16 Ιαν 2020

Έχουμε και λέμε

Αρχαίες εκφράσεις στο λεξιλόγιό μας

Μια σειρά 16 επεισοδίων της Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης (2004/05) για μερικές πανάρχαιες εκφράσεις που χρησιμοποιούμε στο καθημερινό μας λεξιλόγιο.

Παρουσιάζονται η ερμηνεία, η προέλευση και ο τρόπος γραφής τους, προκειμένου να τις διατυπώνουμε σωστά και να αποφεύγουμε τις... κοτσάνες.

* Εμφανίζονται οι ηθοποιοί Τάσος Ιορδανίδης, Λεωνίδας Καλφαγιάννης, Νάντια Κοντογεώργη και Ελίνα Μάλαμα.


Κάποιες εκφράσεις τις ξέρουμε ήδη από μικρότερη ηλικία. Άλλες τις ανακαλύψαμε στην Ιστορία ή θα τις μάθουμε σιγά σιγά, μεγαλώνοντας. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να έχουμε κατά νου έναν βασικό κανόνα που ισχύει όποτε ανοίγουμε το στόμα μας: Δε χρησιμοποιούμε ποτέ μια λέξη ή φράση αν δε γνωρίζουμε τη σημασία της!


Δείτε όλα τα επεισόδια στη συλλογή που ακολουθεί:


Ταινίες – ΣειρέςΦράσεις και παροιμίες
ΠΗΓΗ: edutv.gr
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΙΚΟΝΩΝ: podilato98.blogspot.com

Μάσα, Σιδερομάσα!

Ένα μηχάνημα (ή εργοστάσιο;) στο λιμανάκι της Λιλιπούπολης



Στη βιομηχανική πλευρά του Πόρτο Λίλι
ένα μόνο μηχάνημα θα δεις:
Σιδερομάσας είναι τ’ όνομά του
το ξακουστό στα πέρατα της γης.

Μάσα, Σιδερομάσα! Μάσα, Σιδερομάσα!
Μάσα δυνατά πετρέλαιο, βενζίνα, κοκ και ορυκτά
και βγάζε, βγάζε, βγάζε απανωτές
κονσέρβες, σαγιονάρες, τσίχλες ευωδιαστές,
σαμπρέλες, ζελατίνες και νάιλον κλωστές
και ό,τι άλλο θέλουν οι καταναλωτές...

Είσαι της επιστήμης το καμάρι,
είσαι της τεχνικής ο Παρθενών
και σε ζητωκραυγάζουν μ’ ένα στόμα
οι τεχνοκράτες όλων των χωρών!

Μάσα, Σιδερομάσα! Μάσα, Σιδερομάσα!
Μάσα δυνατά πετρέλαιο, βενζίνα, κοκ και ορυκτά
και βγάζε, βγάζε, βγάζε απανωτές
νάιλον σακούλες, σκόνες χρωματιστές,
φορμάικες, λεκάνες και βάρκες φουσκωτές
και ό,τι άλλο θέλουν οι καταναλωτές...


ΣΤΙΧΟΙ: Μαριανίνα Κριεζή
ΜΟΥΣΙΚΗ - ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Λένα Πλάτωνος
ΔΙΣΚΟΣ: Εδώ Λιλιπούπολη (1980)


ΠεριβάλλονΤραγούδια
ΑΦΗΓΗΣΗ: Υπουργείο Πολιτισμού/Ταξίδι στον πολιτισμό (από Τα νέ@ της τάξης μας)

15 Ιαν 2020

Να ’τανε το ’21


Μου ξανάρχονται ένα ένα χρόνια δοξασμένα,
να ’τανε το ’21 νά ’ρθει μια στιγμή.
Να περνάω καβαλάρης στο πλατύ τ’ αλώνι
και με τον Κολοκοτρώνη να ’πινα κρασί.

Να πολεμάω τις μέρες στα κάστρα
και το σπαθί μου να πιάνει φωτιά
και να κρατάω τις νύχτες με τ’ άστρα
μια ομορφούλα αγκαλιά!

Μου ξανάρχονται ένα ένα χρόνια δοξασμένα,
να ’τανε το ’21 νά ’ρθει μια βραδιά...

Πρώτος τον χορό να σέρνω στου Μοριά τις στράτες
και ξοπίσω μου Μανιάτες και οι Ψαριανοί.
Κι όταν λαβωμένος γέρνω κάτω απ’ τους μπαξέδες,
να με ραίνουν μενεξέδες χέρια κι ουρανοί.

Να πολεμάω τις μέρες στα κάστρα
και το σπαθί μου να πιάνει φωτιά
και να κρατάω τις νύχτες με τ’ άστρα
μια ομορφούλα αγκαλιά!

Μου ξανάρχονται ένα ένα χρόνια δοξασμένα,
να ’τανε το ’21 να ’ρθει μια βραδιά...


ΣΤΙΧΟΙ: Σώτια Τσώτου
ΜΟΥΣΙΚΗ: Σταύρος Κουγιουμτζής
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Γιώργος Νταλάρας
ΔΙΣΚΟΣ: Να ’τανε το ’21 (1970)

1821Τραγούδια

Αρχαία κεφαλή Κούρου στα χέρια φανοποιού

ΕΙΔΗΣΕΙΣ – Δεκέμβριος 2019

Του Γιάννη Σουλιώτη
Δημοσιογράφος

Μέλος μεγαλύτερου κυκλώματος αρχαιοκαπήλων είναι, σύμφωνα με την ΕΛ.ΑΣ., ο 49χρονος που συνελήφθη τη Δευτέρα στην Κόρινθο για κατοχή αρχαίας κεφαλής Κούρου μεγάλης αρχαιολογικής αξίας. Πρόκειται για ιδιοκτήτη φανοποιείου, ο οποίος έπεσε στην παγίδα των αστυνομικών της Δίωξης Αρχαιοκαπηλίας της ΕΛ.ΑΣ. Δίχως να το γνωρίζει, διαπραγματεύθηκε με άτομο που του συστήθηκε ως εκτιμητής την πώληση του αρχαίου αντικειμένου αντί 500.000 ευρώ, αποκαλύπτοντάς του ταυτόχρονα πού το κρατούσε κρυμμένο.



Σύμφωνα με αστυνομικές πηγές, το κειμήλιο εντοπίστηκε ανάμεσα σε πέτρες, στο πλάι ενός αγροτικού δρόμου κοντά στο χωριό Πετρί, περίπου 30 λεπτά έξω από την Κόρινθο. Ο 49χρονος συνελήφθη και χθες οδηγήθηκε ενώπιον του εισαγγελέα Κορίνθου.

Η αρχαία κεφαλή φωτογραφήθηκε από αστυνομικούς της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών και ελέγχθηκε από υπάλληλο του υπουργείου Πολιτισμού, που γνωμάτευσε ότι εμπίπτει στον νόμο περί προστασίας αρχαιοτήτων. Είναι από ασβεστόλιθο ή πωρόλιθο, έχει μήκος 40 εκατοστών και εκτιμάται ότι εντοπίστηκε στη διάρκεια ανασκαφής στην περιοχή της Αρχαίας Νεμέας. Τις αμέσως επόμενες ημέρες θα παραδοθεί στο μουσείο της Αρχαίας Κορίνθου.



Οι αστυνομικοί της Ασφάλειας γνώριζαν εδώ και έναν χρόνο ότι αρχαιοκάπηλοι είχαν στα χέρια τους και προσπαθούσαν να πουλήσουν τον θησαυρό, ενώ είχαν δει και σε φωτογραφίες το κειμήλιο. Το τελευταίο δίμηνο κατάφεραν να παγιδεύσουν τους επίδοξους πωλητές, καθώς συνεργάτης της ΕΛ.ΑΣ. κέρδισε την εμπιστοσύνη τους και διαπραγματεύθηκε μαζί τους την αγοραπωλησία.

Ο συλληφθείς είπε στην προανακριτική του απολογία ότι συμμετείχε σε ομάδα αρχαιοκαπήλων και ότι σε περίπτωση πώλησης της αρχαίας κεφαλής θα εισέπραττε ένα ποσό ως αμοιβή. Οι ισχυρισμοί του φέρονται να επαληθεύονται από τις πληροφορίες των αστυνομικών, που εξάλλου θεωρούν τον 49χρονο ως τον «μπροστινό» ενός μεγαλύτερου κυκλώματος λαθρεμπόρων. Η έρευνα για την υπόθεση πρόκειται να συνεχιστεί.



Αρχαία χρόνιαΕιδήσεις
ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή (25.12.2019)
ΕΙΚΟΝΕΣ: Ελληνική Αστυνομία

14 Ιαν 2020

Ευχαριστούμε, Ελλάδα
(Gracias, Grecia)

Καθηγητές και μαθητές από τη Μούρθια της Ισπανίας δημιούργησαν ένα εντυπωσιακό βίντεο για να τιμήσουν την πατρίδα μας. Χρησιμοποιούν πολλές ελληνικές λέξεις που έχουν περάσει στα ισπανικά και αναφέρονται σε όσα κληροδότησε στην καθημερινότητά τους ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός.

* Ο τελευταίος, άλλωστε, αποτελεί έναν από τους παράγοντες που διαμόρφωσαν τον σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτισμό.

(υπάρχουν ελληνικοί υπότιτλοι)

Το κείμενο του βίντεο (διασκευή)

Η Ελλάδα είναι παρούσα σε πολλές πτυχές της καθημερινότητάς μας:

Ευχαριστούμε για την ηθική, τον Πλάτωνα και τη λογική· για τον Σωκράτη και τη διαλεκτική. Ευχαριστούμε για τη φιλοσοφία!

Ευχαριστούμε για τη βιβλιοθήκη και τις φωτοτυπίες!

Ευχαριστούμε για τη μουσική, την τέχνη των Μουσών. Ευχαριστούμε για την αρμονία και το πεντάγραμμο, τον τόνο και το ημιτόνιο!

Ευχαριστούμε για το τρίαθλο και το δέκαθλο, για τον Μαραθώνιο και τους Ολυμπιακούς· για τη γυμναστική και τον αθλητισμό!

Ευχαριστούμε για την πολιτική και τη δημοκρατία!

Ευχαριστούμε για την ιατρική: ανατομία, βρογχίτιδα, βρογχοσκόπηση, παθολογία, φαρυγγίτιδα, αρθρίτιδα...

Ευχαριστούμε για τη γαστρονομία, το ελαιόλαδο και τα δημητριακά. Ευχαριστούμε για το κρασί —και για τον Διόνυσο!

Ευχαριστούμε για τους μύθους και την τέχνη· για τα κιονόκρανα, τον Φειδία και τον δωρικό ρυθμό!

Ευχαριστούμε για την τεχνολογία, τον Αρχιμήδη, τον Πυθαγόρα και τον Θαλή τον Μιλήσιο· για τη φυσική, το άτομο και τη βιολογία!

Ευχαριστούμε για την αρχαιολογία και τον Παρθενώνα, για την αρχιτεκτονική και τη μηχανική!

Ευχαριστούμε για τη γεωγραφία και την οικολογία!

Ευχαριστούμε για την ποίηση, για τον Όμηρο και τα έπη του. Ευχαριστούμε για τη μεταφορά, την υπερβολή και το υπερβατό!

Ευχαριστούμε για την αστρονομία και τον γαλαξία!

Ευχαριστούμε για την Τροία και τη Σπάρτη!

Ευχαριστούμε για το θέατρο και την κωμωδία. Για την αγάπη, που για χάρη της ορμάς στα θεριά... Ευχαριστούμε για την τραγωδία!

Ευχαριστούμε πολύ, μητέρα Ελλάδα, γι’ αυτήν την κληρονομιά...

Ας δούμε όμως τι λέει και ο Arístides Mínguez, ένας από τους σύγχρονους φιλέλληνες που δημιούργησαν το βίντεο:

Gracias, Murcia!


ΕλλάδαΛεξιλόγιο
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: real.gr, skai.gr

I Don’t Know How to Pronounce Gyro

Ένα τραγούδι για τα πιτόγυρα!

O Jimmy Fallon είναι παρουσιαστής της δημοφιλούς αμερικανικής εκπομπής «The Tonight Show» και ο Luke Brian ένας από τους πιο διάσημους τραγουδιστές της κάντρι μουσικής στη χώρα. Κάποια στιγμή, καθώς έκαναν βόλτα στη Νέα Υόρκη, συνάντησαν μια καντίνα και είπαν να κάνουν μια μικρή στάση για φαγητό.


Ο Luke Brian (αριστερά) και ο Jimmy Fallon


Ο παρουσιαστής προτίμησε φαλάφελ αλλά ο τραγουδιστής, που ήθελε γύρο, δεν ήξερε πώς να τον προφέρει σωστά και βρέθηκε σε δύσκολη θέση.

Το ίδιο πρόβλημα είχε και ο φίλος του, οπότε μπήκαν στο στούντιο και τραγούδησαν τον... πόνο τους!


— I was born in southwest Georgia,
always tried to make my daddy proud,
but of all the things I learned there,
never learned how to say that word out loud.
I just want something to eat
made with a vertical rotisserie of lamb meat!

— I think I know just what you’re goin’ through,
the way they spell that gosh darn word seems like a trap.
It’s just lamb meat, and other stuff, rolled up in a pita;
I wish they just called it a lamb-tzatziki wrap.
I could eat a thousand ounces,
if I just knew how to pronounce it!

— Is it gee-ro, jyro, here-o or yai-ro?
Never been filled with so much doubt!
Is it gwy-ro, ga-hee-ro, yurro or worbtse?
— We can safely rule that last one out!

— Can’t believe I don’t know how to say it,
I eat so many that you’d really think I would!
— Well, my friend, it looks like we’re in a pickle...
— Actually, a pickle on that wrap sounds pretty good!

— Well, I always thought I was a pretty cultured dude;
been to the Taj Mahal, the Great Wall and the Louvre.
— I’m fluent in Italian and proficient in Croatian,
but when it comes to the pronunciation of this particular world,
I’m an abomination!

— Is it gee-ro, is it jyro? I’ll ask my friend from Cairo,
he’s usually pretty good with this stuff.
Or maybe I’ll just mumble it when I place my order!
— Not so fast, I call your bluff!
— Well, uh... How would you pronounce it then?
— Yeer-o!

— It is yeer-o, it is yeer-o! Now I know it’s yeer-o!
— The truth is so delicious to find!




— No more fear-o, you’re a hero, cuz now I know it’s yeer-o!
— I finally got some peace of mind!
— We finally got some peace of mind!


ΣΤΙΧΟΙ - ΜΟΥΣΙΚΗ - ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Jimmy Fallon, Luke Bryan
ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΕΚΠΟΜΠΗ: The Tonight Show (2017)

ΑστείαΔιατροφήΕλλάδαΤραγούδια
ΕΙΚΟΝΕΣ: podilato98.blogspot.com (από το βιντεοκλίπ)

Ποσοστά πληθυσμού και έκτασης ανά ήπειρο

Ο πληθυσμός της Γης δεν κατανέμεται εξίσου σε όλη την επιφάνεια του πλανήτη. Ορισμένες περιοχές είναι πυκνοκατοικημένες, άλλες αραιοκατοικημένες και άλλες ακατοίκητες.

Αυτό συμβαίνει επειδή δεν είναι όλες οι περιοχές κατάλληλες για τη διαβίωση των ανθρώπων.

Πατήστε στην εικόνα και μελετήστε τον πληθυσμό των ηπείρων σε σχέση με την έκτασή τους:



Αν η κατανομή του ανθρώπινου πληθυσμού ήταν ομοιόμορφη, στην Ασία θα κατοικούσε το 29,80% του ανθρώπων και στην Ωκεανία το 5,80% (όσο και το ποσοστό της στεριάς που καταλαμβάνουν).
Στην Ασία και την Ευρώπη, ωστόσο, κατοικεί ο διπλάσιος πληθυσμός από αυτό που θα περιμέναμε, είναι επομένως ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένες.
Στην Αμερική και την Αφρική, από την άλλη πλευρά, κατοικούν οι μισοί άνθρωποι σε σχέση με αυτό που θα δικαιολογούσε η έκτασή τους.
Στην Ωκεανία, μάλιστα, κατοικούν ακόμα λιγότεροι άνθρωποι· περίπου 12 φορές λιγότεροι! Είναι μια ήπειρος ιδιαίτερα αραιοκατοικημένη.
Η Ανταρκτική, τέλος, αν και τέταρτη σε έκταση, είναι ακατοίκητη (πέρα από κάποιους επιστήμονες).



Άνθρωποι – ΛαοίΕπεξεργασία δεδομένωνΠοσοστά

Διαβάστηκαν περισσότερο την τελευταία εβδομάδα: