Τα ημισφαίρια της Γης

Αν παρατηρήσουμε προσεκτικά την υδρόγειο σφαίρα ή έναν χάρτη, διακρίνουμε οριζόντιες και κάθετες γραμμές. Με τη βοήθειά τους χωρίζουμε τη Γη σε ημισφαίρια.

Παράλληλοι κύκλοι

Οι οριζόντιες γραμμές είναι κυκλικές και ονομάζονται παράλληλοι κύκλοι.

Ο μεγαλύτερος παράλληλος κύκλος είναι ο Ισημερινός, μια φανταστική γραμμή που χωρίζει τη Γη σε δύο ίσα μέρη: το βόρειο και το νότιο ημισφαίριο.

Οι υπόλοιποι παράλληλοι κύκλοι μικραίνουν όσο απομακρύνονται από τον Ισημερινό και πλησιάζουν στους πόλους.

Βόρειο ημισφαίριο

Νότιο ημισφαίριο

Μεσημβρινοί

Οι κάθετες γραμμές είναι επίσης κυκλικές και ονομάζονται μεσημβρινοί.

Οι μεσημβρινοί είναι ίσοι μεταξύ τους και συνδέουν σε νοητές κυκλικές γραμμές τους δύο πόλους της Γης, τον Βόρειο Πόλο και τον Νότιο Πόλο.

Ο μεσημβρινός που περνά από το αστεροσκοπείο του Γκρίνουιτς* στο Λονδίνο έχει οριστεί ως Πρώτος Μεσημβρινός. Με βάση αυτόν ορίζουμε στη Γη το ανατολικό και το δυτικό ημισφαίριο.

(*) Το Βασιλικό Αστεροσκοπείο του Γκρίνουιτς βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα έξω από το κέντρο του Λονδίνου και είναι το παλαιότερο αγγλικό αστεροσκοπείο. Το 1884, σε ένα διεθνές συνέδριο Αστρονομίας, ορίστηκε ως Πρώτος Μεσημβρινός εκείνος που περνά από το συγκεκριμένο αστεροσκοπείο.

Αυτό συμφωνήθηκε επειδή τότε οι Βρετανοί αποτελούσαν πολύ μεγάλη ναυτική δύναμη, είχαν αποικίες σε όλο τον κόσμο και χρειάζονταν το αστεροσκοπείο τους, για να μετρούν και να βρίσκουν διάφορες περιοχές στον πλανήτη.

Παρατηρήσεις

Αν κοιτάξουμε προσεκτικά, θα δούμε ότι η Ελλάδα βρίσκεται ταυτόχρονα στο βόρειο και στο ανατολικό ημισφαίριο. Επίσης, ολόκληρη η αμερικανική ήπειρος βρίσκεται στο δυτικό ημισφαίριο, ενώ στο βόρειο συγκεντρώνεται το μεγαλύτερο τμήμα της στεριάς.

Η Αφρική βρίσκεται ταυτόχρονα στο βόρειο, στο νότιο, στο ανατολικό και στο δυτικό ημισφαίριο:

Το ταξίδι της May και της Sweety στο Γκρίνουιτς

Τα ημισφαίρια της Γης (κουίζ)

Η Γη ως ουράνιο σώμα 1. Τα ημισφαίρια της Γης 2. Περιστροφή = ημέρα και νύχτα 3. Περιφορά = τέσσερις εποχές 4. Οι γεωγραφικές συντεταγμένες της Γης

ΠΗΓΕΣ: Γεωγραφία ΣΤ΄ Δημοτικού, el.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΕΣ: podilato98.blogspot.com (1: flickr.com, 2-3: el.wikipedia.org, 4: my.opera.com/nielsol/blog, 5: whatissymbology.blogspot.com), jornallivre.com.br (6)

Φράσεις με εβδομάδες, μήνες και εποχές

Πατήστε στη λέξη που σας ενδιαφέρει:

εβδομάδα

Μεγάλη Εβδομάδα / η Εβδομάδα των Παθών
η εβδομάδα πριν από την Κυριακή του Πάσχα

είναι σαν Μεγάλη Εβδομάδα
είναι πολύ θλιμμένος, πολύ στενοχωρημένος

πέρασα την εβδομάδα των παθών
πέρασα πολύ δύσκολα, ταλαιπωρήθηκα

μήνας

ο μήνας που τρέχει
ο τωρινός μήνας, αυτός που διανύουμε

είναι στον μήνα της
βρίσκεται στον τελευταίο μήνα της εγκυμοσύνης της

μήνας μπαίνει, μήνας βγαίνει
σταθερά, συνέχεια, σε μόνιμη βάση

ο μήνας έχει εννιά
λέγεται για κάποιον που είναι αμέριμνος ή αδιάφορος (σχετικό τραγούδι)

στις 32 του μηνός / τον μήνα που δεν έχει Σάββατο
ποτέ

ο μήνας που θρέφει τους έντεκα
περίοδος πολύ αποδοτική οικονομικά, η οποία εξασφαλίζει στη συνέχεια μεγάλο διάστημα απραξίας, καθισιού

βρήκε τον μήνα που θρέφει τους έντεκα
λέγεται για εκείνους που απέκτησαν ανέλπιστη πηγή ωφελημάτων και ικανοποιούν χωρίς μόχθο τις καθημερινές τους ανάγκες

ΛΟΓΙΑ ΦΡΑΣΗ: προ μηνός
πριν από έναν μήνα

ΛΟΓΙΑ ΦΡΑΣΗ: ο μήνας του μέλιτος
ο πρώτος μήνας της έγγαμης ζωής

Ταξίδι του μέλιτος

Φράσεις με τους μήνες

εποχή

η εποχή μας
αυτό το χρονικό διάστημα που ζούμε

την παλιά εποχή
τα παλαιότερα χρόνια, στο παρελθόν

στην εποχή μου
κατά τη νεότητά μου

χρυσή εποχή
περίοδος μεγάλης οικονομικής και πνευματικής ακμής

λαχανικά / φρούτα εποχής
που παράγονται κανονικά κατά την εποχή αυτή, όχι θερμοκηπίου

ρούχα εποχής
ενδυμασία κάποιας συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου

τέλος εποχής
λέγεται όταν κάτι τελειώνει τη λειτουργία του ή χάνει την αξία του, δεν έχει πια απήχηση, παραγκωνίζεται

η εποχή των ισχνών / παχιών αγελάδων
λέγεται για περίοδο μεγάλης φτώχειας ή, αντίθετα, μεγάλου πλούτου και ευημερίας

Η φράση προέρχεται από την Παλαιά Διαθήκη και ένα όνειρο που είχε δει ο τότε φαραώ της Αιγύπτου.

άφησε εποχή
λέγεται για πρόσωπα ή γεγονότα τα οποία προκάλεσαν τόση εντύπωση στην εποχή τους που μνημονεύονται ακόμη και σήμερα

είναι μπροστά από την εποχή του
έχει πολύ προοδευτικές ιδέες

είναι εκτός εποχής
λέγεται για πρόσωπα ή πράγματα που δε συμβαδίζουν με την εποχή τους, που δεν είναι επίκαιρα ή μοντέρνα

είναι της παλιάς εποχής
έχει απόψεις ή συνήθειες που δε συμβαδίζουν με τη σύγχρονη εποχή, είναι παλαιών αρχών, συντηρητικός

ζει σε άλλη εποχή / σε άλλον αιώνα
δεν έχει αντιληφθεί τις εξελίξεις και τις αλλαγές της εποχής του

Φράσεις με τις εποχές

1. Φράσεις με ώρες και ρολόγια
2. Φράσεις με ημέρες και νύχτες
3. Φράσεις με εβδομάδες, μήνες και εποχές

Φράσεις και παροιμίεςΧρόνος

ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, Μείζον Ελληνικό Λεξικό Τεγόπουλου-Φυτράκη (1997), greek-language.gr, Λεξικό Γεωργίου Κάτου
ΕΙΚΟΝΕΣ: ifsa.net, gamos-portal.gr, tapeciarnia.pl

Καλό ταξίδι!

Καλή σχολική χρονιά!

Καλή σχολική χρονιά!
1. Ανοίγουν τα σχολεία (τραγούδι)
2. Αρχίσαμε! (σκίτσο)
3. Πάλι; (σκίτσο)
4. Επιστροφή στο σχολείο
5. Καλό ταξίδι! (σκίτσο)

Κόμικς – Σκίτσα

ΠΗΓΗ: Ένα κείμενο, μία εικόνα
ΣΚΙΤΣΟ: Ελπίδα Σπυριδοπούλου

Πόσο ασχολείστε με το διαδίκτυο;

Μήπως το παρακάνετε;

Διαδίκτυο – Εξάρτηση

ΠΗΓΗ: saferinternet4kids.gr

Φράσεις με ημέρες και νύχτες

Πατήστε στη λέξη που σας ενδιαφέρει:

ημέρα / μέρα

μια μέρα / μία (ημέρα) των ημερών
κάποτε στο μέλλον

μέρα με την ημέρα
βαθμιαία, καθημερινά

μέρα παρά μέρα
κάθε δεύτερη μέρα

από μέρα σε μέρα
πολύ σύντομα

μέρα νύχτα
συνέχεια, χωρίς διακοπή, ασταμάτητα

διαφέρουν σαν τη μέρα με τη νύχτα / είναι η μέρα με τη νύχτα
λέγεται για πρόσωπα ή πράγματα που είναι διαμετρικά αντίθετα μεταξύ τους

κάνω τη νύχτα μέρα
(βλ. νύχτα)

κι αύριο μέρα είναι
(βλ. σήμερα – αύριο)

είναι με τις μέρες του / με τις ώρες του
έχει τις ιδιοτροπίες του, τις παραξενιές του, έχει κυκλοθυμική συμπεριφορά

είναι στις μέρες της
λέγεται για έγκυο όταν πλησιάζουν οι μέρες που θα γεννήσει

άγιες μέρες
οι μεγάλες γιορτές, ιδίως τα Χριστούγεννα και το Πάσχα

αλκυονίδες μέρες
οι ηλιόλουστες μέρες του Ιανουαρίου και γενικότερα του χειμώνα

Σύμφωνα με τη Μυθολογία, για δεκαπέντε μέρες μέσα στον Γενάρη οι θεοί γαλήνευαν τη θάλασσα και τους ανέμους, ώστε να ανέβει προσωρινά η θερμοκρασία και να μπορέσουν οι αλκυόνες να κλωσήσουν τα αβγά τους και να μεγαλώσουν τα πουλάκια τους.

αποφράδα μέρα
καταραμένη, δυσοίωνη μέρα· λέγεται για την ημέρα που συνδέεται με κάποιο καταστροφικό γεγονός, το οποίο σημάδεψε έναν ολόκληρο λαό κατά το παρελθόν



άσπρη μέρα
λαμπρή, χαρούμενη μέρα

βλέπω άσπρη μέρα
ευτυχώ, ευημερώ, ησυχάζω

δε βλέπω άσπρη μέρα
όλα μου έρχονται ανάποδα, αντιμετωπίζω συνεχώς δυσκολίες και προβλήματα

εργάσιμη ημέρα
η ημέρα που δεν είναι αργία, που οι άνθρωποι εργάζονται κανονικά

χρονιάρα μέρα
μεγάλη γιορτή, συνήθως θρησκευτική

αβγά ημέρας
πολύ φρέσκα, συνήθως πτηνοτροφείου, με σφραγίδα

το άστρο της ημέρας
ο ήλιος

το γεγονός της ημέρας
το σπουδαιότερο γεγονός απ’ όλα όσα έγιναν την ίδια ημέρα, εκείνο για το οποίο μιλούν όλοι

το πρόσωπο / το θέμα της ημέρας
κάποιος ή κάτι που αποτελεί, προσωρινά και εφήμερα, το κέντρο του ενδιαφέροντος της κοινής γνώμης

το πιάτο της ημέρας
συγκεκριμένο φαγητό που σερβίρει ένα εστιατόριο εκτός από το άλλο μενού

έφυγε πλήρης ημερών
πέθανε σε πολύ προχωρημένη ηλικία

δε βλέπω τη μέρα
ανυπομονώ

είδα το φως της ημέρας
γεννήθηκα

κάποιο γεγονός είδε το φως της ημέρας
ήρθε στην επιφάνεια, αποκαλύφθηκε

μας βρήκε η μέρα
ξημερωθήκαμε

μετράω τις μέρες / τις ώρες
ανυπομονώ για κάτι

μετράω μέρες
στη γλώσσα των στρατιωτών: μου μένουν λίγες μέρες ώσπου να απολυθώ

οι μέρες του είναι μετρημένες / σώθηκαν οι μέρες του
πεθαίνει

τρώω τη μέρα μου
τη διαθέτω για να κάνω κάτι που δεν αξίζει τον κόπο ή διαθέτω σε κάτι περισσότερο χρόνο απ’ ό,τι πρέπει

ΛΟΓΙΑ ΦΡΑΣΗ: προ ημερών
πριν από μερικές μέρες, τις προάλλες

ΛΟΓΙΑ ΦΡΑΣΗ: την σήμερον ημέρα
στην εποχή που ζούμε

ΛΟΓΙΑ ΦΡΑΣΗ: επί των ημερών κάποιου (π.χ. του Καποδίστρια)
την εποχή του· ειδικότερα: την περίοδο που ασκούσε ένα αξίωμα ή βρισκόταν στην εξουσία

ΕΥΧΗ: Καλή σου μέρα!
Καλημέρα!

ΠΑΡΟΙΜΙΑ: Ένα μήλο την ημέρα τον γιατρό τον κάνει πέρα.
λέγεται για να τονιστεί η θρεπτική αξία του μήλου

ΠΑΡΟΙΜΙΑ: Κάθε μέρα δεν είναι τ’ Αϊ-Γιαννιού.
τα ευχάριστα περιστατικά δεν επαναλαμβάνονται συνέχεια

ΠΑΡΟΙΜΙΑ: Η καλή μέρα απ’ το πρωί φαίνεται.
(βλ. πρωί – βράδυ)

ΠΑΡΟΙΜΙΑ: Της νύχτας τα καμώματα τα βλέπει η μέρα και γελάει.
(βλ. νύχτα)

Φράσεις με τις μέρες της εβδομάδας

πρωί – βράδυ

πρωί πρωί / πουρνό πουρνό
πολύ νωρίς το πρωί, με το ξημέρωμα

πρωί βράδυ
διαρκώς

από το πρωί ώς το βράδυ
σε όλη τη διάρκεια της μέρας

από το βράδυ ώς το πρωί
σε όλη τη διάρκεια της νύχτας

από το πρωί ώς το βράδυ κι από το βράδυ ώς το πρωί
συνεχώς, όλο το εικοσιτετράωρο

ΠΑΡΟΙΜΙΑ: Η καλή μέρα απ’ το πρωί φαίνεται.
η καλή ή η κακή έκβαση μιας ενέργειας ή ενός φαινομένου φαίνεται από την αρχή

μεσημέρι

ντάλα μεσημέρι
το καταμεσήμερο καλοκαιρινής μέρας με πολύ δυνατό ήλιο

πάει μεσημέρι
μεσημεριάζει

μας πήρε το μεσημέρι / μας έπιασε το μεσημέρι
αργήσαμε, καθυστερήσαμε

τον έκλεψαν μέρα μεσημέρι
κατά τη διάρκεια της ημέρας, όχι το βράδυ που μπορεί να υπάρχει λιγοστό φως

νύχτα

σε μια νύχτα
ξαφνικά, πολύ γρήγορα

μέρα νύχτα
(βλ. ημέρα/μέρα)

κάνω τη νύχτα μέρα
εργάζομαι νυχθημερόν, δουλεύω και τη νύχτα σαν να ήταν μέρα

διαφέρουν σαν τη νύχτα με τη μέρα
(βλ. ημέρα/μέρα)



έγινε η νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου
λέγεται για αιματηρά γεγονότα που διαδραματίστηκαν ανάμεσα σε δύο ομάδες ανθρώπων κατά τη διάρκεια της νύχτας

Η φράση αναφέρεται στη μεγάλη σφαγή των Προτεσταντών από τους Ρωμαιοκαθολικούς στο Παρίσι του 1572, ανήμερα του Αγίου Βαρθολομαίου.

ο κόσμος της νύχτας
όσοι εργάζονται ή διασκεδάζουν κατά τη διάρκεια της νύχτας, αλλά και όσοι ασκούν τότε ύποπτες ή παράνομες δραστηριότητες

λευκές νύχτες
οι νύχτες στις χώρες του αρκτικού κύκλου κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, όταν ο ήλιος μένει συνεχώς στον ορίζοντα

όνειρο θερινής νυκτός
λέγεται για μια απραγματοποίητη επιθυμία ή επιδίωξη, για κάτι ανέφικτο και ουτοπικό

πήρε το δίπλωμα / το πτυχίο του νύχτα
λέγεται για οδηγό ή πτυχιούχο που δε γνωρίζει τα βασικά, που δεν είναι καταρτισμένος

έφυγε νύχτα
έφυγε κρυφά από κάπου· συνήθως λέγεται για κάποιον που δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί επάξια σε αυτό που του ανέθεσαν ή είχε αναλάβει

ΛΟΓΙΑ ΕΚΦΡΑΣΗ: εν μια νυκτί
ξαφνικά, πολύ γρήγορα

ΛΟΓΙΑ ΕΚΦΡΑΣΗ: μεσούσης της νυκτός
στη μέση της νύχτας

ΛΟΓΙΑ ΕΚΦΡΑΣΗ: εν τω μέσω της νυκτός
λέγεται για γεγονότα που διαδραματίζονται νύχτα

ΕΥΧΗ: Καλή σου νύχτα!
Καληνύχτα!

ΠΑΡΟΙΜΙΑ: Της νύχτας τα καμώματα τα βλέπει η μέρα και γελάει.
οι δουλειές που γίνονται τη νύχτα δε στέφονται με επιτυχία

μεσάνυχτα

έχω (μαύρα / βαθιά) μεσάνυχτα
δεν έχω ιδέα, έχω πλήρη άγνοια μιας κατάστασης

με ξύπνησε (μέσα στα) άγρια μεσάνυχτα
στη μέση της νύχτας, νυχτιάτικα

σήμερα – αύριο

σήμερα οκτώ / σήμερα δεκαπέντε
μία ή δύο εβδομάδες πριν ή έπειτα από σήμερα

σήμερα αύριο
πολύ σύντομα, από στιγμή σε στιγμή

με το σήμερα (και) με το αύριο
λέγεται για συνεχείς αναβολές

τι σήμερα, τι αύριο
δε χάλασε ο κόσμος για μια μέρα

σήμερα έχει, αύριο δεν έχει
πρόσκληση σε κάποιον να προλάβει να επωφεληθεί από μια ευκαιρία

αρκετά για σήμερα
σταματώ, δε συνεχίζω άλλο

κι αύριο μέρα είναι
λέγεται, συχνά και ως δικαιολογία, για την αναβολή κάποιου έργου που θα συνεχιστεί ή θα ολοκληρωθεί την επομένη

ΛΟΓΙΑ ΦΡΑΣΗ: ες αύριον τα σπουδαία
λέγεται, συχνά ειρωνικά, όταν προτείνουμε να αναβληθεί ή να μετατεθεί χρονικά μια απόφαση ή ενέργεια, επικαλούμενοι τη σπουδαιότητά της

ΠΑΡΟΙΜΙΑ: Σήμερα είμαστε, αύριο δεν είμαστε.
η ζωή είναι πολύ σύντομη

χτες – προχτές

χτες προχτές
πριν από μερικές μέρες

σαν να ήταν χτες / λες κι ήταν χτες
λέγεται για να δηλώσουμε ότι μια ανάμνηση είναι πολύ ζωντανή ή ότι ο χρόνος κυλά πολύ γρήγορα

1. Φράσεις με ώρες και ρολόγια 2. Φράσεις με ημέρες και νύχτες 3. Φράσεις με εβδομάδες, μήνες και εποχές

Φράσεις και παροιμίεςΧρόνος

ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, Μείζον Ελληνικό Λεξικό Τεγόπουλου-Φυτράκη (1997), greek-language.gr, el.wiktionary.org, Λεξικό Γεωργίου Κάτου
ΕΙΚΟΝΕΣ: pexels.com, alexdisanti.wordpress.com, 123rf.com, dribbble.com, theultimategameoflife.com, videoblocks.com, tilehomeguide.com

Βουτιά στο γαλάζιο

Το 2018 ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Safe Water Sports κυκλοφόρησε έναν δίσκο με θέμα το νερό και τη θάλασσα. Στόχος του να ευαισθητοποιήσει μέσα από τη μουσική και την ψυχαγωγία τους μικρούς και τους νέους, ώστε να χαίρονται το υγρό στοιχείο με ασφάλεια.

Οι στίχοι είναι του συγγραφέα Βαγγέλη Ηλιόπουλου, η μουσική της Δέσποινας Σουγιούλ, ενώ ερμηνεύουν γνωστοί, ταλαντούχοι καλλιτέχνες.



Δείτε μερικά από τα τραγούδια του δίσκου στις αναρτήσεις που ακολουθούν:

Βουτιά στο γαλάζιο 1. Θάλασσα τ’ όνομά της 2. Ο πειρατής 3. Το νερό είναι χαρά 4. Water’s Safe, Water’s Fun ► Τα βιντεάκια του Safe Water Sports

ΑφιερώματαΕιδικά τραγούδιαΚαλοκαίριΥγεία – Κίνδυνοι

ΠΗΓΗ: safewatersports.gr
ΕΙΚΟΝΕΣ: safewatersports.gr, music-bazaar.com

Ο πειρατής(με τον Πάνο Μουζουράκη)

Κάνε βουτιά σε κάθε ελπίδα και χαρά!

Ο πειρατής, πανευτυχής,
των κυμάτων γητευτής,
σ’ ένα καράβι ολημερίς
με παπαγάλο επικεφαλής!

Γίνε κι εσύ ο πειρατής
και τρέξε, ψάξε, για να βρεις
των πειρατών ποιος πήρε τον
χάρτη των θαμμένων θησαυρών.

Ο πειρατής, λίγο θρασύς,
της θάλασσας ο ασκητής,
πάντα αυτός ο νικητής
σ’ όλες τις μάχες της ζωής!

Είμαι εγώ ο πειρατής
και άμα θέλεις να με βρεις,
μένω βαθιά —κάνε βουτιά
σε κάθε ελπίδα και χαρά.

Γίνε κι εσύ ο πειρατής
και τρέξε, ψάξε, για να βρεις
των πειρατών ποιος πήρε τον
χάρτη των χαμένων θησαυρών.

ΣΤΙΧΟΙ: Βαγγέλης Ηλιόπουλος
ΜΟΥΣΙΚΗ: Δέσποινα Σουγιούλ
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Πάνος Μουζουράκης
ΔΙΣΚΟΣ: Βουτιά στο γαλάζιο (2018)

Ένα δεύτερο βιντεάκι με το τραγούδι

Ο πειρατής (με τους Locomondo)

Βουτιά στο γαλάζιο
1. Θάλασσα τ’ όνομά της
2. Ο πειρατής
3. Το νερό είναι χαρά
4. Water’s Safe, Water’s Fun

ΚαλοκαίριΤραγούδια