Από το Συμβούλιο της Ευρώπης
Όλοι έχουν δικαιώματα. Επιπλέον, ως αγόρι ή κορίτσι ηλικίας κάτω των 18 ετών, έχεις ορισμένα συγκεκριμένα δικαιώματα.
Ένας κατάλογος των δικαιωμάτων αυτών υπάρχει στη
Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, μαζί με τα βήματα που πρέπει να κάνουν οι κυβερνήσεις για να σε βοηθήσουν να ασκήσεις τα δικαιώματα αυτά.
Η επιβίωσή σου, η προστασία σου και η ανάπτυξή σου
1. Έχεις δικαίωμα προστασίας των συμφερόντων σου σε όλες τις αποφάσεις που σε αφορούν και δεν πρέπει να αντιμετωπίζεις διακρίσεις εξαιτίας, για παράδειγμα, της καταγωγής σου, των απόψεών σου, των πεποιθήσεών σου ή του φύλου σου.
2. Έχεις δικαίωμα στη ζωή και σε μια ισορροπημένη και υγιή σωματική, νοητική, πνευματική, ηθική και κοινωνική ανάπτυξη.
3. Έχεις δικαίωμα στη φροντίδα των βασικών αναγκών σου, όπως σίτιση, ένδυση, στέγαση και υγεία.
4. Έχεις δικαίωμα προστασίας από όλες τις μορφές εκμετάλλευσης, κακοποίησης, σωματικής και ψυχολογικής βίας, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που συμβαίνουν στην οικογένεια και σε εγκαταστάσεις φροντίδας παιδιών.
5. Έχεις δικαίωμα σε εκπαίδευση υψηλού επιπέδου, για να διασφαλιστεί η πληρέστερη δυνατή ανάπτυξη της προσωπικότητας, των ταλέντων και των ικανοτήτων σου.
6. Η εκπαίδευσή σου θα πρέπει να σε διδάσκει να σέβεσαι τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των άλλων και να σε προετοιμάζει για μια υπεύθυνη ζωή σε μια ελεύθερη κοινωνία, στο πνεύμα της κατανόησης, της ειρήνης, της ανεκτικότητας, της ισότητας και της φιλίας ανάμεσα σε όλους τους λαούς.
7. Έχεις δικαίωμα σε μια ευρεία γκάμα αντικειμενικών πληροφοριών.
8. Εάν έχεις κάποια ψυχική ή σωματική αναπηρία, έχεις δικαίωμα σε μια αξιοπρεπή ζωή, ώστε να μπορέσεις να ενσωματωθείς στην κοινωνία, να αναπτύξεις την προσωπικότητά σου και να απολαύσεις τη μέγιστη αυτονομία.
9. Έχεις δικαίωμα στην ξεκούραση, τη διασκέδαση, το παιχνίδι και σε ψυχαγωγικές, καλλιτεχνικές και πολιτιστικές δραστηριότητες σε περιβάλλον που είναι κατάλληλο για την ηλικία σου και σέβεται τα δικαιώματά σου.
Η ταυτότητά σου, η προσωπική σου ζωή και η οικογένειά σου
1. Έχεις δικαίωμα σε ένα όνομα, μια εθνικότητα και στην προστασία της ταυτότητάς σου. Εάν ανήκεις σε μια εθνική, θρησκευτική ή γλωσσική μειονότητα, δεν μπορείς να στερηθείς το δικαίωμά σου να έχεις τη δική σου πολιτιστική ζωή, τη δική σου θρησκεία ή να χρησιμοποιείς τη γλώσσα της ομάδας σου.
2. Έχεις δικαίωμα στην προστασία της προσωπικής σου ζωής. Κανένας δεν μπορεί να επέμβει παράνομα στην προσωπική σου ζωή ή σε εκείνη της οικογένειάς σου. Το σπίτι σου, η αλληλογραφία σου, η τιμή σου και η υπόληψή σου προστατεύονται από τον νόμο.
3. Οι γονείς σου έχουν από κοινού ευθύνη για την ανατροφή και την ανάπτυξή σου. Έχουν δικαίωμα και καθήκον να σε καθοδηγούν για το πώς θα πρέπει να ασκείς τα δικαιώματά σου και να σέβεσαι τις υποχρεώσεις σου.
4. Έχεις δικαίωμα να γνωρίζεις ποιοι είναι οι γονείς σου και να ανατραφείς από αυτούς, εκτός εάν κάτι τέτοιο δεν είναι προς το συμφέρον σου.
5. Έχεις δικαίωμα να γνωρίζεις πού είναι οι γονείς σου και να πας σε μια άλλη χώρα για να είσαι μαζί τους. Οι γονείς σου έχουν το ίδιο δικαίωμα απέναντι σε εσένα.
6. Σε περίπτωση χωρισμού έχεις δικαίωμα να δώσεις τη γνώμη σου για όλες τις αποφάσεις που αφορούν τις σχέσεις σου με τους γονείς σου. Αν είσαι χωριστά από τους γονείς σου (ή από έναν από αυτούς), έχεις το δικαίωμα να τους βλέπεις τακτικά, εκτός εάν κάτι τέτοιο δεν είναι προς το συμφέρον σου.
7. Μπορεί να δοθεί άδεια για υιοθεσία μόνο εάν κάτι τέτοιο είναι προς το συμφέρον σου.
Οι ελευθερίες σου
1. Ελευθερία γνώμης. Από τη στιγμή που θα είσαι σε θέση για κάτι τέτοιο, έχεις δικαίωμα να λες τη γνώμη σου για όλα όσα σε αφορούν. Η γνώμη σου θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη.
2. Ελευθερία έκφρασης. Έχεις δικαίωμα να εκφράζεσαι ελεύθερα και να αναζητάς, να λαμβάνεις και να διαδίδεις πληροφορίες.
3. Ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκεύματος.
4. Ελευθερία συναναστροφής. Έχεις δικαίωμα να συναναστρέφεσαι με άλλα άτομα και να συμμετέχεις σε συναντήσεις.
Υπάρχουν όρια στις ελευθερίες αυτές: Πρέπει να σέβεσαι τα δικαιώματα των άλλων και δεν πρέπει να αποτελείς κίνδυνο για την κοινωνία ή τον εαυτό σου.
Εσύ και το κράτος
1. Το κράτος πρέπει να κάνει ό,τι είναι απαραίτητο για να σου δώσει τη δυνατότητα να ασκήσεις τα θεμελιωμένα δικαιώματα και ελευθερίες σου.
2. Το κράτος πρέπει να σε προστατεύει και να διασφαλίζει την ευημερία σου. Πρέπει να βοηθά τους γονείς σου ή τα άτομα που σε φροντίζουν, δημιουργώντας ιδρύματα και υπηρεσίες για τη φροντίδα των συμφερόντων σου και της ευημερίας σου.
3. Εάν δεν μπορείς να ζήσεις με την οικογένειά σου, το κράτος πρέπει να σε προστατεύσει και να σε βοηθήσει. Πρέπει να βρει μια λύση που θα λαμβάνει υπόψη το παρελθόν και την κουλτούρα σου, καθώς και ότι θα δικαιούσαι τακτική επανεξέταση της κατάστασής σου.
4. Το κράτος πρέπει να λαμβάνει μέτρα για την προστασία σου από κινδύνους που σχετίζονται με παράνομα ναρκωτικά.
5. Εάν έχεις υποστεί πράξεις βίας, το κράτος πρέπει να σε βοηθήσει και να φροντίσει την επιστροφή σου σε έναν φυσιολογικό τρόπο ζωής.
6. Έχεις δικαίωμα στη δικαιοσύνη. Το κράτος πρέπει να διασφαλίσει ότι το σύστημα δικαίου είναι προσαρμοσμένο στα δικά σου συγκεκριμένα δικαιώματα και ανάγκες.
7. Δεν επιτρέπεται να υποβληθείς σε βασανιστήρια και σε τιμωρία σκληρή ή ταπεινωτική.
8. Δεν επιτρέπεται να εκτελεστείς ή να φυλακιστείς ισόβια.
9. Δεν μπορείς να συλληφθείς παράνομα. Η κράτηση πρέπει να είναι η τελευταία δυνατή επιλογή. Πρέπει να είναι όσο το δυνατόν συντομότερη και να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες και η ηλικία σου. Σε περίπτωση κράτησης πρέπει να βρίσκεσαι χωριστά από ενήλικους κρατουμένους ή φυλακισμένους και, εκτός από εξαιρετικές περιπτώσεις που αφορούν το συμφέρον σου, θα έχεις το δικαίωμα να παραμείνεις σε επαφή με την οικογένειά σου.
10. Σε περίοδο πολέμου το κράτος πρέπει να σε προστατεύει και να σε φροντίζει. Αν είσαι κάτω των 15 ετών δεν μπορείς να καταταγείς στις ένοπλες δυνάμεις.
Κι αν τα δικαιώματά σου δε γίνονται σεβαστά;
Η άσκηση κάποιων δικαιωμάτων σου μπορεί να περιοριστεί για σοβαρούς λόγους (π.χ. για να προστατευτείς από σοβαρό κίνδυνο ή για να ληφθεί υπόψη η ωριμότητα ή η ηλικία σου). Κάποια δικαιώματα, όπως το δικαίωμα στη ζωή, την εκπαίδευση, την υγεία και την προστασία από τη βία ή την εκμετάλλευση, δεν επιτρέπεται να περιοριστούν ποτέ, ακόμη και από γονείς ή δασκάλους.
Αν νομίζεις ότι τα δικαιώματά σου έχουν παραβιαστεί, μπορείς να κάνεις τα παρακάτω:
1. Να μιλήσεις σε άτομα που εμπιστεύεσαι, όπως τους γονείς σου, δασκάλους, γιατρούς, φίλους, κοινωνικούς λειτουργούς ή στα άτομα που σε φροντίζουν.
2. Να καλέσεις έναν ειδικό τηλεφωνικό αριθμό για παιδιά που έχουν πέσει θύματα βίας και να μιλήσεις σε κάποιο άτομο που είναι σε θέση να σε συμβουλέψει.
3. Να πας στην Αστυνομία, να κάνεις μια καταγγελία και να ζητήσεις προστασία από το κράτος.
4. Να επικοινωνήσεις με τον Συνήγορο του Παιδιού ή με κάποιον εθελοντικό οργανισμό που υπερασπίζεται τα δικαιώματα των παιδιών.
5. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορείς ακόμη και να προσφύγεις για την υπόθεσή σου στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Ορίστε και το σχετικό βιβλιαράκι του Συμβουλίου της Ευρώπης:
Δείτε στη συνέχεια
ΑφιερώματαΔικαιώματα παιδιών
ΕΙΚΟΝΕΣ: aperito.eu (1), el.wikipedia.org (2,4), podilato98.blogspot.com (3: el.wikipedia.org), zazzle.co.uk (5)