16 Ιαν 2024

Τα θέματα των ρημάτων

Α΄ συζυγία

Τα περισσότερα ρήματα ανήκουν στην Α΄ συζυγία και οι τύποι τους σχηματίζονται από δύο θέματα, το ενεστωτικό και το αοριστικό.

Το ενεστωτικό θέμα είναι ίδιο σε κάθε φωνή:
  • ντύν
  • ντύν-ομαι

Το αοριστικό θέμα είναι διαφορετικό σε κάθε φωνή:
  • έ-ντυσ
  • ντύθ-ηκα

Για να βρούμε τα θέματα ενός ρήματος, αφαιρούμε τις καταλήξεις του ενεστώτα και του αορίστου.

* Αν, μάλιστα, ο αόριστος έχει αύξηση, την αφαιρούμε και αυτή.


Τα «παιδιά» του ενεστώτα και του αορίστου

Ο ενεστώτας και ο αόριστος ονομάζονται αρχικοί χρόνοι, επειδή από το θέμα τους σχηματίζονται όλοι οι χρόνοι (και όλες οι εγκλίσεις γενικότερα).

1 Οι ρηματικοί τύποι από το θέμα του ενεστώτα παρουσιάζουν αυτό που σημαίνει το ρήμα με τρόπο συνεχή.

Εγκλίσεις και χρόνοι που σχηματίζονται από το ενεστωτικό θέμα (ενεργητική φωνή)

Οριστική

ΣΥΝΕΧΕΙΣ ΧΡΟΝΟΙ
  • Ενεστώτας (ντύν-ω)
  • Παρατατικός (έ-ντυν-α)
  • Συνεχής μέλλοντας (θα ντύν-ω)

Υποτακτική
  • Συνεχής υποτακτική (να ντύν-ω)

Προστακτική
  • Συνεχής προστακτική (ντύν-ε, ντύν-ετε)
Εγκλίσεις και χρόνοι που σχηματίζονται από το ενεστωτικό θέμα (παθητική φωνή)

Οριστική

ΣΥΝΕΧΕΙΣ ΧΡΟΝΟΙ
  • Ενεστώτας (ντύν-ομαι)
  • Παρατατικός (ντυν-όμουν)
  • Συνεχής μέλλοντας (θα ντύν-ομαι)

Υποτακτική
  • Συνεχής υποτακτική (να ντύν-ομαι)

Προστακτική
  • Συνεχής προστακτική (να ντύν-εσαι)


2 Οι ρηματικοί τύποι από το θέμα του αορίστου παρουσιάζουν αυτό που σημαίνει το ρήμα με τρόπο απλό ή συντελεσμένο.

Εγκλίσεις και χρόνοι που σχηματίζονται από το αοριστικό θέμα (ενεργητική φωνή)

Οριστική

ΑΠΛΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
  • Αόριστος (έ-ντυσ-α)
  • Απλός μέλλοντας (θα ντύσ-ω)

ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
  • Παρακείμενος (έχω ντύσ-ει)
  • Υπερσυντέλικος (είχα ντύσ-ει)
  • Συντελ. μέλλοντας (θα έχω ντύσ-ει)

Υποτακτική
  • Απλή υποτακτική (να ντύσ-ω)
  • Συντελ. υποτακτική (να έχω ντύσ-ει)

Προστακτική
  • Απλή προστακτική (ντύσ-ε, ντύσ-τε)
Εγκλίσεις και χρόνοι που σχηματίζονται από το αοριστικό θέμα (παθητική φωνή)

Οριστική

ΑΠΛΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
  • Αόριστος (ντύθ-ηκα)
  • Απλός μέλλοντας (θα ντυθ-ώ)

ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
  • Παρακείμενος (έχω ντυθ-εί)
  • Υπερσυντέλικος (είχα ντυθ-εί)
  • Συντελ. μέλλοντας (θα έχω ντυθ-εί)

Υποτακτική
  • Απλή υποτακτική (να ντυθ-ώ)
  • Συντελ. υποτακτική (να έχω ντυθ-εί)

Προστακτική
  • Απλή προστακτική (ντύσ-ου, ντυθ-είτε)

Β΄ συζυγία

Τα ρήματα της Β΄ συζυγίας είναι πιο απλά και έχουν μόνο ένα θέμα. Για να το βρούμε, αφαιρούμε τις καταλήξεις του ενεστώτα:
  • αγαπ-ώ / αγαπ-ιέμαι
  • ενοχλ-ώ / ενοχλ-ούμαι

Δείτε στη συνέχεια


ΑφιερώματαΠαζλΡήματα
ΕΙΚΟΝΕΣ: podilato98.blogspot.com (το σκίτσο της πρώτης από Γραμματική Ε΄-ΣΤ΄ Δημοτικού, το φόντο της δεύτερης από vecteezy.com)
ΠΑΖΛ: podilato98.blogspot.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Διαβάστηκαν περισσότερο την τελευταία εβδομάδα: