Πλανήτης Γη

Η Γη είναι ο τρίτος σε απόσταση πλανήτης από τον Ήλιο, ο πέμπτος σε μέγεθος και ο μεγαλύτερος από τους τέσσερις εσωτερικούς που διαθέτουν στερεό φλοιό.

Κυλήστε οριζόντια την εικόνα:

Ερμής, Αφροδίτη, Γη, Άρης

Αποκαλείται «πλανήτης του νερού», καθώς είναι ο μόνος πλανήτης στο ηλιακό μας σύστημα που έχει στην επιφάνειά του νερό σε υγρή μορφή.

Επιπλέον, λέγεται και «γαλάζιος πλανήτης», γιατί αυτό το νερό είναι τόσο πολύ που καλύπτει περίπου το 71% της επιφάνειάς της.  

H Γη

Η ατμόσφαιρα της Γης είναι σχετικά πυκνή και αποτελείται κυρίως από άζωτο (78%) και οξυγόνο (21%).

* Η τόσο μεγάλη παρουσία οξυγόνου οφείλεται στη φωτοσύνθεση και διαφοροποιεί ριζικά την ατμόσφαιρά της από την ατμόσφαιρα άλλων πλανητών.

Στο υπόλοιπο 1% συναντώνται, μεταξύ άλλων αερίων, υδρατμοί και διοξείδιο του άνθρακα. Η ποσότητά τους είναι πολύ μικρή, αλλά παίζουν σημαντικό ρόλο στο κλίμα του πλανήτη μας.

Η Γη είναι το μόνο γνωστό μέρος όπου υπάρχει ζωή. Κατοικείται από εκατομμύρια είδη, ένα από τα οποία είμαστε κι εμείς, οι άνθρωποι.

Η ζωή, ωστόσο, είναι μια φυσική εξέλιξη της ύλης, επομένως δεν μπορούμε να πούμε ότι ο πλανήτης μας είναι το μοναδικό κατοικημένο ουράνιο σώμα στο σύμπαν, ούτε ότι οι γήινες μορφές ζωής είναι οι μόνες δυνατές.

Η Γη έχει έναν φυσικό δορυφόρο, τη Σελήνη, η οποία ολοκληρώνει μία περιφορά γύρω από τον πλανήτη μας κάθε 27,3 ημέρες.

Γη και Σελήνη

Οι αριθμοί της Γης

Μέση απόσταση από τον Ήλιο: 149.598.262 km

Διάμετρος: 12.742 km

Περίοδος περιστροφής: 24 ώρες

Περίοδος περιφοράς: 365,25 ημέρες

Μέση θερμοκρασία: 15°C
(από –89,2°C έως 56,7°C)

Δορυφόροι: 1

Δακτύλιοι: ΟΧΙ

Περισσότερα

• Τρισδιάστατο μοντέλο της Γης από τη NASA
• Η Γη ως ουράνιο σώμα
• Astronio: Η Γη μέσα από τα μάτια ενός εξωγήινου πολιτισμού

► Το ηλιακό μας σύστημα ► Ο Ήλιος ► Οι πλανήτες  1.  Πλανήτης Ερμής  2.  Πλανήτης Αφροδίτη  3.  Πλανήτης Γη  4.  Πλανήτης Άρης  5.  Πλανήτης Δίας  6.  Πλανήτης Κρόνος  7.  Πλανήτης Ουρανός  8.  Πλανήτης Ποσειδώνας ► Η Ζώνη των Αστεροειδών

ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: science.nasa.gov, el.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΕΣ: commons.wikimedia.org, w.solarsystemscope.com, popsci.com, scientifica.ch, fineartamerica.com
ΠΙΝΑΚΑΣ: solarsystem.nasa.gov

Πλανήτης Αφροδίτη

Η Αφροδίτη είναι το πιο λαμπρό αντικείμενο που βλέπουμε στον ουρανό μετά τον Ήλιο και τη Σελήνη. Τα λαϊκά της ονόματα είναι Αυγερινός και Αποσπερίτης.

* Η ύπαρξή της είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Οι αρχαίοι Έλληνες την ονόμαζαν αντίστοιχα Εωσφόρο και Έσπερο.

H Αφροδίτη

Η Αφροδίτη έχει παρόμοιο μέγεθος με τον πλανήτη μας (είναι οριακά μικρότερη), γι’ αυτό και μερικές φορές αποκαλείται «αδερφός πλανήτης» ή «δίδυμος πλανήτης» της Γης. Οι συνθήκες, όμως, στην επιφάνειά της είναι ολότελα διαφορετικές.

Αφροδίτη και Γη

Η Αφροδίτη είναι ο θερμότερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος. Καλύπτεται από πολύ πυκνή, αδιαφανή ατμόσφαιρα, η οποία είναι γεμάτη σύννεφα θειικού οξέος και αποτελείται σχεδόν ολοκληρωτικά (96,5%) από διοξείδιο του άνθρακα.

Αυτές οι χημικές ενώσεις δίνουν στον ουρανό ένα κιτρινωπό χρώμα και συντηρούν ένα ακραίο φαινόμενο του θερμοκηπίου, που διατηρεί τη θερμοκρασία στην επιφάνεια σχεδόν σταθερή στους 462°C.

* Συγκριτικά, η υψηλότερη θερμοκρασία που συναντάμε στον Ερμή, τον πλησιέστερο στον Ήλιο πλανήτη, φτάνει τους 430°C.

Ιδιόρρυθμη περιστροφή

Κάτι άλλο που ξεχωρίζει την Αφροδίτη είναι ο τρόπος με τον οποίο περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της:

Γίνεται πολύ αργά —πιο αργά από κάθε άλλο πλανήτη— και ολοκληρώνεται σε 8 γήινους μήνες. Ακόμη και η περιφορά της γύρω από τον Ήλιο διαρκεί λιγότερο! (7,5 γήινους μήνες)

Πραγματοποιείται με ανάδρομη φορά, δηλαδή ανάποδα από τους άλλους πλανήτες (πλην του Ουρανού που περιστρέφεται επίσης ανάποδα).

Αυτό σημαίνει ότι αν ήμασταν στην επιφάνειά της, θα βλέπαμε τον ήλιο να ανατέλλει από τη δύση και να δύει στην ανατολή!

Οι αριθμοί της Αφροδίτης

Μέση απόσταση από τον Ήλιο: 108.209.475 km
(0,72 φορές η μέση απόσταση της Γης από τον Ήλιο)

Μέση διάμετρος: 12.104 km
(0,95 φορές η μέση διάμετρος της Γης)

Περίοδος περιστροφής: 243,02 ημέρες Γης (!)

Περίοδος περιφοράς: 224,70 ημέρες Γης

Μέση θερμοκρασία: 462°C

Δορυφόροι: ΟΧΙ

Δακτύλιοι: ΟΧΙ

Τρισδιάστατο μοντέλο της Αφροδίτης από τη NASA

Astronio: Η αποπνικτική κόλαση της Αφροδίτης

► Το ηλιακό μας σύστημα ► Ο Ήλιος ► Οι πλανήτες  1.  Πλανήτης Ερμής  2.  Πλανήτης Αφροδίτη  3.  Πλανήτης Γη  4.  Πλανήτης Άρης  5.  Πλανήτης Δίας  6.  Πλανήτης Κρόνος  7.  Πλανήτης Ουρανός  8.  Πλανήτης Ποσειδώνας ► Η Ζώνη των Αστεροειδών

ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: science.nasa.gov, el.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΕΣ: w.solarsystemscope.com, fineartamerica.com, skyatnightmagazine.com (© Mark Garlick)
ΠΙΝΑΚΑΣ: solarsystem.nasa.gov

Πλανήτης Ερμής

Ο Ερμής είναι ο μικρότερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος και εκείνος που βρίσκεται πιο κοντά στον Ήλιο.

Ο Ερμής

Η επιφάνειά του μοιάζει πολύ με την επιφάνεια της Σελήνης. Είναι διάσπαρτη από κρατήρες, καθώς το ισχυρό βαρυτικό πεδίο του Ήλιου προσελκύει διαρκώς στην περιοχή μετεωρίτες.

Ο Ερμής (δεξιά) είναι λίγο μεγαλύτερος από τη Σελήνη

Ο Ερμής δεν έχει ατμόσφαιρα (μόνο μεμονωμένα άτομα και μόρια), κατά συνέπεια δεν υπάρχουν άνεμοι ή βροχές, ούτε όμως και προστασία από τη ζέστη ή το κρύο.

Έτσι, η θερμοκρασία στην επιφάνειά του παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις· τη μέρα φτάνει τους 430°C, τη νύχτα τους –⁠180°C.

* Τόση διαφορά θερμοκρασίας (610°C) δε συναντάται σε κανέναν άλλο πλανήτη.

Ερμής και Γη

Ο Ερμής ολοκληρώνει μια πλήρη περιφορά γύρω από τον Ήλιο σε μόλις 3 γήινους μήνες, κάτι που τον καθιστά τον ταχύτερο πλανήτη του ηλιακού συστήματος.

Την ίδια στιγμή, ωστόσο, περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του πολύ αργά —για μια πλήρη περιστροφή χρειάζεται 2 γήινους μήνες!

Οι αριθμοί του Ερμή

Μέση απόσταση από τον Ήλιο: 57.909.227 km
(0,39 φορές η μέση απόσταση της Γης από τον Ήλιο)

Μέση διάμετρος: 4.879 km
(0,38 φορές η μέση διάμετρος της Γης)

Περίοδος περιστροφής: 58,65 ημέρες Γης

Περίοδος περιφοράς: 87,97 ημέρες Γης

Μέση θερμοκρασία: 167°C
(από –180°C έως 430°C)

Δορυφόροι: ΟΧΙ

Δακτύλιοι: ΟΧΙ

Τρισδιάστατο μοντέλο του Ερμή από τη NASA

Astronio: Ο σιδερένιος πλανήτης

► Το ηλιακό μας σύστημα ► Ο Ήλιος ► Οι πλανήτες  1.  Πλανήτης Ερμής  2.  Πλανήτης Αφροδίτη  3.  Πλανήτης Γη  4.  Πλανήτης Άρης  5.  Πλανήτης Δίας  6.  Πλανήτης Κρόνος  7.  Πλανήτης Ουρανός  8.  Πλανήτης Ποσειδώνας ► Η Ζώνη των Αστεροειδών

ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: science.nasa.gov, el.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΕΣ: w.solarsystemscope.com, earthandsolarsystem.wordpress, de.wikipedia.org
ΠΙΝΑΚΑΣ: solarsystem.nasa.gov

Ήλιος-Ποσειδώνας σε τέσσερις ώρες!

Ταξιδεύοντας με την ταχύτητα του φωτός

Η μεγαλύτερη ταχύτητα που μπορεί να αναπτυχθεί στο γνωστό μας σύμπαν είναι η ταχύτητα με την οποία διαδίδεται το φως στο κενό. Ισούται με 299.792,458 χλμ. το δευτερόλεπτο, αν και συνήθως στρογγυλοποιούμε στα 300.000 χλμ. το δευτερόλεπτο.

Αυτό σημαίνει ότι το φως «ταξιδεύει» με ταχύτητα που ξεπερνά το ένα δισεκατομμύριο χιλιόμετρα την ώρα!

Αν μπορούσαμε να ταξιδέψουμε με την ταχύτητα του φωτός, θα χρειαζόμασταν μόλις 1 δευτερόλεπτο για να πάμε στη Σελήνη.

* Εναλλακτικά, σε αυτό το 1 δευτερόλεπτο θα ολοκληρώναμε 7,5 φορές τον γύρο του πλανήτη μας πάνω στη νοητή γραμμή του Ισημερινού!

Όμως, ακόμη και αυτή η ταχύτητα μοιάζει πολύ μικρή μπροστά στην απεραντοσύνη του σύμπαντος.

Αν ξεκινούσαμε από τον Ήλιο, θα φτάναμε στους μικρούς εσωτερικούς πλανήτες σε μερικά λεπτά, αλλά θα χρειαζόμασταν γύρω στα τρία τέταρτα για να συναντήσουμε τον Δία.

Όσο για τον Ποσειδώνα, θα φτάναμε μετά από 4 ώρες.

Ορίστε και το σχετικό πινακάκι:

Ουράνιο
σώμα

Ερμής

Αφροδίτη

Γη

Άρης

Δίας

Κρόνος

Ουρανός

Ποσειδώνας

Απόσταση από τον Ήλιο
σε λεπτά ή ώρες φωτός

3 λεπτά

6 λεπτά

8 λεπτά

13 λεπτά

43 λεπτά

1 ώρα και 19 λεπτά

2 ώρες και 40 λεπτά

4 ώρες και 10 λεπτά

Το ηλιακό μας σύστημα σε κλίμακα 1. Το μέγεθος του Ήλιου και των πλανητών 2. Βόλτα στο ηλιακό σύστημα 3. Ήλιος-Ποσειδώνας σε τέσσερις ώρες! 4. Αν η Σελήνη ήταν μόνο ένα εικονοστοιχείο

Μετακινήσεις

ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: el.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΑ - ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ - ΠΙΝΑΚΑΣ: podilato98.blogspot.com

Η Γη μέσα από τα μάτια ενός εξωγήινου πολιτισμού

Του Παύλου Καστανά

Αστροφυσικός

Ο πλανήτης μας είναι ένας κόσμος με πολύ ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά και εντυπωσιακή βιοποικιλότητα. Δείτε πώς θα τον περιέγραφε ένας ειρηνικός και αναπτυγμένος εξωγήινος πολιτισμός:

Ο γαλάζιος πλανήτης

► Astronio ► Με τα λόγια του Astronio ► Τα βίντεο του Astronio  1.  Ερμής: Ο σιδερένιος πλανήτης  2.  Η αποπνικτική κόλαση της Αφροδίτης  3.  Η Γη μέσα από τα μάτια ενός εξωγήινου πολιτισμού  4.  Άρης: Η μελλοντική κατοικία της ανθρωπότητας  5.  Ο Δίας και η συγκλονιστική ανακάλυψη του Γαλιλαίου  6.  Ταξίδι στον πλανήτη Κρόνο  7.  Ο αινιγματικός πλανήτης Ουρανός  8.  Ποσειδώνας: Ο πλανήτης των ισχυρότερων ανέμων  9.  Η Ζώνη του Κάιπερ και οι νάνοι πλανήτες 10. Το τραγούδι του Γαλαξία 11. Τα γιγάντια μεγέθη του σύμπαντος 12. Η πιο επικίνδυνη αποστολή στην ιστορία της ανθρωπότητας 13. Το μέλλον της ανθρωπότητας στο Διάστημα 14. Γιατί δεν ισχύει η αστρολογία

Το ηλιακό μας σύστημα σε κλίμακα

Οι περισσότερες εικόνες του ηλιακού συστήματος που συναντούμε στο διαδίκτυο και αλλού δεν απεικονίζουν το πραγματικό μέγεθος των ουράνιων σωμάτων.

Οι εσωτερικοί πλανήτες φαίνονται μεγαλύτεροι, οι εξωτερικοί πλανήτες και ο Ήλιος μικρότεροι

Όμως, ακόμη και όταν το μέγεθός τους ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, οι πλανήτες απεικονίζονται σαν να έχουν περίπου την ίδια απόσταση ο ένας από τον άλλο.

Κυλήστε οριζόντια την εικόνα:

Οι εικόνες αυτές, όσο όμορφες και αν είναι, δεν παύουν να είναι παραπλανητικές.

Οι πραγματικές αποστάσεις

Οι εσωτερικοί πλανήτες βρίσκονται πολύ κοντά στον Ήλιο, ενώ οι εξωτερικοί πολύ πιο μακριά. Όλοι τους, πάντως, απέχουν εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια χιλιόμετρα από τον αστέρα του ηλιακού μας συστήματος.

Πατήστε στην εικόνα

Για να αντιληφθούμε ευκολότερα αυτούς τους τεράστιους αριθμούς, χρησιμοποιούμε ως μονάδα μέτρησης τη μέση απόσταση της Γης από τον Ήλιο.

Την ονομάζουμε «αστρονομική μονάδα» (Astronomical Unit) και τη συμβολίζουμε με τα αγγλικά αρχικά της (AU).

Πατήστε όποιο βελάκι σας βολεύει:

Ουράνιο
σώμα

Ερμής

Αφροδίτη

Γη

Άρης

Δίας

Κρόνος

Ουρανός

Ποσειδώνας

Μέση απόσταση από τον
Ήλιο σε χιλιόμετρα

57.909.227

108.209.475

149.598.262

227.943.824

778.340.821

1.426.666.422

2.870.658.186

4.498.396.441

Ουράνιο
σώμα

Ερμής

Αφροδίτη

Γη

Άρης

Δίας

Κρόνος

Ουρανός

Ποσειδώνας

Μέση απόσταση από τον
Ήλιο σε AU

0,39

0,72

1

1,52

5,20

9,54

19,19

30,07

❮ ❯

Από τον πίνακα προκύπτει ότι ο πλανήτης μας είναι 2,5 φορές πιο μακριά από τον Ήλιο σε σχέση με τον Ερμή και περίπου 1,5 φορά πιο μακριά από την Αφροδίτη. Επίσης:

Ο Δίας απέχει από τον Ήλιο 5 φορές περισσότερο απ’ όσο η Γη, ο Κρόνος 10 φορές, ο Ουρανός 20 και ο Ποσειδώνας 30 φορές.

Ο Κρόνος βρίσκεται στη μέση της απόστασης Ήλιου-Ουρανού, ενώ η απόσταση Ήλιου-Ποσειδώνα είναι σχεδόν 6 φορές μεγαλύτερη από την απόσταση Ήλιου-Δία.

Μια εντυπωσιακή αναπαράσταση

Το 2015 μια ομάδα φίλων κατασκεύασε σε έναν αποξηραμένο πυθμένα λίμνης στη Νεβάδα των ΗΠΑ το πρώτο σε κλίμακα μοντέλο του ηλιακού μας συστήματος με πλήρεις τροχιές των πλανητών.

Μπορείτε να το δείτε στην καλοφτιαγμένη ταινία των Alex Gorosh και Wylie Overstreet:

Δείτε στη συνέχεια

Το ηλιακό μας σύστημα σε κλίμακα 1. Το μέγεθος του Ήλιου και των πλανητών 2. Βόλτα στο ηλιακό σύστημα 3. Ήλιος-Ποσειδώνας σε τέσσερις ώρες! 4. Αν η Σελήνη ήταν μόνο ένα εικονοστοιχείο

ΑφιερώματαΔιάστημα

ΕΙΚΟΝΕΣ: rev.pw, esencia-gorka.blogspot.com, reddit.com (επιμέλεια των δύο τελευταίων: podilato98.blogspot.com)
ΠΙΝΑΚΕΣ: solarsystem.nasa.gov

Το μέγεθος του Ήλιου και των πλανητών

Σε σχέση με τη Γη

Για να αντιληφθούμε το μέγεθος του Ήλιου και των πλανητών, μπορούμε να συγκρίνουμε τη μέση διάμετρο και τον όγκο τους με τη μέση διάμετρο και τον όγκο του πλανήτη μας.

Η μέση διάμετρος

Η μέση διάμετρος των ουράνιων σωμάτων ανέρχεται σε χιλιάδες χιλιόμετρα. Αυτοί οι αριθμοί είναι πολύ μεγάλοι, ωστόσο γίνονται εύκολα κατανοητοί αν χρησιμοποιήσουμε ως μονάδα μέτρησης τη μέση διάμετρο της Γης.

Πατήστε όποιο βελάκι σας βολεύει:

Ουράνιο
σώμα

Ήλιος

Ερμής

Αφροδίτη

Γη

Άρης

Δίας

Κρόνος

Ουρανός

Ποσειδώνας

Μέση διάμετρος
σε χιλιόμετρα

1.391.400

4.879

12.104

12.742

6.779

139.822

116.464

50.724

49.244

Ουράνιο
σώμα

Ήλιος

Ερμής

Αφροδίτη

Γη

Άρης

Δίας

Κρόνος

Ουρανός

Ποσειδώνας

Μέση διάμετρος
σε διαμέτρους Γης

109,20

0,38

0,95

1

0,53

10,97

9,14

3,98

3,86

❮ ❯

Από τον πίνακα προκύπτει ότι η διάμετρος του Ήλιου είναι 109 φορές μεγαλύτερη από εκείνη της Γης. Επίσης:

Η Αφροδίτη έχει περίπου την ίδια διάμετρο με τον πλανήτη μας, ο Άρης τη μισή και ο Ερμής το 1/3.

Ο Δίας έχει 11 φορές μεγαλύτερη διάμετρο από τη Γη, ο Κρόνος 9 φορές, ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας 4 φορές.

Η Γη χωράει 11 φορές στη διάμετρο του Δία

O όγκος

O όγκος των ουράνιων σωμάτων ανέρχεται σε δισεκατομμύρια κυβικά χιλιόμετρα. Αυτοί οι αριθμοί είναι τεράστιοι, ωστόσο γίνονται εύκολα κατανοητοί αν χρησιμοποιήσουμε ως μονάδα μέτρησης τον όγκο της Γης.

Πατήστε όποιο βελάκι σας βολεύει:

Ουράνιο
σώμα

Ήλιος

Ερμής

Αφροδίτη

Γη

Άρης

Δίας

Κρόνος

Ουρανός

Ποσειδώνας

Όγκος σε δισεκατομμύρια
κυβικά χιλιόμετρα

1.412.000.000

61

928

1.083

163

1.431.281

827.129

68.334

62.525

Ουράνιο
σώμα

Ήλιος

Ερμής

Αφροδίτη

Γη

Άρης

Δίας

Κρόνος

Ουρανός

Ποσειδώνας

Όγκος σε
όγκους Γης

1.303.786

0,06

0,86

1

0,15

1.322

764

63

58

❮ ❯

Από τον πίνακα προκύπτει ότι ο όγκος του Ήλιου είναι πάνω από 1.000.000 φορές μεγαλύτερος από εκείνον της Γης. Επίσης:

Ο Δίας καταλαμβάνει 1.322 φορές περισσότερο χώρο από τον πλανήτη μας, ο Κρόνος πάνω από 700 φορές, ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας περίπου 60 φορές.

Χρειάζονται περισσότεροι από 1.300 πλανήτες στο μέγεθος
της Γης για να γεμίσει ο χώρος που καταλαμβάνει ο Δίας

Ο όγκος των μικρότερων πλανητών

Αν ο όγκος της Γης είναι το 100%, ο όγκος της Αφροδίτης φτάνει στο 86%, ο όγκος του Άρη στο 15% και ο όγκος του Ερμή στο 6%.

Αυτό σημαίνει ότι για να γεμίσει ο χώρος που καταλαμβάνει η Γη χρειάζονται 1,17 πλανήτες όπως η Αφροδίτη, 6,64 πλανήτες όπως ο Άρης ή 17,75 πλανήτες όπως ο Ερμής:

Το ηλιακό μας σύστημα σε κλίμακα 1. Το μέγεθος του Ήλιου και των πλανητών 2. Βόλτα στο ηλιακό σύστημα 3. Ήλιος-Ποσειδώνας σε τέσσερις ώρες! 4. Αν η Σελήνη ήταν μόνο ένα εικονοστοιχείο

ΕΙΚΟΝΕΣ: playworksheet.com, nasa.tumblr.com, webtekno.com
ΠΙΝΑΚΕΣ: nssdc.gsfc.nasa.gov, solarsystem.nasa.gov