Η πορεία τους προς τη διοικητική κορυφή και οι απόψεις τους για τις σχέσεις των δύο φύλων
Της Ελένης Βαρβιτσιώτη
Δημοσιογράφος
ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ – Μάρτιος 2019
Κάθε χρόνο, όταν πλησιάζει η Ημέρα της Γυναίκας, δημοσιεύονται στατιστικά στοιχεία για το πόσες γυναίκες εργάζονται, πόσες βρίσκονται σε θέσεις ευθύνης, πόσο μεγάλη εξακολουθεί να είναι η μισθολογική διαφορά ανάμεσα στα δύο φύλα —και κάθε χρόνο το συμπέρασμα παραμένει ίδιο: υπάρχει πρόοδος, αλλά το χάσμα στον επαγγελματικό τομέα μεταξύ ανδρών και γυναικών παραμένει μεγάλο.
Παρόλο που έχουν προβάδισμα στην εκπαίδευση, με το 45% των γυναικών το 2018 να έχει σπουδάσει έναντι του 35% των ανδρών, στην ΕΕ εξακολουθούν να υπάρχουν 11% λιγότερες γυναίκες εργαζόμενες σε σχέση με τους άνδρες.
Το χάσμα αυτό είναι ακόμη μεγαλύτερο στην Ελλάδα, όπου το ποσοστό φτάνει στο 20%. Όσον αφορά τους μισθούς τα πράγματα δεν είναι πολύ καλύτερα, καθώς η μισθολογική διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών παραμένει 16,2% στην ΕΕ.
Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ωστόσο, αυτήν τη στιγμή υπάρχουν τρεις Ελληνίδες (δυο Ελλαδίτισσες και μια Κύπρια), οι οποίες κατέχουν την υψηλότερη δυνατή διοικητική θέση του τομέα τους, αυτή της γενικής διευθύντριας. Είναι στην κορυφή της διοικητικής πυραμίδας αυτού του τεράστιου οργανισμού, εισπράττουν τους υψηλότερους μισθούς στα ευρωπαϊκά όργανα, αλλά έχουν και τη μεγαλύτερη ευθύνη: Διευθύνουν υπηρεσίες χιλιάδων ατόμων, με μεγάλους προϋπολογισμούς (επομένως διαχειρίζονται πολλά χρήματα).
Το κοινό στοιχείο που μας τόνισαν και οι τρεις είναι οι θυσίες που κλήθηκαν να κάνουν στην προσωπική τους ζωή, κάτι που ίσως οι αντίστοιχοι άνδρες στις ίδιες θέσεις να μη χρειάστηκε καν να σκεφθούν.
Πατήστε στις ενότητες που ακολουθούν για μια σύντομη γνωριμία μαζί τους:
Γενική διευθύντρια Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων
Η πρώτη γυναίκα στη θέση της γενικής διευθύντριας Μεταναστευτικής Πολιτικής και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι η Ελληνίδα Βιβή Μίχου. Ο άνθρωπος «κλειδί» για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης, είναι από το 2018 η βασική συντονίστρια ανάμεσα στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη που δέχονται κύματα μεταναστών στο έδαφός τους. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ της εμπιστεύθηκε τη δύσκολη αυτή θέση στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, όταν η Ε.Ε. έπρεπε να διαχειριστεί το μεγαλύτερο κύμα μεταναστών που έχει δεχθεί από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς είχε συνεργαστεί μαζί της στο παρελθόν.
Γεννημένη στους Μολάους της Λακωνίας, από μικρή είχε όνειρο για μια δουλειά εκτός Ελλάδος που θα της έδινε τη δυνατότητα να προσφέρει. Αυτό άρχισε να γίνεται το 1992 όταν προσλήφθηκε στη διεύθυνση Εσωτερικής Αγοράς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και μετακόμισε στις Βρυξέλλες. Όμως, η πραγματοποίηση του ονείρου της δεν ήρθε χωρίς δυσκολίες, καθώς η κ. Μίχου έπρεπε να αντεπεξέλθει στις δυσκολίες που προκύπτουν σε μια νέα χώρα έχοντας δύο παιδιά μαζί της, αφού ο σύζυγός της τα πρώτα χρόνια παρέμεινε στην Αθήνα.
«Ποτέ δε σκέφθηκα να παραμείνω σε μια δουλειά μόνο και μόνο γιατί θα είχα περισσότερο χρόνο για την οικογένειά μου», λέει και εξηγεί ότι πάντα προσπαθούσε να διεκδικεί ολοένα και περισσότερα αλλά και να ανταποκρίνεται στην οικογενειακή της ζωή, κάτι που γινόταν βέβαια με προσωπικό κόστος. «Δεν είχα χρόνο να δω φίλους ή να κάνω άλλα πράγματα για μένα. Είχα βάλει τις προσωπικές μου ανάγκες σε δεύτερο επίπεδο», λέει και περιγράφει ότι από την Παρασκευή το απόγευμα μέχρι τη Δευτέρα το πρωί ήταν «καθολικά δοσμένη» στα παιδιά της, καθώς μέσα στην εβδομάδα είχε εξαντλητικά ωράρια. «Χρειάζεται επιμονή και στόχευση για να πετύχεις, καθώς τίποτα δε γίνεται χωρίς θυσίες» λέει και ελπίζει ότι αυτό το έμαθαν και τα παιδιά της από πρώτο χέρι.
Η ίδια δίνει μεγάλη σημασία στη στήριξη που έλαβε από την οικογένειά της και ιδιαίτερα από τον σύζυγό της, ο οποίος συναίνεσε στο όνειρό της να μετακομίσει η ίδια στις Βρυξέλλες με τα δύο τους παιδιά, ενώ στη συνέχεια συζητούσε μαζί του όλες τις επιλογές της πολύ προσεκτικά. Σήμερα υπάρχουν καταλληλότερες υποδομές απ’ ό,τι υπήρχαν στο παρελθόν για να βοηθήσουν μια γυναίκα να ανταποκριθεί στους πολλαπλούς ρόλους που έχει, αναφέρει, σημειώνοντας ότι η γυναίκα «πρέπει να χρησιμοποιεί στον μέγιστο βαθμό τη διαφορετικότητά της» και να μη μιμείται έναν άνδρα.
Φεμινισμός για την ίδια είναι «η ισότητα των ευκαιριών σε όλους τους τομείς της ζωής και ταυτόχρονα διατήρηση των στοιχείων που χαρακτηρίζουν κάθε φύλο». Παρά τα επιτεύγματα που έχουν γίνει, η κ. Μίχου τονίζει ότι ακόμα υπάρχει βία εναντίον των γυναικών, πολιτική υποεκπροσώπηση, στερεότυπα. «Δεν μπορεί να υπάρξει δημοκρατική κοινωνία χωρίς ισότητα», καταλήγει.
Η πρώτη γυναίκα στη θέση της γενικής διευθύντριας Μεταναστευτικής Πολιτικής και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι η Ελληνίδα Βιβή Μίχου. Ο άνθρωπος «κλειδί» για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης, είναι από το 2018 η βασική συντονίστρια ανάμεσα στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη που δέχονται κύματα μεταναστών στο έδαφός τους. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ της εμπιστεύθηκε τη δύσκολη αυτή θέση στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, όταν η Ε.Ε. έπρεπε να διαχειριστεί το μεγαλύτερο κύμα μεταναστών που έχει δεχθεί από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς είχε συνεργαστεί μαζί της στο παρελθόν.
Βιβή Μίχου
Γεννημένη στους Μολάους της Λακωνίας, από μικρή είχε όνειρο για μια δουλειά εκτός Ελλάδος που θα της έδινε τη δυνατότητα να προσφέρει. Αυτό άρχισε να γίνεται το 1992 όταν προσλήφθηκε στη διεύθυνση Εσωτερικής Αγοράς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και μετακόμισε στις Βρυξέλλες. Όμως, η πραγματοποίηση του ονείρου της δεν ήρθε χωρίς δυσκολίες, καθώς η κ. Μίχου έπρεπε να αντεπεξέλθει στις δυσκολίες που προκύπτουν σε μια νέα χώρα έχοντας δύο παιδιά μαζί της, αφού ο σύζυγός της τα πρώτα χρόνια παρέμεινε στην Αθήνα.
«Ποτέ δε σκέφθηκα να παραμείνω σε μια δουλειά μόνο και μόνο γιατί θα είχα περισσότερο χρόνο για την οικογένειά μου», λέει και εξηγεί ότι πάντα προσπαθούσε να διεκδικεί ολοένα και περισσότερα αλλά και να ανταποκρίνεται στην οικογενειακή της ζωή, κάτι που γινόταν βέβαια με προσωπικό κόστος. «Δεν είχα χρόνο να δω φίλους ή να κάνω άλλα πράγματα για μένα. Είχα βάλει τις προσωπικές μου ανάγκες σε δεύτερο επίπεδο», λέει και περιγράφει ότι από την Παρασκευή το απόγευμα μέχρι τη Δευτέρα το πρωί ήταν «καθολικά δοσμένη» στα παιδιά της, καθώς μέσα στην εβδομάδα είχε εξαντλητικά ωράρια. «Χρειάζεται επιμονή και στόχευση για να πετύχεις, καθώς τίποτα δε γίνεται χωρίς θυσίες» λέει και ελπίζει ότι αυτό το έμαθαν και τα παιδιά της από πρώτο χέρι.
Η ίδια δίνει μεγάλη σημασία στη στήριξη που έλαβε από την οικογένειά της και ιδιαίτερα από τον σύζυγό της, ο οποίος συναίνεσε στο όνειρό της να μετακομίσει η ίδια στις Βρυξέλλες με τα δύο τους παιδιά, ενώ στη συνέχεια συζητούσε μαζί του όλες τις επιλογές της πολύ προσεκτικά. Σήμερα υπάρχουν καταλληλότερες υποδομές απ’ ό,τι υπήρχαν στο παρελθόν για να βοηθήσουν μια γυναίκα να ανταποκριθεί στους πολλαπλούς ρόλους που έχει, αναφέρει, σημειώνοντας ότι η γυναίκα «πρέπει να χρησιμοποιεί στον μέγιστο βαθμό τη διαφορετικότητά της» και να μη μιμείται έναν άνδρα.
Φεμινισμός για την ίδια είναι «η ισότητα των ευκαιριών σε όλους τους τομείς της ζωής και ταυτόχρονα διατήρηση των στοιχείων που χαρακτηρίζουν κάθε φύλο». Παρά τα επιτεύγματα που έχουν γίνει, η κ. Μίχου τονίζει ότι ακόμα υπάρχει βία εναντίον των γυναικών, πολιτική υποεκπροσώπηση, στερεότυπα. «Δεν μπορεί να υπάρξει δημοκρατική κοινωνία χωρίς ισότητα», καταλήγει.
Γενική διευθύντρια Εκπαίδευσης, Νεολαίας, Αθλητισμού και Πολιτισμού
Είναι η πρώτη Κύπρια που κατέκτησε την υψηλότερη διοικητική θέση της Επιτροπής, όταν τον Μάρτιο του 2018 έγινε γενική διευθύντρια στη Διεύθυνση Εκπαίδευσης, Νεολαίας, Αθλητισμού και Πολιτισμού. Η Θέμις Χριστοφίδου είναι σήμερα «η κυρία Erasmus», υπεύθυνη μεταξύ άλλων για το πρόγραμμα που δίνει τη δυνατότητα σε Ευρωπαίους φοιτητές να σπουδάσουν για μερικούς μήνες σε άλλο πανεπιστήμιο της Ευρώπης.
Μετά τις σπουδές της στη σχολή Πολιτικών Μηχανικών στο Πολυτεχνείο, η κ. Χριστοφίδου έψαχνε για δουλειά στην Ελλάδα και η συνήθης ερώτηση που της έκαναν ήταν αν είναι παντρεμένη και αν ο μελλοντικός της αρραβωνιαστικός θα την άφηνε να εργαστεί σε εργοτάξιο. Τη δεκαετία του ’90, στις Βρυξέλλες, θυμάται όταν εμφανιζόταν για συνέντευξη να της λένε συνήθως με απογοήτευση: «Είστε γυναίκα; Είδαμε πτυχίο μηχανικού και περιμέναμε άνδρα».
Ξεκίνησε την καριέρα της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2001 και από το 2010 υπηρετεί στις υψηλότερες θέσεις σε γραφεία επιτρόπων, αποκτώντας γνώση που λίγοι διαθέτουν για τον τρόπο λειτουργίας του θεσμού, τον τρόπο λήψης αποφάσεων αλλά και πώς παίζεται το πολιτικό παιχνίδι των Βρυξελλών. Από αναπληρώτρια επικεφαλής του γραφείου της Κύπριας επιτρόπου για θέματα Εκπαίδευσης Ανδρούλας Βασιλείου το 2010, η Θέμις Χριστοφίδου γρήγορα βρέθηκε επικεφαλής του γραφείου της Ελληνίδας επιτρόπου για θέματα Αλιείας Μαρίας Δαμανάκη (2011–2014), ενώ στην τωρινή Επιτροπή μέχρι πέρυσι κατείχε τη θέση της επικεφαλής του γραφείου του Κύπριου επιτρόπου για θέματα Ανθρωπιστικής Βοήθειας Χρ. Στυλιανίδη.
Στην αφετηρία της απαιτητικής καριέρας της απέκτησε συγχρόνως και μια κόρη. «Είναι ένας δρόμος στρωμένος με ενοχές για όλες τις σχολικές εκδηλώσεις που δεν πρόλαβες, για όλα τα κέικ γενεθλίων που δεν έφτιαξες με τα χεράκια σου, για όλα τα Σαββατοκύριακα που είχες δουλειά και δεν μπορούσες να οργανώσεις εκδρομές», λέει η κ. Χριστοφίδου και τονίζει ότι όλες οι επιλογές στη ζωή έχουν ένα κόστος και κάθε επαγγελματική αλλαγή «περιέχει διλήμματα, ρίσκο αλλά και πολλές θυσίες». Νιώθει τυχερή όμως που σε στιγμές σημαντικών αποφάσεων η οικογένειά της ήταν έτοιμη να τη στηρίξει.
Η Ευρώπη συγκαταλέγεται στα μέρη του κόσμου που προσφέρουν στις γυναίκες τον μεγαλύτερο βαθμό ασφάλειας και ισότητας παγκοσμίως, αναγνωρίζει, αλλά ακόμη «χρειάζονται βαθιές κοινωνικές αλλαγές κόντρα σε στερεότυπα και απαρχαιωμένες τακτικές». Τονίζει ότι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση είναι η πρόσφατη Ευρωπαϊκή Οδηγία που ενισχύει την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς, καθώς προβλέπονται μεγαλύτερες και καλύτερες γονικές άδειες, άδεια πατρότητας, αλλά και το δικαίωμα να ζητεί κάποιος ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας.
Έχοντας ασχοληθεί με την ανθρωπιστική βοήθεια για τέσσερα χρόνια και γνωρίζοντας εις βάθος την κατάσταση σε χώρες του Τρίτου Κόσμου, όπου γυναίκες παλεύουν ακόμη για βασικές ελευθερίες, οι σκέψεις της πάνε σε αυτά τα μέρη. «Για εμάς οι βασικές ελευθερίες μπορεί να θεωρούνται δεδομένες ή αυτονόητες, αλλά, δυστυχώς, δεν είναι παντού στον κόσμο. Ούτε η ελευθερία σκέψης και έκφρασης, ούτε η ασφάλεια και η σωματική ακεραιότητα, ούτε το δικαίωμα στην Παιδεία».
Για την ίδια φεμινισμός είναι «ίσα δικαιώματα και ίσες ευκαιρίες», μας λέει. «Άνδρες και γυναίκες είμαστε διαφορετικοί. Ισότητα δεν είναι να γίνουμε ίδιοι. Ισότητα είναι οι διαφορές μας να μη γίνονται αιτία υποτίμησης». Η συμβουλή της σε μια νέα γυναίκα που ξεκινάει την επαγγελματική της σταδιοδρομία: «Μην αναρωτιέσαι “μπορώ να τα καταφέρω;”. Ναι, μπορείς! Συνέχισε να προσπαθείς ακόμα και εκεί όπου η ευκαιρία είναι δυσδιάκριτη. Οι φόβοι σου να γίνουν κινητήρια δύναμη και όχι εμπόδιο».
Από τις εφημερίδεςΕυρωπαϊκή ΈνωσηΠρόσωπαΤα δύο φύλα
Είναι η πρώτη Κύπρια που κατέκτησε την υψηλότερη διοικητική θέση της Επιτροπής, όταν τον Μάρτιο του 2018 έγινε γενική διευθύντρια στη Διεύθυνση Εκπαίδευσης, Νεολαίας, Αθλητισμού και Πολιτισμού. Η Θέμις Χριστοφίδου είναι σήμερα «η κυρία Erasmus», υπεύθυνη μεταξύ άλλων για το πρόγραμμα που δίνει τη δυνατότητα σε Ευρωπαίους φοιτητές να σπουδάσουν για μερικούς μήνες σε άλλο πανεπιστήμιο της Ευρώπης.
Μετά τις σπουδές της στη σχολή Πολιτικών Μηχανικών στο Πολυτεχνείο, η κ. Χριστοφίδου έψαχνε για δουλειά στην Ελλάδα και η συνήθης ερώτηση που της έκαναν ήταν αν είναι παντρεμένη και αν ο μελλοντικός της αρραβωνιαστικός θα την άφηνε να εργαστεί σε εργοτάξιο. Τη δεκαετία του ’90, στις Βρυξέλλες, θυμάται όταν εμφανιζόταν για συνέντευξη να της λένε συνήθως με απογοήτευση: «Είστε γυναίκα; Είδαμε πτυχίο μηχανικού και περιμέναμε άνδρα».
Θέμις Χριστοφίδου
Ξεκίνησε την καριέρα της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2001 και από το 2010 υπηρετεί στις υψηλότερες θέσεις σε γραφεία επιτρόπων, αποκτώντας γνώση που λίγοι διαθέτουν για τον τρόπο λειτουργίας του θεσμού, τον τρόπο λήψης αποφάσεων αλλά και πώς παίζεται το πολιτικό παιχνίδι των Βρυξελλών. Από αναπληρώτρια επικεφαλής του γραφείου της Κύπριας επιτρόπου για θέματα Εκπαίδευσης Ανδρούλας Βασιλείου το 2010, η Θέμις Χριστοφίδου γρήγορα βρέθηκε επικεφαλής του γραφείου της Ελληνίδας επιτρόπου για θέματα Αλιείας Μαρίας Δαμανάκη (2011–2014), ενώ στην τωρινή Επιτροπή μέχρι πέρυσι κατείχε τη θέση της επικεφαλής του γραφείου του Κύπριου επιτρόπου για θέματα Ανθρωπιστικής Βοήθειας Χρ. Στυλιανίδη.
Στην αφετηρία της απαιτητικής καριέρας της απέκτησε συγχρόνως και μια κόρη. «Είναι ένας δρόμος στρωμένος με ενοχές για όλες τις σχολικές εκδηλώσεις που δεν πρόλαβες, για όλα τα κέικ γενεθλίων που δεν έφτιαξες με τα χεράκια σου, για όλα τα Σαββατοκύριακα που είχες δουλειά και δεν μπορούσες να οργανώσεις εκδρομές», λέει η κ. Χριστοφίδου και τονίζει ότι όλες οι επιλογές στη ζωή έχουν ένα κόστος και κάθε επαγγελματική αλλαγή «περιέχει διλήμματα, ρίσκο αλλά και πολλές θυσίες». Νιώθει τυχερή όμως που σε στιγμές σημαντικών αποφάσεων η οικογένειά της ήταν έτοιμη να τη στηρίξει.
Η Ευρώπη συγκαταλέγεται στα μέρη του κόσμου που προσφέρουν στις γυναίκες τον μεγαλύτερο βαθμό ασφάλειας και ισότητας παγκοσμίως, αναγνωρίζει, αλλά ακόμη «χρειάζονται βαθιές κοινωνικές αλλαγές κόντρα σε στερεότυπα και απαρχαιωμένες τακτικές». Τονίζει ότι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση είναι η πρόσφατη Ευρωπαϊκή Οδηγία που ενισχύει την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τους γονείς, καθώς προβλέπονται μεγαλύτερες και καλύτερες γονικές άδειες, άδεια πατρότητας, αλλά και το δικαίωμα να ζητεί κάποιος ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας.
Έχοντας ασχοληθεί με την ανθρωπιστική βοήθεια για τέσσερα χρόνια και γνωρίζοντας εις βάθος την κατάσταση σε χώρες του Τρίτου Κόσμου, όπου γυναίκες παλεύουν ακόμη για βασικές ελευθερίες, οι σκέψεις της πάνε σε αυτά τα μέρη. «Για εμάς οι βασικές ελευθερίες μπορεί να θεωρούνται δεδομένες ή αυτονόητες, αλλά, δυστυχώς, δεν είναι παντού στον κόσμο. Ούτε η ελευθερία σκέψης και έκφρασης, ούτε η ασφάλεια και η σωματική ακεραιότητα, ούτε το δικαίωμα στην Παιδεία».
Για την ίδια φεμινισμός είναι «ίσα δικαιώματα και ίσες ευκαιρίες», μας λέει. «Άνδρες και γυναίκες είμαστε διαφορετικοί. Ισότητα δεν είναι να γίνουμε ίδιοι. Ισότητα είναι οι διαφορές μας να μη γίνονται αιτία υποτίμησης». Η συμβουλή της σε μια νέα γυναίκα που ξεκινάει την επαγγελματική της σταδιοδρομία: «Μην αναρωτιέσαι “μπορώ να τα καταφέρω;”. Ναι, μπορείς! Συνέχισε να προσπαθείς ακόμα και εκεί όπου η ευκαιρία είναι δυσδιάκριτη. Οι φόβοι σου να γίνουν κινητήρια δύναμη και όχι εμπόδιο».
Είναι από τις πρώτες Ελληνίδες που προσλήφθηκαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις αρχές της δεκαετίας του 1980, μόλις η χώρα είχε γίνει μέλος της Ε.Ε. Απόφοιτος της Νομικής Σχολής Αθηνών και με σπουδές στην εγκληματολογία στο Κέιμπριτζ, η Ειρήνη Σούκα πήρε το πτυχίο της στο Διεθνές Δίκαιο στις Βρυξέλλες με όνειρο να επιστρέψει στην Ελλάδα και να γίνει δικαστής. Όμως τότε όλοι της οι φίλοι άρχισαν να δίνουν εξετάσεις για μια θέση στην Επιτροπή. Έκανε το ίδιο και πέρασε.
«Ερωτεύθηκα την εργασία μου πολύ γρήγορα» λέει, καθώς βρέθηκε σε ένα περιβάλλον όπου υπήρχαν πολλές ευκαιρίες, αλλά και η δυνατότητα να ασχοληθείς με μια σειρά από διαφορετικά θέματα. «Βρέθηκα σε ένα περιβάλλον multi culti» την εποχή που ήταν σαφώς πολύ σπάνιο να δουλεύεις με ανθρώπους από τόσες διαφορετικές χώρες της Ευρώπης.
Ξεκίνησε στη μεταφραστική υπηρεσία της Επιτροπής, πέρασε στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού, για να καταλήξει στη Διεύθυνση Προσωπικού και Διοίκησης. Τη ρωτάμε αν ένιωθε όταν ξεκίνησε πως οι άνδρες συνάδελφοί της είχαν περισσότερες ευκαιρίες. «Τη δεκαετία του ’80 έβλεπες εντονότερα τη διάκριση υπέρ άλλων ιθαγενειών και όχι τόσο διακρίσεις που είχαν σχέση με το φύλο», μας λέει.
Το 2009 διορίζεται γενική διευθύντρια στη Διεύθυνση Προσωπικού και γίνεται η πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει αυτό το πόστο. Η ίδια πλέον, έχοντας φτάσει στο ανώτατο κλιμάκιο της Επιτροπής, καλείται να δώσει λύσεις από το τι θα περιλαμβάνουν οι διαγωνισμοί προσλήψεων, πόσοι θα προσληφθούν, ποιοι θα πάρουν προαγωγή, μέχρι τα προσωπικά προβλήματα των εργαζομένων. Στο τρομοκρατικό χτύπημα των Βρυξελλών το 2016 η κ. Σούκα ήταν μέσα στην αίθουσα Διαχείρισης Κρίσεων με τον επικεφαλής ασφαλείας της Επιτροπής να αποφασίζει πώς θα εκκενωθούν τα κτίρια.
Η ίδια επέλεξε να μην κάνει παιδιά παρά την κοινωνική πίεση που ένιωθε για πολλά χρόνια, η οποία την προβλημάτιζε και την ενοχλούσε. Εκείνη την εποχή οι φίλες και συνάδελφοί της κλήθηκαν να κάνουν μια επιλογή ανάμεσα στην οικογένεια ή στην καριέρα τους. Πολλές ξεκίνησαν την επαγγελματική τους σταδιοδρομία όταν είχαν μεγαλώσει τα παιδιά τους. «Ερχόταν τότε η καριέρα λίγο πιο αργά», λέει. Σήμερα είναι πολύ πιο εύκολο για γυναίκες με οικογένεια να πετύχουν στη δουλειά τους, καθώς υπάρχουν πιο πολλές υπηρεσίες για τη διευκόλυνσή τους.
Παράλληλα έχουν αλλάξει αντιλήψεις και στερεότυπα. «Στην Κομισιόν υπάρχει τεράστια αλλαγή στην αντιμετώπιση των γυναικών. Αν σε κάποια συνέντευξη ερωτηθεί μια γυναίκα πόσα παιδιά έχει και αν θέλει να κάνει και άλλα, αυτό θα θεωρηθεί παρενόχληση» αναφέρει και προσθέτει ότι αυτές οι πρακτικές έχουν εξαλειφθεί εδώ και 15 χρόνια.
Πολλές φορές η ίδια αναρωτιέται πώς μπορεί μια γυναίκα να είναι μαζί μητέρα, σύζυγος, επαγγελματίας, φίλη, κόρη —μια... σούπεργουμαν. «Δεν μπορεί να κάνει τα πάντα», μας λέει. Αυτό που έχει σημασία για μια γυναίκα είναι να αποφασίσει «πού βάζει τον πήχη στο πόσο καλά θέλει να κάνει τα πράγματα», προσθέτει. Για την ίδια φεμινισμός είναι «ισότητα στο κοινωνικό, επαγγελματικό και οικογενειακό περιβάλλον».