Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) είναι μια ιδιαίτερη οικονομική και πολιτική ένωση 27 ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες καλούνται «κράτη μέλη» ή «χώρες της ΕΕ».
Αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες οικονομικές και πολιτικές οντότητες στον κόσμο και ένα πρωτότυπο, μοναδικό στο είδος του, πείραμα συνεργασίας μεταξύ ανεξάρτητων χωρών.
Η έκταση της ΕΕ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει έκταση 4.225.134 τ.χλμ. Είναι μικρότερη από την Αυστραλία αλλά μεγαλύτερη από την Ινδία.
Κράτος
Έκταση*
1
Ρωσία
17.098.246
2
Καναδάς
9.984.670
3
ΗΠΑ
9.833.517
4
Κίνα
9.596.961
5
Βραζιλία
8.515.767
6
Αυστραλία
7.692.024
-
Ευρωπαϊκή Ένωση
4.225.134
7
Ινδία
3.287.240
8
Αργεντινή
2.780.400
* σε τετραγωνικά χιλιόμετρα
Εντός των συνόρων της τα μεγαλύτερα σε έκταση κράτη μέλη είναι η Γαλλία, η Ισπανία, η Σουηδία και η Γερμανία.
Η Ελλάδα βρίσκεται στην 9η θέση, ανάμεσα στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία.
Ο πληθυσμός της ΕΕ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση κατοικείται από 450.380.320 ανθρώπους. Έχει λιγότερο πληθυσμό από την Ινδία και την Κίνα αλλά περισσότερο από τις ΗΠΑ.
Κράτος
Πληθυσμός
1
Ινδία
1.417.492.000
2
Κίνα
1.408.280.000
-
Ευρωπαϊκή Ένωση
450.380.320
3
ΗΠΑ
340.110.988
4
Ινδονησία
284.438.782
5
Πακιστάν
241.499.431
Εντός των συνόρων της τα μεγαλύτερα σε πληθυσμό κράτη μέλη είναι η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία.
Η Ελλάδα βρίσκεται στη 12η θέση, ανάμεσα στη Σουηδία και την Ουγγαρία.
Το έργο της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθοδηγείται από τις κοινές αξίες και τους κοινούς στόχους που ενώνουν τα κράτη μέλη της.
1. Κοινές αξίες
Η ΕΕ είναι θεμελιωμένη σε έξι βασικές αξίες, οι οποίες αποτελούν και τη βάση της κοινωνίας μας:
Ανθρώπινη αξιοπρέπεια Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια είναι απαραβίαστη. Κάθε άτομο έχει το δικαίωμα στην αξιοπρέπεια και στον σεβασμό γι’ αυτό που είναι.
Ελευθερία Όλοι οι πολίτες της ΕΕ είναι ελεύθεροι. Μπορούμε να σκεφτόμαστε και να εκφραζόμαστε ελεύθερα, να επιλέγουμε τη θρησκεία μας, καθώς και να έχουμε δικαίωμα στην εκπαίδευση, την ιδιωτική ζωή και την ιδιοκτησία.
Δημοκρατία Οι χώρες της ΕΕ και η ίδια η ΕΕ είναι αντιπροσωπευτικές δημοκρατίες. Αυτό σημαίνει, για παράδειγμα, ότι μπορούμε να ψηφίζουμε και να βάζουμε υποψηφιότητα στις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Σχετικό βιντεάκι
Ισότητα Όλοι οι πολίτες της ΕΕ είναι ίσοι. Αυτό σημαίνει ότι οι νόμοι ισχύουν για όλους με τον ίδιο τρόπο και ότι κανένα άτομο δεν υφίσταται διακρίσεις εξαιτίας του φύλου, της θρησκείας, της φυλής ή άλλων προσωπικών χαρακτηριστικών του.
Κράτος δικαίου Η δράση της ΕΕ και των κρατών μελών της βασίζεται σε γραπτούς νόμους που έχουν εγκριθεί με δημοκρατικό τρόπο. Το κράτος δικαίου διασφαλίζεται από την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.
Ανθρώπινα δικαιώματα Είναι τα βασικά δικαιώματα και οι ελευθερίες που έχουν όλοι οι άνθρωποι παγκοσμίως, από τη γέννηση μέχρι τον θάνατό τους, ακόμη και αν ανήκουν σε μειονοτικές ομάδες.
2. Κοινοί στόχοι
Οι κύριοι στόχοι της ΕΕ είναι οι εξής:
Ειρήνη, προώθηση των αξιών της, ευημερία όλων των πολιτών της.
Ελευθερία, ασφάλεια, δικαιοσύνη. Πρόληψη και καταστολή της εγκληματικότητας.
Ισχυρές και βιώσιμες ευρωπαϊκές οικονομίες. Ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη με προστασία του περιβάλλοντος.
Επιστημονική και τεχνολογική πρόοδος.
Καταπολέμηση κοινωνικού αποκλεισμού και διακρίσεων. Ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών, αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών, προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού.
Αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών της ΕΕ.
Σεβασμός των πολιτισμών και των γλωσσών της Ευρώπης. Προστασία και ανάπτυξη της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς.
Οικονομική και νομισματική ένωση με νόμισμα το ευρώ.
Οι στόχοι της ΕΕ στις σχέσεις της με τον υπόλοιπο κόσμο είναι οι εξής:
Προάσπιση και προώθηση των αξιών και των συμφερόντων της.
Συμβολή στην ειρήνη, την ασφάλεια και τη βιώσιμη ανάπτυξη της Γης.
Συμβολή στην αλληλεγγύη και τον αμοιβαίο σεβασμό μεταξύ των λαών, στο ελεύθερο και δίκαιο εμπόριο, στην εξάλειψη της φτώχειας και στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως των δικαιωμάτων του παιδιού.
Αυστηρή τήρηση του διεθνούς δικαίου.
Διεθνής αναγνώριση
Το 2012, ως αναγνώριση των προσπαθειών της για την προάσπιση της ειρήνης, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο, η Ευρωπαϊκή Ένωση τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.
Η Ένωση αποφάσισε να δωρίσει το χρηματικό έπαθλο των 930.000 € (συν επιπλέον ποσό 930.000 € από δικούς της πόρους) σε παιδιά που δεν είχαν την τύχη να μεγαλώσουν σε συνθήκες ειρήνης.
Κουίζ
Πατήστε στην εικόνα και ελέγξτε τις γνώσεις σας:
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: op.europa.eu
ΕΙΚΟΝΕΣ: european-union.europa.eu, op.europa.eu
ΚΟΥΙΖ: podilato98.blogspot.com
Τα περισσότερα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν την έδρα τους στις Βρυξέλλες. Εκεί οι εκπρόσωποι όλων των κρατών μελών συνεδριάζουν, συζητούν και αποφασίζουν από κοινού την πολιτική της ΕΕ σε κάθε τομέα της ζωής μας.
Οι κυριότεροι θεσμοί με τους οποίους λειτουργεί η ΕΕ είναι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο των Υπουργών και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
1. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι το μόνο θεσμικό όργανο της ΕΕ που εκλέγεται άμεσα από τους πολίτες. Οι 720 βουλευτές του εκπροσωπούν τα συμφέροντα των ψηφοφόρων στις αποφάσεις που λαμβάνει η ΕΕ και διασφαλίζουν ότι τα άλλα θεσμικά όργανα της Ένωσης λειτουργούν δημοκρατικά.
Ο αριθμός των ευρωβουλευτών που εκπροσωπούν κάθε χώρα εξαρτάται από το μέγεθος του πληθυσμού της. Η Ελλάδα στέλνει συνολικά 21 ευρωβουλευτές.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εκλέγεται από τους βουλευτές του. Σημερινή πρόεδρος είναι η Μαλτέζα Ρομπέρτα Μετσόλα.
2. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι το θεσμικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που καθορίζει τους γενικούς πολιτικούς προσανατολισμούς και τις προτεραιότητές της.
Απαρτίζεται από τους αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων των 27 κρατών μελών της ΕΕ, τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το Συμβούλιο αποτελεί το υψηλότερο επίπεδο πολιτικής συνεργασίας μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Οι συνεδριάσεις του ονομάζονται και «σύνοδοι κορυφής».
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εκλέγεται από τους αρχηγούς των χωρών της ΕΕ. Σημερινός πρόεδρος είναι ο Πορτογάλος Αντόνιο Κόστα.
3. Το Συμβούλιο των Υπουργών
Στο Συμβούλιο αυτό οι υπουργοί από κάθε χώρα της ΕΕ συναντώνται για να συζητήσουν, να τροποποιήσουν και να θεσπίσουν νομοθετικές πράξεις καθώς και για να συντονίσουν τις πολιτικές τους.
Το ποιος υπουργός θα παρευρεθεί κάθε φορά καθορίζεται από το θέμα που πρόκειται να συζητηθεί.
Για παράδειγμα, αν η σύνοδος αφορά τη ρύπανση, θα συνεδριάσουν οι υπουργοί Περιβάλλοντος των χωρών· αν το θέμα είναι η γεωργία, θα συνεδριάσουν οι υπουργοί που είναι αρμόδιοι για τη γεωργία.
Οι χώρες της ΕΕ αναλαμβάνουν την προεδρία των συνόδων για έξι μήνες εκ περιτροπής. Αυτό το εξάμηνο την προεδρία του Συμβουλίου ασκεί η Δανία.
4. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, γνωστή και ως Κομισιόν, είναι το κύριο εκτελεστικό όργανο της ΕΕ (κάτι σαν την κυβέρνησή της).
Η Επιτροπή προτείνει νομοθεσία, διαφυλάσσει τις Συνθήκες της ΕΕ και διασφαλίζει ότι τα κράτη μέλη εφαρμόζουν το δίκαιο και τις πολιτικές της.
Επίσης, διαχειρίζεται τον προϋπολογισμό της ΕΕ και διαπραγματεύεται διεθνείς συμφωνίες εξ ονόματός της.
Η Επιτροπή αποτελείται από 27 μέλη, ένα για κάθε χώρα της ΕΕ.
Το ένα μέλος είναι ο πρόεδρος της Επιτροπής (κάτι σαν πρωθυπουργός) και τα υπόλοιπα είναι οι επίτροποι.
Κάθε επίτροπος είναι αρμόδιος για έναν συγκεκριμένο τομέα δραστηριότητας της ΕΕ (κάτι σαν υπουργός).
Ο πρόεδρος της Επιτροπής διορίζεται από τους αρχηγούς των χωρών, πρέπει όμως να εγκριθεί (όπως και οι επίτροποι) από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Σημερινή πρόεδρος της Κομισιόν είναι η Γερμανίδα Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Σημερινός επίτροπος από τη χώρα μας, αρμόδιος για τις βιώσιμες μεταφορές και τον τουρισμό, είναι ο Απόστολος Τζιτζικώστας.
Όπως τα μεμονωμένα κράτη, έτσι και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει τα δικά της σύμβολα. Έχει σημαία, ύμνο, γιορτή, αλλά και ένα έμβλημα που εκφράζει τις αξίες της.
1. Η σημαία
Η ευρωπαϊκή σημαία συμβολίζει την ενότητα, την αλληλεγγύη και την αρμονία μεταξύ των λαών της Ευρώπης. Αποτελείται από 12 χρυσά αστέρια που σχηματίζουν έναν κύκλο σε μπλε φόντο.
Τόσο ο αριθμός όσο και το σχήμα αντιπροσωπεύουν την τελειότητα και την ολότητα.
Η σημαία βρίσκεται σε κτίρια, μνημεία και γραφεία πολιτικών σε ολόκληρη την ΕΕ, υποδηλώνοντας ότι τα κράτη μέλη είναι ενωμένα και ενεργούν από κοινού.
2. Ο ύμνος
Ο επίσημος ύμνος της Ένωσης ονομάζεται «Ωδή στη χαρά» και εκφράζει τα ευρωπαϊκά ιδανικά της ελευθερίας, της ειρήνης και της αλληλεγγύης.
Ο ύμνος είναι απόσπασμα από τη φημισμένη «Ενάτη Συμφωνία» που έγραψε το 1824 ο Γερμανός συνθέτης και πιανίστας Λούντβιχ βαν Μπετόβεν.
3. Η γιορτή
Κάθε χρόνο στις 9 Μαΐου τιμούμε την ειρήνη, την ενότητα και την κοινή πορεία των λαών της Ευρώπης. Είναι η ημέρα που το 1950 ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας έβαλε με διακήρυξή του τα θεμέλια για την Ευρωπαϊκή Ένωση που γνωρίζουμε σήμερα.
Η «Ημέρα της Ευρώπης» μάς υπενθυμίζει το όραμα για μια ήπειρο που προχωρά μαζί, με σεβασμό στη διαφορετικότητα, με συνεργασία και με κοινό στόχο τη διαρκή πρόοδο.
4. Το έμβλημα
Η φράση «Ενωμένη στην πολυμορφία» («United in diversity») εκφράζει την ουσία των αξιών της ΕΕ, μιας τόσο μοναδικής και ποικιλόμορφης ένωσης κρατών.
Από τη μια οι χώρες συνεργάζονται για την επίτευξη των κοινών τους στόχων («Ενωμένη ΕΕ»).
Από την άλλη τιμούν τον πολιτιστικό πλούτο και τις παραδόσεις της καθεμιάς («πολυμορφία»).
Μεγαλύτερη είναι η μπλε γραμμή και μικρότερη η κόκκινη.
Κοινοί σταθμοί
Κάποιες γραμμές του μετρό, για την καλύτερη και συντομότερη εξυπηρέτηση των πολιτών, έχουν κοινούς σταθμούς. Εκεί οι επιβάτες που το επιθυμούν αλλάζουν επίπεδο και μεταβιβάζονται από τη μία γραμμή στην άλλη.
Οι σταθμοί αυτοί είναι πέντε:
Η «Αττική» και η «Ομόνοια» για τις Γραμμές 1 και 2.
Το «Μοναστηράκι» και ο «Πειραιάς» για τις Γραμμές 1 και 3.
Το «Σύνταγμα» για τις Γραμμές 2 και 3.
Για τον ίδιο λόγο κάποιοι σταθμοί συναντώνται και με άλλα μέσα σταθερής τροχιάς: τον προαστιακό σιδηρόδρομο, τον υπεραστικό σιδηρόδρομο, το δίκτυο του τραμ.
Η Γραμμή 1 περιλαμβάνει 24 σταθμούς και διασχίζει τις ΠΕ Πειραιά, Νότιας Αθήνας, Κεντρικής Αθήνας και Βόρειας Αθήνας.
Όταν δόθηκε στην κυκλοφορία, το μακρινό 1869, ήταν ο πρώτος ατμοκίνητος σιδηρόδρομος της χώρας μας. Ύστερα από 35 χρόνια ηλεκτροδοτήθηκε και απέκτησε το προσωνύμιο «ηλεκτρικός».
«Φάληρο»
Κυλήστε οριζόντια την εικόνα και δείτε τους σταθμούς της γραμμής, καθώς και το έτος λειτουργίας τους:
Χρονολόγιο
1869. Ξεκινά η λειτουργία της Γραμμής με δύο σταθμούς: «Πειραιάς», «Θησείο».
1882. Προστίθενται οι ενδιάμεσοι σταθμοί «Φάληρο» και «Μοσχάτο».
1895. Η γραμμή επεκτείνεται με δύο νέους σταθμούς: «Μοναστηράκι», «Ομόνοια».
1904. Η γραμμή γίνεται ηλεκτροκίνητη (ηλεκτρικός σιδηρόδρομος).
1928. Προστίθεται ο ενδιάμεσος σταθμός «Καλλιθέα».
1948. Η γραμμή επεκτείνεται με έναν νέο σταθμό: «Βικτώρια».
1949. Η γραμμή επεκτείνεται με έναν νέο σταθμό: «Αττική».
1954. Προστίθεται ο ενδιάμεσος σταθμός «Πετράλωνα».
1956. Η γραμμή επεκτείνεται με έξι νέους σταθμούς: «Άγιος Νικόλαος», «Κάτω Πατήσια», «Άνω Πατήσια», «Περισσός», «Πευκάκια», «Νέα Ιωνία».
1957. Η γραμμή επεκτείνεται με τρεις νέους σταθμούς: «Ηράκλειο», «Μαρούσι», «Κηφισιά».
1961. Προστίθεται ο ενδιάμεσος σταθμός «Άγιος Ελευθέριος».
1982. Προστίθεται ο ενδιάμεσος σταθμός «Ειρήνη».
1989. Προστίθενται οι ενδιάμεσοι σταθμοί «Ταύρος» και «ΚΑΤ».
2004. Προστίθεται ο ενδιάμεσος σταθμός «Νερατζιώτισσα».
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: stasy.gr, el.wikipedia.org, en.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΕΣ: structurae.net, podilato98.blogspot.com
Η Γραμμή 2 περιλαμβάνει 20 σταθμούς και διασχίζει τις ΠΕ Δυτικής Αθήνας, Κεντρικής Αθήνας και Νότιας Αθήνας.
Κυλήστε οριζόντια την εικόνα και δείτε τους σταθμούς της γραμμής, καθώς και το έτος λειτουργίας τους:
Χρονολόγιο
2000. Ξεκινά η λειτουργία της Γραμμής με εφτά σταθμούς: «Σύνταγμα», «Πανεπιστήμιο», «Ομόνοια», «Μεταξουργείο», «Σταθμός Λαρίσης», «Αττική», «Σεπόλια».
Μερικούς μήνες μετά η γραμμή επεκτείνεται από το Σύνταγμα με πέντε νέους σταθμούς: «Ακρόπολη», «Συγγρού-Φιξ», «Νέος Κόσμος», «Άγιος Ιωάννης», «Δάφνη».
2004. Η γραμμή επεκτείνεται από τη Δάφνη με τον σταθμό «Άγιος Δημήτριος» και από τα Σεπόλια με τον σταθμό «Άγιος Αντώνιος».
2013. Η γραμμή επεκτείνεται από τον Άγιο Αντώνιο με τους σταθμούς «Περιστέρι», «Ανθούπολη» και από τον Άγιο Δημήτριο με τους σταθμούς «Ηλιούπολη», «Άλιμος», «Αργυρούπολη», «Ελληνικό».
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: stasy.gr, el.wikipedia.org, en.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΕΣ: google.com/maps, podilato98.blogspot.com
Η Γραμμή 3 περιλαμβάνει 27 σταθμούς και διασχίζει τις ΠΕ Πειραιά, Δυτικής Αθήνας, Κεντρικής Αθήνας, Βόρειας Αθήνας και Ανατολικής Αττικής.
«Δημοτικό Θέατρο»
Κυλήστε οριζόντια την εικόνα και δείτε τους σταθμούς της γραμμής, καθώς και το έτος λειτουργίας τους:
Χρονολόγιο
2000: Ξεκινά η λειτουργία της Γραμμής με εφτά σταθμούς: «Σύνταγμα», «Ευαγγελισμός», «Μέγαρο Μουσικής», «Αμπελόκηποι», «Πανόρμου», «Κατεχάκη», «Εθνική Άμυνα».
2003: Η γραμμή επεκτείνεται από το Σύνταγμα με έναν νέο σταθμό: «Μοναστηράκι».
2004: Η γραμμή επεκτείνεται από την Εθνική Άμυνα με τρεις νέους σταθμούς: «Χαλάνδρι», «Δουκίσσης Πλακεντίας», «Αεροδρόμιο».
2006. Προστίθενται οι ενδιάμεσοι σταθμοί «Παλλήνη», «Παιανία-Κάντζα» και «Κορωπί».
2007: Η γραμμή επεκτείνεται από το Μοναστηράκι με τρεις νέους σταθμούς: «Κεραμεικός», «Ελαιώνας», «Αιγάλεω».
2009. Προστίθεται ο ενδιάμεσος σταθμός «Νομισματοκοπείο».
2010. Προστίθενται οι ενδιάμεσοι σταθμοί «Χολαργός» και «Αγία Παρασκευή».
2013: Η γραμμή επεκτείνεται από το Αιγάλεω με έναν νέο σταθμό: «Αγία Μαρίνα».
2020: Η γραμμή επεκτείνεται από την Αγία Μαρίνα με τρεις νέους σταθμούς: «Αγία Βαρβάρα», «Κορυδαλλός», «Νίκαια».
2022: Η γραμμή επεκτείνεται από τη Νίκαια με τρεις νέους σταθμούς: «Μανιάτικα», «Πειραιάς», «Δημοτικό Θέατρο».
Στην Ευρώπη υπάρχουν 45 κράτη και περίπου 225 γλώσσες. Οι περισσότερες είναι περιφερειακές, δηλαδή τις συναντούμε μόνο σε συγκεκριμένες περιοχές μιας χώρας ή γειτονικών χωρών.
* Για παράδειγμα, τα σκωτσέζικα μιλιούνται κατά κύριο λόγο στη Σκωτία (Ηνωμένο Βασίλειο), ενώ τα πομακικά σε περιοχές της ελληνικής Θράκης και της νότιας Βουλγαρίας.
Οι υπόλοιπες γλώσσες είναι επίσημες (κρατικές). Αυτό σημαίνει ότι χρησιμοποιούνται στη νομοθεσία, τη δικαιοσύνη και τη δημόσια διοίκηση των κρατών.
* Τα ισλανδικά είναι η επίσημη γλώσσα της Ισλανδίας και τα ισπανικά η επίσημη γλώσσα της Ισπανίας.
1 Μερικές γλώσσες είναι επίσημες σε περισσότερες από μία χώρες.
* Τα αγγλικά είναι η επίσημη γλώσσα του Ηνωμένου Βασιλείου και μία από τις επίσημες γλώσσες της Ιρλανδίας και της Μάλτας.
2 Αντίστοιχα, κάποια κράτη έχουν περισσότερες από μία επίσημες γλώσσες.
* Οι επίσημες γλώσσες του Βελγίου είναι τα ολλανδικά, τα γαλλικά και τα γερμανικά.
Τα ελληνικά είναι η επίσημη γλώσσα της Ελλάδας και μiα από τις επίσημες γλώσσες της Κύπρου (η άλλη είναι τα τουρκικά).
Γλωσσικές «οικογένειες»
Οι περισσότερες επίσημες γλώσσες ανήκουν σε τρεις μεγάλες ομάδες: τις γερμανικές, τις λατινογενείς (ή ρομανικές) και τις σλαβικές. Υπάρχουν βέβαια και μικρότερες.
Οι συγγενείς τους είναι περιφερειακές γλώσσες ή συναντώνται εκτός Ευρώπης. Εξαίρεση αποτελούν τα ελληνικά και τα αλβανικά, που δεν ανήκουν σε κάποια «οικογένεια».
Γλώσσα
Πού είναι επίσημη
ιρλανδικά
Ιρλανδία*
μαλτέζικα
Μάλτα*
αλβανικά
Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία*
ελληνικά
Ελλάδα, Κύπρος*
τουρκικά
Τουρκία, Κύπρος*
Οι πιο διαδεδομένες
Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι έχουν ως μητρική γλώσσα τα ρωσικά, τα γερμανικά, τα γαλλικά, τα ιταλικά, τα αγγλικά και τα ισπανικά.
Αν όμως συνυπολογίσουμε τις δεύτερες και τις ξένες γλώσσες που μιλούν, οι πιο διαδεδομένες γλώσσες στην Ευρώπη είναι τα αγγλικά, τα γαλλικά, τα γερμανικά, τα ρωσικά, τα ιταλικά και τα ισπανικά.
Η πιο διαδεδομένη μητρική γλώσσα του κόσμου είναι τα μανδαρινικά κινέζικα (υπάρχουν πολλές κινέζικες γλώσσες). Τα μιλούν περίπου 900 εκατομμύρια άνθρωποι.
Οι μεγαλύτερες μητρικές γλώσσες του κόσμου
μανδαρινικά
900 εκατ.
ισπανικά
425 εκατ.
αγγλικά
375 εκατ.
χίντι-ούρντου
325 εκατ.
αραβικά
300 εκατ.
πορτογαλικά
250 εκατ.
Στις επόμενες θέσεις περιλαμβάνονται τρεις μεγάλες ευρωπαϊκές γλώσσες (ισπανικά, αγγλικά, πορτογαλικά) αλλά και τρεις μικρότερες (ρωσικά, γερμανικά, γαλλικά).
Οι μεγάλες ευρωπαϊκές γλώσσες έχουν περισσότερους φυσικούς ομιλητές εκτός Ευρώπης, κυρίως σε περιοχές της Αμερικής που υπήρξαν αποικίες της Ισπανίας, της Αγγλίας και της Πορτογαλίας.
Η εξήγηση είναι απλή και έχει σχέση με τον μεγάλο αριθμό των κατοίκων τους:
Το ισπανόφωνο Μεξικό έχει πολλαπλάσιο πληθυσμό από την Ισπανία.
Οι αγγλόφωνες ΗΠΑ έχουν πολλαπλάσιο πληθυσμό από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η πορτογαλόφωνη Βραζιλία έχει πολλαπλάσιο πληθυσμό από την Πορτογαλία.
Κυλήστε οριζόντια την εικόνα και παρατηρήστε τις χώρες όπου είναι επίσημες ή συνεπίσημες οι παγκόσμιες ευρωπαϊκές γλώσσες:
Ισπανικά
Τα ισπανικά είναι η μητρική γλώσσα για περίπου 425 εκατομμύρια ανθρώπους. Οι περισσότεροι κατοικούν στο Μεξικό, την Κολομβία, την Αργεντινή, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ισπανία.
Είναι επίσημη γλώσσα σε 17 κράτη και συνεπίσημη σε άλλα 3 (σημειώνονται με αστερίσκο). Τα περισσότερα βρίσκονται νότια των ΗΠΑ, στη Λατινική Αμερική.
Τα αγγλικά είναι η μητρική γλώσσα για περίπου 375 εκατομμύρια ανθρώπους. Οι περισσότεροι κατοικούν στις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά, τη Νιγηρία και την Αυστραλία.
Είναι επίσημη γλώσσα σε 27 κράτη και συνεπίσημη σε άλλα 30. Τα περισσότερα βρίσκονται στην Αφρική, την Αμερική και την Ωκεανία.
Καναδάς*, ΗΠΑ, Μπελίζ, Μπαχάμες, Τζαμάικα, Άγιος Χριστόφορος και Νέβις, Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, Ντομινίκα, Αγία Λουκία, Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες, Γρενάδα, Μπαρμπάντος, Τρινιντάντ και Tομπάγκο, Γουιάνα
ΩΚΕΑΝΙΑ
Παλάου*, Ομόσπονδες Πολιτείες Μικρονησίας, Νησιά Μάρσαλ*, Ναούρου*, Κιριμπάτι*, Παπούα Νέα Γουινέα*, Νησιά Σολομώντα, Βανουάτου*, Τουβαλού*, Φίτζι*, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία*, Σαμόα*, Τόνγκα*
Πορτογαλικά
Τα πορτογαλικά είναι η μητρική γλώσσα για περίπου 250 εκατομμύρια ανθρώπους. Οι περισσότεροι κατοικούν στη Βραζιλία, την Αγκόλα, την Πορτογαλία και τη Μοζαμβίκη.
Είναι επίσημη γλώσσα σε 7 κράτη και συνεπίσημη σε άλλα 2. Τα περισσότερα βρίσκονται στην Αφρική.
Αν συνυπολογίσουμε τις δεύτερες και τις ξένες γλώσσες που μιλούν οι άνθρωποι παγκοσμίως, τα αγγλικά εκτοξεύονται στην πρώτη θέση με περίπου 1,5 δισ. ομιλητές.
Είναι η γλώσσα που χρησιμοποιείται ευρέως στην επιστήμη, στις επιχειρήσεις, στη διπλωματία, στην ψυχαγωγία, αλλά και στους τομείς των ηλεκτρονικών υπολογιστών και του διαδικτύου.
Οι γλώσσες με τους περισσότερους ομιλητές
αγγλικά
1,5 δισ. (1.500 εκατ.)
μανδαρινικά
1,3 δισ. (1.300 εκατ.)
ισπανικά
575 εκατ.
χίντι-ούρντου
550 εκατ.
αραβικά
375 εκατ.
πορτογαλικά
275 εκατ.
Σε επόμενες θέσεις συναντούμε τα ισπανικά και τα πορτογαλικά, ενώ πιο κάτω βρίσκονται τα ρωσικά (275 εκατ. ομιλητές), τα γαλλικά (250 εκατ.) και τα γερμανικά (200 εκατ.).
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: el.wikipedia.org, en.wikipedia.org, Βαβέλ: Ο γύρος του κόσμου σε 20 γλώσσες
ΕΙΚΟΝΕΣ: podilato98.blogspot.com (από commons.wikimedia.org), gr.euronews.com
ΧΑΡΤΕΣ: op.europa.eu (1), podilato98.blogspot.com (2-4)