Μερικά νησιά ανήκουν σε δύο ή και τρεις χώρες. Σε μία μάλιστα περίπτωση θεωρούμε ότι τα τμήματα του νησιού βρίσκονται σε διαφορετική ήπειρο!
Τα μεγαλύτερα είναι εφτά. Δύο βρίσκονται στην Αμερική, δύο στην Ευρώπη και τρία στην Ασία.
Αμερική
1. Ισπανιόλα(Καραϊβική). Χωρίζεται σε δύο ανεξάρτητα κράτη. Το δυτικό τμήμα συγκροτεί την Αϊτή και το ανατολικό τη Δομινικανή Δημοκρατία.
2. Γη του Πυρός(Νότια Αμερική). Το δυτικό τμήμα ανήκει στη Χιλή, το ανατολικό υπάγεται στην Αργεντινή.
Ευρώπη
3. Ιρλανδία(Δυτική Ευρώπη). Το βορειοανατολικό τμήμα ανήκει στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το υπόλοιπο αποτελεί το ομώνυμο ανεξάρτητο κράτος.
4. Κύπρος (Νότια Ευρώπη). Το βόρειο τμήμα καταλαμβάνεται παράνομα από την Τουρκία, το νότιο είναι το ομώνυμο ανεξάρτητο κράτος.
Ασία
5. Βόρνεο(ΝΑ Ασία). Το νότιο και μεγαλύτερο τμήμα ανήκει στην Ινδονησία. Η πλειοψηφία του βόρειου υπάγεται στη Μαλαισία, ενώ ένα μικρό κομμάτι είναι ανεξάρτητο κράτος με το όνομα Μπρουνέι.
6. Νέα Γουινέα (ΝΑ Ασία / Ωκεανία). Το δυτικό τμήμα ανήκει στην Ινδονησία της Ασίας, το ανατολικό υπάγεται στην Παπούα Νέα Γουινέα της Ωκεανίας.
7. Τιμόρ (ΝΑ Ασία). Το δυτικό τμήμα ανήκει στην Ινδονησία, το ανατολικό είναι ανεξάρτητο κράτος με το όνομα Ανατολικό Τιμόρ.
Ο Δημήτρης είναι μαθητής της πέμπτης τάξης, ζει στις Αρχάνες της Κρήτης και έφτιαξε ένα εντυπωσιακό βίντεο για την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Από μας ένα πολύ πολύ μεγάλο μπράβο!
Η εξερεύνηση των ηπείρων πραγματοποιήθηκε σταδιακά από διάφορους λαούς. Οι πρώτοι μεγάλοι θαλασσοπόροι φαίνεται πως ήταν οι λαοί της Πολυνησίας στον κεντρικό και νότιο Ειρηνικό.
Στην περιοχή μας τα αρχαία χρόνια πρωταγωνίστησαν οι Αιγύπτιοι, οι Μινωίτες, οι Μυκηναίοι, οι Φοίνικες και οι αρχαίοι Έλληνες. Οι τελευταίοι ίδρυσαν αποικίες από τον Εύξεινο Πόντο μέχρι τα δυτικά παράλια της Μεσογείου.
Ακολούθησαν οι θαλασσοπόροι από την Καρχηδόνα, τη Μασσαλία και τις μεγάλες αυτοκρατορίες της εποχής (Μακεδόνες, Ρωμαίοι), ενώ τα μεσαιωνικά χρόνια η σκυτάλη πέρασε στους Βίκινγκς της Σκανδιναβίας, τον Μάρκο Πόλο της Βενετίας και την Κίνα.
Τον 15ο και τον 16ο αιώνα συντελέστηκαν οι μεγάλες Γεωγραφικές Ανακαλύψεις των Ευρωπαίων με πρωταγωνιστές τους Πορτογάλους και τους Ισπανούς (περίπλους της Αφρικής, ανακάλυψη της Αμερικής).
Οι εξερευνήσεις συνεχίστηκαν μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, κυρίως από Άγγλους, Ολλανδούς και Νορβηγούς (ανακάλυψη της Ωκεανίας, εξερεύνηση Βόρειου και Νότιου Πόλου).
Η έκταση των ηπείρων
Όλες μαζί οι ήπειροι καλύπτουν μόλις τα 3/10 του πλανήτη μας. Μεγαλύτερη είναι η Ασία και μικρότερη η Ωκεανία.
Η Ασία είναι η μεγαλύτερη σε έκταση ήπειρος και η πρώτη σε πληθυσμό. Καταλαμβάνει το 30% της στεριάς και κατοικείται από το 60% των ανθρώπων.
Στο έδαφός της βρίσκονται τα ψηλότερα βουνά του κόσμου, με κορυφαίο το Έβερεστ (8.848 μ.).
2. Αμερική
Η Αμερική καταλαμβάνει περισσότερο από το 1/4 της στεριάς και βρίσκεται εξ ολοκλήρου στο δυτικό ημισφαίριο.
Είναι γνωστή και ως «Νέος Κόσμος», επειδή οι Ευρωπαίοι την ανακάλυψαν σχετικά αργά, μόλις τον 15ο αιώνα.
3. Αφρική
Η Αφρική είναι η τρίτη σε έκταση ήπειρος και η δεύτερη σε πληθυσμό. Στο έδαφός της βρίσκεται η Σαχάρα, η μεγαλύτερη θερμή έρημος της Γης.
Στις ακτές της δεν παρατηρούνται μεγάλες ανωμαλίες, δηλαδή δεν υπάρχουν πολλοί κόλποι και χερσόνησοι. Ελάχιστα είναι επίσης και τα νησιά της.
4. Ανταρκτική
Η νοτιότερη ήπειρος της Γης, η Ανταρκτική, αποτελεί μια τεράστια παγωμένη έκταση. Δεν έχει μόνιμους κατοίκους και δεν ανήκει σε κάποιο κράτος.
5. Ευρώπη
Η Ευρώπη αποτελεί τη δυτικότερη χερσόνησο της Ασίας. Τα σύνορά της με την τελευταία είναι κάπως αυθαίρετα και οφείλονται κυρίως σε ιστορικούς, πολιτιστικούς και πολιτικούς λόγους.
Λέγεται και «Γηραιά ήπειρος», επειδή στο έδαφός της αναπτύχθηκε ο ελληνορωμαϊκός κόσμος της αρχαιότητας, η κοιτίδα του δυτικού πολιτισμού.
6. Ωκεανία
Η Ωκεανία είναι η μικρότερη ήπειρος. Αποτελείται από νησιωτικές χώρες και περιοχές του Ειρηνικού Ωκεανού και την Αυστραλία.
Πολλές φορές αποκαλείται (λανθασμένα) Αυστραλία, επειδή αυτό το τεράστιο νησί, το μεγαλύτερο του πλανήτη, αποτελεί την κύρια μάζα του εδάφους της.
Οι ωκεανοί είναι πέντε και έχουν τα δικά τους χαρακτηριστικά. Στην πραγματικότητα, βέβαια, όλο το αλμυρό νερό του πλανήτη αποτελεί μια ενιαία μάζα, έναν «παγκόσμιο ωκεανό».
Ο Ειρηνικός Ωκεανός καταλαμβάνει το 1/3 της γήινης επιφάνειας και βρίσκεται ανάμεσα στην Ασία, την Αυστραλία και την Αμερική. Είναι λίγο μεγαλύτερος από τον Ατλαντικό και τον Ινδικό μαζί, ενώ χωράει άνετα και όλες τις ηπείρους.
Περιλαμβάνει την Τάφρο των Μαριανών, το βαθύτερο σημείο όλων των ωκεανών (10.971 μ. κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας).
2. Ατλαντικός Ωκεανός
Ο Ατλαντικός Ωκεανός βρίσκεται ανάμεσα στην Αμερική, την Ευρώπη και την Αφρική. Το όνομά του προέρχεται από τον Άτλαντα της ελληνικής μυθολογίας, ο οποίος κρατούσε στους ώμους του τον ουρανό.
3. Ινδικός Ωκεανός
Ο Ινδικός Ωκεανός βρίσκεται ανάμεσα στην Αφρική, τη νότια Ασία και την Αυστραλία. Είναι ο πιο θερμός ωκεανός του πλανήτη.
4. Νότιος Ωκεανός
Ο Νότιος Ωκεανός βρίσκεται γύρω από την Ανταρκτική. Συνορεύει με τον Ειρηνικό, τον Ατλαντικό και τον Ινδικό Ωκεανό, αλλά τα νερά του είναι πιο κρύα και έχουν ισχυρά ρεύματα.
5. Αρκτικός Ωκεανός
Ο Αρκτικός Ωκεανός περιβάλλεται από την Αμερική, την Ευρώπη και την Ασία. Είναι ο πιο μικρός και ο πιο ρηχός ωκεανός, ενώ μεγάλο μέρος του, ιδίως τον χειμώνα, είναι παγωμένο.
Εξάσκηση
Πατήστε στην εικόνα και ακολουθήστε τις οδηγίες:
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Γεωγραφία ΣΤ΄ Δημοτικού, Γεωλογία-Γεωγραφία Α΄ Γυμνασίου, el.wikipedia.org, en.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΕΣ: podilato98.blogspot.com (από commons.wikimedia.org)
ΕΞΑΣΚΗΣΗ: Γεωλογία-Γεωγραφία Α΄ Γυμνασίου
Η στάση του σώματός μας όταν εργαζόμαστε με τον υπολογιστή είναι πολύ σημαντική. Μια κακή στάση, για παράδειγμα, μπορεί να μας δημιουργήσει προβλήματα στη μέση, στα χέρια ή στα μάτια.
Πολύ σημαντικό είναι επίσης να κάνουμε συχνά διαλείμματα για ξεκούραση.
Οι κανόνες είναι πολύ απλοί. Κυλήστε οριζόντια την εικόνα και προσπαθήστε να τους εφαρμόζετε:
Ορίστε και μια πρώτη εξάσκηση: Πατήστε στην εικόνα, εμφανίστε τα σημεία ελέγχου και βάλτε τον μαθητή στη σωστή θέση!
