19 Σεπ 2019

Οι δεκαδικοί αριθμοί

Αριθμοί με... συνοδεία!


Οι φυσικοί αριθμοί δεν επαρκούν για να εκφράσουμε κάποιες μετρήσεις με ακρίβεια. Έτσι χρησιμοποιούμε ένα άλλο είδος αριθμών που ονομάζονται δεκαδικοί αριθμοί.

Για παράδειγμα, όλοι στην αίθουσα του σχολείου είμαστε ψηλότεροι από 1 μέτρο, αλλά δε μας λες και δίμετρους! Χρειαζόμαστε, λοιπόν, κάποιους αριθμούς που θα βρίσκονται ανάμεσα στο 1 και στο 2.

Οι δεκαδικοί αριθμοί περιλαμβάνουν ολόκληρες μονάδες και κομμάτια τους.

1 Αποτελούνται από δύο μέρη, το ακέραιο και το δεκαδικό.

2 Ανάμεσα στα δύο μέρη, για να τα ξεχωρίζουμε, σημειώνουμε ένα ειδικό κόμμα που λέγεται υποδιαστολή.


3 Στο πρώτο μέρος γράφουμε τους αριθμούς όπως τους γνωρίσαμε στις μικρότερες τάξεις, δηλαδή με τις μονάδες τους, τις δεκάδες τους κλπ.

4 Στο δεύτερο μέρος γράφουμε τους αριθμούς πάλι με μια συγκεκριμένη σειρά, δηλαδή πρώτα τα δέκατα, ύστερα τα εκατοστά και στο τέλος τα χιλιοστά.


Τόσο στο ακέραιο όσο και στο δεκαδικό μέρος κάθε τάξη είναι 10 φορές μεγαλύτερη από την αμέσως επόμενη προς τα δεξιά της. Έτσι:

1 δεκάδα =
1 εκατοντάδα =

ΑΛΛΑ

1 δέκατο =
1 εκατοστό =
 10 μονάδες
 10 δεκάδες

 ΚΑΙ:

 10 εκατοστά
 10 χιλιοστά

Οι δεκαδικοί διαβάζονται με δύο τρόπους:

452,26 μ.
  • 452 κόμμα 26 μέτρα
  • 452 μέτρα και 26 εκατοστά (του μέτρου)
0,26 μ.
  • 0 κόμμα 26 μέτρα
  • 26 εκατοστά (του μέτρου)

Δείτε στη συνέχεια


ΑφιερώματαΔεκαδικοί αριθμοίΚόμικς – Σκίτσα
ΕΙΚΟΝΕΣ: Μαθηματικά ΣΤ΄ Δημοτικού (1), podilato98.blogspot.com (2-3)

Περιγραφή

Στις περιγραφές χρησιμοποιούμε κατά κανόνα ενεστώτα, ενώ φροντίζουμε τα ουσιαστικά και τα ρήματά μας:
Τα ουσιαστικά γίνονται πιο συγκεκριμένα με τους κατάλληλους επιθετικούς προσδιορισμούς (επίθετα, επιθετικές μετοχές κ.ά.).
Τα ρήματα γίνονται πιο συγκεκριμένα με τους κατάλληλους τοπικούς προσδιορισμούς, δηλαδή επιρρήματα ή φράσεις που φανερώνουν τόπο.

Μερικοί τοπικοί προσδιορισμοί:
  • πάνω, κάτω
  • δεξιά, αριστερά
  • δίπλα, εκεί
  • πιο πέρα, στηv άκρη
  • κοντά στο σημείο εκείνο
  • στο πίσω μέρος
  • τριγύρω, απέναντι

1. Όταν περιγράφουμε έναν άνθρωπο



Αναφέρουμε:
  • Ποιο είναι το όνομα και η ηλικία του, πού μένει, με τι ασχολείται.
  • Πόσο συχνά τον βλέπουμε, ποια είναι η σχέση μας μαζί του.
  • Πώς μοιάζει (εξωτερική εμφάνιση), ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του.
  • Πώς είναι ο χαρακτήρας του, οι συνήθειές του.
  • Τι κάνουμε μαζί.
  • Περιστατικά σχετικά με αυτόν.
  • Συναισθήματα και σκέψεις για το πρόσωπο αυτό.

2. Όταν περιγράφουμε ένα αντικείμενο

Αναφέρουμε:
  • Πού βρίσκεται, πώς το λένε, πώς είναι (γενική εντύπωση, σχήμα, μέγεθος, χρώμα).
  • Περιγραφή με μια λογική σειρά (από έξω προς τα μέσα, από πάνω προς τα κάτω κλπ.).
  • Πώς είναι φτιαγμένο, από τι υλικά.
  • Πώς χρησιμοποιείται.
  • Πώς το αποκτήσαμε (αν είναι δικό μας).
  • Περιστατικά σχετικά με αυτό.
  • Συναισθήματα και σκέψεις για όλα τα παραπάνω.

3. Όταν περιγράφουμε ένα κτίριο


Αναφέρουμε:
  • Πού βρίσκεται, τι σχέση έχουμε με αυτό.
  • Πότε χτίστηκε, ποια είναι η ιστορία του, κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό που έχει.
  • Εξωτερική περιγραφή: σχήμα, μέγεθος, χρώμα, εμφάνιση από μακριά.
  • Εσωτερική περιγραφή: πώς είναι από μέσα, λειτουργία, χώροι, έπιπλα.
  • Χρήση από τους ανθρώπους που μένουν ή έμεναν σ’ αυτό. Γνωρίζουμε κάτι για τη ζωή τους;
  • Διαφορετική εμφάνιση σε ειδικές περιπτώσεις (γιορτή, χιόνι κλπ.).
  • Ποια συναισθήματα ή σκέψεις μάς προκαλεί.

4. Όταν περιγράφουμε έναν χώρο που γνωρίσαμε

Αναφέρουμε:
  • Πού ήταν αυτός ο χώρος, πώς ήταν από έξω και πώς από μέσα.
  • Ποιος ήταν ο λόγος που μας έκανε να τον αγαπήσουμε ή, απλώς, να τον γνωρίσουμε.
  • Τι κάνουν οι άνθρωποι εκεί, τι κάναμε εμείς, ποιους συναντούσαμε.
  • Τι σκεφτόμασταν και πώς νιώθαμε κάθε φορά που βρισκόμασταν εκεί.

5. Όταν περιγράφουμε έναν τόπο που έχουμε επισκεφτεί

Ζάκυνθος

Αναφέρουμε:
  • Πότε και πώς πρωτοπήγαμε εκεί, για ποιο λόγο.
  • Γενική εικόνα: τι βλέπει κανείς με μια πρώτη ματιά, τι του κάνει εντύπωση.
  • Περιγραφή του τόπου (ό,τι είδαμε με τη σειρά).
  • Τι κάναμε εκεί.
  • Περιστατικά σχετικά με τον τόπο.
  • Συναισθήματα και σκέψεις για όλα τα παραπάνω.

6. Όταν περιγράφουμε μια χώρα

Αναφέρουμε:
  • Ποιο είναι το όνομά της.
  • Πού βρίσκεται.
  • Στοιχεία για τη ζωή εκεί: πληθυσμός, γλώσσα, θρησκεύματα, κλίμα κ.ά.



ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Γλώσσα ΣΤ΄ Δημοτικού, egpaid.blogspot.com, blogs.sch.gr/anianiouris
ΕΙΚΟΝΕΣ: nineteen77.net, pestrap.wordpress.com, greecephotos.xf.cz, Γραμματική Ε΄-ΣΤ΄ Δημοτικού

18 Σεπ 2019

Παρατηρώντας τον πλανήτη Γη

Πατήστε στην εικόνα

Γεωγραφία

Η Γη ως ουράνιο σώμα

Η Γη είναι ο μοναδικός πλανήτης στον οποίο γνωρίζουμε ότι υπάρχει ζωή. Κατοικείται από τους ανθρώπους και εκατομμύρια άλλα είδη. Σχηματίστηκε πριν περίπου 4,5 δισεκατομμύρια έτη και έχει έναν φυσικό δορυφόρο, τη Σελήνη.

* Το όνομά της προέρχεται από την αρχαιοελληνική θεά Γαία.


Όταν αναφερόμαστε στον πλανήτη, σημειώνουμε κεφαλαίο γράμμα στην αρχή: «Η Γη είναι ένα ουράνιο σώμα», αλλά: «Η βροχή έπεσε στη γη».

Το σχήμα της Γης

Η Γη έχει σχήμα σχεδόν σφαιρικό, ελαφρά συμπιεσμένο στις κορυφές (τους πόλους) και διογκωμένο στη μέση. Το σχήμα αυτό λέγεται γεωειδές.

Η διάμετρος που περνάει από τη μέση είναι μεγαλύτερη από τη διάμετρο που περνάει από τη μία κορυφή μέχρι την άλλη.

Αν ο πλανήτης μας ήταν πορτοκάλι, θα παρατηρούσαμε ότι η οριζόντια τομή (αριστερά) είναι μεγαλύτερη από την κάθετη

Οι δύο κινήσεις της Γης

1 Η Γη, όπως και η υδρόγειος σφαίρα στην τάξη μας, κινείται γύρω από τον νοητό (φανταστικό) της άξονα από τα δυτικά προς τα ανατολικά. Η κίνηση αυτή της Γης γύρω από τον εαυτό της λέγεται περιστροφή.

Μία πλήρης περιστροφή χρειάζεται 24 ώρες.


2 Η Γη κινείται επίσης και γύρω από τον Ήλιο (με ταχύτητα σχεδόν 107.000 χλμ. την ώρα). Η κίνησή της αυτή λέγεται περιφορά.

Μία πλήρης περιφορά διαρκεί 365 ημέρες και 6 ώρες, δηλαδή 1 έτος και 6 ώρες.


Αυτές οι 6 ώρες σε τέσσερα χρόνια σχηματίζουν μία ακόμη ημέρα, ένα ακόμη 24ωρο. Για να μην έχουμε πρόβλημα, λοιπόν, και αλλάζουμε χρόνο το μεσημέρι ή το απόγευμα (!), λέμε ότι η Γη περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο σε 365 μέρες ακριβώς, ενώ κάθε 4 έτη προσθέτουμε μία επιπλέον ημέρα στον Φεβρουάριο, που έτσι κι αλλιώς είναι «Κουτσοφλέβαρος».

Τα έτη με τις 366 ημέρες λέγονται δίσεκτα. Για να τα βρίσκουμε αρκεί να θυμόμαστε το κριτήριο διαιρετότητας ενός αριθμού με το τέσσερα: πρέπει τα δύο τελευταία ψηφία του να διαιρούνται ακριβώς με αυτό.

* Παράδειγμα: 2016 → 16 : 4 = 4

Η απόσταση της Γης από τον Ήλιο δεν είναι σταθερή. Αυτό οφείλεται στην ελλειπτική τροχιά που διαγράφει, καθώς κινείται γύρω του: κάποτε είναι πιο κοντά και κάποτε πιο μακριά από αυτόν.




Η τροχιά της Γης δεν είναι κυκλική αλλά ελλειπτική

Οι κινήσεις της Γης στη ζωή μας

1 Η περιστροφή της Γης έχει ως συνέπεια στη χώρα μας την εναλλαγή της μέρας και της νύχτας.

2 Η περιφορά της Γης έχει ως συνέπεια στη χώρα μας την εναλλαγή των τεσσάρων εποχών.




Δείτε στη συνέχεια


ΑφιερώματαΓεωγραφίαΔιάστημα
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Γεωγραφία ΣΤ΄ Δημοτικού, el.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΕΣ: Γεωγραφία ΣΤ΄ Δημοτικού (1-2,5), edc.uoc.gr/~odysseas (3), snyder7hills.org (4), podilato98.blogspot.com (6)

Τι προκαλούν οι κινήσεις της Γης

Από τη Nasia28
Μαθήτρια της έκτης τάξης (2012/13)


Γεωγραφία

17 Σεπ 2019

Οι ζωντανοί οργανισμοί

Η πιο σημαντική αιτία για την ύπαρξη ζωής στη Γη είναι το νερό. Περίπου τα 3/4 της επιφάνειάς της καλύπτονται από νερό με τη μορφή παγετώνων, ωκεανών, λιμνών και ποταμών. Η ζωή, τουλάχιστον με τη μορφή που τη γνωρίζουμε, δε θα μπορούσε να δημιουργηθεί και να διατηρηθεί χωρίς την ύπαρξη νερού.

Γι’ αυτό, εξάλλου, κάθε προσπάθεια των επιστημόνων να ανακαλύψουν αν υπάρχει ζωή σε άλλους πλανήτες ξεκινά από το απλό ερώτημα αν ο πλανήτης αυτός έχει νερό!



Η ύπαρξη άφθονου οξυγόνου στην ατμόσφαιρα είναι ο δεύτερος παράγοντας που ευνοεί καθοριστικά την ύπαρξη ζωής στη Γη. Όλοι σχεδόν οι ζωντανοί οργανισμοί, τόσο αυτοί που ζουν στην ξηρά όσο και οι υδρόβιοι, χρειάζονται οξυγόνο για τις λειτουργίες τους.

Το πολύτιμο αυτό αέριο προέρχεται από τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης, η οποία αποτελεί αποκλειστικό προνόμιο των φυτών. Χάρη στη φωτοσύνθεση η ποσότητα του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα παραμένει σταθερή παρά τη συνεχή κατανάλωσή του από όλους τους ζωντανούς οργανισμούς. Δίκαια, λοιπόν, τα φυτά χαρακτηρίζονται «πνεύμονες ζωής»!



Αν ρίξουμε μια ματιά γύρω μας, παρατηρούμε ένα πλήθος ζωντανών οργανισμών αλλά και πολλά άψυχα αντικείμενα. Με τη βοήθεια της αρχαίας λέξης βίος (= ζωή) ονομάζουμε
τους ζωντανούς οργανισμούς έμβια (< εν + βίος) και
τα αντικείμενα που δεν έχουν ζωή άβια (< α- στερητικό + βίος).

Χαρακτηριστικές λειτουργίες των ζωντανών οργανισμών

Οι ζωντανοί οργανισμοί εμφανίζουν χαρακτηριστικές λειτουργίες: τρέφονται, κινούνται, αναπτύσσονται, αναπνέουν, αντιδρούν σε ερεθίσματα και αναπαράγονται.

1. Τρέφονται. Οι οργανισμοί χρειάζονται ενέργεια, για να επιζήσουν και να αναπτυχθούν. Την ενέργεια αυτή την εξασφαλίζουν με την τροφή. Τα φυτά συνθέτουν μόνα τους την τροφή τους, ενώ τα ζώα τρώνε φυτά ή άλλα ζώα.

2. Κινούνται. Τα περισσότερα ζώα μπορούν να μετακινηθούν από το ένα μέρος στο άλλο περπατώντας, πετώντας ή κολυμπώντας. Τα φυτά δεν μπορούν βέβαια να μετακινηθούν, όμως ακόμη κι αυτά κινούν τα φύλλα τους, στρέφοντάς τα προς το φως.

3. Αναπτύσσονται. Τα ζώα αναπτύσσονται μέχρι να αποκτήσουν την τελική τους μορφή. Τα φυτά αναπτύσσονται σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Πάντως, όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί, φυτά και ζώα, κάποτε ωριμάζουν, γερνούν και πεθαίνουν.

4. Αναπνέουν. Για να γίνει η καύση των τροφών και η απελευθέρωση της ενέργειας που υπάρχει σε αυτές, οι περισσότεροι οργανισμοί χρειάζονται οξυγόνο. Το οξυγόνο αυτό το εξασφαλίζουν με την αναπνοή.

5. Αντιδρούν σε ερεθίσματα. Οι ζωντανοί οργανισμοί ανταποκρίνονται σε ερεθίσματα από το περιβάλλον τους. Η χελώνα, για παράδειγμα, κρύβεται στο καβούκι της όταν αιστανθεί κίνδυνο, ενώ το σώμα μας ιδρώνει όταν αισθανθούμε ζέστη. Οι αντιδράσεις των οργανισμών μπορεί να διαφέρουν, ο στόχος όμως είναι κοινός: η επιβίωση!

6. Αναπαράγονται. Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί αναπαράγονται. Η δημιουργία απογόνων είναι προϋπόθεση για να συνεχιστεί η ζωή και μετά τον θάνατο των γονιών.


Το φαινόμενο της ζωής

Ορισμένες από αυτές τις λειτουργίες, ωστόσο, δε χαρακτηρίζουν αποκλειστικά το φαινόμενο της ζωής. Κάποιες εμφανίζονται και στα άβια. Ένα αεροπλάνο, π.χ., κινείται, ένα ψυγείο αντιδρά στην αύξηση της θερμοκρασίας κ.ο.κ.

Υπάρχουν όμως δύο λειτουργίες που συναντώνται αποκλειστικά στους ζωντανούς οργανισμούς:
Ο μεταβολισμός. Μόνο οι ζωντανοί οργανισμοί προσλαμβάνουν ενέργεια και θρεπτικές ουσίες και τις χρησιμοποιούν για την ανάπτυξή τους.
Η αναπαραγωγή. Καμιά μηχανή, κανένα άβιο αντικείμενο δεν μπορεί να αναπαραχθεί.

Μια ειδική υποκατηγορία

Μια ιδιαίτερη υποκατηγορία των άβιων αντικειμένων αποτελούν αυτά που προέρχονται από νεκρά τμήματα οργανισμών. Η ξύλινη καρέκλα, για παράδειγμα, είναι άβιο. Έχει κατασκευαστεί όμως από ένα δέντρο που κάποτε στεκόταν σε ένα δάσος ολοζώντανο.

Με τον ίδιο τρόπο το μάλλινο πουλόβερ μας έχει κατασκευαστεί από το μαλλί ενός ζώου, τα δερμάτινα παπούτσια μας από το δέρμα ενός ζώου, το χαρτί των βιβλίων και ο φελλός στο μπουκάλι του κρασιού από ένα δέντρο κλπ.


Ζωή
ΠΗΓΗ: Φυσικά ΣΤ΄ Δημοτικού
ΕΙΚΟΝΕΣ: riverdancers.com (1), klimahaus-bremerhaven.de (2), podilato98.blogspot.com (3-4: Φυσικά ΣΤ΄ Δημοτικού)

Η Ευρώπη στα νεότερα χρόνια

Τα μεσαιωνικά χρόνια διαρκούν περίπου μια χιλιετία, από τις αρχές του 5ου αιώνα έως τα μέσα του 15ου αιώνα. Στην περιοχή μας συμπίπτουν σχεδόν με τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, ενώ για τη Δυτική Ευρώπη είναι η περίοδος από τη διάλυση της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας μέχρι την Αναγέννηση.

Από τα μέσα του 15ου αιώνα έως τις αρχές του 19ου μιλάμε για τα νεότερα χρόνια. Για τους Έλληνες είναι μια δύσκολη περίοδος, εφόσον η περιοχή μας κατέχεται κυρίως από τους Οθωμανούς Τούρκους.

Πολιτικός χάρτης της Ευρώπης (1500 περίπου)

Για τη Δυτική Ευρώπη, αντίθετα, είναι μια εποχή ιδιαιτέρως σημαντική. Διάφορα ιδεολογικά, πολιτικά, πνευματικά και καλλιτεχνικά γεγονότα, μεγάλοι και σκληροί πόλεμοι, εξερευνήσεις μακριά από την ευρωπαϊκή ήπειρο αλλά και επαναστάσεις αλλάζουν ριζικά την κατάσταση.

Η κοινωνία, η οικονομία και ο τρόπος διακυβέρνησης αρχίζουν να μεταβάλλονται. Οι Ευρωπαίοι αποκτούν νέες συνήθειες, νέες ιδέες, νέους τρόπους συμπεριφοράς. Σιγά σιγά διαμορφώνονται τα βασικά χαρακτηριστικά του σύγχρονου πολιτισμού.

1 Η αρχή γίνεται με την Αναγέννηση, μια πνευματική και καλλιτεχνική κίνηση που θεμελιώνει την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα στη βάση του ευρωπαϊκού πολιτισμού και διαδίδεται σε ολόκληρη την ήπειρο.

2 Ακολουθεί η αμφισβήτηση της παπικής κυριαρχίας στον πνευματικό κόσμο, η οποία διασπά την Καθολική Εκκλησία. Είναι η λεγόμενη Θρησκευτική Μεταρρύθμιση, που χωρίζει τους λαούς της Δυτικής και της Κεντρικής Ευρώπης σε Καθολικούς και Προτεστάντες (Διαμαρτυρόμενους).

3 Παράλληλα οι Ευρωπαίοι, με τις σπουδαίες Γεωγραφικές Ανακαλύψεις του 15ου και του 16ου αιώνα, επεκτείνονται σε άγνωστες έως τότε περιοχές άλλων ηπείρων.

4 Κατά τον 18ο αιώνα φουντώνει ο Διαφωτισμός, ένα πνευματικό κίνημα που δίνει έμφαση στη λογική του ανθρώπου και οδηγεί, μεταξύ άλλων, στην ανάπτυξη των φυσικών επιστημών αλλά και σε δύο επαναστάσεις που θα μείνουν στην Ιστορία: την Αμερικανική και τη Γαλλική.

* Τα βασικά τους αιτήματα (ανεξαρτησία - ελευθερία - ισότητα) θα επηρεάσουν την περιοχή μας και την Ελληνική Επανάσταση που θα ακολουθήσει.

Κυλήστε οριζόντια την εικόνα:


Αυτές οι αλλαγές συγκλονίζουν την Ευρώπη και δημιουργούν έναν καινούργιο κόσμο, στον οποίο δεν έχουν θέση η απολυταρχία, η δουλεία και η δεισιδαιμονία.

Οι άνθρωποι εμπιστεύονται τη λογική τους, πιστεύουν στην αξία της γνώσης και θεωρούν ότι αξίζουν την ισότητα και την ελευθερία, ότι μπορούν να ζήσουν με αυτές...

Δείτε στη συνέχεια


ΑφιερώματαΙστορία
ΠΗΓΕΣ: Ιστορία ΣΤ΄ Δημοτικού, Ιστορία ΣΤ΄ Δημοτικού (2006)
ΕΙΚΟΝΕΣ: Ιστορία ΣΤ΄ Δημοτικού (2006), podilato98.blogspot.com (από Ιστορία ΣΤ΄ Δημοτικού)

Διαβάστηκαν περισσότερο την τελευταία εβδομάδα: