27 Νοε 2025

Η ιστορία της ζωής στα χέρια μας

Του Ρίτσαρντ Ντόκινς (προσαρμογή)
Βρετανός βιολόγος και συγγραφέας βιβλίων εκλαϊκευμένης επιστήμης

Η ζωή εξελίχθηκε μέσα σε εκατομμύρια χρόνια. Ο χρόνος αυτός είναι τεράστιος και δε μας είναι εύκολο να τον κατανοήσουμε. Ένας τρόπος είναι να τον συγκρίνουμε με την απόσταση ανάμεσα στα τεντωμένα χέρια μας.

Εκτείνετε τα χέρια σας προς τα πλάγια του κορμού σας:

1. Ολόκληρη η εξέλιξη της ζωής, από τους πρώτους μονοκύτταρους οργανισμούς μέχρι σήμερα, ισοδυναμεί με την απόσταση από το άκρο του αριστερού σας δαχτύλου μέχρι το άκρο του δεξιού σας δαχτύλου.

2. Σε ολόκληρη τη διαδρομή από το αριστερό σας μπράτσο μέχρι το μέσο του σώματός σας και αρκετά μετά τον δεξιό σας ώμο η ζωή δεν είναι τίποτε άλλο από βακτήρια.


3. Η πολυκύτταρη ασπόνδυλη ζωή ανθίζει περίπου στον δεξιό σας αγκώνα.

4. Οι δεινόσαυροι δημιουργούνται στο μέσο της δεξιάς σας παλάμης και εξαφανίζονται περίπου στην τελευταία άρθρωση του δαχτύλου σας.

5. Ολόκληρη η ιστορία του είδους μας και των προδρόμων του περιλαμβάνεται στο πάχος του νυχιού που κόβει ένας νυχοκόπτης.

6. Όσο για την καταγεγραμμένη ιστορία· τους Σουμέριους και τους Βαβυλώνιους, τους Φαραώ και τους αρχαίους Έλληνες, τους Ρωμαίους και τους Πέρσες, τον Ιουστινιανό και τον Ναπολέοντα, τον Αϊνστάιν και τον Χίτλερ —αυτοί και όλοι όσοι τους γνώρισαν έχουν σκορπίσει σαν τη σκόνη από μία απαλή κίνηση της λίμας των νυχιών.


Ζωή
ΠΗΓΗ: Υφαίνοντας το ουράνιο τόξο
ΕΙΚΟΝΑ: vecteezy.com

23 Νοε 2025

Τα αναμνηστικά κέρματα της Ελλάδας




Ανακαλύψτε μερικά από τα πιο όμορφα αναμνηστικά κέρματα της χώρας:

Ολυμπιακοί Αγώνες «Αθήνα 2004». Ένας δισκοβόλος ετοιμάζεται να ρίξει τον δίσκο.  




2.500 χρόνια από τη Μάχη του Μαραθώνα (490 π.Χ.). Η ασπίδα και ο δρομέας-πολεμιστής συμβολίζουν τον αγώνα για την ελευθερία. Το πτηνό της ασπίδας συμβολίζει τον δυτικό πολιτισμό.  



2.400 χρόνια από την ίδρυση της Ακαδημίας του Πλάτωνα.  


100 χρόνια από την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Τρεις αντάρτες Κρητικοί με παραδοσιακές φορεσιές υψώνουν την ελληνική σημαία.  


400 χρόνια από τον θάνατο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου. Ο σπουδαίος ζωγράφος της Αναγέννησης καταγόταν από την Κρήτη, ωστόσο έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του στην Ισπανία, εξού και το προσωνύμιο El Greco (Ο Έλληνας) με το οποίο είναι επίσης γνωστός.

150 χρόνια από την ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα. Ανάμεσα στα άκρα του κεντρικού αστεριού διακρίνονται τα σύμβολα των Ιονίων Νήσων.  


75 χρόνια από τον θάνατο του μαραθωνοδρόμου Σπύρου Λούη. Ο Λούης κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες (Αθήνα, 1896). Διακρίνονται το κύπελλο που του απονεμήθηκε και το Παναθηναϊκό Στάδιο.  


Αρχαιολογικός χώρος Φιλίππων (ΠΕ Καβάλας). Αποτελεί ένα από τα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
70 χρόνια από την ένωση των Δωδεκανήσων με την Ελλάδα. Απεικονίζεται το έμβλημα του μεγαλύτερου νησιού (ένα τριαντάφυλλο) όπως παρουσιαζόταν σε νόμισμα της αρχαίας πόλης της Ρόδου, ενώ κύματα ξεκινούν από το κέντρο του κέρματος και φτάνουν ώς τις άκρες του.
100 χρόνια από τη γέννηση του Μανόλη Ανδρόνικου, ενός από τους σημαντικότερους αρχαιολόγους της χώρας. Το 1977 ανακάλυψε τους βασιλικούς τάφους στη Βεργίνα (ΠΕ Ημαθίας) και έφερε στο φως εξαιρετικά ευρήματα που μαρτυρούν το μεγαλείο του αρχαίου μακεδονικού πολιτισμού.

2.500 χρόνια από τη Μάχη των Θερμοπυλών (480 π.Χ.). Αν και η μάχη κατέληξε σε ήττα των Ελλήνων, παραμένει διαχρονικό σύμβολο ηρωικής αντίστασης.
100 χρόνια από την ένωση της Θράκης με την Ελλάδα. Απεικονίζεται ένας γρύπας, όπως παρουσιαζόταν σε αρχαίο κέρμα της πόλης των Αβδήρων (ΠΕ Ξάνθης).  


200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση.
200 χρόνια από το πρώτο ελληνικό Σύνταγμα. Απεικονίζεται ο ναός του Ασκληπιού στην Επίδαυρο με το άγαλμα του θεού στο κέντρο. Το θέμα αναπαράγει την πίσω όψη ενός αναμνηστικού μεταλλίου της Πρώτης Εθνοσυνέλευσης που απονεμήθηκε στα μέλη της επί βασιλείας Όθωνα.
50 χρόνια από την αποκατάσταση της δημοκρατίας στη χώρα. Απεικονίζεται το κτίριο της Βουλής των Ελλήνων.



22 Νοε 2025

Αναδάσωση με ντρόουν στον Καναδά

ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ
Αύγουστος 2021

Τη διαχείριση και την ενίσχυση του δασικού πλούτου έρχεται να συνδράμει η νεοφυής καναδική επιχείρηση Flash Forest, η οποία αξιοποιεί ιπτάμενα τηλεχειριζόμενα ντρόουν, ικανά να φυτεύουν σπόρους δέντρων δέκα φορές ταχύτερα απ’ ό,τι ένας άνθρωπος εξοπλισμένος με αξίνα και φτυάρι. Η εταιρεία αναδάσωσης φιλοδοξεί να έχει ολοκληρώσει τη φύτευση ενός δισεκατομμυρίου δέντρων μέχρι το 2028.

Η Flash Forest προχώρησε σε μετατροπές των ντρόουν προκειμένου να είναι ικανά να εκτοξεύουν σπόρους ταχέως αναπτυσσόμενων δέντρων στο έδαφος, συνδυάζοντας την τεχνολογία, την κυβερνητική και τις περιβαλλοντικές επιστήμες με σκοπό την αναδάσωση. Η συγκεκριμένη τεχνολογική καινοτομία περιορίζει επίσης το κόστος της αναδάσωσης κατά 80% σε σύγκριση με την παραδοσιακή χειροκίνητη μέθοδο.


Τα μεταφορικά ντρόουν έχουν εξοπλισθεί με πιστόλι πεπιεσμένου αέρα, το οποίο εκτοξεύει τους σπόρους με την κατάλληλη ορμή, ώστε να εισχωρήσουν στο έδαφος και να έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες βλάστησης. Κάθε «πυρομαχικό» περιέχει τουλάχιστον τρεις σπόρους, μυκόρριζα, λίπασμα και μερικά άλλα συστατικά, τα οποία η ομάδα κρατάει μυστικά.

Η χρήση των μη επανδρωμένων αεροσκαφών επιτρέπει στην ομάδα δασολόγων να προσεγγίσει δύσβατες περιοχές, στις οποίες οι γεωπόνοι δε θα μπορούσαν να έχουν πρόσβαση. Μόλις ολοκληρωθεί η εναέρια κατόπτευση της περιοχής και έχουν εντοπιστεί τα ιδανικά σημεία για φύτευση, σμήνος ντρόουν αρχίζει τον ειρηνικό βομβαρδισμό. Το «αεροπίστολο» ανοίγει πυρ, φυτεύοντας τους σπόρους και τα συνοδευτικά συστατικά στο έδαφος.

Μετά τη φύτευση, η ομάδα ελέγχει από αέρος τα αποτελέσματα της προσπάθειας, προτού αναπτύξει ψεκαστικά ντρόουν, τα οποία προσφέρουν τροφή στα σποριόφυτα, ενώ τρίτη ομάδα μικρών αεροσκαφών επιθεωρεί την ανάπτυξη των δενδρυλλίων.


Αφού τα πρωτότυπα ντρόουν δοκιμάστηκαν εξονυχιστικά, η εταιρεία άρχισε τις αναδασώσεις σε περιοχές της πολιτείας του Οντάριο, με προοπτική το κόστος ανά φυτεμένο δενδρύλλιο να περιοριστεί στα 50 καναδικά σεντς το τεμάχιο.

Στα τέλη του 2020, οι δοκιμές της Flash Forest έδειξαν ότι το καινοτόμο σύστημα είναι ικανό να φυτεύει από 10.000 έως 20.000 σπόρους την ημέρα. Η διαρκής εξέλιξη των ντρόουν σε ό,τι αφορά τη μεταφορική τους ικανότητα και την αυτονομία των μπαταριών τους σημαίνει ότι στο προσεχές μέλλον μόλις δύο ενισχυμένα ντρόουν θα είναι ικανά να φυτεύουν 100.000 δέντρα την ημέρα.

ΔιαβάσαμεΚλιματική κρίσηΤεχνολογία

11 Νοε 2025

Και οι μπονόμπο χρειάζονται γυαλιά

ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ
Νοέμβριος 2016

Ένα από τα χαρακτηριστικά του γήρατος στον άνθρωπο είναι η εμφάνιση προβλημάτων όρασης. Το εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι ότι η πρεσβυωπία φαίνεται πως δεν είναι αποκλειστικότητα του είδους μας: και οι ηλικιωμένοι πίθηκοι μπονόμπο χρήζουν πρεσβυωπικών γυαλιών.


Οι μπονόμπο, γνωστοί και ως πυγμαίοι χιμπατζήδες, είναι ένα από τα πρωτεύοντα που βρίσκονται εγγύτερα στον άνθρωπο (το άλλο είναι οι χιμπατζήδες). Ζουν κατά κύριο λόγο στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.


Οι μπονόμπο, παρατηρήσαν οι επιστήμονες, αρχίζουν να εμφανίζουν συμπτώματα πρεσβυωπίας όταν φτάνουν στα 40 τους. Αυτό τουλάχιστον διαπιστώνει μελέτη η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Current Biology.

Όπως επισημαίνει ο Χεουντζίν Ρίου, από το ερευνητικό πρόγραμμα πρωτευόντων του Πανεπιστημίου του Κιότο, η έκπληξη των επιστημόνων ήταν πολύ μεγάλη όταν διαπίστωσαν ότι παρατηρούσαν στους μπονόμπο κάτι πολύ συνηθισμένο στον σύγχρονο άνθρωπο.


Ακριβώς όπως ένας ηλικιωμένος τοποθετεί την εφημερίδα του στη μεγαλύτερη δυνατή απόσταση για να τη διαβάσει, έτσι οι μπονόμπο στέκονταν πιο μακριά από τον σύντροφό τους προκειμένου να καταφέρουν να δουν τα έντομα ή κάποια κλαράκια που είχε πάνω στο σώμα του.

Προκειμένου να καταλήξουν σε συμπεράσματα, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ψηφιακές φωτογραφίες για να βρουν σε ποια απόσταση στέκονταν τα ζώα όταν ξεψείριζαν το ένα το άλλο και διαπίστωσαν ότι η απόσταση αυτή αυξανόταν ανάλογα με την ηλικία, γεγονός που μαρτυρά ότι η όραση των ζώων αδυνάτιζε καθώς περνούσαν τα χρόνια.

ΔιαβάσαμεΖώα
ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή (10.11.2016)
ΕΙΚΟΝΑ: en.wikipedia.org

7 Νοε 2025

Το πιο όμορφο φαΐ


Κάποιος κύριος Ντο-ρε-μι κι η κυρία Μι-ρε-ντο
Παντρευτήκανε μαζί
Και το πρώτο τους μωρό τ’ ονομάσαν Ρε-μι-ντο
Μα το δεύτερο παιδί τ’ ονομάσαν Ρε-ντο-μι

Και τρώγαν ντο-ντομάτες και τρώγαν ρε-ρεβύθια
Και τρώγανε μι-μήλα και φα-φα-φασολάδες
Και σολ-σολ-σολομό λα-λα-λα-λαδερό
Μα η μου-σι-σική το πιο όμορφο φαΐ!

Κάποιος κύριος Σολ-λα-σι κι η κυρία Φα-λα-σολ
Παντρευτήκανε κι αυτοί
Και το πρώτο τους μωρό τ’ ονομάσαν Λα-σι-σολ
Μα το δεύτερο παιδί τ’ ονομάσαν Σολ-φα-σι

Και τρώγαν ντο-ντομάτες…

ΣΤΙΧΟΙ: Σταύρος Σταύρου
ΜΟΥΣΙΚΗ: Ανδρέας Λάμπρου
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Λαυρέντης Μαχαιρίτσας
ΔΙΣΚΟΣ: Τραγουδοπαραμυθόκοσμος (2020)

ΜουσικήΤραγούδια

4 Νοε 2025

Γκρίζα πόλη


Ξέρω μια πόλη γεμάτη τσιμέντα
Ξέρω μια πόλη ντυμένη στα γκρι
Κι όμως σε λίγο, θα δεις, θα φυτρώσει
Μια μαργαρίτα από μία σχισμή

Μία τουλίπα θα βγει σ’ έναν τοίχο
Κι απ’ το μπαλκόνι λευκό γιασεμί
Κι από μια γκρίζα, ψηλή καμινάδα
Ένα μπουκέτο τεράστιο θα βγει

Και θα γεμίσει η πόλη λουλούδια
Απ’ τα τσιμέντα θ’ ανθίζει η ζωή
Κι όλοι θα λένε στους δρόμους τραγούδια
Σε μία πόλη που ήταν κάποτε γκρι

Ξέρω μια πόλη με δέντρα κομμένα
Ξέρω μια πόλη με σπίτια ψηλά
Μα σε μια γκρίζα πολυκατοικία
Θα δεις στα τζάμια ν’ ανθίζουν κλαδιά

Θα δεις χρυσάνθεμα πάνω στ’ αμάξια
Θα πέφτουν ρόδα απ’ τον ουρανό
Και σ’ ένα γκρίζο ποδήλατο κάπου
Μια μουσική θα γυρνάει τον τροχό

Και θα γεμίσει η πόλη λουλούδια…

Και θα γεμίσει η πόλη λουλούδια
Απ’ τα τσιμέντα θ’ ανθίζει η ζωή
Κι όσο η Γη να γυρνά θα επιμένει
Σίγουρα κάτι απ’ το γκρίζο θα βγει

ΣΤΙΧΟΙ: Σταύρος Σταύρου
ΜΟΥΣΙΚΗ: Ανδρέας Λάμπρου
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Δημήτρης Μπάσης, Παιδική Χορωδία Σπύρου Λάμπρου
ΔΙΣΚΟΣ: Τραγουδοπαραμυθόκοσμος (2020)

ΠεριβάλλονΤραγούδια

2 Νοε 2025

Κόκκινη βάρκα


Πήρα μια βάρκα κόκκινη μια μέρα με λιακάδα
Και με το φως στα μάτια μου γύρισα την Ελλάδα

Πήγα στην Κω, στη Σκόπελο, πήγα στη Σαντορίνη
Σάμο και Καστελόριζο, Πάτμο και Μυτιλήνη

Πήγα και στην Αλόννησο, στην Αμοργό, στη Γυάρο
Στη Σκιάθο και στην Κάρπαθο και έφτασα ως την Πάρο

Σ’ όποιο νησί κι αν πήγαινα, έκοβα ένα λουλούδι
Τις μυρωδιές τους μάζεψα κι έγραψα ένα τραγούδι

Μες σε μια χώρα χώρεσε όλο το μπλε του κόσμου
Θάλασσα, δώσ’ μου δύναμη κι όλο το φως σου δώσ’ μου


Πήρα μια βάρκα κι έφυγα μια και καλή απ’ τη λύπη
Πήγα ως την Αντίπαρο, στην Αμοργό, στη Σύμη

Πήγα και Ρόδο κι Αίγινα, πήγα στην Ικαρία
Στίχους τα δέντρα τα ’κανα, τ’ άστρα για μελωδία

Μες σε μια χώρα χώρεσε όλο το μπλε του κόσμου
Θάλασσα, δώσ’ μου δύναμη κι όλο το φως σου δώσ’ μου

ΣΤΙΧΟΙ: Σταύρος Σταύρου
ΜΟΥΣΙΚΗ: Ανδρέας Λάμπρου
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Ζαχαρίας Καρούνης
ΔΙΣΚΟΣ: Τραγουδοπαραμυθόκοσμος (2020)

ΕλλάδαΜετακινήσειςΤραγούδια
ΕΙΚΟΝΑ: podilato98.blogspot.com

Διαβάστηκαν περισσότερο την τελευταία εβδομάδα