Χρονολόγιο της Επανάστασης του 1821

Ένα χρονικό της Ελληνικής Επανάστασης που εστιάζεται στα γεγονότα κάθε περιοχής, στις διπλωματικές διεργασίες αλλά και στα εσωτερικά των επαναστατών (οργάνωση κρατικής δομής, εμφύλιες συγκρούσεις).

«Τα ελευθέρια» (πίνακας του Θεόφιλου, 1933)

Πατήστε στο έτος που σας ενδιαφέρει:

1821

Ιανουάριος

• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Ο Χουρσίτ Πασάς της Τριπολιτσάς αναχωρεί από την Πελοπόννησο για να διευθύνει την εκστρατεία εναντίον του Αλή Πασά των Ιωαννίνων. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης φτάνει μυστικά στη Μάνη από τα Επτάνησα.

Φεβρουάριος

• ΜΟΛΔΟΒΛΑΧΙΑ. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης περνά τον Προύθο, παραπόταμο του Δούναβη και φυσικό σύνορο ανάμεσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και τη Ρωσία. Δυο μέρες αργότερα κηρύσσει την Επανάσταση στη Μολδαβία και στη Βλαχία (24/2).

Μάρτιος

• ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ. Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ αφορίζει τον Υψηλάντη και την Επανάσταση.
• ΜΟΛΔΟΒΛΑΧΙΑ. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης συγκροτεί τον Ιερό Λόχο. Απελευθερώνεται το Βουκουρέστι.
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Επιθέσεις εναντίον οχυρωμένων Τούρκων στα Καλάβρυτα και στη Βοστίτσα (Αίγιο). Οι επαναστάτες μπαίνουν στην Πάτρα. Απελευθερώνεται η Καλαμάτα από τους Κολοκοτρώνη, Π. Μαυρομιχάλη και Παπαφλέσσα (23/3). Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης κηρύσσει την επανάσταση στη Μάνη. Ο Ανδρέας Λόντος κηρύσσει την Επανάσταση στη Βοστίτσα. Τούρκοι από πολλές περιοχές της Πελοποννήσου αναζητούν προστασία στην Τριπολιτσά.

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Επαναστατούν τα Σάλωνα (Άμφισσα) και το Λιδορίκι. Ο Αθανάσιος Διάκος κηρύσσει την Επανάσταση στη Λιβαδειά. Επαναστατεί και η Αταλάντη.
• ΑΙΓΑΙΟ. Επαναστατούν οι Σπέτσες και η Ύδρα.
• ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ. Μεγάλες σφαγές χριστιανών στη Σμύρνη.

Απρίλιος

• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Καταστέλλεται η επανάσταση στην Πάτρα και στη Βοστίτσα. Νίκες των Ελλήνων στην Αρκαδία, ήττα στο Άργος.
• ΑΙΓΑΙΟ. Επαναστατούν τα Ψαρά.
• ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ. Απαγχονισμός του Γρηγορίου Ε΄.
• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Απελευθερώνεται η Θήβα. Ο Ιωάννης Δυοβουνιώτης κηρύσσει την Επανάσταση στη Λαμία. Απελευθερώνονται τα Σάλωνα. Νίκες των Ελλήνων στη Φθιώτιδα. Μάχη της Αλαμάνας, μαρτυρικός θάνατος του Αθανάσιου Διάκου. Ο μητροπολίτης Σαλώνων Ησαΐας σκοτώνεται πολεμώντας κατά των Οθωμανών.
• ΘΡΑΚΗ. Ο μητροπολίτης Παΐσιος κηρύσσει την επανάσταση στη Σωζόπολη. Οι Οθωμανοί καταλαμβάνουν την πόλη και απαγχονίζουν τους πρωτεργάτες.
• ΜΟΛΔΟΒΛΑΧΙΑ. Οθωμανικά στρατεύματα εισέρχονται στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες για να καταστείλουν την Επανάσταση. Ήττα των Ελλήνων στο Γαλάτσι της Μολδαβίας.

Μάιος

• ΘΕΣΣΑΛΙΑ. Επανάσταση στο Πήλιο (Άνθιμος Γαζής, Κυριάκος Μπασδέκης). Ήττα στον Βόλο και καταστολή της Επανάστασης από τον Μαχμούτ Πασά ή Δράμαλη.
• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος αποκρούει την ισχυρή στρατιά του Ομέρ Βρυώνη στο Χάνι της Γραβιάς. Κηρύσσεται η Επανάσταση στο Μεσολόγγι. Νίκη των Ελλήνων κοντά στο Αγρίνιο.

• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Νίκη των Ελλήνων στο Βαλτέτσι (Θ. Κολοκοτρώνης, Ηλίας Μαυρομιχάλης, Κυριακούλης Μαυρομιχάλης). Αρχίζει η πολιορκία της Τριπολιτσάς.
• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Συγκροτείται η Πελοποννησιακή Γερουσία με πρόεδρο τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη.
• ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ. Ο Εμμανουήλ Παππάς κηρύσσει την Επανάσταση στη Χαλκιδική και στο Άγιο Όρος.
• ΚΡΗΤΗ. Κηρύσσεται η Επανάσταση στα Σφακιά.
• ΑΙΓΑΙΟ. Επαναστατεί η Σάμος. Ο Δημήτριος Παπανικολής πραγματοποιεί την πρώτη πυρπόληση οθωμανικού πλοίου στην Ερεσό της Λέσβου.
• ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ. Αποκεφαλίζονται τέσσερις μητροπολίτες και δύο Φαναριώτες.
• ΜΟΛΔΟΒΛΑΧΙΑ. Οι Οθωμανοί ανακαταλαμβάνουν το Βουκουρέστι.

Ιούνιος

• ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ. Απελευθερώνονται η Ιερισσός, τα Μαντεμοχώρια και άλλες περιοχές της Χαλκιδικής.
• ΜΟΛΔΟΒΛΑΧΙΑ. Μεγάλη ήττα του Ιερού Λόχου στο Δραγατσάνι. Έπειτα από λίγες μέρες ο Αλ. Υψηλάντης συλλαμβάνεται και φυλακίζεται.

Ο Ιερός Λόχος μάχεται στο Δραγατσάνι (λιθογραφία)

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ο Βαρνακιώτης συλλαμβάνει τους Τούρκους του Αγρινίου. Οι Έλληνες παραδίδουν τη Λιβαδειά στους Οθωμανούς.
• ΚΡΗΤΗ. Νίκες των Ελλήνων σε Αποκορώνι, Ρούστικα και Λάμπη. Οι Οθωμανοί εκτελούν στο Μεγάλο Κάστρο (Ηράκλειο) τον Αρχιεπίσκοπο Κρήτης Γεράσιμο, πέντε αρχιερείς και πολλούς προκρίτους.
• ΗΠΕΙΡΟΣ. Νίκες των Ελλήνων στην Παληοκούλια Ιωαννίνων. Ο Ιωάννης Κωλέττης κηρύσσει την Επανάσταση στο Συράκο και στους Καλαρίτες.

Ιούλιος

• ΗΠΕΙΡΟΣ. Νίκη του Μάρκου Μπότσαρη στο Κομπότι της Άρτας. Απελευθερώνεται η Πάργα, αλλά οι Οθωμανοί την ανακαταλαμβάνουν.
• ΘΕΣΣΑΛΙΑ. Επαναστατεί ο Ασπροπόταμος Τρικάλων.
• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Η Ρωσία παραδίδει τελεσίγραφο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία υπέρ των χριστιανών, αλλά οι Οθωμανοί με τη βοήθεια της Αυστρίας το αγνοούν.
• ΚΥΠΡΟΣ. Οι Οθωμανοί απαγχονίζουν στη Λευκωσία τον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό και τους μητροπολίτες Πάφου, Κιτίου και Κυρήνειας.
• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ήττα του Ομέρ Βρυώνη στα Βρυσάκια της Εύβοιας. Ωστόσο καταλαμβάνει την Αθήνα.
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Απελευθερώνεται η Μονεμβασιά.

Αύγουστος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Ιδρύονται οι πρώτες φιλελληνικές εταιρείες στην Ευρώπη.
• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Νίκη των Ελλήνων στα Βασιλικά Λοκρίδας (Γκούρας, Πανουργιάς, Δυοβουνιώτης).

Σεπτέμβριος

• ΑΙΓΑΙΟ. Σφαγή εκατοντάδων αμάχων στη Σαμοθράκη.
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Συνεχείς ήττες των Ελλήνων έξω από την Πάτρα. Άλωση της Τριπολιτσάς (23/9). Η πτώση της πρωτεύουσας του Μοριά εδραιώνει τον Αγώνα.

Η άλωση της Τριπολιτσάς

• ΜΟΛΔΟΒΛΑΧΙΑ. Τερματίζεται η εξέγερση στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες. Κράτησε επτά μήνες.
• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ο Καρά Αλής πυρπολεί το Γαλαξίδι. Ο Ομέρ Βρυώνης αποχωρεί από την Αθήνα και εγκαταλείπει την ανατολική Ρούμελη.

Οκτώβριος

• ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ. Καταπνίγεται η Επανάσταση στη Χαλκιδική.

Νοέμβριος

• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Συγκροτείται η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Χέρσου Ελλάδος. Στην Ανατολική Στερεά δημιουργείται ο Άρειος Πάγος.
• ΗΠΕΙΡΟΣ. Σουλιώτες οπλαρχηγοί απελευθερώνουν την Άρτα.
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Ο Γιουσούφ Σελήμ Πασάς πυρπολεί την Πάτρα.

Δεκέμβριος

• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Πρόεδρος της Πελοποννησιακής Γερουσίας ο Δημήτριος Υψηλάντης. Αρχίζει στην Επίδαυρο η Α΄ Εθνοσυνέλευση.
• ΚΡΗΤΗ. Σημαντική νίκη των Ελλήνων έξω από τα Χανιά.

1822

Ιανουάριος

• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Η Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου ψηφίζει το πρώτο Σύνταγμα της Επανάστασης, το «Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδος». Πρόεδρος του Εκτελεστικού ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος.
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Οι Οθωμανοί παραδίδουν την Κόρινθο στον Δημήτριο Υψηλάντη.
• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ήττα των Ελλήνων στα Στύρα της Εύβοιας.
• ΗΠΕΙΡΟΣ. Οι Οθωμανοί σκοτώνουν τον Αλή Πασά και στρέφονται εναντίον του Σουλίου.

Φεβρουάριος

• ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ. Επαναστατεί η Δυτική Μακεδονία και τα χωριά του Ολύμπου. Ο Ζαφειράκης κηρύσσει την Επανάσταση στη Νάουσα.

Μάρτιος

• ΑΙΓΑΙΟ. Επαναστατεί η Χίος. Καταστροφή του νησιού από τον Καρά Αλή (30/3-2/4).

Απρίλιος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Νίκη των Ελλήνων κοντά στη Στυλίδα (Νικηταράς).
• ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ. Καταστροφή της Νάουσας. Η πόλη καταλαμβάνεται από τους Τούρκους και πυρπολείται, νέο «Ζάλογγο» στον ποταμό Αράπιτσα.

Μάιος

• ΚΡΗΤΗ. Σημαντική νίκη των Ελλήνων έξω από τα Χανιά.
• ΗΠΕΙΡΟΣ. Ο Χουρσίτ Πασάς και ο Ομέρ Βρυώνης καταλαμβάνουν το Σούλι.

Ιούνιος

• ΑΙΓΑΙΟ. Ο Κωνσταντίνος Κανάρης πυρπολεί τη ναυαρχίδα του Καρά Αλή στη Χίο.
• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Η οθωμανική φρουρά της Ακρόπολης παραδίδεται στους Έλληνες πολιορκητές. Ο Δράμαλης στρατοπεδεύει στη Λαμία οδεύοντας προς τα νότια.
• ΗΠΕΙΡΟΣ. Νίκη των Ελλήνων στο Κομπότι της Άρτας.

Ιούλιος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ο Δράμαλης καταστρέφει τη Θήβα.
• ΗΠΕΙΡΟΣ. Μάχη στο Πέτα της Άρτας. Οι Έλληνες και οι Φιλέλληνες υπό τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο ηττώνται από τον Χουρσίτ Πασά. Τερματίζεται η Επανάσταση στην Ήπειρο.
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Ο Δράμαλης καταλαμβάνει την Κόρινθο και το Άργος. Οι Έλληνες, με επικεφαλής τον Κολοκοτρώνη, αποδεκατίζουν τη στρατιά του στα Δερβενάκια (26/7).

«Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Γέρος του Μοριά» (έργο του Γιάννη Νίκου, 2008)

Αύγουστος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Νίκη των Ελλήνων στον Αετό Ξηρομέρου.
• ΚΡΗΤΗ. Μάχες Λάκκων, Θερίσου και Αποκορώνου. Ενισχύονται οι οθωμανικές δυνάμεις.
• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Ο Τσάρος της Ρωσίας αποπέμπει τον Ιωάννη Καποδίστρια από τη θέση του Υπουργού Εξωτερικών.

Σεπτέμβριος

• ΗΠΕΙΡΟΣ. Οι Σουλιώτες εγκαταλείπουν οριστικά το Σούλι.

Οκτώβριος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου από τον Ομέρ Βρυώνη και τον Κιουταχή.

Νοέμβριος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ο Ανδρέας Μιαούλης διασπά την πολιορκία του Μεσολογγίου.
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Ο Στάικος Σταϊκόπουλος καταλαμβάνει το Παλαμήδι του Ναυπλίου.

Δεκέμβριος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Οι Μεγάλες Δυνάμεις αποκηρύσσουν στο Συνέδριο της Βερόνας την Ελληνική Επανάσταση.
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Το Ναύπλιο παραδίδεται στους Έλληνες.
• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Λύεται η πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου.

1823

Ιανουάριος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Νίκη των Ελλήνων στον Άγιο Βλάσιο Ευρυτανίας (Γ. Καραϊσκάκης).
• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Το Ναύπλιο ορίζεται έδρα της επαναστατικής κυβέρνησης.

Μάρτιος

• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Αρχίζει στο Άστρος Κυνουρίας η Β΄ Εθνοσυνέλευση. Αποφασίζεται η κατάργηση των περιφερειακών διοικήσεων (Πελοποννησιακή Γερουσία κ.ά.).
• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Η Αγγλία αναγνωρίζει την Ελληνική Επανάσταση.

Απρίλιος

• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Πρόεδρος του Εκτελεστικού ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης.

Μάιος

• ΘΕΣΣΑΛΙΑ. Εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του Κιουταχή στη Μαγνησία.
• ΚΡΗΤΗ. Οι Οθωμανοί παραδίδουν το φρούριο της Κισσάμου.
• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Αντιπρόεδρος του Εκτελεστικού ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.

Ιούνιος

• ΚΡΗΤΗ. Οι Οθωμανοί παραδίδουν την Κάνδανο.
• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Αλλεπάλληλες νίκες των Οθωμανών στη Λιβαδειά.

Ιούλιος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Ο λόρδος Μπάιρον φτάνει στο Αργοστόλι.

Αύγουστος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ήττα των Ελλήνων στο Κεφαλόβρυσο, κοντά στο Καρπενήσι, και θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη. Νίκη του Νικηταρά στο Κορωπί.

«Ο θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη το 1823» (πίνακας του Θεόφιλου, 1932)

Νοέμβριος

• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Ο Κολοκοτρώνης καταλαμβάνει το φρούριο της Κορίνθου.
• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Διαμάχη μεταξύ των αγωνιστών. Οι βουλευτές καταφεύγουν στο Κρανίδι.

Δεκέμβριος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Ο λόρδος Μπάιρον φτάνει στο Μεσολόγγι.

1824

Ιανουάριος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Ο Ελβετός φιλέλληνας Ιάκωβος Μάγερ εκδίδει στο Μεσολόγγι την εφημερίδα «Ελληνικά Χρονικά». Ρωσικό σχέδιο για την επίλυση του ελληνικού προβλήματος προβλέπει τη δημιουργία τριών αυτόνομων ελληνικών ηγεμονιών. Απορρίπτεται.
• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Διαμάχη μεταξύ των αγωνιστών οδηγεί στη δημιουργία δύο κυβερνήσεων· του Πετρόμπεη στην Τριπολιτσά και του Κουντουριώτη στο Κρανίδι.

Φεβρουάριος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Χορηγείται το πρώτο αγγλικό δάνειο στην Ελλάδα (800.000 λίρες).

Μάρτιος

• ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ. Ο σουλτάνος ζητά βοήθεια από την Αίγυπτο για να καταστείλει την Επανάσταση.
• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Αρχίζουν οι εμφύλιες συγκρούσεις στην Πελοπόννησο. Η πλευρά του Κουντουριώτη καταλαμβάνει τον Ακροκόρινθο.

Απρίλιος

• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Η πλευρά του Κουντουριώτη καταλαμβάνει την Τριπολιτσά.
• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Ο λόρδος Μπάιρον πεθαίνει στο Μεσολόγγι.
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Ο Ιμπραήμ Πασάς της Αιγύπτου ορίζεται από την Υψηλή Πύλη διοικητής της Πελοποννήσου.

Μάιος

• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Κυβερνητικοί και αντικυβερνητικοί συγκρούονται στην Αργολίδα.
• ΚΡΗΤΗ. Καταστέλλεται η Επανάσταση.

Ιούνιος

• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Το Ναύπλιο παραδίδεται στους κυβερνητικούς.
• ΑΙΓΑΙΟ. Ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος καταστρέφει την Κάσο και τα Ψαρά.

Ιούλιος

• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Η κυβέρνηση δίνει αμνηστία στους αντικυβερνητικούς. Ανάμεσα στους ηττημένους του εμφυλίου και ο Κολοκοτρώνης.

Αύγουστος

• ΑΙΓΑΙΟ. Νίκες του ελληνικού στόλου στις ναυμαχίες της Μυκάλης (Γεώργιος Σαχτούρης). Μεγάλη νίκη των Ελλήνων στη ναυμαχία του Γέροντα (Ανδρέας Μιαούλης).

Οκτώβριος

• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Πρόεδρος του Εκτελεστικού ο Γεώργιος Κουντουριώτης.
• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Ο Παπαφλέσσας εισβάλει στην Αρκαδία για να πλήξει τους οπαδούς του Κολοκοτρώνη.

Νοέμβριος

• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Νέες συγκρούσεις στην Πελοπόννησο.

Δεκέμβριος

• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Οι κυβερνητικοί καταλαμβάνουν την Τριπολιτσά. Ο Κολοκοτρώνης παραδίδεται στην κυβέρνηση.

1825

Ιανουάριος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Χορηγείται το δεύτερο αγγλικό δάνειο (2.000.000 λίρες).

Φεβρουάριος

• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Ο Κολοκοτρώνης προφυλακίζεται στην Ύδρα μαζί με άλλους κρατούμενους «αντάρτες».
• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος γενικός γραμματέας του Εκτελεστικού.
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Οι δυνάμεις του Ιμπραήμ αποβιβάζονται στη Μεθώνη.

Μάρτιος

• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Ο Ιμπραήμ κατανικά τις ελληνικές δυνάμεις στο Ναβαρίνο.
• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ο Κιουταχής εισβάλλει στον Βάλτο και στο Ξηρόμερο.

Απρίλιος

• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος φυλακίζεται στην Ακρόπολη.
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Ο Ιμπραήμ καταλαμβάνει το Κρεμμύδι και τη Σφακτηρία. Πτώση και του Ναβαρίνου.
• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Αρχίζει η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου από τον Κιουταχή.

Μάιος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Σημαντική νίκη του Καραϊσκάκη στην Παρνασσίδα. Ο Κιουταχής διενεργεί αποτυχημένη έφοδο κατά του Μεσολογγίου.
• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Η κυβέρνηση αποφυλακίζει τον Κολοκοτρώνη και τους άλλους ηττημένους του εμφυλίου για να αντιμετωπίσουν τον Ιμπραήμ.
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Μάχη στο Μανιάκι, ηρωικός θάνατος του Παπαφλέσσα. Ο Ιμπραήμ καταλαμβάνει όλη τη Μεσσηνία.

Ιούνιος

• ΚΡΗΤΗ. Ανατίναξη τουρκικής κορβέτας στη Σούδα από τον Ανδρέα Μιαούλη.
• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Δολοφονία του Ανδρούτσου στην Ακρόπολη της Αθήνας.
• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Νέα αποτυχημένη έφοδος του Κιουταχή στο Μεσολόγγι.
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Ο Ιμπραήμ προελαύνει στο κέντρο της Πελοποννήσου και καταλαμβάνει την Τριπολιτσά. Νίκη των ελληνικών δυνάμεων στους Μύλους Αργολίδας (Δ. Υψηλάντης, Μακρυγιάννης). Ο Ιμπραήμ κατακαίει το Άργος και νικά τον Κολοκοτρώνη στα Τρίκορφα. Σημαντικές οι ελληνικές απώλειες.

Επιχειρήσεις του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο και τη Στερεά Ελλάδα (1825⁠-⁠1827)

• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Ο Γάλλος συνταγματάρχης Κάρολος Φαβιέρος διορίζεται από την κυβέρνηση αρχηγός του τακτικού στρατού.

Ιούλιος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ο Ομέρ Βρυώνης καταλαμβάνει το Θησείο. Οι Μεσολογγίτες απορρίπτουν τις προτάσεις συνθηκολόγησης του Κιουταχή. Ο ελληνικός στόλος εφοδιάζει το Μεσολόγγι· προσωρινή χαλάρωση της πολιορκίας.

Αύγουστος

• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Νίκη των Ελλήνων στα Τρίκορφα. Ο Ιμπραήμ καταλαμβάνει τη Μονεμβασιά.

Σεπτέμβριος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ο Καραϊσκάκης τρέπει σε φυγή τους Οθωμανούς στον Καρβασαρά (Αμφιλοχία) ως αντιπερισπασμό στην πολιορκία του Μεσολογγίου.

Οκτώβριος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Νίκη των Ελλήνων στην Αλαμάνα.

Νοέμβριος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Νέες νίκες του Καραϊσκάκη στη Θήβα και στο Δίστομο. Ο αιγυπτιακός στόλος φτάνει έξω από το Μεσολόγγι. Άρση ναυτικού αποκλεισμού και εφοδιασμός της πόλης από τον ελληνικό στόλο (Α. Μιαούλης).
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Ο Ιμπραήμ πραγματοποιεί εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην Ηλεία και πυρπολεί τη Γαστούνη.

Δεκέμβριος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ο Ιμπραήμ φτάνει στο Μεσολόγγι και ενισχύει την πολιορκία του Κιουταχή.

1826

Ιανουάριος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ναυμαχίες έξω από το Μεσολόγγι. Οι ελληνικές δυνάμεις δεν καταφέρνουν να διασπάσουν τον αποκλεισμό.

Φεβρουάριος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Αποτυχημένη έφοδος του Ιμπραήμ στο Μεσολόγγι. Οι Οθωμανοί καταλαμβάνουν τα νησάκια Βασιλάδι και Ντολμάς στη λιμνοθάλασσα. Ο κλοιός σφίγγει.

Μάρτιος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Υπογράφεται το Πρωτόκολλο της Πετρούπολης από τη Ρωσία και την Αγγλία. Δημιουργείται ελληνικό κράτος φόρου υποτελές στον Σουλτάνο.

Απρίλιος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ο Μιαούλης αποτυγχάνει να εφοδιάσει το Μεσολόγγι. Έξοδος των «Ελεύθερων Πολιορκημένων», άλωση της πόλης, έξαρση του φιλελληνικού κινήματος.

«Η έξοδος του Μεσολογγίου» (πίνακας του Θ. Βρυζάκη, 1855)

• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Οι προσπάθειες για συγκρότηση της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης αποτυγχάνουν.

Ιούνιος

• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Ο Ιμπραήμ επιχειρεί να καταλάβει τη Μάνη, αλλά αποτυγχάνει.

Ιούλιος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ο Κιουταχής φτάνει στην Αθήνα και στρατοπεδεύει στα Πατήσια. Αρχίζει η πολιορκία της πόλης.

Αύγουστος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ο Κιουταχής καταλαμβάνει την Αθήνα και πολιορκεί την Ακρόπολη, όπου έχουν κλειστεί ο Γκούρας και οι άνδρες του. Νίκη του Καραϊσκάκη στο Χαϊδάρι.
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Νέα ήττα του Ιμπραήμ στη Μάνη.
• ΑΙΓΑΙΟ. Ναυτικές συγκρούσεις στην περιοχή της Μυτιλήνης.

Σεπτέμβριος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Νίκη του Μακρυγιάννη στην Αθήνα επί του Κιουταχή. Θάνατος του Γκούρα στην Ακρόπολη.
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του Ιμπραήμ στα Καλάβρυτα.

Οκτώβριος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Αποτυχία των Οθωμανών να καταλάβουν την Ακρόπολη της Αθήνας.

Νοέμβριος

• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Η κυβέρνηση μεταφέρει την έδρα της στην Αίγινα.
• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Μεγάλη νίκη του Καραϊσκάκη στην Αράχοβα.

1827

Ιανουάριος

• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Αρχίζει στην Τροιζήνα η Γ΄ Εθνοσυνέλευση.
• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Ήττα των Ελλήνων σε Πειραιά και Καματερό. Νίκη στην Καστέλα.

Φεβρουάριος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Νίκη του Καραϊσκάκη στο Δίστομο.

Μάρτιος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Νίκη του Καραϊσκάκη στο Κερατσίνι. Ήττα κοντά στο Δαφνί.
• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Ο Άγγλος ναύαρχος Κόχραν ορίζεται αρχηγός του ελληνικού στόλου.

Απρίλιος

• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Η Γ΄ Εθνοσυνέλευση εκλέγει τον Καποδίστρια Κυβερνήτη της Ελλάδας με επταετή θητεία.
• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Θάνατος του Καραϊσκάκη στο Φάληρο. Ήττα των Ελλήνων.
• ΑΙΓΑΙΟ. Νίκη των Ελλήνων σε ναυμαχία στο Τρίκερι.

Μάιος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Η Ακρόπολη της Αθήνας παραδίδεται στον Κιουταχή. Η οθωμανική κυριαρχία στη Στερεά ολοκληρώνεται.
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Ο Ιμπραήμ κατακτά το φρούριο Χλομούτσι της Ηλείας.
• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Συγκρούσεις στο Ναύπλιο.

Ιούλιος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Η Αγγλία, η Γαλλία και η Ρωσία υπογράφουν στο Λονδίνο «Συνθήκη ειρηνεύσεως της Ελλάδας». Προβλέπεται η στρατιωτική επέμβαση των τριών Δυνάμεων.

Αύγουστος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Οι Οθωμανοί απορρίπτουν το αίτημα των Μεγάλων Δυνάμεων για λήξη του πολέμου. Ο αιγυπτιακός στόλος ενισχύει με νέες δυνάμεις τον Ιμπραήμ στο Ναβαρίνο.

Οκτώβριος

• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Ναυμαχία του Ναβαρίνου. Οι ναυτικές δυνάμεις των τριών Μεγάλων Δυνάμεων καταστρέφουν ολοκληρωτικά τον στόλο του Ιμπραήμ.

Οι επικεφαλής του στόλου των Μεγάλων Δυνάμεων Χέιδεν (Ρωσία), Κόδριγκτον (Αγγλία), Δεριγνί (Γαλλία) σε γραμματόσημο του 1977

Νοέμβριος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Διακόπτονται οι διπλωματικές σχέσεις της Οθωμανική Αυτοκρατορίας με τις τρεις Δυνάμεις.

Δεκέμβριος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Οι πρεσβευτές των Μεγάλων Δυνάμεων αποχωρούν από την Κωνσταντινούπολη.
• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Αποχωρούν τα υπολείμματα του αιγυπτιακού στόλου.

1828

Ιανουάριος

• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Άφιξη του Καποδίστρια στο Ναύπλιο. Εγκαθίσταται στην Αίγινα, όπου και ορκίζεται.

Φεβρουάριος

• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Ο Ιμπραήμ αποχωρεί από την Τριπολιτσά καταστρέφοντάς την.
• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Ιδρύεται η «Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα» και καθιερώνεται ο φοίνικας ως εθνικό νόμισμα.

Απρίλιος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Η Ρωσία κηρύσσει τον πόλεμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Ιούνιος

• ΑΙΓΑΙΟ. Το πολεμικό «Παπανικολής» καταναυμαχεί τουρκικά πολεμικά στο Τρίκερι.

Ιούλιος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Υπογράφεται το Πρωτόκολλο του Λονδίνου. Αποφασίζεται η αποστολή γαλλικού εκστρατευτικού σώματος στην Πελοπόννησο για την εκδίωξη του Ιμπραήμ.

Αύγουστος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Η Αίγυπτος συνθηκολογεί. Ο Ιμπραήμ διατάσσεται να εκκενώσει την Πελοπόννησο.
• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Ιδρύεται ταχυδρομική υπηρεσία. Τα πρώτα ταχυδρομικά γραφεία λειτουργούν στο Άργος, την Τρίπολη και την Επίδαυρο.

Σεπτέμβριος

• ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ. Οι δυνάμεις του Ιμπραήμ αποχωρούν από την Πελοπόννησο.

Νοέμβριος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Πρωτόκολλο του Λονδίνου. Η Πελοπόννησος και τα νησιά τίθενται υπό την προστασία των τριών Δυνάμεων.

Δεκέμβριος

• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Ιδρύονται δικαστήρια διαφόρων βαθμίδων.

1829

Ιανουάριος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Νίκη των Ελλήνων στο Μαρτίνο της Λιβαδειάς.

Μάρτιος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Η Βόνιτσα και η Αμφιλοχία παραδίδονται στους Έλληνες.

Απρίλιος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Η Ναύπακτος παραδίδεται στους Έλληνες.

Μάιος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Το Μεσολόγγι και το Αιτωλικό παραδίδονται στους Έλληνες.

Ιούλιος

• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Αρχίζει στο Άργος η Δ΄ Εθνοσυνέλευση. Διανέμονται σε ακτήμονες 200.000 στρέμματα εθνικών γαιών.

Φοίνικας, το πρώτο νόμισμα του ελληνικού κράτους. Το 1832 θα αντικατασταθεί από τη δραχμή.

Σεπτέμβριος

• ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ. Οι Έλληνες νικούν στην Πέτρα της Βοιωτίας (Δ. Υψηλάντης). Είναι η τελευταία μάχη της Επανάστασης.
• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Συνθήκη της Αδριανούπολης. Τερματίζεται ο ρωσοτουρκικός πόλεμος και η Υψηλή Πύλη αποδέχεται όλα τα πρωτόκολλα και τις συνθήκες που αφορούν το ελληνικό ζήτημα.

Οκτώβριος

• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Η αντιπολίτευση στον Καποδίστρια διογκώνεται, ιδίως στη Μάνη και την Ύδρα.

Νοέμβριος

• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Λειτουργεί στην Αίγινα το «Κεντρικόν Σχολείον».

Δεκέμβριος

• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Λειτουργεί στο Ορφανοτροφείο της Αίγινας μικρή βιβλιοθήκη. Θα αποτελέσει τον πυρήνα της Εθνικής Βιβλιοθήκης.

1830

Φεβρουάριος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Υπογράφεται στο Λονδίνο το Πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας (3/2). Δημιουργείται ελληνικό κράτος με βόρεια σύνορα στη γραμμή Αχελώου-Σπερχειού και ηγεμόνα τον Λεοπόλδο του Σαξ Κόμπουργκ.

Μάιος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Ο Λεοπόλδος παραιτείται από τον ελληνικό θρόνο. Τον επόμενο χρόνο θα γίνει βασιλιάς των Βέλγων.

Ιούνιος

• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Αντικυβερνητικές εκδηλώσεις στη Μάνη.

Δεκέμβριος

• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Οι Μαυρομιχαλαίοι της Μάνης στασιάζουν εναντίον του Καποδίστρια.

1831

Ιανουάριος

• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Η κυβέρνηση συλλαμβάνει τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Ταραχές στη Μάνη.

Απρίλιος

• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Η κυβέρνηση επιβάλλει λογοκρισία στον Τύπο.

Ιούλιος

• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Υδραίοι καταλαμβάνουν τον ναύσταθμο του Πόρου.

Αύγουστος

• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Ο Μιαούλης πυρπολεί στον Πόρο πλοία του εθνικού στόλου.

Σεπτέμβριος

• ΕΜΦΥΛΙΟΣ. Στασιαστικά κινήματα σε πολλές επαρχίες της Πελοποννήσου. Δολοφονία του Καποδίστρια στο Ναύπλιο από τον αδερφό και τον γιο του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη (27/9). Στη θέση του αναλαμβάνουν ο Αυγουστίνος Καποδίστριας, ο Ιωάννης Κωλέττης και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.

1832

Μάρτιος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Ο πρίγκιπας Όθωνας της Βαυαρίας ορίζεται βασιλιάς της Ελλάδας.
• ΟΡΓΑΝΩΣΗ. Προσωρινός κυβερνήτης εκλέγεται ο Αυγουστίνος Καποδίστριας, μικρότερος αδερφός του δολοφονημένου κυβερνήτη.

Ιούλιος

• ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ. Τα βόρεια σύνορα του νέου κράτους ορίζονται στη γραμμή Αμβρακικού-Παγασητικού.

ΠΗΓΕΣ: Ιστορία ΣΤ΄ τάξης, Ιστορία Γ΄ Γενικού Λυκείου, users.sch.gr/maritheodo/1821/timeline.htm, e-selides.gr, el.wikipedia.org - ΕΙΚΟΝΕΣ: paletaart.wordpress.com (1), Ιστορία ΣΤ΄ τάξης (2-3,6,9,14), lykawn.blogspot.com (4), agiasofia.com (5), iannisnikou.gr (7), Ιστορία ΣΤ΄ τάξης/2006 (8), Ιστορία ΣΤ΄ τάξης/1997 (10: επιμέλεια podilato98.blogspot.com), blogs.sch.gr/sarmeliniou/ (11), philatelia.ru (12), aeginafirst.wordpress.com (13)

Ιστορία