27 Μαΐ 2024

Τα ρήματα σε -ούμαι

Η δεύτερη τάξη της Β΄ συζυγίας

Εδώ βρίσκονται τα περισσότερα ρήματα της Β΄ συζυγίας. Το θέμα τους είναι ίδιο σε όλους τους χρόνους.

Προπονείται

Συνεχείς χρόνοι


Στους δύο χρόνους που έχουν ίδιες καταλήξεις (ενεστώτα, συνεχή μέλλοντα) τα περισσότερα πρόσωπα λήγουν σε «-⁠αι».


Ενεστώτας

ενοχλούμαι
ενοχλείσαι
ενοχλείται

ενοχλούμαστε
ενοχλείστε
ενοχλούνται

Παρατατικός

ενοχλούμουν
ενοχλούσουν
ενοχλούνταν*

ενοχλούμασταν
ενοχλούσασταν
ενοχλούνταν

Συνεχής μέλλοντας

θα ενοχλούμαι


* Εναλλακτικοί τύποι: ενοχλείτο (πιο λόγιο), ενοχλούταν (πιο λαϊκό)

Κάποια πρόσωπα του παρατατικού, ιδίως τα δύο πρώτα, είναι δύσχρηστα και δε χρησιμοποιούνται συχνά.

Απλοί και συντελεσμένοι χρόνοι


Όπως και στα άλλα ρήματα της Β΄ συζυγίας, οι χρόνοι αυτοί ακολουθούν την κλίση του «αγαπιέμαι»:


Αόριστος

ενοχλήθηκα
ενοχλήθηκες
ενοχλήθηκε

ενοχληθήκαμε
ενοχληθήκατε
ενοχλήθηκαν*

Απλός μέλλοντας

θα ενοχληθώ
θα ενοχληθείς
θα ενοχληθεί

θα ενοχληθούμε
θα ενοχληθείτε
θα ενοχληθούν*

Συντελεσμένοι χρόνοι

έχω / είχα / θα έχω ενοχληθεί


* Εναλλακτικοί τύποι: ενοχληθήκανε (ενοχληθήκαν), θα ενοχληθούνε

Έτσι κλίνονται τα ρήματα σε -ώ/-είς που σχηματίζουν παθητική φωνή:
  • δικαιολογούμαι, ειδοποιούμαι, κινούμαι
  • οδηγούμαι, προπονούμαι, ταλαιπωρούμαι
  • φιλοξενούμαι, ψυχαγωγούμαι, ωφελούμαι

Αλλά και πολλά αποθετικά:
  • αιωρούμαι, απολογούμαι, ασχολούμαι
  • διανοούμαι, εκδικούμαι, επωφελούμαι
  • ηγούμαι, μιμούμαι, οικειοποιούμαι
  • περιποιούμαι, προσποιούμαι, συνεννοούμαι

Ασχολείται

Ανώμαλες καταλήξεις

Σε μερικά ρήματα οι καταλήξεις των απλών και συντελεσμένων χρόνων δεν ξεκινούν με «ηθ-» και χρειάζονται προσοχή:

εξαιρούμαι
  • εξαιρέθηκα
  • θα εξαιρεθώ
  • έχω εξαιρεθεί
αρκούμαι
  • αρκέστηκα
  • θα αρκεστώ
  • έχω αρκεστεί

Οι άλλες εγκλίσεις

Οι χρόνοι είναι μορφές της οριστικής. Οι άλλες εγκλίσεις σχηματίζονται με παρόμοιο τρόπο.  

Υποτακτική
  • Συνεχής: να ενοχλούμαι
  • Απλή: να ενοχληθώ
  • Συντελεσμένη: να έχω ενοχληθεί
  • Άλλοι τύποι: να ενοχλούμουν, να ενοχλήθηκα, να είχα ενοχληθεί
Προστακτική
  • Συνεχής: να ενοχλείσαι, να ενοχλείστε
  • Απλή: ενοχλήσου, ενοχληθείτε

Περιποιείται

Ειδική περίπτωση

Σε μια πολύ μικρή ομάδα ρημάτων οι καταλήξεις των συνεχών χρόνων (που είναι και οι μόνοι που σχηματίζουν) ξεκινούν με ου σε όλα τα πρόσωπα:


Ενεστώτας

δικαιούμαι
δικαιούσαι
δικαιούται

δικαιούμαστε
δικαιούστε
δικαιούνται

Παρατατικός

δικαιούμουν
δικαιούσουν
δικαιούνταν*

δικαιούμασταν
δικαιούσασταν
δικαιούνταν

Συνεχής μέλλοντας

θα δικαιούμαι


* Εναλλακτικοί τύποι: δικαιούτο (πιο λόγιο), δικαιούταν (πιο λαϊκό)

Έτσι κλίνονται τα ρήματα:
  • υποχρεούμαι
  • ισούται (στο γ΄ πρόσωπο)


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Διαβάστηκαν περισσότερο την τελευταία εβδομάδα