14 Μαΐ 2012

Η ανάπτυξη του εμβρύου

Κύηση

Η ανάπτυξη του ανθρώπινου οργανισμού δεν ξεκινά με τη γέννησή του αλλά πολύ νωρίτερα, μέσα στο σώμα της μητέρας του. Εκεί αναπτύσσεται σταδιακά ώς τη στιγμή του τοκετού. Αυτή η «περίοδος κύησης», όπως ονομάζεται, διαρκεί φυσιολογικά περίπου εννέα μήνες.

Ο χρόνος κύησης στα άλλα ζώα ποικίλλει: τα ποντίκια, για παράδειγμα, χρειάζονται μόλις τρεις εβδομάδες για να γεννηθούν, τα κουνέλια τέσσερις, τα άλογα έντεκα μήνες και οι φάλαινες, ανάλογα με το είδος, 365–500 ημέρες.

Πρωταθλητής αναδεικνύεται ο ελέφαντας, καθώς παραμένει στο σώμα της μητέρας του από 20 έως 24 μήνες, δηλαδή περίπου 2 χρόνια!

Κατά τη διάρκεια της κύησης η μήτρα βαθμιαία μεγαλώνει και ανέρχεται μέσα στην κοιλιά, ενώ η έμμηνος ρύση (η «περίοδος») διακόπτεται. Το έμβρυο περιβάλλεται από τον αμνιακό σάκο και προστατεύεται από το αμνιακό υγρό που αυτός περιέχει.

Πώς τρώει και πώς αναπνέει το έμβρυο

Η κύηση (εγκυμοσύνη) ξεκινά μόλις το ζυγωτό εμφυτευθεί στα τοιχώματα της μήτρας. Αυτά είναι πλούσια σε αιμοφόρα αγγεία και βοηθούν την ανάπτυξη του εμβρύου, αφού επί δέκα περίπου εβδομάδες τού εξασφαλίζουν οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες.

Κατόπιν, μετά τον δεύτερο μήνα, το έμβρυο συνδέεται με το κυκλοφορικό σύστημα της μητέρας του. Αυτό γίνεται με τη δημιουργία ενός προσωρινού οργάνου στη μήτρα που ονομάζεται πλακούντας.


Από τον πλακούντα ξεκινάει ο ομφάλιος λώρος, ο οποίος καταλήγει στην κοιλιά του εμβρύου και επιτρέπει τη ροή αίματος από τη μητέρα προς το έμβρυο και αντίστροφα. Με την κυκλοφορία του αίματος περνούν στο κυκλοφορικό σύστημα του εμβρύου μόρια οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών, ενώ αποβάλλονται μόρια διοξειδίου του άνθρακα και άλλων βλαβερών ουσιών.

Όταν το έμβρυο γεννηθεί, ο πλακούντας αποβάλλεται από το σώμα της μητέρας.

Η ανάπτυξη του εμβρύου στο σώμα της μητέρας

Πρώτος μήνας. Αρχίζουν να σχηματίζονται η καρδιά και η σπονδυλική στήλη.


Δεύτερος μήνας. Αρχίζουν να σχηματίζονται τα μάτια, η μύτη, τα χείλη, η γλώσσα και τα δόντια. Λειτουργεί η καρδιά.


Τρίτος μήνας. Τα χέρια, τα πόδια και τα δάχτυλα έχουν σχηματιστεί πλήρως, όπως και όλα σχεδόν τα όργανα.


Τέταρτος μήνας. Το έμβρυο μπορεί να καταπίνει ή να πιπιλά το δάχτυλό του. Το φύλο του είναι αναγνωρίσιμο.


Πέμπτος μήνας. Εμφανίζονται μαλλιά στο κεφάλι του εμβρύου. Αρχίζει να κινεί τα άκρα του και να κλοτσά την κοιλιά της μητέρας του.


Έκτος μήνας. Το έμβρυο αρχίζει να ανοίγει τα βλέφαρά του για μικρά χρονικά διαστήματα.


Έβδομος μήνας. Έχουν σχηματιστεί τα αισθητήρια της γεύσης. Αν το έμβρυο γεννηθεί τώρα, θεωρείται πρόωρο και απαιτείται ειδική φροντίδα.


Όγδοος μήνας. Κατά τη διάρκεια αυτού του μήνα η ανάπτυξη του εμβρύου είναι μεγάλη. Όλα τα όργανά του, με εξαίρεση τους πνεύμονες, είναι αναπτυγμένα.


Ένατος μήνας. Οι πνεύμονες είναι έτοιμοι να λειτουργήσουν. Το έμβρυο παίρνει θέση χαμηλά στη μήτρα και φαίνεται λιγότερο κινητικό. Είναι έτοιμο να γεννηθεί.


Η ανάπτυξη του εμβρύου
και σε κινούμενη εικόνα



Ο τοκετός

Λίγο πριν τον τοκετό, δηλαδή την έξοδο από τη μήτρα, το έμβρυο παίρνει την κατάλληλη θέση: το κεφάλι του χαμηλώνει μέσα στη λεκάνη. Στο τέλος της εγκυμοσύνης σπάει ο αμνιακός σάκος, αποβάλλεται το αμνιακό υγρό («σπάνε τα νερά»), ενώ η μήτρα αρχίζει να συσπάται και προκαλούνται οι πόνοι του τοκετού.

Με τις συσπάσεις της μήτρας το έμβρυο οδηγείται έξω από το σώμα της μητέρας. Ακολουθεί η πρώτη αναπνοή του νεογέννητου και το πρώτο κλάμα. Ο τοκετός ολοκληρώνεται με το δέσιμο και στη συνέχεια το κόψιμο του ομφάλιου λώρου.



ΚΕΙΜΕΝΟ: Φυσικά ΣΤ΄ Δημοτικού, Βιολογία Α΄ Γυμνασίου
ΕΙΚΟΝΕΣ: Βιολογία Α΄ Γυμνασίου (1), Φυσικά ΣΤ΄ Δημοτικού (2-11)
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΙΚΟΝΩΝ: podilato98.blogspot.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Διαβάστηκαν περισσότερο την τελευταία εβδομάδα