Χρονολόγιο της Επανάστασης του 1821

Ένα χρονικό της Ελληνικής Επανάστασης που εστιάζεται στα γεγονότα κάθε περιοχής, στις διπλωματικές διεργασίες αλλά και στα εσωτερικά των επαναστατών (οργάνωση κρατικής δομής, εμφύλιες συγκρούσεις).

Θεόφιλος Χατζημιχαήλ: «Τα ελευθέρια» (1933)

Πατήστε στο έτος που σας ενδιαφέρει:

1821

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

• Πελοπόννησος. Ο Χουρσίτ Πασάς της Τριπολιτσάς αναχωρεί από την Πελοπόννησο για να διευθύνει την εκστρατεία εναντίον του Αλή Πασά των Ιωαννίνων. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης φτάνει μυστικά στη Μάνη από τα Επτάνησα.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

• Μολδοβλαχία. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης περνά τον Προύθο, παραπόταμο του Δούναβη και φυσικό σύνορο ανάμεσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και τη Ρωσία. Δυο μέρες αργότερα κηρύσσει την Επανάσταση στη Μολδαβία και στη Βλαχία (24/2).

ΜΑΡΤΙΟΣ

• Κωνσταντινούπολη. Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ αφορίζει τον Υψηλάντη και την Επανάσταση.
• Μολδοβλαχία. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης συγκροτεί τον Ιερό Λόχο. Απελευθερώνεται το Βουκουρέστι.
• Πελοπόννησος. Επιθέσεις εναντίον οχυρωμένων Τούρκων στα Καλάβρυτα και στη Βοστίτσα (Αίγιο). Οι επαναστάτες μπαίνουν στην Πάτρα. Απελευθερώνεται η Καλαμάτα από τους Κολοκοτρώνη, Π. Μαυρομιχάλη και Παπαφλέσσα (23/3). Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης κηρύσσει την επανάσταση στη Μάνη. Ο Ανδρέας Λόντος κηρύσσει την Επανάσταση στη Βοστίτσα. Τούρκοι από πολλές περιοχές της Πελοποννήσου αναζητούν προστασία στην Τριπολιτσά.

• Στερεά Ελλάδα. Επαναστατούν τα Σάλωνα (Άμφισσα) και το Λιδορίκι. Ο Αθανάσιος Διάκος κηρύσσει την Επανάσταση στη Λιβαδειά. Επαναστατεί και η Αταλάντη.
• Αιγαίο. Επαναστατούν οι Σπέτσες και η Ύδρα.
• Μικρά Ασία. Μεγάλες σφαγές χριστιανών στη Σμύρνη.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

• Πελοπόννησος. Καταστέλλεται η επανάσταση στην Πάτρα και στη Βοστίτσα. Νίκες των Ελλήνων στην Αρκαδία, ήττα στο Άργος.
• Αιγαίο. Επαναστατούν τα Ψαρά.
• Κωνσταντινούπολη. Απαγχονισμός του Γρηγορίου Ε΄.
• Στερεά Ελλάδα. Απελευθερώνεται η Θήβα. Ο Ιωάννης Δυοβουνιώτης κηρύσσει την Επανάσταση στη Λαμία. Απελευθερώνονται τα Σάλωνα. Νίκες των Ελλήνων στη Φθιώτιδα. Μάχη της Αλαμάνας, μαρτυρικός θάνατος του Αθανάσιου Διάκου. Ο μητροπολίτης Σαλώνων Ησαΐας σκοτώνεται πολεμώντας κατά των Οθωμανών.
• Θράκη. Ο μητροπολίτης Παΐσιος κηρύσσει την επανάσταση στη Σωζόπολη. Οι Οθωμανοί καταλαμβάνουν την πόλη και απαγχονίζουν τους πρωτεργάτες.
• Μολδοβλαχία. Οθωμανικά στρατεύματα εισέρχονται στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες για να καταστείλουν την Επανάσταση. Ήττα των Ελλήνων στο Γαλάτσι της Μολδαβίας.

ΜΑΪΟΣ

• Θεσσαλία. Επανάσταση στο Πήλιο (Άνθιμος Γαζής, Κυριάκος Μπασδέκης). Ήττα στον Βόλο και καταστολή της Επανάστασης από τον Μαχμούτ Πασά ή Δράμαλη.
• Στερεά Ελλάδα. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος αποκρούει την ισχυρή στρατιά του Ομέρ Βρυώνη στο Χάνι της Γραβιάς. Κηρύσσεται η Επανάσταση στο Μεσολόγγι. Νίκη των Ελλήνων κοντά στο Αγρίνιο.

• Πελοπόννησος. Νίκη των Ελλήνων στο Βαλτέτσι (Θ. Κολοκοτρώνης, Ηλίας Μαυρομιχάλης, Κυριακούλης Μαυρομιχάλης). Αρχίζει η πολιορκία της Τριπολιτσάς.
• Οργάνωση. Συγκροτείται η Πελοποννησιακή Γερουσία με πρόεδρο τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη.
• Μακεδονία. Ο Εμμανουήλ Παππάς κηρύσσει την Επανάσταση στη Χαλκιδική και στο Άγιο Όρος.
• Κρήτη. Κηρύσσεται η Επανάσταση στα Σφακιά.
• Αιγαίο. Επαναστατεί η Σάμος. Ο Δημήτριος Παπανικολής πραγματοποιεί την πρώτη πυρπόληση οθωμανικού πλοίου στην Ερεσό της Λέσβου.
• Κωνσταντινούπολη. Αποκεφαλίζονται τέσσερις μητροπολίτες και δύο Φαναριώτες.
• Μολδοβλαχία. Οι Οθωμανοί ανακαταλαμβάνουν το Βουκουρέστι.

ΙΟΥΝΙΟΣ

• Μακεδονία. Απελευθερώνονται η Ιερισσός, τα Μαντεμοχώρια και άλλες περιοχές της Χαλκιδικής.
• Μολδοβλαχία. Μεγάλη ήττα του Ιερού Λόχου στο Δραγατσάνι. Έπειτα από λίγες μέρες ο Αλ. Υψηλάντης συλλαμβάνεται και φυλακίζεται.

Ο Ιερός Λόχος μάχεται στο Δραγατσάνι (λιθογραφία)

• Στερεά Ελλάδα. Ο Βαρνακιώτης συλλαμβάνει τους Τούρκους του Αγρινίου. Οι Έλληνες παραδίδουν τη Λιβαδειά στους Οθωμανούς.
• Κρήτη. Νίκες των Ελλήνων σε Αποκορώνι, Ρούστικα και Λάμπη. Οι Οθωμανοί εκτελούν στο Μεγάλο Κάστρο (Ηράκλειο) τον Αρχιεπίσκοπο Κρήτης Γεράσιμο, πέντε αρχιερείς και πολλούς προκρίτους.
• Ήπειρος. Νίκες των Ελλήνων στην Παληοκούλια Ιωαννίνων. Ο Ιωάννης Κωλέττης κηρύσσει την Επανάσταση στο Συράκο και στους Καλαρίτες.

ΙΟΥΛΙΟΣ

• Ήπειρος. Νίκη του Μάρκου Μπότσαρη στο Κομπότι της Άρτας. Απελευθερώνεται η Πάργα, αλλά οι Οθωμανοί την ανακαταλαμβάνουν.
• Θεσσαλία. Επαναστατεί ο Ασπροπόταμος Τρικάλων.
• Διπλωματία. Η Ρωσία παραδίδει τελεσίγραφο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία υπέρ των χριστιανών, αλλά οι Οθωμανοί με τη βοήθεια της Αυστρίας το αγνοούν.
• Κύπρος. Οι Οθωμανοί απαγχονίζουν στη Λευκωσία τον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό και τους μητροπολίτες Πάφου, Κιτίου και Κυρήνειας.
• Στερεά Ελλάδα. Ήττα του Ομέρ Βρυώνη στα Βρυσάκια της Εύβοιας. Ωστόσο καταλαμβάνει την Αθήνα.
• Πελοπόννησος. Απελευθερώνεται η Μονεμβασιά.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

• Διπλωματία. Ιδρύονται οι πρώτες φιλελληνικές εταιρείες στην Ευρώπη.
• Στερεά Ελλάδα. Νίκη των Ελλήνων στα Βασιλικά Λοκρίδας (Γκούρας, Πανουργιάς, Δυοβουνιώτης).

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ

• Αιγαίο. Σφαγή εκατοντάδων αμάχων στη Σαμοθράκη.
• Πελοπόννησος. Συνεχείς ήττες των Ελλήνων έξω από την Πάτρα. Άλωση της Τριπολιτσάς (23/9). Η πτώση της πρωτεύουσας του Μοριά εδραιώνει τον Αγώνα.

Η άλωση της Τριπολιτσάς

• Μολδοβλαχία. Τερματίζεται η εξέγερση στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες. Κράτησε εφτά μήνες.
• Στερεά Ελλάδα. Ο Καρά Αλής πυρπολεί το Γαλαξίδι. Ο Ομέρ Βρυώνης αποχωρεί από την Αθήνα και εγκαταλείπει την ανατολική Ρούμελη.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

• Μακεδονία. Καταπνίγεται η Επανάσταση στη Χαλκιδική.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

• Οργάνωση. Συγκροτείται η Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Χέρσου Ελλάδος. Στην Ανατολική Στερεά δημιουργείται ο Άρειος Πάγος.
• Ήπειρος. Σουλιώτες οπλαρχηγοί απελευθερώνουν την Άρτα.
• Πελοπόννησος. Ο Γιουσούφ Σελήμ Πασάς πυρπολεί την Πάτρα.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

• Οργάνωση. Πρόεδρος της Πελοποννησιακής Γερουσίας ο Δημήτριος Υψηλάντης. Αρχίζει στην Επίδαυρο η Α΄ Εθνοσυνέλευση.
• Κρήτη. Σημαντική νίκη των Ελλήνων έξω από τα Χανιά.

1822

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

• Οργάνωση. Η Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου ψηφίζει το πρώτο Σύνταγμα της Επανάστασης, το «Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδος». Πρόεδρος του Εκτελεστικού ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος.
• Πελοπόννησος. Οι Οθωμανοί παραδίδουν την Κόρινθο στον Δημήτριο Υψηλάντη.
• Στερεά Ελλάδα. Ήττα των Ελλήνων στα Στύρα της Εύβοιας.
• Ήπειρος. Οι Οθωμανοί σκοτώνουν τον Αλή Πασά και στρέφονται εναντίον του Σουλίου.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

• Μακεδονία. Επαναστατεί η Δυτική Μακεδονία και τα χωριά του Ολύμπου. Ο Ζαφειράκης κηρύσσει την Επανάσταση στη Νάουσα.

ΜΑΡΤΙΟΣ

• Αιγαίο. Επαναστατεί η Χίος. Καταστροφή του νησιού από τον Καρά Αλή (30/3 - 2/4).

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Νίκη των Ελλήνων κοντά στη Στυλίδα (Νικηταράς).
• Μακεδονία. Καταστροφή της Νάουσας. Η πόλη καταλαμβάνεται από τους Τούρκους και πυρπολείται, νέο «Ζάλογγο» στον ποταμό Αράπιτσα.

ΜΑΪΟΣ

• Κρήτη. Σημαντική νίκη των Ελλήνων έξω από τα Χανιά.
• Ήπειρος. Ο Χουρσίτ Πασάς και ο Ομέρ Βρυώνης καταλαμβάνουν το Σούλι.

ΙΟΥΝΙΟΣ

• Αιγαίο. Ο Κωνσταντίνος Κανάρης πυρπολεί τη ναυαρχίδα του Καρά Αλή στη Χίο.
• Στερεά Ελλάδα. Η οθωμανική φρουρά της Ακρόπολης παραδίδεται στους Έλληνες πολιορκητές. Ο Δράμαλης στρατοπεδεύει στη Λαμία οδεύοντας προς τα νότια.
• Ήπειρος. Νίκη των Ελλήνων στο Κομπότι της Άρτας.

ΙΟΥΛΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Ο Δράμαλης καταστρέφει τη Θήβα.
• Ήπειρος. Μάχη στο Πέτα της Άρτας. Οι Έλληνες και οι Φιλέλληνες υπό τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο ηττώνται από τον Χουρσίτ Πασά. Τερματίζεται η Επανάσταση στην Ήπειρο.
• Πελοπόννησος. Ο Δράμαλης καταλαμβάνει την Κόρινθο και το Άργος. Οι Έλληνες, με επικεφαλής τον Κολοκοτρώνη, αποδεκατίζουν τη στρατιά του στα Δερβενάκια (26/7).

Γιάννης Νίκου: «Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Γέρος του Μοριά» (2008)

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Νίκη των Ελλήνων στον Αετό Ξηρομέρου.
• Κρήτη. Μάχες Λάκκων, Θερίσου και Αποκορώνου. Ενισχύονται οι οθωμανικές δυνάμεις.
• Διπλωματία. Ο Τσάρος της Ρωσίας αποπέμπει τον Ιωάννη Καποδίστρια από τη θέση του Υπουργού Εξωτερικών.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ

• Ήπειρος. Οι Σουλιώτες εγκαταλείπουν οριστικά το Σούλι.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου από τον Ομέρ Βρυώνη και τον Κιουταχή.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Ο Ανδρέας Μιαούλης διασπά την πολιορκία του Μεσολογγίου.
• Πελοπόννησος. Ο Στάικος Σταϊκόπουλος καταλαμβάνει το Παλαμήδι του Ναυπλίου.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

• Διπλωματία. Οι Μεγάλες Δυνάμεις αποκηρύσσουν στο Συνέδριο της Βερόνας την Ελληνική Επανάσταση.
• Πελοπόννησος. Το Ναύπλιο παραδίδεται στους Έλληνες.
• Στερεά Ελλάδα. Λύεται η πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου.

1823

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Νίκη των Ελλήνων στον Άγιο Βλάσιο Ευρυτανίας (Γ. Καραϊσκάκης).
• Οργάνωση. Το Ναύπλιο ορίζεται έδρα της επαναστατικής κυβέρνησης.

ΜΑΡΤΙΟΣ

• Οργάνωση. Αρχίζει στο Άστρος Κυνουρίας η Β΄ Εθνοσυνέλευση. Αποφασίζεται η κατάργηση των περιφερειακών διοικήσεων (Πελοποννησιακή Γερουσία κ.ά.).
• Διπλωματία. Η Αγγλία αναγνωρίζει την Ελληνική Επανάσταση.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

• Οργάνωση. Πρόεδρος του Εκτελεστικού ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης.

ΜΑΪΟΣ

• Θεσσαλία. Εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του Κιουταχή στη Μαγνησία.
• Κρήτη. Οι Οθωμανοί παραδίδουν το φρούριο της Κισσάμου.
• Οργάνωση. Αντιπρόεδρος του Εκτελεστικού ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.

ΙΟΥΝΙΟΣ

• Κρήτη. Οι Οθωμανοί παραδίδουν την Κάνδανο.
• Στερεά Ελλάδα. Αλλεπάλληλες νίκες των Οθωμανών στη Λιβαδειά.

ΙΟΥΛΙΟΣ

• Διπλωματία. Ο λόρδος Μπάιρον φτάνει στο Αργοστόλι.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Ήττα των Ελλήνων στο Κεφαλόβρυσο, κοντά στο Καρπενήσι, και θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη. Νίκη του Νικηταρά στο Κορωπί.

Θεόφιλος Χατζημιχαήλ: «Ο θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη το 1823» (1932)

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

• Πελοπόννησος. Ο Κολοκοτρώνης καταλαμβάνει το φρούριο της Κορίνθου.
• Εμφύλιος. Διαμάχη μεταξύ των αγωνιστών. Οι βουλευτές καταφεύγουν στο Κρανίδι.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

• Διπλωματία. Ο λόρδος Μπάιρον φτάνει στο Μεσολόγγι.

1824

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

• Διπλωματία. Ο Ελβετός φιλέλληνας Ιάκωβος Μάγερ εκδίδει στο Μεσολόγγι την εφημερίδα «Ελληνικά Χρονικά». Ρωσικό σχέδιο για την επίλυση του ελληνικού προβλήματος προβλέπει τη δημιουργία τριών αυτόνομων ελληνικών ηγεμονιών. Απορρίπτεται.
• Εμφύλιος. Διαμάχη μεταξύ των αγωνιστών οδηγεί στη δημιουργία δύο κυβερνήσεων· του Πετρόμπεη στην Τριπολιτσά και του Κουντουριώτη στο Κρανίδι.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

• Διπλωματία. Χορηγείται το πρώτο αγγλικό δάνειο στην Ελλάδα (800.000 λίρες).

ΜΑΡΤΙΟΣ

• Κωνσταντινούπολη. Ο σουλτάνος ζητά βοήθεια από την Αίγυπτο για να καταστείλει την Επανάσταση.
• Εμφύλιος. Αρχίζουν οι εμφύλιες συγκρούσεις στην Πελοπόννησο. Η πλευρά του Κουντουριώτη καταλαμβάνει τον Ακροκόρινθο.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

• Εμφύλιος. Η πλευρά του Κουντουριώτη καταλαμβάνει την Τριπολιτσά.
• Διπλωματία. Ο λόρδος Μπάιρον πεθαίνει στο Μεσολόγγι.
• Πελοπόννησος. Ο Ιμπραήμ Πασάς της Αιγύπτου ορίζεται από την Υψηλή Πύλη διοικητής της Πελοποννήσου.

ΜΑΪΟΣ

• Εμφύλιος. Κυβερνητικοί και αντικυβερνητικοί συγκρούονται στην Αργολίδα.
• Κρήτη. Καταστέλλεται η Επανάσταση.

ΙΟΥΝΙΟΣ

• Εμφύλιος. Το Ναύπλιο παραδίδεται στους κυβερνητικούς.
• Αιγαίο. Ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος καταστρέφει την Κάσο και τα Ψαρά.

ΙΟΥΛΙΟΣ

• Εμφύλιος. Η κυβέρνηση δίνει αμνηστία στους αντικυβερνητικούς. Ανάμεσα στους ηττημένους του εμφυλίου και ο Κολοκοτρώνης.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

• Αιγαίο. Νίκες του ελληνικού στόλου στις ναυμαχίες της Μυκάλης (Γεώργιος Σαχτούρης). Μεγάλη νίκη των Ελλήνων στη ναυμαχία του Γέροντα (Ανδρέας Μιαούλης).

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

• Οργάνωση. Πρόεδρος του Εκτελεστικού ο Γεώργιος Κουντουριώτης.
• Εμφύλιος. Ο Παπαφλέσσας εισβάλει στην Αρκαδία για να πλήξει τους οπαδούς του Κολοκοτρώνη.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

• Εμφύλιος. Νέες συγκρούσεις στην Πελοπόννησο.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

• Εμφύλιος. Οι κυβερνητικοί καταλαμβάνουν την Τριπολιτσά. Ο Κολοκοτρώνης παραδίδεται στην κυβέρνηση.

1825

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

• Διπλωματία. Χορηγείται το δεύτερο αγγλικό δάνειο (2.000.000 λίρες).

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

• Εμφύλιος. Ο Κολοκοτρώνης προφυλακίζεται στην Ύδρα μαζί με άλλους κρατούμενους «αντάρτες».
• Οργάνωση. Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος γενικός γραμματέας του Εκτελεστικού.
• Πελοπόννησος. Οι δυνάμεις του Ιμπραήμ αποβιβάζονται στη Μεθώνη.

ΜΑΡΤΙΟΣ

• Πελοπόννησος. Ο Ιμπραήμ κατανικά τις ελληνικές δυνάμεις στο Ναβαρίνο.
• Στερεά Ελλάδα. Ο Κιουταχής εισβάλλει στον Βάλτο και στο Ξηρόμερο.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

• Εμφύλιος. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος φυλακίζεται στην Ακρόπολη.
• Πελοπόννησος. Ο Ιμπραήμ καταλαμβάνει το Κρεμμύδι και τη Σφακτηρία. Πτώση και του Ναβαρίνου.
• Στερεά Ελλάδα. Αρχίζει η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου από τον Κιουταχή.

ΜΑΪΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Σημαντική νίκη του Καραϊσκάκη στην Παρνασσίδα. Ο Κιουταχής διενεργεί αποτυχημένη έφοδο κατά του Μεσολογγίου.
• Εμφύλιος. Η κυβέρνηση αποφυλακίζει τον Κολοκοτρώνη και τους άλλους ηττημένους του εμφυλίου για να αντιμετωπίσουν τον Ιμπραήμ.
• Πελοπόννησος. Μάχη στο Μανιάκι, ηρωικός θάνατος του Παπαφλέσσα. Ο Ιμπραήμ καταλαμβάνει όλη τη Μεσσηνία.

ΙΟΥΝΙΟΣ

• Κρήτη. Ανατίναξη τουρκικής κορβέτας στη Σούδα από τον Ανδρέα Μιαούλη.
• Εμφύλιος. Δολοφονία του Ανδρούτσου στην Ακρόπολη της Αθήνας.
• Στερεά Ελλάδα. Νέα αποτυχημένη έφοδος του Κιουταχή στο Μεσολόγγι.
• Πελοπόννησος. Ο Ιμπραήμ προελαύνει στο κέντρο της Πελοποννήσου και καταλαμβάνει την Τριπολιτσά. Νίκη των ελληνικών δυνάμεων στους Μύλους Αργολίδας (Δ. Υψηλάντης, Μακρυγιάννης). Ο Ιμπραήμ κατακαίει το Άργος και νικά τον Κολοκοτρώνη στα Τρίκορφα. Σημαντικές οι ελληνικές απώλειες.

Επιχειρήσεις του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο και τη Στερεά Ελλάδα (1825-1827)

• Οργάνωση. Ο Γάλλος συνταγματάρχης Κάρολος Φαβιέρος διορίζεται από την κυβέρνηση αρχηγός του τακτικού στρατού.

ΙΟΥΛΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Ο Ομέρ Βρυώνης καταλαμβάνει το Θησείο. Οι Μεσολογγίτες απορρίπτουν τις προτάσεις συνθηκολόγησης του Κιουταχή. Ο ελληνικός στόλος εφοδιάζει το Μεσολόγγι· προσωρινή χαλάρωση της πολιορκίας.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

• Πελοπόννησος. Νίκη των Ελλήνων στα Τρίκορφα. Ο Ιμπραήμ καταλαμβάνει τη Μονεμβασιά.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Ο Καραϊσκάκης τρέπει σε φυγή τους Οθωμανούς στον Καρβασαρά (Αμφιλοχία) ως αντιπερισπασμό στην πολιορκία του Μεσολογγίου.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Νίκη των Ελλήνων στην Αλαμάνα.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Νέες νίκες του Καραϊσκάκη στη Θήβα και στο Δίστομο. Ο αιγυπτιακός στόλος φτάνει έξω από το Μεσολόγγι. Άρση ναυτικού αποκλεισμού και εφοδιασμός της πόλης από τον ελληνικό στόλο (Α. Μιαούλης).
• Πελοπόννησος. Ο Ιμπραήμ πραγματοποιεί εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην Ηλεία και πυρπολεί τη Γαστούνη.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Ο Ιμπραήμ φτάνει στο Μεσολόγγι και ενισχύει την πολιορκία του Κιουταχή.

1826

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Ναυμαχίες έξω από το Μεσολόγγι. Οι ελληνικές δυνάμεις δεν καταφέρνουν να διασπάσουν τον αποκλεισμό.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Αποτυχημένη έφοδος του Ιμπραήμ στο Μεσολόγγι. Οι Οθωμανοί καταλαμβάνουν τα νησάκια Βασιλάδι και Ντολμάς στη λιμνοθάλασσα. Ο κλοιός σφίγγει.

ΜΑΡΤΙΟΣ

• Διπλωματία. Υπογράφεται το Πρωτόκολλο της Πετρούπολης από τη Ρωσία και την Αγγλία. Δημιουργείται ελληνικό κράτος φόρου υποτελές στον Σουλτάνο.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Ο Μιαούλης αποτυγχάνει να εφοδιάσει το Μεσολόγγι. Έξοδος των «Ελεύθερων Πολιορκημένων», άλωση της πόλης, έξαρση του φιλελληνικού κινήματος.

Θεόδωρος Βρυζάκης: «Η Έξοδος του Μεσολογγίου» (1853)

• Εμφύλιος. Οι προσπάθειες για συγκρότηση της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης αποτυγχάνουν.

ΙΟΥΝΙΟΣ

• Πελοπόννησος. Ο Ιμπραήμ επιχειρεί να καταλάβει τη Μάνη, αλλά αποτυγχάνει.

ΙΟΥΛΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Ο Κιουταχής φτάνει στην Αθήνα και στρατοπεδεύει στα Πατήσια. Αρχίζει η πολιορκία της πόλης.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Ο Κιουταχής καταλαμβάνει την Αθήνα και πολιορκεί την Ακρόπολη, όπου έχουν κλειστεί ο Γκούρας και οι άνδρες του. Νίκη του Καραϊσκάκη στο Χαϊδάρι.
• Πελοπόννησος. Νέα ήττα του Ιμπραήμ στη Μάνη.
• Αιγαίο. Ναυτικές συγκρούσεις στην περιοχή της Μυτιλήνης.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Νίκη του Μακρυγιάννη στην Αθήνα επί του Κιουταχή. Θάνατος του Γκούρα στην Ακρόπολη.
• Πελοπόννησος. Εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του Ιμπραήμ στα Καλάβρυτα.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Αποτυχία των Οθωμανών να καταλάβουν την Ακρόπολη της Αθήνας.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

• Οργάνωση. Η κυβέρνηση μεταφέρει την έδρα της στην Αίγινα.
• Στερεά Ελλάδα. Μεγάλη νίκη του Καραϊσκάκη στην Αράχοβα.

1827

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

• Οργάνωση. Αρχίζει στην Τροιζήνα η Γ΄ Εθνοσυνέλευση.
• Στερεά Ελλάδα. Ήττα των Ελλήνων σε Πειραιά και Καματερό. Νίκη στην Καστέλα.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Νίκη του Καραϊσκάκη στο Δίστομο.

ΜΑΡΤΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Νίκη του Καραϊσκάκη στο Κερατσίνι. Ήττα κοντά στο Δαφνί.
• Οργάνωση. Ο Άγγλος ναύαρχος Κόχραν ορίζεται αρχηγός του ελληνικού στόλου.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

• Οργάνωση. Η Γ΄ Εθνοσυνέλευση εκλέγει τον Καποδίστρια Κυβερνήτη της Ελλάδας με επταετή θητεία.
• Στερεά Ελλάδα. Θάνατος του Καραϊσκάκη στο Φάληρο. Ήττα των Ελλήνων.
• Αιγαίο. Νίκη των Ελλήνων σε ναυμαχία στο Τρίκερι.

ΜΑΪΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Η Ακρόπολη της Αθήνας παραδίδεται στον Κιουταχή. Η οθωμανική κυριαρχία στη Στερεά ολοκληρώνεται.
• Πελοπόννησος. Ο Ιμπραήμ κατακτά το φρούριο Χλομούτσι της Ηλείας.
• Εμφύλιος. Συγκρούσεις στο Ναύπλιο.

ΙΟΥΛΙΟΣ

• Διπλωματία. Η Αγγλία, η Γαλλία και η Ρωσία υπογράφουν στο Λονδίνο «Συνθήκη ειρηνεύσεως της Ελλάδος». Προβλέπεται η στρατιωτική επέμβαση των τριών Δυνάμεων.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

• Διπλωματία. Οι Οθωμανοί απορρίπτουν το αίτημα των Μεγάλων Δυνάμεων για λήξη του πολέμου. Ο αιγυπτιακός στόλος ενισχύει με νέες δυνάμεις τον Ιμπραήμ στο Ναβαρίνο.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

• Πελοπόννησος. Ναυμαχία του Ναβαρίνου. Οι ναυτικές δυνάμεις των τριών Μεγάλων Δυνάμεων καταστρέφουν ολοκληρωτικά τον στόλο του Ιμπραήμ.

Οι επικεφαλής του στόλου των Μεγάλων Δυνάμεων Χέιδεν (Ρωσία), Κόδριγκτον (Αγγλία) και Δεριγνί (Γαλλία) σε γραμματόσημο του 1977

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

• Διπλωματία. Διακόπτονται οι διπλωματικές σχέσεις της Οθωμανική Αυτοκρατορίας με τις τρεις Δυνάμεις.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

• Διπλωματία. Οι πρεσβευτές των Μεγάλων Δυνάμεων αποχωρούν από την Κωνσταντινούπολη.
• Πελοπόννησος. Αποχωρούν τα υπολείμματα του αιγυπτιακού στόλου.

1828

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

• Οργάνωση. Άφιξη του Καποδίστρια στο Ναύπλιο. Εγκαθίσταται στην Αίγινα, όπου και ορκίζεται.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

• Πελοπόννησος. Ο Ιμπραήμ αποχωρεί από την Τριπολιτσά καταστρέφοντάς την.
• Οργάνωση. Ιδρύεται η «Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα» και καθιερώνεται ο φοίνικας ως εθνικό νόμισμα.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

• Διπλωματία. Η Ρωσία κηρύσσει τον πόλεμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

ΙΟΥΝΙΟΣ

• Αιγαίο. Το πολεμικό «Παπανικολής» καταναυμαχεί τουρκικά πολεμικά στο Τρίκερι.

ΙΟΥΛΙΟΣ

• Διπλωματία. Υπογράφεται το Πρωτόκολλο του Λονδίνου. Αποφασίζεται η αποστολή γαλλικού εκστρατευτικού σώματος στην Πελοπόννησο για την εκδίωξη του Ιμπραήμ.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

• Διπλωματία. Η Αίγυπτος συνθηκολογεί. Ο Ιμπραήμ διατάσσεται να εκκενώσει την Πελοπόννησο.
• Οργάνωση. Ιδρύεται ταχυδρομική υπηρεσία. Τα πρώτα ταχυδρομικά γραφεία λειτουργούν στο Άργος, την Τρίπολη και την Επίδαυρο.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ

• Πελοπόννησος. Οι δυνάμεις του Ιμπραήμ αποχωρούν από την Πελοπόννησο.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

• Διπλωματία. Πρωτόκολλο του Λονδίνου. Η Πελοπόννησος και τα νησιά τίθενται υπό την προστασία των τριών Δυνάμεων.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

• Οργάνωση. Ιδρύονται δικαστήρια διαφόρων βαθμίδων.

1829

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Νίκη των Ελλήνων στο Μαρτίνο της Λιβαδειάς.

ΜΑΡΤΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Η Βόνιτσα και η Αμφιλοχία παραδίδονται στους Έλληνες.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Η Ναύπακτος παραδίδεται στους Έλληνες.

ΜΑΪΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Το Μεσολόγγι και το Αιτωλικό παραδίδονται στους Έλληνες.

ΙΟΥΛΙΟΣ

• Οργάνωση. Αρχίζει στο Άργος η Δ΄ Εθνοσυνέλευση. Διανέμονται σε ακτήμονες 200.000 στρέμματα εθνικών γαιών.

Φοίνικας, το πρώτο νόμισμα του ελληνικού κράτους. Το 1832 θα αντικατασταθεί από τη δραχμή.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ

• Στερεά Ελλάδα. Οι Έλληνες νικούν στην Πέτρα της Βοιωτίας (Δ. Υψηλάντης). Είναι η τελευταία μάχη της Επανάστασης.
• Διπλωματία. Συνθήκη της Αδριανούπολης. Τερματίζεται ο ρωσοτουρκικός πόλεμος και η Υψηλή Πύλη αποδέχεται όλα τα πρωτόκολλα και τις συνθήκες που αφορούν το ελληνικό ζήτημα.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

• Εμφύλιος. Η αντιπολίτευση στον Καποδίστρια διογκώνεται, ιδίως στη Μάνη και την Ύδρα.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

• Οργάνωση. Λειτουργεί στην Αίγινα το «Κεντρικόν Σχολείον».

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

• Οργάνωση. Λειτουργεί στο Ορφανοτροφείο της Αίγινας μικρή βιβλιοθήκη. Θα αποτελέσει τον πυρήνα της Εθνικής Βιβλιοθήκης.

1830

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

• Διπλωματία. Υπογράφεται στο Λονδίνο το Πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας (3/2). Δημιουργείται ελληνικό κράτος με βόρεια σύνορα στη γραμμή Αχελώου-Σπερχειού και ηγεμόνα τον Λεοπόλδο του Σαξ Κόμπουργκ.

ΜΑΪΟΣ

• Διπλωματία. Ο Λεοπόλδος παραιτείται από τον ελληνικό θρόνο. Τον επόμενο χρόνο θα γίνει βασιλιάς των Βέλγων.

ΙΟΥΝΙΟΣ

• Εμφύλιος. Αντικυβερνητικές εκδηλώσεις στη Μάνη.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

• Εμφύλιος. Οι Μαυρομιχαλαίοι της Μάνης στασιάζουν εναντίον του Καποδίστρια.

1831

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

• Εμφύλιος. Η κυβέρνηση συλλαμβάνει τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Ταραχές στη Μάνη.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

• Εμφύλιος. Η κυβέρνηση επιβάλλει λογοκρισία στον Τύπο.

ΙΟΥΛΙΟΣ

• Εμφύλιος. Υδραίοι καταλαμβάνουν τον ναύσταθμο του Πόρου.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

• Εμφύλιος. Ο Μιαούλης πυρπολεί στον Πόρο πλοία του εθνικού στόλου.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ

• Εμφύλιος. Στασιαστικά κινήματα σε πολλές επαρχίες της Πελοποννήσου. Δολοφονία του Καποδίστρια στο Ναύπλιο από τον αδερφό και τον γιο του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη (27/9). Στη θέση του αναλαμβάνουν ο Αυγουστίνος Καποδίστριας, ο Ιωάννης Κωλέττης και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.

1832

ΜΑΡΤΙΟΣ

• Διπλωματία. Ο πρίγκιπας Όθωνας της Βαυαρίας ορίζεται βασιλιάς της Ελλάδας.
• Οργάνωση. Προσωρινός κυβερνήτης εκλέγεται ο Αυγουστίνος Καποδίστριας, μικρότερος αδερφός του δολοφονημένου κυβερνήτη.

ΙΟΥΛΙΟΣ

• Διπλωματία. Τα βόρεια σύνορα του νέου κράτους ορίζονται στη γραμμή Αμβρακικού-Παγασητικού.

01. Oι σταθμοί της Επανάστασης του 1821 02. Χρονολόγιο της Επανάστασης του 1821

1821

ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Ιστορία ΣΤ΄ Δημοτικού, Ιστορία Γ΄ Γενικού Λυκείου, users.sch.gr/maritheodo/1821/timeline.htm, e-selides.gr, el.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΕΣ: paletaart.wordpress.com (1), Ιστορία ΣΤ΄ Δημοτικού (2-3,6,9,14), lykawn.blogspot.com (4), agiasofia.com (5), iannisnikou.gr (7), Ιστορία ΣΤ΄ Δημοτικού (2006) (8), Ιστορία ΣΤ΄ Δημοτικού (1997) (10: επιμέλεια podilato98.blogspot.com), nationalgallery.gr (11), philatelia.ru (12), aeginafirst.wordpress.com (13)