Από τον Python
Μαθητής της έκτης τάξης
Η μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσα του νησιού είναι η Χώρα ή Νάξος, με 7.070 κατοίκους (απογραφή 2011). Τα κυριότερα χωριά είναι το Φιλώτι, η Απείρανθος, η Βίβλος (Τρίποδες), ο Άγιος Αρσένιος, η Κόρωνος, το Γλυνάδο.
Το ανάγλυφο του νησιού διαμορφώνεται από το όρος Ζας ή Δρίο, μια χαμηλή οροσειρά που το διασχίζει από βορρά προς νότο, με ψηλότερη κορυφή τον Νάξιο Δία ή Ζα (1.002 μ.). Η ονομασία αυτή οφείλεται στη μυθολογική παράδοση που υποστηρίζει ότι ο Δίας γεννήθηκε και ανατράφηκε στη Νάξο.
Το νησί είναι πλούσιο σε πηγές και ρέματα, στα οποία και οφείλεται η πλούσια βλάστησή του, η πλουσιότερη απ’ όλα τα νησιά των Κυκλάδων —εξού και η άποψη του Ηροδότου ότι «ευδαιμονίη των νήσων προσέφερε». Οι ακτές της είναι ελάχιστα διαμελισμένες, αλλά με πλούσιες αμμουδιές, που προσφέρονται για κολύμπι και ξεκούραση.
Σημαντικός είναι επίσης ο ορυκτός πλούτος της, με δύο ευρέως γνωστά προϊόντα: το μάρμαρο και τη σμύριδα Νάξου ή ναξία γη. Γεωλογικά, η Νάξος αποτελεί ένα πλούσιο γεωλογικό πάρκο από κρυσταλλοσχιστώδη πετρώματα μη αξιοποιήσιμο ακόμη. Τα πετρώματα αυτά είναι κυρίως κρυσταλλοπαγείς σχιστόλιθοι, γνεύσιοι και μάρμαρα σε εναλλασσόμενα στρώματα με όγκους γρανίτη, κοντά σχετικά στην πόλη της Νάξου και στο βορειοδυτικό τμήμα του νησιού.
Η Νάξος όπως αναφέρει ο Ηρόδοτος, ξεπερνούσε σε πλούτο όλα τα νησιά (ευδαιμονίη των νήσων προέφερε) και πολλά προϊόντα της ήταν γνωστά στην αρχαιότητα, όπως το μάρμαρο της Νάξου, η σμύριδα (ναξία λίθος), το κρασί (υπήρχε μάλιστα και ποικιλία σταφυλιού «ναξία καλουμένη»), τα αμύγδαλα, τα αιγοπρόβατα και ο κύπερος, ένα αρωματικό φυτό με θεραπευτικές ιδιότητες.
Στη Νάξο παίζει σημαντικό ρόλο η γονιμότητα της γης που προσφέρει εξαιρετικά τοπικά προϊόντα όπως πατάτες Νάξου ΠΟΠ, κρεμμύδια, κρασί, ελιές, λάδι, ρακί και το τοπικό ποτό κίτρο.
Επίσης η Νάξος φημίζεται για την κτηνοτροφία και την τυροκομία με τη γνωστή γραβιέρα.
Ταξίδια