατό στην Αιθιοπία, όπου η δενδροφύτευση και η συντήρηση δένδρων έχουν οδηγήσει σε χιλιάδες νέες πηγές εργασίας και εισοδήματος για τους φτωχούς κατοίκους της έρημης περιοχής. Αποτελεί ίσως την καλύτερη απάντηση στο επιχείρημα πως η περιβαλλοντική προστασία δε συνάδει με την οικονομική ανάπτυξη, κάτι που για δεκαετίες εμπόδιζε αντίστοιχες πράσινες πρωτοβουλίες.

Το Μεγάλο Πράσινο Τείχος αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2030 —ωστόσο, εν μέρει έχει ήδη επιτύχει τον στόχο του: να ευαισθητοποιήσει δεκάδες κυβερνήσεις και να αποδείξει πως, παρά τα λάθη του παρελθόντος, ο άνθρωπος μπορεί να αντιστρέψει την καταστροφή που έχει προκαλέσει στο περιβάλλον.



Από τις εφημερίδεςΑφρικήΚλιματική κρίσηΟικοσύστημα
ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή (05.04.2019)
ΕΙΚΟΝΕΣ: pagebd.com (1), greatgreenwall.org (2,5-6), nationalgeographic.org (3), atlasofthefuture.org (4)

20 Απρ 2019

Δεν τα έχουμε πάει και τόσο άσχημα

189 χρόνια από την ίδρυση του ελληνικού κράτους

ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ – Ιανουάριος 2019

Του Αλέξη Παπαχελά
Δημοσιογράφος, διευθυντής της εφημερίδας «Η Καθημερινή»

Το 2021 δεν είναι πια πολύ μακριά. Σε δύο χρόνια συμπληρώνονται διακόσια χρόνια από την έναρξη της Επανάστασης του 1821. Κοιτώντας πίσω, δεν τα έχουμε πάει και τόσο άσχημα. Η φτωχή, βαλκανική Ελλάδα του 1821 μεγάλωσε κατά τρόπο εντυπωσιακό.

Πέρασε πολέμους, κατοχές, εμφυλίους, οικονομικά κραχ, αλλά κάθε φορά στάθηκε στα πόδια της. Οικονομικά αναπτύχθηκε εντυπωσιακά μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και έγινε μέλος στα πιο κλειστά κλαμπ της Δύσης. Υπέστη ήττες, αλλά μπόρεσε να τις ξεπεράσει.



Από τη γέννησή της μέχρι σήμερα έκανε όλες τις σωστές γεωπολιτικές επιλογές. Ποτέ δε βρέθηκε στη λάθος πλευρά της Ιστορίας, γεγονός που εξαργύρωσε από τον πόλεμο της Ανεξαρτησίας και μετά.

Αυτό δεν ήταν κάτι αυτονόητο, ούτε τυχαίο. Πέρα από το προφανές διαχρονικό ενδιαφέρον των Μεγάλων Δυνάμεων για το ελληνικό «οικόπεδο», έπαιξε ρόλο το γεγονός ότι οι Έλληνες επέλεξαν σε κρίσιμες στιγμές στιβαρούς και συνετούς ηγέτες που δε λαΐκισαν, αλλά οδήγησαν τον τόπο εκεί που έπρεπε.

Λοιδορήθηκαν, έγιναν στόχοι δολοφονιών, πήγαν εξορίες, αλλά επιτέλεσαν την αποστολή τους. Και εν πάση περιπτώσει, ο ιστορικός τούς φέρεται με πολύ μεγαλύτερο σεβασμό απ’ ό,τι ο μέσος ψηφοφόρος της εποχής τους...



Πότε πήγε πολύ στραβά ο τόπος; Όταν ο ελληνικός λαός σαγηνεύτηκε από τα λόγια και αγνόησε τα έργα. Συνέβη πολλές φορές γιατί, ως βαθύτατα μεσογειακός λαός, θέλουμε μια ικανή δόση «παραμυθιού» από τους ηγέτες μας. Μερικές φορές όμως το παρακάνουμε.

Ο τόπος κινδύνευσε, επίσης, όταν διχάστηκε. Και αυτό το βιώσαμε πολλές φορές, σε πολύ κρίσιμες στιγμές. Πάθαμε επίσης ζημιές όταν δε ζυγίσαμε καλά τις δυνάμεις μας, τις προθέσεις του αντιπάλου και τη γεωπολιτική συγκυρία. 1897, 1922, 1974 είναι ημερομηνίες καταστροφών που οφείλονταν στα παραπάνω...



Από τις εφημερίδεςΤρίτη Ελληνική Δημοκρατία
ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή (05-06.01.2019)
ΕΙΚΟΝΕΣ: sdna.gr, caymanfinancialreview.com

15 Απρ 2019

Τα κράτη της Αφρικής
(πίνακας δεδομένων)

Πατήστε στην εικόνα και μελετήστε τις χώρες της Αφρικής. Επιλέξτε μία ή δύο φορές τον τίτλο της στήλης που σας ενδιαφέρει και δείτε τα δεδομένα της σε αύξουσα ή φθίνουσα σειρά.



Αφρική

Τα ποτάμια της Αφρικής
(παρουσίαση)

Πατήστε στην εικόνα και γνωρίστε τα μεγαλύτερα ποτάμια της Αφρικής:



Αφρική

10 Απρ 2019

Το μέγεθος της Αφρικής

Η Αφρική είναι η τρίτη σε έκταση ήπειρος και καταλαμβάνει το 1/5 της στεριάς. Το μέγεθός της είναι πραγματικά τεράστιο:



Είναι τόσο μεγάλη που χωράει σχεδόν όλες τις ΗΠΑ, την Κίνα, την Ιαπωνία, την Ινδία και... μπόλικη Ευρώπη!



Αφρική
ΕΙΚΟΝΕΣ: learnnc.org (επιμέλεια: podilato98.blogspot.com)

Η ταυτότητα της Αφρικής
(παρουσίαση)

Πατήστε στην εικόνα


Αφρική

Διαβάστηκαν περισσότερο την τελευταία εβδομάδα: