Τρεις μεγαλύτερες στο κέντρο (Κιλκίς, Θεσσαλονίκη, Χαλκιδική).
Μία μεγάλη στα ανατολικά (Σέρρες).
Έκταση και πληθυσμός
Οι κεντρικές ΠΕ καλύπτουν τη μισή έκταση της περιφέρειας (48,5%), ωστόσο η πλειοψηφία του πληθυσμού (το 60,9%) κατοικεί μόνο σε μία από αυτές, την ΠΕ Θεσσαλονίκης.
* Μεγαλύτερη σε έκταση είναι η ΠΕ Σερρών και μικρότερη η ΠΕ Πιερίας.
* Μεγαλύτερη σε πληθυσμό είναι η ΠΕ Θεσσαλονίκης και μικρότερη η ΠΕ Κιλκίς.
Σύντομες πληροφορίες
Κάθε ΠΕ περιλαμβάνει από δύο έως δεκατέσσερις δήμους, ενώ μια πόλη, όχι απαραίτητα η μεγαλύτερη σε πληθυσμό, είναι πρωτεύουσά της.
1. ΠΕ Πέλλας
Το όνομά της προέρχεται από την αρχαία Πέλλα, γενέτειρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και τελευταία πρωτεύουσα της ιστορικής Μακεδονίας.
Περιλαμβάνει τον Βόρα, ένα μέρος από την πεδιάδα Θεσσαλονίκης-Γιαννιτσών αλλά και ένα τμήμα της λίμνης Βεγορίτιδας.
Μοναδικό αξιοθέατο αποτελούν οι καταρράκτες της πρωτεύουσας, οι μεγαλύτεροι σε όλα τα Βαλκάνια.
Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας
Έκταση: 2.507 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 126.740
Πρωτεύουσα: Έδεσσα
Μεγαλύτερη πόλη: Γιαννιτσά
Δήμοι: 4
Δήμος Αλμωπίας
Δήμος Έδεσσας
Δήμος Σκύδρας
Δήμος Πέλλας
2. ΠΕ Ημαθίας
Το όνομά της προέρχεται από την ομώνυμη παραθαλάσσια πεδιάδα των αρχαίων χρόνων και σημαίνει «αμμώδης περιοχή» (άμαθος = άμμος).
Τη διαρρέει ο ποταμός Αλιάκμονας (ο μεγαλύτερος της χώρας) και περιλαμβάνει ένα τμήμα από τα Πιέρια Όρη και το Βέρμιο.
Στο έδαφός της βρίσκεται η Βεργίνα (οι αρχαίες Αιγές), που ήταν η πρώτη πρωτεύουσα της ιστορικής Μακεδονίας.
Περιφερειακή Ενότητα Ημαθίας
Έκταση: 1.702 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 131.001
Πρωτεύουσα: Βέροια
Δήμοι: 3
Δήμος Νάουσας
Δήμος Βέροιας
Δήμος Αλεξάνδρειας
3. ΠΕ Πιερίας
Η μικρότερη σε έκταση ΠΕ της περιφέρειας περιλαμβάνει ένα τμήμα από τον Όλυμπο (το ψηλότερο βουνό της χώρας) και από τα Πιέρια Όρη.
Είναι η πατρίδα του Ορφέα και των Μουσών, ενώ στο έδαφός της βρίσκεται το Δίον, το θρησκευτικό και πολιτιστικό κέντρο της ιστορικής Μακεδονίας.
Το όνομά της προέρχεται από τους Πίερες Θράκες, αρχαίους κατοίκους της περιοχής που εκδίωξαν οι Μακεδόνες.
Περιφερειακή Ενότητα Πιερίας
Έκταση: 1.523 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 119.384
Πρωτεύουσα: Κατερίνη
Δήμοι: 3
Δήμος Πύδνας-Κολινδρού
Δήμος Κατερίνης
Δήμος Δίου-Ολύμπου
4. ΠΕ Κιλκίς
Η μικρότερη σε πληθυσμό ΠΕ της περιφέρειας είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος πεδινή. Τη διαρρέουν οι ποταμοί Αξιός και Γαλλικός, ενώ περιλαμβάνει την Πικρολίμνη και ένα τμήμα της Δοϊράνης.
Περιφερειακή Ενότητα Κιλκίς
Έκταση: 2.523 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 70.477
Πρωτεύουσα: Κιλκίς
Δήμοι: 2
Δήμος Παιονίας
Δήμος Κιλκίς
5. ΠΕ Θεσσαλονίκης
Είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος πεδινή και περιλαμβάνει ένα τμήμα από την πεδιάδα Θεσσαλονίκης-Γιαννιτσών, τη μεγαλύτερη στη χώρα.
Στο έδαφός της βρίσκονται τα όρη Χορτιάτης και Βερτίσκος, οι λίμνες Κορώνεια ή Λαγκαδά και Βόλβη, ενώ τη διαρρέουν οι ποταμοί Αξιός και Γαλλικός.
Έχει τον μεγαλύτερο πληθυσμό και τους περισσότερους δήμους ανάμεσα σε όλες τις ΠΕ της Ελλάδας.
Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης
Έκταση: 3.681 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 1.092.919
Πρωτεύουσα και έδρα της Περιφέρειας: Θεσσαλονίκη
Δήμοι: 14
Δήμος Χαλκηδόνος
Δήμος Δέλτα
Δήμος Ωραιοκάστρου
Δήμος Κορδελιού-Ευόσμου
Δήμος Παύλου Μελά
Δήμος Αμπελοκήπων-Μενεμένης
Δήμος Νεάπολης-Συκεών
Δήμος Θεσσαλονίκης
Δήμος Καλαμαριάς
Δήμος Πυλαίας-Χορτιάτη
Δήμος Θερμαϊκού
Δήμος Θέρμης
Δήμος Λαγκαδά
Δήμος Βόλβης
6. ΠΕ Χαλκιδικής
Το όνομά της προέρχεται από τους κατοίκους της Χαλκίδας (ΠΕ Εύβοιας), που τον 8ο αι. π.Χ. αποίκησαν τα παράλιά της.
Αποτελείται από το μεγαλύτερο μέρος της ομώνυμης χερσονήσου και περιλαμβάνει το όρος του Χολομώντα και το νησάκι Αμμουλιανή.
Στο έδαφός της βρίσκονται τα αρχαία Στάγειρα, γενέτειρα του σπουδαίου φιλοσόφου Αριστοτέλη.
Περιφερειακή Ενότητα Χαλκιδικής
Έκταση: 2.924 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 102.085
Πρωτεύουσα: Πολύγυρος
Μεγαλύτερη πόλη: Νέα Μουδανιά
Δήμοι: 5
Δήμος Νέας Προποντίδας
Δήμος Κασσάνδρας
Δήμος Πολυγύρου
Δήμος Σιθωνίας
Δήμος Αριστοτέλη
7. ΠΕ Σερρών
Η μεγαλύτερη σε έκταση ΠΕ της περιφέρειας περιλαμβάνει ένα τμήμα από το όρος Παγγαίο, ωστόσο είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος πεδινή.
Τη διαρρέει ο ποταμός Στρυμόνας, δημιουργώντας την τεχνητή λίμνη Κερκίνη.
Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας υποδιαιρείται σε τέσσερις περιφερειακές ενότητες: την ΠΕ Φλώρινας, την ΠΕ Καστοριάς, την ΠΕ Κοζάνης και την ΠΕ Γρεβενών.
Έκταση και πληθυσμός
Η ΠΕ Κοζάνης καλύπτει ένα μεγάλο μέρος από την έκταση της περιφέρειας (37,2%). Εκεί κατοικεί και η πλειοψηφία του πληθυσμού της (το 53,9%).
* Μεγαλύτερη σε έκταση και πληθυσμό είναι η ΠΕ Κοζάνης.
* Μικρότερη σε έκταση είναι η ΠΕ Καστοριάς και μικρότερη σε πληθυσμό η ΠΕ Γρεβενών.
Σύντομες πληροφορίες
Κάθε ΠΕ περιλαμβάνει από δύο έως πέντε δήμους, ενώ μια πόλη, η μεγαλύτερη σε πληθυσμό, είναι πρωτεύουσά της.
1. ΠΕ Φλώρινας
Είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος ορεινή και περιλαμβάνει το όρος Βαρνούντας (Περιστέρι).
Στο έδαφός της βρίσκονται ένα τμήμα από τις λίμνες Μεγάλη Πρέσπα, Μικρή Πρέσπα και Βεγορίτιδα, καθώς και ολόκληρες οι λίμνες Πετρών, Ζάζαρη και Χειμαδίτιδα.
Περιφερειακή Ενότητα Φλώρινας
Έκταση: 1.926 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 44.880
Πρωτεύουσα: Φλώρινα
Δήμοι: 3
Δήμος Πρεσπών
Δήμος Φλώρινας
Δήμος Αμυνταίου
2. ΠΕ Καστοριάς
Η μικρότερη σε έκταση ΠΕ της περιφέρειας περιλαμβάνει ένα τμήμα του όρους Γράμμος και είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος ορεινή.
Τη διαρρέει ο ποταμός Αλιάκμονας (ο μεγαλύτερος της χώρας), ενώ στο έδαφός της βρίσκεται η Λίμνη της Καστοριάς ή Ορεστιάδα, σε χερσόνησο της οποίας είναι χτισμένη η πρωτεύουσα.
Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς
Έκταση: 1.725 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 45.929
Πρωτεύουσα: Καστοριά
Δήμοι: 3
Δήμος Νεστορίου
Δήμος Καστοριάς
Δήμος Άργους Ορεστικού
3. ΠΕ Κοζάνης
Είναι η μεγαλύτερη σε έκταση και πληθυσμό ΠΕ της περιφέρειας. Τη διαρρέει ο ποταμός Αλιάκμονας (ο μεγαλύτερος της χώρας), δημιουργώντας την τεχνητή λίμνη Πολυφύτου.
Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης
Έκταση: 3.517 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 137.210
Πρωτεύουσα και έδρα της Περιφέρειας: Κοζάνη
Δήμοι: 5
Δήμος Βοΐου
Δήμος Εορδαίας
Δήμος Κοζάνης
Δήμος Σερβίων
Δήμος Βελβεντού
4. ΠΕ Γρεβενών
H μικρότερη σε πληθυσμό ΠΕ της περιφέρειας αποτελεί τη δεύτερη πιο αραιοκατοικημένη περιοχή της χώρας μετά την Ευρυτανία.
Είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος ορεινή και ημιορεινή. Περιλαμβάνει το όρος Λύγκος, ενώ τη διαρρέει ο ποταμός Αλιάκμονας, ο μεγαλύτερος της χώρας.
Η Περιφέρεια Ηπείρου υποδιαιρείται σε τέσσερις περιφερειακές ενότητες: την ΠΕ Ιωαννίνων, την ΠΕ Θεσπρωτίας, την ΠΕ Πρέβεζας και την ΠΕ Άρτας.
Έκταση και πληθυσμός
Η ΠΕ Ιωαννίνων καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος από την έκταση της περιφέρειας (54,6%). Εκεί κατοικεί και ο μισός πληθυσμός της (το 50,2%).
* Μεγαλύτερη σε έκταση και πληθυσμό είναι η ΠΕ Ιωαννίνων.
* Μικρότερη σε έκταση είναι η ΠΕ Πρέβεζας και μικρότερη σε πληθυσμό η ΠΕ Θεσπρωτίας.
Σύντομες πληροφορίες
Κάθε ΠΕ περιλαμβάνει από τρεις έως οκτώ δήμους, ενώ μια πόλη, η μεγαλύτερη σε πληθυσμό, είναι πρωτεύουσά της.
1. ΠΕ Ιωαννίνων
Είναι η μεγαλύτερη σε έκταση και πληθυσμό ΠΕ της περιφέρειας. Ως προς την έκταση, μάλιστα, είναι τρίτη σε όλη τη χώρα.
Αποτελεί την πιο ορεινή ΠΕ της Ελλάδας και περιλαμβάνει την Τύμφη, ένα τμήμα του Γράμμου, του Σμόλικα και των Τζουμέρκων, αλλά και ένα μεγάλο μέρος του Εθνικού Δρυμού Πίνδου.
Τη διαρρέουν οι ποταμοί Αώος, Θύαμις ή Καλαμάς και Άραχθος, ενώ η πρωτεύουσά της έχει χτιστεί στη δυτική όχθη της λίμνης των Ιωαννίνων (Παμβώτιδας).
Στο έδαφός της βρισκόταν το μαντείο της Δωδώνης, το αρχαιότερο του ελληνικού κόσμου.
Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων
Έκταση: 4.997 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 160.773
Πρωτεύουσα και έδρα της Περιφέρειας: Ιωάννινα
Δήμοι: 8
Δήμος Κόνιτσας
Δήμος Πωγωνίου
Δήμος Ζαγορίου
Δήμος Μετσόβου
Δήμος Ζίτσας
Δήμος Ιωαννιτών
Δήμος Δωδώνης
Δήμος Βορείων Τζουμέρκων
2. ΠΕ Θεσπρωτίας
Η μικρότερη σε πληθυσμό ΠΕ της περιφέρειας είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος ορεινή. Περιλαμβάνει μια επιμήκη λωρίδα γης στα ΒΔ, ενώ τη διαρρέει ο ποταμός Θύαμις ή Καλαμάς.
Το όνομά της προέρχεται από τους Θεσπρωτούς, αρχαίους κατοίκους της περιοχής.
Περιφερειακή Ενότητα Θεσπρωτίας
Έκταση: 1.518 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 40.804
Πρωτεύουσα: Ηγουμενίτσα
Δήμοι: 3
Δήμος Φιλιατών
Δήμος Ηγουμενίτσας
Δήμος Σουλίου
3. ΠΕ Πρέβεζας
Η μικρότερη σε έκταση ΠΕ της περιφέρειας είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος ορεινή, ενώ τη διαρρέουν οι ποταμοί Αχέροντας και Λούρος.
Αποτελείται από δύο τμήματα που δεν έχουν εδαφική συνέχεια (τα χωρίζει η Θεσπρωτία).
Στο έδαφός της βρίσκεται το νεκρομαντείο του Αχέροντα (ΒΔ της αποξηραμένης σήμερα Αχερουσίας λίμνης) αλλά και η Νικόπολη των ρωμαϊκών χρόνων, η μεγαλύτερη σωζόμενη πόλη της αρχαίας Ελλάδας.
Περιφερειακή Ενότητα Πρέβεζας
Έκταση: 1.037 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 54.682
Πρωτεύουσα: Πρέβεζα
Δήμοι: 3
Δήμος Πάργας
Δήμος Πρέβεζας
Δήμος Ζηρού
4. ΠΕ Άρτας
Περιλαμβάνει ένα τμήμα από τα Αθαμανικά Όρη (Τζουμέρκα) και είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος ορεινή.
Τη διαρρέει ο ποταμός Άραχθος, δημιουργώντας την τεχνητή λίμνη Πουρναρίου, ενώ νότια, στον Αμβρακικό Κόλπο, βρίσκονται πολλές λιμνοθάλασσες.
Η πρωτεύουσα είναι χτισμένη στη θέση της αρχαίας Αμβρακίας, που ήταν πρωτεύουσα της Ηπείρου τον 3ο αιώνα π.Χ.
Οι τέσσερις (Τρίκαλα, Καρδίτσα, Λάρισα, Μαγνησία) είναι ηπειρωτικές.
Η μία (Σποράδες) είναι νησιωτική.
Έκταση και πληθυσμός
Οι ανατολικές ΠΕ (Λάρισα, Μαγνησία) καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος από την έκταση της περιφέρειας (55,1%). Εκεί κατοικεί και η πλειοψηφία του πληθυσμού της (το 64,9%).
* Μεγαλύτερη σε έκταση και πληθυσμό είναι η ΠΕ Λάρισας.
* Μικρότερη σε έκταση και πληθυσμό είναι η ΠΕ Σποράδων.
Σύντομες πληροφορίες
Κάθε ΠΕ περιλαμβάνει από τρεις έως εφτά δήμους, ενώ μια πόλη, η μεγαλύτερη σε πληθυσμό, είναι πρωτεύουσά της.
1. ΠΕ Τρικάλων
Τη διαρρέει ο ποταμός Πηνειός και είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος ορεινή (η πιο ορεινή ΠΕ της περιφέρειας).
Στο έδαφός της βρίσκονται τα Μετέωρα, τεράστιοι βράχοι με μοναστήρια σε κάποιες κορυφές (περιλαμβάνονται στα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO).
Περιφερειακή Ενότητα Τρικάλων
Έκταση: 3.388 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 122.081
Πρωτεύουσα: Τρίκαλα
Δήμοι: 4
Δήμος Μετεώρων
Δήμος Πύλης
Δήμος Τρικκαίων
Δήμος Φαρκαδόνας
2. ΠΕ Καρδίτσας
Περιλαμβάνει ένα τμήμα από τα όρη Άγραφα αλλά και από τη μεγάλη Θεσσαλική Πεδιάδα. Στο έδαφός της βρίσκονται οι τεχνητές λίμνες Πλαστήρα ή Ταυρωπού και Σμοκόβου.
Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας
Έκταση: 2.637 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 106.305
Πρωτεύουσα: Καρδίτσα
Δήμοι: 6
Δήμος Αργιθέας
Δήμος Μουζακίου
Δήμος Λίμνης Πλαστήρα
Δήμος Καρδίτσας
Δήμος Παλαμά
Δήμος Σοφάδων
3. ΠΕ Λάρισας
Είναι η μεγαλύτερη σε έκταση και πληθυσμό ΠΕ της περιφέρειας. Ως προς την έκταση, μάλιστα, είναι δεύτερη σε όλη τη χώρα.
Περιλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της Θεσσαλικής Πεδιάδας, ενώ τη διαρρέουν οι ποταμοί Πηνειός, Τιταρήσιος, Ελασσονίτης και Ενιπέας.
Στο έδαφός της βρίσκονται ένα τμήμα από τον Όλυμπο (το ψηλότερο βουνό της χώρας), το μικρότερο όρος Όσσα ή Κίσσαβος και η κοιλάδα των Τεμπών (ανάμεσά τους).
Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας
Έκταση: 5.388 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 268.963
Πρωτεύουσα και έδρα της Περιφέρειας: Λάρισα
Δήμοι: 7
Δήμος Ελασσόνας
Δήμος Τυρνάβου
Δήμος Τεμπών
Δήμος Αγιάς
Δήμος Λαρισαίων
Δήμος Κιλελέρ
Δήμος Φαρσάλων
4. ΠΕ Μαγνησίας
Είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος ορεινή και περιλαμβάνει το όρος Πήλιο, όπου ζούσαν οι Κένταυροι της ελληνικής μυθολογίας.
Το όνομά της προέρχεται από τους Μάγνητες, αρχαίους κατοίκους της περιοχής, ενώ από το έδαφός της ξεκίνησε η Αργοναυτική εκστρατεία.
Τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργηθεί η τεχνητή λίμνη Κάρλα στη θέση της ομώνυμης (και μεγαλύτερης) φυσικής λίμνης που αποξηράνθηκε το 1962.
Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας
Έκταση: 2.363 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 177.448
Πρωτεύουσα: Βόλος
Δήμοι: 5
Δήμος Ρήγα Φεραίου
Δήμος Βόλου
Δήμος Ζαγοράς-Μουρεσίου
Δήμος Νοτίου Πηλίου
Δήμος Αλμυρού
5. ΠΕ Σποράδων
Η μικρότερη σε έκταση και πληθυσμό ΠΕ της περιφέρειας αποτελείται από το νησιωτικό σύμπλεγμα των Σποράδων (Σκιάθο, Σκόπελο, Αλόννησο, Περιστέρα, Κυρα-Παναγιά κ.ά.).
* Εξαιρείται η Σκύρος, το μεγαλύτερο και νοτιότερο νησί, που ανήκει στην ΠΕ Εύβοιας.
Περιλαμβάνει το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου Βορείων Σποράδων όπου ζει η μεσογειακή φώκια μονάχους μονάχους.
