Μουσική: André Popp
Διασκευή: Paul Mauriat (1968)
Διασκευή: Paul Mauriat (1968)
Ορχηστρικά
28 Αυγ 2013
27 Αυγ 2013
Ob-La-Di Ob-La-Da
Η ιστορία του Desmond και της Molly σε ένα χαρούμενο τραγουδάκι των Μπιτλς!
Desmond has his barrow in the market place,
Molly is the singer in a band.
Desmond says to Molly «Girl, I like your face»
and Molly says this as she takes him by the hand:
O-bla-di, o-bla-da, life goes on, brah!
La la how the life goes on!
Desmond takes a trolley to the jewelry store,
buys a twenty carat golden ring.
Takes it back to Molly waiting at the door
and as he gives it to her she begins to sing:
O-bla-di, o-bla-da, life goes on, brah!
La la how the life goes on!
In a couple of years they have built a home
(sweet home!)
with a couple of kids running in the yard
of Desmond and Molly Jones.
Happy ever after in the market place
Desmond lets the children lend a hand.
Molly stays at home and does her pretty face
and in the evening she still sings it with the band:
O-bla-di, o-bla-da, life goes on, brah!
La la how the life goes on!
In a couple of years they have built a home
(sweet home!)
with a couple of kids running in the yard
of Desmond and Molly Jones.
Happy ever after in the market place
Molly lets the children lend a hand.
Desmond stays at home and does his pretty face
and in the evening she’s a singer with the band:
O-bla-di, o-bla-da, life goes on, brah!
La la how the life goes on!
And if you want some fun
take O-bla-di-bla-da!
Τραγούδια
Desmond has his barrow in the market place,
Molly is the singer in a band.
Desmond says to Molly «Girl, I like your face»
and Molly says this as she takes him by the hand:
O-bla-di, o-bla-da, life goes on, brah!
La la how the life goes on!
Desmond takes a trolley to the jewelry store,
buys a twenty carat golden ring.
Takes it back to Molly waiting at the door
and as he gives it to her she begins to sing:
O-bla-di, o-bla-da, life goes on, brah!
La la how the life goes on!
In a couple of years they have built a home
(sweet home!)
with a couple of kids running in the yard
of Desmond and Molly Jones.
Happy ever after in the market place
Desmond lets the children lend a hand.
Molly stays at home and does her pretty face
and in the evening she still sings it with the band:
O-bla-di, o-bla-da, life goes on, brah!
La la how the life goes on!
In a couple of years they have built a home
(sweet home!)
with a couple of kids running in the yard
of Desmond and Molly Jones.
Happy ever after in the market place
Molly lets the children lend a hand.
Desmond stays at home and does his pretty face
and in the evening she’s a singer with the band:
O-bla-di, o-bla-da, life goes on, brah!
La la how the life goes on!
And if you want some fun
take O-bla-di-bla-da!
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ: The Beatles
ΔΙΣΚΟΣ: The White Album (1968)
ΔΙΣΚΟΣ: The White Album (1968)
Τραγούδια
Η προσαρμογή των θαλάσσιων θηλαστικών
Προσαρμογή ονομάζεται κάθε αλλαγή που γίνεται στο σώμα ή στη συμπεριφορά ενός οργανισμού, προκειμένου να επιβιώσει στο περιβάλλον του. Αυτό βέβαια δε συμβαίνει από τη μια μέρα στην άλλη: Κάθε είδος προσαρμόζεται πολύ αργά, κατά τη διάρκεια αμέτρητων γενεών.
Οι οργανισμοί που έχουν προσαρμοστεί καλύτερα στο περιβάλλον τους έχουν περισσότερες πιθανότητες να επιζήσουν και να αποκτήσουν απογόνους. Για παράδειγμα, ένα ζώο με λεπτή γούνα σε ένα πολύ κρύο περιβάλλον έχει ελάχιστες ελπίδες να επιζήσει και να προλάβει να δώσει απογόνους σε σχέση με ένα ζώο που διαθέτει πυκνή γούνα.
Τα θαλάσσια θηλαστικά, κυρίως τα κητώδη και τα πτερυγιόποδα, διαθέτουν συγκεκριμένες προσαρμογές στο σώμα και στη συμπεριφορά τους, οι οποίες τα βοήθησαν να επιβιώσουν και σε πολλές περιπτώσεις να επικρατήσουν με επιτυχία στο υδρόβιο περιβάλλον.
Κάτω από το δέρμα των κητωδών και των πτερυγιόποδων υπάρχει ένα παχύ στρώμα λίπους. Το λίπος αυτό:
Για να προστατεύονται από το κρύο τα πτερυγιόποδα δεν έχουν μόνο λίπος αλλά και πυκνό τρίχωμα. Το λίπος τα προστατεύει από το κρύο της θάλασσας και το τρίχωμα από το κρύο της στεριάς.
Τα μικρά γεννιούνται στη στεριά, δεν έχουν λίπος και παραμένουν ζεστά με το μακρύ τρίχωμα που διαθέτουν. Σταδιακά, όσο θηλάζουν το λιπαρό γάλα της μητέρας τους, αποκτούν στρώμα λίπους κάτω από το δέρμα και «αντικαθιστούν» το μακρύ τρίχωμα με άλλο, κατάλληλο για τη ζωή στη θάλασσα.
Τα περισσότερα πτερυγιόποδα αλλάζουν κάθε χρόνο το φθαρμένο ή κατεστραμμένο τρίχωμά τους με καινούργιο. Η διαδικασία αυτή, που στους ανθρώπους συμβαίνει συνεχώς και όχι μια συγκεκριμένη εποχή, διαρκεί από μερικές ημέρες έως και έναν μήνα. Κάποια είδη μάλιστα (π.χ. ο θαλάσσιος ελέφαντας) όταν αλλάζουν τρίχωμα βγαίνουν στην παραλία και παραμένουν εκεί μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία. Το διάστημα αυτό ούτε τρώνε ούτε πίνουν νερό.
Τα κητώδη, από την άλλη πλευρά, είναι τα μόνα θηλαστικά που δεν έχουν σχεδόν καθόλου τρίχωμα (εκτός από υποτυπώδη μουστάκια ή φρύδια σε κάποια είδη φάλαινας). Πιθανολογείται ότι οι στεριανοί πρόγονοί τους είχαν τρίχωμα, όμως σταδιακά εξαφανίστηκε για να μειώσει την αντίσταση του σώματός τους στο νερό.
Τα πτερυγιόποδα και τα οδοντοκήτη έχουν δόντια όπως και εμείς αλλά δε μασάνε την τροφή τους. Με τα δόντια αρπάζουν και δαγκώνουν το θήραμα και στη συνέχεια το καταπίνουν ολόκληρο.
Οι φάλαινες δεν έχουν δόντια αλλά φαλαίνια (μπαλένες). Οι μπαλένες είναι ελάσματα φτιαγμένα από κερατίνη, την ίδια ουσία που φτιάχνει τα μαλλιά και τα νύχια μας. Μεγαλώνουν σε σειρές στην επάνω σιαγόνα και βοηθούν τα ζώα να συλλέγουν μικροσκοπικού μεγέθους τροφή σε τεράστιες ποσότητες.
Οι μπαλένες λειτουργούν όπως το σουρωτήρι για τα μακαρόνια, φιλτράροντας μικρά ζώα από το νερό:
Τα θαλάσσια θηλαστικά έχουν πνεύμονες και συνεπώς χρειάζεται να αναδύονται συχνά στην επιφάνεια της θάλασσας για να αναπνεύσουν.
Στα κητώδη η αναπνευστική οπή (δηλαδή τα ρουθούνια τους) βρίσκεται στην κορυφή του κεφαλιού και ονομάζεται φυσητήρας. Με αυτόν τον τρόπο μετακινούνται πιο εύκολα στο νερό, καθώς για να αναπνεύσουν δε χρειάζεται να βγάλουν έξω παρά μόνο το πάνω μέρος του κεφαλιού τους.
Όταν αναδύονται στην επιφάνεια εκπνέουν τον αέρα που έχουν στους πνεύμονες με μεγάλη πίεση. Σε περιοχές με χαμηλή θερμοκρασία μαζί με τον αέρα εκτοξεύεται και η υγρασία που υπάρχει στους πνεύμονες, σχηματίζοντας έναν χαρακτηριστικό πίδακα νερού.
Τα πτερυγιόποδα έχουν τα ρουθούνια τους λίγο πιο πάνω από το στόμα, όπως ακριβώς και τα χερσαία θηλαστικά. Για να μην μπαίνει όμως νερό, όταν καταδύονται τα ρουθούνια κλείνουν σφιχτά με ειδικούς μυς.
Μερικά θαλάσσια θηλαστικά κρατούν την αναπνοή τους μέσα στη θάλασσα 3 ή και 5 λεπτά. Άλλα όμως, όπως ο φυσητήρας, ο ζιφιός ή ο θαλάσσιος ελέφαντας, μπορούν να αντέξουν περισσότερο από μία ώρα! Σε αυτό βοηθά και το γεγονός ότι οι χτύποι της καρδιάς τους μειώνονται πάρα πολύ, ακόμη και κάτω από το μισό.
Τα πτερυγιόποδα έχουν πολύ ευαίσθητα μουστάκια. Με αυτά ανιχνεύουν το θήραμά τους όταν η ορατότητα είναι πολύ περιορισμένη στον βυθό. Μελέτες έχουν δείξει πως η ευαισθησία που έχουν κάποιες φώκιες στα μουστάκια τους τη στιγμή που επιλέγουν την τροφή τους συγκρίνεται με την αίσθηση της αφής στα χερσαία θηλαστικά.
Τα κητώδη έχουν μόνο υπολειμματικά μουστάκια (ελάχιστες τρίχες), κυρίως όσο είναι νεογέννητα ή νεαρά.
Τα κητώδη έχουν πολύ καλή ακοή. Τα αφτιά τους, δύο μικροί δυσδιάκριτοι πόροι, κλείνουν όταν καταδύονται στη θάλασσα, προκειμένου να αποφευχθούν βλάβες από την αύξηση της πίεσης.
Τα πτερυγιόποδα έχουν πολύ καλή ακοή και μέσα και έξω από το νερό. Τα αφτιά τους είναι πιο ευδιάκριτα από ό,τι στα κητώδη. Οι γνήσιες φώκιες έχουν μικρές οπές, ενώ οι ωταρίδες διαθέτουν εξωτερικά πτερύγια.
Τα μάτια των κητωδών είναι σχετικά μικρά. Βρίσκονται στις πλευρές του κεφαλιού τους και δεν ερεθίζονται από το αλμυρό νερό όπως πολλές φορές συμβαίνει σε εμάς όταν κολυμπάμε με ανοιχτά μάτια στη θάλασσα. Κάποια είδη έχουν μειωμένη όραση, ωστόσο τη διαφορά την κάνουν τα δελφίνια: έχουν εξαιρετική όραση τόσο μέσα όσο και έξω από το νερό!
Τα πτερυγιόποδα στην ξηρά βλέπουν θολά. Τα μάτια τους είναι μεγάλα και τέλεια προσαρμοσμένα για τη ζωή στη θάλασσα, ακόμη και σε συνθήκες με λιγοστό φως. Μια ειδική βλέννα, μάλιστα, τα προστατεύει από την αλμυρότητα του νερού.
* Όταν οι φώκιες είναι στη στεριά η βλέννα αυτή προσδίδει στα μάτια τους μια υγρή εμφάνιση και τα κάνει να μοιάζουν σαν να είναι διαρκώς βουρκωμένα!
Τα οδοντοκήτη έχουν την ικανότητα να προσανατολίζονται και να κατανοούν το περιβάλλον τους εκπέμποντας υπερήχους, οι οποίοι αντανακλώνται και επιστρέφουν σε αυτά όπως η ηχώ. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται ηχοεντοπισμός.
Η ηχώ που επιστρέφει δημιουργεί στον εγκέφαλό τους μια ηχητική εικόνα που τα βοηθά να αντιλαμβάνονται το μέγεθος, το σχήμα, την ταχύτητα, την απόσταση και την κατεύθυνση ενός πιθανού θηράματος ή κάποιου άλλου αντικειμένου.
Τα άλλα θαλάσσια θηλαστικά δε χρησιμοποιούν τον ηχοεντοπισμό. Στη στεριά αυτή η τεχνική χρησιμοποιείται από τις νυχτερίδες.
Οι οργανισμοί που έχουν προσαρμοστεί καλύτερα στο περιβάλλον τους έχουν περισσότερες πιθανότητες να επιζήσουν και να αποκτήσουν απογόνους. Για παράδειγμα, ένα ζώο με λεπτή γούνα σε ένα πολύ κρύο περιβάλλον έχει ελάχιστες ελπίδες να επιζήσει και να προλάβει να δώσει απογόνους σε σχέση με ένα ζώο που διαθέτει πυκνή γούνα.
Τα θαλάσσια θηλαστικά, κυρίως τα κητώδη και τα πτερυγιόποδα, διαθέτουν συγκεκριμένες προσαρμογές στο σώμα και στη συμπεριφορά τους, οι οποίες τα βοήθησαν να επιβιώσουν και σε πολλές περιπτώσεις να επικρατήσουν με επιτυχία στο υδρόβιο περιβάλλον.
Λίπος
Κάτω από το δέρμα των κητωδών και των πτερυγιόποδων υπάρχει ένα παχύ στρώμα λίπους. Το λίπος αυτό:
Λειτουργεί ως θερμομόνωση, προκειμένου να τα κρατάει ζεστά.
Λειτουργεί ως αποθήκη τροφίμων, παρέχοντας την απαραίτητη ενέργεια όταν το φαγητό σπανίζει.
Λειτουργεί ως σωσίβιο, αφού είναι ελαφρύτερο από το νερό. Οι μεγάλες ποσότητες λίπους επιτρέπουν στα ζώα να επιπλέουν εύκολα στη θάλασσα.
Βοηθάει ώστε το σχήμα τους να είναι ατρακτοειδές και στρογγυλεμένο, άρα και πιο υδροδυναμικό.
Το λίπος προστατεύει τον θαλάσσιο ελέφαντα από το κρύο
Τρίχωμα
Για να προστατεύονται από το κρύο τα πτερυγιόποδα δεν έχουν μόνο λίπος αλλά και πυκνό τρίχωμα. Το λίπος τα προστατεύει από το κρύο της θάλασσας και το τρίχωμα από το κρύο της στεριάς.
Τα μικρά γεννιούνται στη στεριά, δεν έχουν λίπος και παραμένουν ζεστά με το μακρύ τρίχωμα που διαθέτουν. Σταδιακά, όσο θηλάζουν το λιπαρό γάλα της μητέρας τους, αποκτούν στρώμα λίπους κάτω από το δέρμα και «αντικαθιστούν» το μακρύ τρίχωμα με άλλο, κατάλληλο για τη ζωή στη θάλασσα.
Νεογέννητη μεσογειακή φώκια με μακρύ τρίχωμα
Τα περισσότερα πτερυγιόποδα αλλάζουν κάθε χρόνο το φθαρμένο ή κατεστραμμένο τρίχωμά τους με καινούργιο. Η διαδικασία αυτή, που στους ανθρώπους συμβαίνει συνεχώς και όχι μια συγκεκριμένη εποχή, διαρκεί από μερικές ημέρες έως και έναν μήνα. Κάποια είδη μάλιστα (π.χ. ο θαλάσσιος ελέφαντας) όταν αλλάζουν τρίχωμα βγαίνουν στην παραλία και παραμένουν εκεί μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία. Το διάστημα αυτό ούτε τρώνε ούτε πίνουν νερό.
Τα κητώδη, από την άλλη πλευρά, είναι τα μόνα θηλαστικά που δεν έχουν σχεδόν καθόλου τρίχωμα (εκτός από υποτυπώδη μουστάκια ή φρύδια σε κάποια είδη φάλαινας). Πιθανολογείται ότι οι στεριανοί πρόγονοί τους είχαν τρίχωμα, όμως σταδιακά εξαφανίστηκε για να μειώσει την αντίσταση του σώματός τους στο νερό.
Δόντια
Τα πτερυγιόποδα και τα οδοντοκήτη έχουν δόντια όπως και εμείς αλλά δε μασάνε την τροφή τους. Με τα δόντια αρπάζουν και δαγκώνουν το θήραμα και στη συνέχεια το καταπίνουν ολόκληρο.
Οι φάλαινες δεν έχουν δόντια αλλά φαλαίνια (μπαλένες). Οι μπαλένες είναι ελάσματα φτιαγμένα από κερατίνη, την ίδια ουσία που φτιάχνει τα μαλλιά και τα νύχια μας. Μεγαλώνουν σε σειρές στην επάνω σιαγόνα και βοηθούν τα ζώα να συλλέγουν μικροσκοπικού μεγέθους τροφή σε τεράστιες ποσότητες.
Μια φάλαινα μπορεί να έχει μέχρι και 600 μπαλένες στο στόμα της!
Οι μπαλένες λειτουργούν όπως το σουρωτήρι για τα μακαρόνια, φιλτράροντας μικρά ζώα από το νερό:
Αναπνοή
Τα θαλάσσια θηλαστικά έχουν πνεύμονες και συνεπώς χρειάζεται να αναδύονται συχνά στην επιφάνεια της θάλασσας για να αναπνεύσουν.
Στα κητώδη η αναπνευστική οπή (δηλαδή τα ρουθούνια τους) βρίσκεται στην κορυφή του κεφαλιού και ονομάζεται φυσητήρας. Με αυτόν τον τρόπο μετακινούνται πιο εύκολα στο νερό, καθώς για να αναπνεύσουν δε χρειάζεται να βγάλουν έξω παρά μόνο το πάνω μέρος του κεφαλιού τους.
Τα οδοντοκήτη (π.χ. δελφίνια, φυσητήρας) έχουν μία μόνο εμφανή αναπνευστική οπή, η οποία λίγο βαθύτερα χωρίζεται σε δυο ρουθούνια
Τα μυστακοκήτη (δηλαδή οι φάλαινες) διαθέτουν δύο εμφανή ρουθούνια
Όταν αναδύονται στην επιφάνεια εκπνέουν τον αέρα που έχουν στους πνεύμονες με μεγάλη πίεση. Σε περιοχές με χαμηλή θερμοκρασία μαζί με τον αέρα εκτοξεύεται και η υγρασία που υπάρχει στους πνεύμονες, σχηματίζοντας έναν χαρακτηριστικό πίδακα νερού.
Τα πτερυγιόποδα έχουν τα ρουθούνια τους λίγο πιο πάνω από το στόμα, όπως ακριβώς και τα χερσαία θηλαστικά. Για να μην μπαίνει όμως νερό, όταν καταδύονται τα ρουθούνια κλείνουν σφιχτά με ειδικούς μυς.
Μερικά θαλάσσια θηλαστικά κρατούν την αναπνοή τους μέσα στη θάλασσα 3 ή και 5 λεπτά. Άλλα όμως, όπως ο φυσητήρας, ο ζιφιός ή ο θαλάσσιος ελέφαντας, μπορούν να αντέξουν περισσότερο από μία ώρα! Σε αυτό βοηθά και το γεγονός ότι οι χτύποι της καρδιάς τους μειώνονται πάρα πολύ, ακόμη και κάτω από το μισό.
Μουστάκια
Τα πτερυγιόποδα έχουν πολύ ευαίσθητα μουστάκια. Με αυτά ανιχνεύουν το θήραμά τους όταν η ορατότητα είναι πολύ περιορισμένη στον βυθό. Μελέτες έχουν δείξει πως η ευαισθησία που έχουν κάποιες φώκιες στα μουστάκια τους τη στιγμή που επιλέγουν την τροφή τους συγκρίνεται με την αίσθηση της αφής στα χερσαία θηλαστικά.
Τα κητώδη έχουν μόνο υπολειμματικά μουστάκια (ελάχιστες τρίχες), κυρίως όσο είναι νεογέννητα ή νεαρά.
Ακοή
Τα κητώδη έχουν πολύ καλή ακοή. Τα αφτιά τους, δύο μικροί δυσδιάκριτοι πόροι, κλείνουν όταν καταδύονται στη θάλασσα, προκειμένου να αποφευχθούν βλάβες από την αύξηση της πίεσης.
Ο ακουστικός πόρος βρίσκεται λίγο πίσω από το μάτι
Τα πτερυγιόποδα έχουν πολύ καλή ακοή και μέσα και έξω από το νερό. Τα αφτιά τους είναι πιο ευδιάκριτα από ό,τι στα κητώδη. Οι γνήσιες φώκιες έχουν μικρές οπές, ενώ οι ωταρίδες διαθέτουν εξωτερικά πτερύγια.
Όραση
Τα μάτια των κητωδών είναι σχετικά μικρά. Βρίσκονται στις πλευρές του κεφαλιού τους και δεν ερεθίζονται από το αλμυρό νερό όπως πολλές φορές συμβαίνει σε εμάς όταν κολυμπάμε με ανοιχτά μάτια στη θάλασσα. Κάποια είδη έχουν μειωμένη όραση, ωστόσο τη διαφορά την κάνουν τα δελφίνια: έχουν εξαιρετική όραση τόσο μέσα όσο και έξω από το νερό!
Τα πτερυγιόποδα στην ξηρά βλέπουν θολά. Τα μάτια τους είναι μεγάλα και τέλεια προσαρμοσμένα για τη ζωή στη θάλασσα, ακόμη και σε συνθήκες με λιγοστό φως. Μια ειδική βλέννα, μάλιστα, τα προστατεύει από την αλμυρότητα του νερού.
Ηχοεντοπισμός
Τα οδοντοκήτη έχουν την ικανότητα να προσανατολίζονται και να κατανοούν το περιβάλλον τους εκπέμποντας υπερήχους, οι οποίοι αντανακλώνται και επιστρέφουν σε αυτά όπως η ηχώ. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται ηχοεντοπισμός.
Η ηχώ που επιστρέφει δημιουργεί στον εγκέφαλό τους μια ηχητική εικόνα που τα βοηθά να αντιλαμβάνονται το μέγεθος, το σχήμα, την ταχύτητα, την απόσταση και την κατεύθυνση ενός πιθανού θηράματος ή κάποιου άλλου αντικειμένου.
Τα άλλα θαλάσσια θηλαστικά δε χρησιμοποιούν τον ηχοεντοπισμό. Στη στεριά αυτή η τεχνική χρησιμοποιείται από τις νυχτερίδες.
ΕΙΚΟΝΕΣ: hiveminer.com (1), thalassapedia.gr (2-4), podilato98.blogspot.com (5: sciencedirect.com, 6: english.turkcebilgi.com, 11: thalassapedia.gr), en.academic.ru (7), arkive.org (8), yachttime.gr (9), twojobraz.pl (10)
25 Αυγ 2013
Octopus’s Garden
Οι Μπιτλς, ένα από τα μεγαλύτερα ροκ συγκροτήματα όλων των εποχών, μας προσκαλούν σ’ έναν μαγευτικό υποθαλάσσιο κήπο! Πάμε;
I’d like to be under the sea,
in an octopus’s garden, in the shade!
He’d let us in, knows where we’ve been:
in his octopus’s garden, in the shade!
I’d ask my friends to come and see
an octopus’s garden with me!
I’d like to be under the sea...
We would be warm below the storm
in our little hideaway beneath the waves,
resting our head on the sea bed,
in an octopus’s garden, near a cave!
We would sing and dance around,
because we know we can’t be found!
I’d like to be under the sea...
We would shout and swim about
the coral that lies beneath the waves.
Oh, what joy for every girl and boy,
knowing they’re happy and they’re safe!
We would be so happy, you and me,
no one there to tell us what to do!
I’d like to be under the sea,
in an octopus’s garden with you!
Θέματα με ζώαΤραγούδια
I’d like to be under the sea,
in an octopus’s garden, in the shade!
He’d let us in, knows where we’ve been:
in his octopus’s garden, in the shade!
I’d ask my friends to come and see
an octopus’s garden with me!
I’d like to be under the sea...
We would be warm below the storm
in our little hideaway beneath the waves,
resting our head on the sea bed,
in an octopus’s garden, near a cave!
We would sing and dance around,
because we know we can’t be found!
I’d like to be under the sea...
We would shout and swim about
the coral that lies beneath the waves.
Oh, what joy for every girl and boy,
knowing they’re happy and they’re safe!
We would be so happy, you and me,
no one there to tell us what to do!
I’d like to be under the sea,
in an octopus’s garden with you!
ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ: The Beatles
ΔΙΣΚΟΣ: Abbey Road (1969)
ΔΙΣΚΟΣ: Abbey Road (1969)
Θέματα με ζώαΤραγούδια
23 Αυγ 2013
Θαλάσσια θηλαστικά
Τα θηλαστικά ζουν κατά κανόνα στη στεριά, αναπνέουν με πνεύμονες και είναι θερμόαιμα, δηλαδή η θερμοκρασία τους είναι σταθερή (στους 36–38 ºC) και δεν επηρεάζεται από το περιβάλλον.
Αυτό όμως που τα ξεχωρίζει από άλλες ζωικές ομάδες είναι ότι τα θηλυκά έχουν γαλακτοφόρους αδένες, οι οποίοι παράγουν γάλα για τη διατροφή των νεογνών. Όπως περιγράφει και το όνομά τους, είναι η μοναδική κατηγορία ζώων που θηλάζει τα μικρά της.
Θαλάσσια θηλαστικά είναι τα ζώα που περνούν όλη τους τη ζωή ή ένα πολύ μεγάλο μέρος της στη θάλασσα. Τα περισσότερα μοιάζουν πολύ με τα ψάρια, όμως δεν έχουν καμία συγγένεια μαζί τους.
Για να τα μελετήσουν καλύτερα, οι επιστήμονες τα χώρισαν σε πέντε μεγάλες κατηγορίες:
Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν περίπου 120 είδη θαλάσσιων θηλαστικών. Στις ελληνικές θάλασσες συναντούμε, μόνιμα ή περιστασιακά, 14 είδη: 13 κητώδη και ένα πτερυγιόποδο.
Δείτε στη συνέχεια
ΑφιερώματαΖώα
Αυτό όμως που τα ξεχωρίζει από άλλες ζωικές ομάδες είναι ότι τα θηλυκά έχουν γαλακτοφόρους αδένες, οι οποίοι παράγουν γάλα για τη διατροφή των νεογνών. Όπως περιγράφει και το όνομά τους, είναι η μοναδική κατηγορία ζώων που θηλάζει τα μικρά της.
Θαλάσσια θηλαστικά είναι τα ζώα που περνούν όλη τους τη ζωή ή ένα πολύ μεγάλο μέρος της στη θάλασσα. Τα περισσότερα μοιάζουν πολύ με τα ψάρια, όμως δεν έχουν καμία συγγένεια μαζί τους.
Για να τα μελετήσουν καλύτερα, οι επιστήμονες τα χώρισαν σε πέντε μεγάλες κατηγορίες:
- Τα κητώδη (π.χ. δελφίνια, φάλαινες)
- Τα πτερυγιόποδα (π.χ. φώκιες, θαλάσσιοι ίπποι)
- Τα σειρήνια ή θαλάσσιες αγελάδες
- Τις θαλάσσιες βίδρες
- Τις πολικές αρκούδες
Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν περίπου 120 είδη θαλάσσιων θηλαστικών. Στις ελληνικές θάλασσες συναντούμε, μόνιμα ή περιστασιακά, 14 είδη: 13 κητώδη και ένα πτερυγιόποδο.
Δείτε στη συνέχεια
ΑφιερώματαΖώα
ΠΗΓΕΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΟΣ: thalassapedia.gr, thalassa-project.gr, el.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ: podilato98.blogspot.com
ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ: podilato98.blogspot.com
Τα κητώδη
Μία από τις κατηγορίες των θαλάσσιων θηλαστικών είναι τα κητώδη. Η ονομασία τους προέρχεται από τη λέξη «κήτος», που σημαίνει μεγάλο μεγάλο θαλάσσιο ζώο ή θαλάσσιο τέρας. Διαιρούνται σε δύο οικογένειες:
Πολύ συχνά αποκαλούνται φάλαινες και τα μεγάλα σε μέγεθος οδοντοκήτη, όπως είναι ο φυσητήρας, ο ζιφιός και η όρκα. Αυτό όμως είναι λάθος, διότι φάλαινες για τους επιστήμονες είναι μόνο όσα κητώδη έχουν μπαλένες.
Τα κητώδη ζουν αποκλειστικά στο νερό και έχουν υδροδυναμικό σχήμα, μακρόστενο σώμα και μπροστινά άκρα με σχήμα κολυμβητικών πτερυγίων.
Το μήκος τους κυμαίνεται από 1,25 έως 33,5 μ. και το βάρος τους από 23 έως 136.000 κιλά. Ανάμεσά τους συναντούμε τη γαλάζια φάλαινα, που είναι το μεγαλύτερο ζώο που έζησε ποτέ στη Γη!
Tα κητώδη θεωρούνται απόγονοι ενός ζώου που ζούσε στη στεριά και έμοιαζε με κοντοπόδαρο λύκο. Το σαρκοφάγο αυτό, γνωστό με το όνομα Πακισέτους (Pakicetus), αναζητούσε την τροφή του κατά μήκος της ακτής και φαίνεται πως έτρωγε και ψάρια. Σταδιακά άρχισε να κολυμπά σε πιο βαθιά νερά είτε για να βρίσκει περισσότερα ψάρια είτε για να ξεφεύγει από τους θηρευτές του.
Μέσω της διαδικασίας της εξέλιξης, σε μεγάλο χρονικό διάστημα, οι απόγονοι του Πακισέτους άρχισαν να προσαρμόζονται καλύτερα στο υδρόβιο περιβάλλον. Εξελίχθηκαν σε μεγάλα και μακρόστενα ζώα, τα μπροστινά τους άκρα μετατράπηκαν σε κολυμβητικά πτερύγια, ενώ τα πίσω άκρα ατρόφησαν και εξαφανίστηκαν.
Πατήστε στην εικόνα και δείτε τι απέγιναν τα άκρα των κητωδών:
Τα οδοντοκήτη ή κητώδη με δόντια (δελφίνια, φυσητήρες, φώκαινες, ζιφιοί κ.ά.).
Τις φάλαινες ή μυστακοκήτη. Οι φάλαινες αντί για δόντια έχουν μπαλένες, δηλαδή ελάσματα από κερατίνη που σχηματίζουν ένα τεράστιο φίλτρο, με το οποίο «σουρώνουν» το νερό και κατακρατούν την τροφή τους.
Πολύ συχνά αποκαλούνται φάλαινες και τα μεγάλα σε μέγεθος οδοντοκήτη, όπως είναι ο φυσητήρας, ο ζιφιός και η όρκα. Αυτό όμως είναι λάθος, διότι φάλαινες για τους επιστήμονες είναι μόνο όσα κητώδη έχουν μπαλένες.
Ζωνοδέλφινα
Φυσητήρας
Φώκαινα
Ζιφιός
Φάλαινα
Τα κητώδη ζουν αποκλειστικά στο νερό και έχουν υδροδυναμικό σχήμα, μακρόστενο σώμα και μπροστινά άκρα με σχήμα κολυμβητικών πτερυγίων.
Το μήκος τους κυμαίνεται από 1,25 έως 33,5 μ. και το βάρος τους από 23 έως 136.000 κιλά. Ανάμεσά τους συναντούμε τη γαλάζια φάλαινα, που είναι το μεγαλύτερο ζώο που έζησε ποτέ στη Γη!
Εξέλιξη
Tα κητώδη θεωρούνται απόγονοι ενός ζώου που ζούσε στη στεριά και έμοιαζε με κοντοπόδαρο λύκο. Το σαρκοφάγο αυτό, γνωστό με το όνομα Πακισέτους (Pakicetus), αναζητούσε την τροφή του κατά μήκος της ακτής και φαίνεται πως έτρωγε και ψάρια. Σταδιακά άρχισε να κολυμπά σε πιο βαθιά νερά είτε για να βρίσκει περισσότερα ψάρια είτε για να ξεφεύγει από τους θηρευτές του.
Πρόγονος κητώδους
Μέσω της διαδικασίας της εξέλιξης, σε μεγάλο χρονικό διάστημα, οι απόγονοι του Πακισέτους άρχισαν να προσαρμόζονται καλύτερα στο υδρόβιο περιβάλλον. Εξελίχθηκαν σε μεγάλα και μακρόστενα ζώα, τα μπροστινά τους άκρα μετατράπηκαν σε κολυμβητικά πτερύγια, ενώ τα πίσω άκρα ατρόφησαν και εξαφανίστηκαν.
Πατήστε στην εικόνα και δείτε τι απέγιναν τα άκρα των κητωδών:
ΕΙΚΟΝΕΣ: thalassapedia.gr (1,3-4,6,8), advocacy.britannica.com (2), tonywu.photoshelter.com (5), myfreezer.wordpress.com (7)
Τα πτερυγιόποδα
Μία από τις κατηγορίες των θαλάσσιων θηλαστικών είναι τα πτερυγιόποδα. Με βάση τα μορφολογικά τους χαρακτηριστικά χωρίζονται σε τρεις οικογένειες:
Τα πτερυγιόποδα είναι πλήρως προσαρμοσμένα στη ζωή στη θάλασσα αλλά, σε αντίθεση με τα κητώδη, περνούν χρόνο και στη στεριά, ειδικά για να γεννήσουν και να γαλουχήσουν τα μικρά τους. Λέγονται και «ακροβάτες της θάλασσας», γιατί παρόλο που στην ξηρά μοιάζουν αδέξια και δυσκίνητα, όταν μπαίνουν στο νερό είναι πολύ ευέλικτα και έχουν ιδιαίτερα μεγάλη ευχέρεια στο κολύμπι. Έχουν υδροδυναμικό σχήμα, μάτια που βλέπουν πολύ καλά στο νερό, μουστάκια, ένα παχύ στρώμα λίπους και τέσσερα πτερύγια αντί για πόδια.
Τα περισσότερα πτερυγιόποδα προτιμούν τα ψυχρά κλίματα. Συνήθως τα συναντούμε στους Πόλους και στις περιοχές γύρω από αυτούς, υπάρχουν όμως και κάποια που έχουν προσαρμοστεί σε πιο ζεστά νερά. Το μοναδικό είδος που ζει στη Μεσόγειο και κυρίως στις ελληνικές θάλασσες και ακτές είναι η μεσογειακή φώκια, η οποία θεωρείται παγκοσμίως ένα από τα πιο απειλούμενα με άμεση εξαφάνιση ζώα.
Πριν εξελιχθούν σε θαλάσσια θηλαστικά, τα πτερυγιόποδα ζούσαν στην ξηρά. Έχουν βρεθεί σκελετοί ενός κοινού προγόνου τους, ηλικίας 20–24 εκατομμυρίων ετών, που αντί για πτερύγια είχε πόδια. Το σώμα αυτού του προϊστορικού ζώου έμοιαζε με αυτό της σημερινής βίδρας, είχε μακριά ουρά, κεφάλι φώκιας, δόντια σαν του σκύλου, ενώ τα δάχτυλα των ποδιών ήταν ενωμένα με νηκτική μεμβράνη. Φαίνεται πως ήταν δεινός κολυμβητής, μπορούσε όμως και να περπατήσει.
Λόγω έλλειψης τροφής στη στεριά άρχισε να προσαρμόζεται στις νέες υδρόβιες συνθήκες. Το σώμα του απέκτησε σταδιακά υδροδυναμικό σχήμα και τα πέντε δάχτυλα ενώθηκαν με δέρμα και μετατράπηκαν σε πτερύγια. Τα σημερινά πτερυγιόποδα διατηρούν ακόμη μια υποτυπώδη ουρά, ενώ τα μπροστινά και τα πίσω πτερύγια καταλήγουν σε πέντε δάχτυλα.
Τις γνήσιες φώκιες. Τα αφτιά τους είναι μικρές οπές χωρίς εξωτερικά πτερύγια (μεσογειακή φώκια, θαλάσσιοι ελέφαντες, άλλες φώκιες).
Τις φώκιες με αφτιά ή ωταρίδες. Έχουν εξωτερικά πτερύγια στα αφτιά τους (θαλάσσιοι λέοντες, γουνοφόρες φώκιες).
Τους θαλάσσιους ίππους. Είναι τα μόνα πτερυγιόποδα που έχουν χαυλιόδοντες.
Φώκια της Χαβάης
Θαλάσσιος ελέφαντας
Θαλάσσιος λέοντας
Γουνοφόρα φώκια
Θαλάσσιος ίππος
Τα πτερυγιόποδα είναι πλήρως προσαρμοσμένα στη ζωή στη θάλασσα αλλά, σε αντίθεση με τα κητώδη, περνούν χρόνο και στη στεριά, ειδικά για να γεννήσουν και να γαλουχήσουν τα μικρά τους. Λέγονται και «ακροβάτες της θάλασσας», γιατί παρόλο που στην ξηρά μοιάζουν αδέξια και δυσκίνητα, όταν μπαίνουν στο νερό είναι πολύ ευέλικτα και έχουν ιδιαίτερα μεγάλη ευχέρεια στο κολύμπι. Έχουν υδροδυναμικό σχήμα, μάτια που βλέπουν πολύ καλά στο νερό, μουστάκια, ένα παχύ στρώμα λίπους και τέσσερα πτερύγια αντί για πόδια.
Τα περισσότερα πτερυγιόποδα προτιμούν τα ψυχρά κλίματα. Συνήθως τα συναντούμε στους Πόλους και στις περιοχές γύρω από αυτούς, υπάρχουν όμως και κάποια που έχουν προσαρμοστεί σε πιο ζεστά νερά. Το μοναδικό είδος που ζει στη Μεσόγειο και κυρίως στις ελληνικές θάλασσες και ακτές είναι η μεσογειακή φώκια, η οποία θεωρείται παγκοσμίως ένα από τα πιο απειλούμενα με άμεση εξαφάνιση ζώα.
Εξέλιξη
Πριν εξελιχθούν σε θαλάσσια θηλαστικά, τα πτερυγιόποδα ζούσαν στην ξηρά. Έχουν βρεθεί σκελετοί ενός κοινού προγόνου τους, ηλικίας 20–24 εκατομμυρίων ετών, που αντί για πτερύγια είχε πόδια. Το σώμα αυτού του προϊστορικού ζώου έμοιαζε με αυτό της σημερινής βίδρας, είχε μακριά ουρά, κεφάλι φώκιας, δόντια σαν του σκύλου, ενώ τα δάχτυλα των ποδιών ήταν ενωμένα με νηκτική μεμβράνη. Φαίνεται πως ήταν δεινός κολυμβητής, μπορούσε όμως και να περπατήσει.
Πρόγονος πτερυγιόποδου
Λόγω έλλειψης τροφής στη στεριά άρχισε να προσαρμόζεται στις νέες υδρόβιες συνθήκες. Το σώμα του απέκτησε σταδιακά υδροδυναμικό σχήμα και τα πέντε δάχτυλα ενώθηκαν με δέρμα και μετατράπηκαν σε πτερύγια. Τα σημερινά πτερυγιόποδα διατηρούν ακόμη μια υποτυπώδη ουρά, ενώ τα μπροστινά και τα πίσω πτερύγια καταλήγουν σε πέντε δάχτυλα.
Νεαρή μεσογειακή φώκια ξεκουράζεται. Ανάμεσα στα πίσω πτερύγια διακρίνεται η ουρά της.
ΕΙΚΟΝΕΣ: terpsinoe.wordpress.com, epicweird.com, fotopedia.com, oceanlight.com, oceanlight.com, thalassapedia.gr, thalassapedia.gr, thalassapedia.gr
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
▼ Διαβάστηκαν περισσότερο την τελευταία εβδομάδα
-
Του Αρκά Έλληνας σκιτσογράφος και συγγραφέας Καλό μήνα, κάθε μήνα! --- Ιανουάριος --- Φεβρουάριος --- Μάρτιος --- Απρίλιος ---... -
Η πρώτη τάξη της Β΄ συζυγίας Εδώ βρίσκονται τα λιγότερα ρήματα της Β΄ συζυγίας. Το θέμα τους είναι ίδιο σε όλους τους χρόνους. Κολυ... -
1 αιώνας = 100 έτη Στους αιώνες προ Χριστού (π.Χ.) μετράμε αντίστροφα, ενώ στους αιώνες μετά Χριστόν (μ.Χ.) μετράμε κανονικά προς τα εμπ... -
Τα κέρματα, σε αντίθεση με τα χαρτονομίσματα που είναι ίδια σε όλη την ευρωζώνη, παρουσιάζουν μια ιδιαιτερότητα: κοινή είναι μόνο η μία όψη... -
Εμπρός, ένα δυο, προσοχή! Εμένα με λένε Φακή! Κορμί κορδωμένο, μουστάκι στριμμένο, γαλόνια χρυσά και σπαθί! Η σάλπιγγα τάρα τατά! Σπα...
-
Μετά τον γάμο της η Χιονάτη ζει στη Λιλιπούπολη κάνοντας όλες τις δουλειές στο παλάτι, αφού ο Πρίγκιπας θέλει τη γυναίκα του παραδοσιακή νοι...
-
Σε μερικά ρήματα το αοριστικό θέμα (άρα και ο αόριστος) σχηματίζεται ανώμαλα, δηλαδή με μη αναμενόμενο τρόπο. Ο κατάλογος που ακολουθεί εί... -
Πατήστε στην εικόνα, επιλέξτε τη σχετική δραστηριότητα και παίξτε όπως στο δημοφιλές τηλεπαιχνίδι γνώσεων «Ποιος θέλει να γίνει εκατομμυριο... -
Αν ήμουνα λαγός; Θα κρυβόμουν στο λιβάδι αν ήμουνα λαγός. Αν ήμουν πεταλούδα; Θα κρυβόμουν στα λουλούδια αν ήμουν πεταλούδα. Μα α...
-
Πατήστε στην εικόνα και κάντε κλικ στα ποτάμια. Γεωγραφία ΠΗΓΗ: Γεωγραφία ΣΤ΄ Δημοτικού
