30 Νοε 2014

Παζλ με τον παγκόσμιο χάρτη

Πατήστε στις εικόνες και… τακτοποιήστε τον πλανήτη!




ΠαζλΧάρτες
ΠΗΓΗ: jigsawplanet.com

30 Νοε 2014

Οι ζώνες βλάστησης της Γης

Πατήστε στην εικόνα και αναγνωρίστε τις ζώνες βλάστησης του πλανήτη μας με το παιχνίδι που έχει φτιάξει ο φυσικός Ηλίας Σιτσανλής.


Καιρός και κλίμαΠαιχνίδια
ΠΗΓΗ: Seilias

23 Νοε 2014

Νησιά με… σύνορα!

Μερικά νησιά ανήκουν σε δύο, ακόμη και σε τρεις χώρες. Σε μία μάλιστα περίπτωση θεωρούμε ότι τα τμήματα του νησιού βρίσκονται σε διαφορετική ήπειρο!

Τα μεγαλύτερα είναι εφτά. Δύο βρίσκονται στην Αμερική, δύο στην Ευρώπη και τρία στην Ασία.


Αμερική

1. Ισπανιόλα (Κεντρική Αμερική). Χωρίζεται σε δύο ανεξάρτητα κράτη. Το δυτικό τμήμα συγκροτεί την Αϊτή και το ανατολικό τη Δομινικανή Δημοκρατία.


2. Γη του Πυρός (Νότια Αμερική). Το δυτικό τμήμα ανήκει στη Χιλή, το ανατολικό υπάγεται στην Αργεντινή.


Ευρώπη

3. Ιρλανδία (ΒΔ Ευρώπη). Το βορειοανατολικό τμήμα ανήκει στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το υπόλοιπο αποτελεί το ομώνυμο ανεξάρτητο κράτος.


4. Κύπρος (ΝΑ Ευρώπη). Το βόρειο τμήμα καταλαμβάνεται παράνομα από την Τουρκία, το νότιο είναι το ομώνυμο ανεξάρτητο κράτος.


Ασία

5. Βόρνεο (ΝΑ Ασία). Το νότιο και μεγαλύτερο τμήμα ανήκει στην Ινδονησία. Η πλειοψηφία του βόρειου υπάγεται στη Μαλαισία, ενώ ένα μικρό κομμάτι είναι ανεξάρτητο κράτος με το όνομα Μπρουνέι.


6. Νέα Γουινέα (ΝΑ Ασία / Ωκεανία). Το δυτικό τμήμα ανήκει στην Ινδονησία της Ασίας, το ανατολικό υπάγεται στην Παπούα Νέα Γουινέα της Ωκεανίας.


7. Τιμόρ (ΝΑ Ασία). Το δυτικό τμήμα ανήκει στην Ινδονησία, το ανατολικό είναι ανεξάρτητο κράτος με το όνομα Ανατολικό Τιμόρ.


Γεωγραφία
ΧΑΡΤΕΣ: podilato98.blogspot.com (1: users.sch.gr/sitsil/, 2: worldatlas.com, 3: thebrightredbackpack.wordpress.com, 4: d-maps.com, 5-6 και 8: en.wikipedia.org, 7: sttaspots.blogspot.com)

20 Νοε 2014

Έχω δικαίωμα

Μια αφίσα του Χρήστου Παπαδημητρίου


Δικαιώματα παιδιών
ΕΙΚΟΝΑ: 0-18.gr

17 Νοε 2014

Το Πολυτεχνείο του Δημήτρη

Ο Δημήτρης είναι μαθητής της πέμπτης τάξης, ζει στις Αρχάνες της Κρήτης και έφτιαξε ένα εντυπωσιακό βίντεο για την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Από μας ένα πολύ πολύ μεγάλο μπράβο!



Δικτατορία 1967-1974

17 Νοε 2014

Οι ήπειροι της Γης

Η εξερεύνηση των ηπείρων πραγματοποιήθηκε σταδιακά από διάφορους λαούς. Οι πρώτοι μεγάλοι θαλασσοπόροι φαίνεται πως ήταν οι λαοί της Πολυνησίας στον κεντρικό και νότιο Ειρηνικό.


Στην περιοχή μας τα αρχαία χρόνια πρωταγωνίστησαν οι Αιγύπτιοι, οι Μινωίτες, οι Μυκηναίοι, οι Φοίνικες και οι αρχαίοι Έλληνες. Οι τελευταίοι ίδρυσαν αποικίες από τον Εύξεινο Πόντο μέχρι τα δυτικά παράλια της Μεσογείου.

Ακολούθησαν οι θαλασσοπόροι από την Καρχηδόνα, τη Μασσαλία και τις μεγάλες αυτοκρατορίες της εποχής (Μακεδόνες, Ρωμαίοι), ενώ τα μεσαιωνικά χρόνια η σκυτάλη πέρασε στους Βίκινγκς της Σκανδιναβίας, τον Μάρκο Πόλο της Βενετίας και την Κίνα.

Τον 15ο και τον 16ο αιώνα συντελέστηκαν οι μεγάλες Γεωγραφικές Ανακαλύψεις των Ευρωπαίων με πρωταγωνιστές τους Πορτογάλους και τους Ισπανούς (περίπλους της Αφρικής, ανακάλυψη της Αμερικής).

Οι εξερευνήσεις συνεχίστηκαν μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, κυρίως από Άγγλους, Ολλανδούς και Νορβηγούς (ανακάλυψη της Ωκεανίας, εξερεύνηση Βόρειου και Νότιου Πόλου).


Η έκταση των ηπείρων

Όλες μαζί οι ήπειροι καλύπτουν μόλις τα 3/10 του πλανήτη μας. Μεγαλύτερη είναι η Ασία και μικρότερη η Ωκεανία.

Ήπειρος
Ασία
Αμερική
Αφρική
Ανταρκτική
Ευρώπη
Ωκεανία
Σύνολο στεριάς
Έκταση*
44.300.000
42.060.000
30.270.000
13.160.000
10.498.000
8.652.000
148.940.000
Ποσοστό Γης
8,7%
8,2%
5,9%
2,6%
2,1%
1,7%
29,2%
* σε τετραγωνικά χιλιόμετρα

Η έκταση των ηπείρων

Η έκταση των ηπείρων




Λίγα λόγια για κάθε ήπειρο

1. Ασία

Η Ασία είναι η μεγαλύτερη σε έκταση ήπειρος και η πρώτη σε πληθυσμό. Καταλαμβάνει το 30% της στεριάς και κατοικείται από το 60% των ανθρώπων.

Στο έδαφός της βρίσκονται τα ψηλότερα βουνά του κόσμου, με κορυφαίο το Έβερεστ (8.848 μ.).


2. Αμερική

Η Αμερική καταλαμβάνει περισσότερο από το 1/4 της στεριάς και βρίσκεται εξ ολοκλήρου στο δυτικό ημισφαίριο.

Είναι γνωστή και ως «Νέος Κόσμος», επειδή οι Ευρωπαίοι την ανακάλυψαν σχετικά αργά, μόλις τον 15ο αιώνα.


3. Αφρική

Η Αφρική είναι η τρίτη σε έκταση ήπειρος και η δεύτερη σε πληθυσμό. Στο έδαφός της βρίσκεται η Σαχάρα, η μεγαλύτερη θερμή έρημος της Γης.

Στις ακτές της δεν παρατηρούνται μεγάλες ανωμαλίες, δηλαδή δεν υπάρχουν πολλοί κόλποι και χερσόνησοι. Ελάχιστα είναι επίσης και τα νησιά της.


4. Ανταρκτική

Η νοτιότερη ήπειρος της Γης, η Ανταρκτική, αποτελεί μια τεράστια παγωμένη έκταση. Δεν έχει μόνιμους κατοίκους και δεν ανήκει σε κάποιο κράτος.


5. Ευρώπη

Η Ευρώπη αποτελεί τη δυτικότερη χερσόνησο της Ασίας. Τα σύνορά της με την τελευταία είναι κάπως αυθαίρετα και οφείλονται κυρίως σε ιστορικούς, πολιτιστικούς και πολιτικούς λόγους.

Λέγεται και «Γηραιά ήπειρος», επειδή στο έδαφός της αναπτύχθηκε ο ελληνορωμαϊκός κόσμος της αρχαιότητας, η κοιτίδα του δυτικού πολιτισμού.


6. Ωκεανία

Η Ωκεανία είναι η μικρότερη ήπειρος. Αποτελείται από νησιωτικές χώρες και περιοχές του Ειρηνικού Ωκεανού και την Αυστραλία.

Πολλές φορές αποκαλείται (λανθασμένα) Αυστραλία, επειδή αυτό το τεράστιο νησί, το μεγαλύτερο του πλανήτη, αποτελεί την κύρια μάζα του εδάφους της.




ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Γεωγραφία ΣΤ΄ Δημοτικού, el.wikipedia.org, en.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΕΣ: podilato98.blogspot.com (1), api.ning.com (2), commons.wikimedia.org (3-8)

17 Νοε 2014

Οι ωκεανοί της Γης

Οι ωκεανοί είναι πέντε και έχουν τα δικά τους χαρακτηριστικά. Στην πραγματικότητα, βέβαια, όλο το αλμυρό νερό του πλανήτη αποτελεί μια ενιαία μάζα, έναν «παγκόσμιο ωκεανό».


Πάντως, σε αντίθεση με τη στεριά, ένα αρκετά μεγάλο μέρος τους παραμένει ανεξερεύνητο.

Η έκταση των ωκεανών

Όλοι μαζί οι ωκεανοί καλύπτουν τα 7/10 του πλανήτη μας. Μεγαλύτερος είναι ο Ειρηνικός και μικρότερος ο Αρκτικός.

Ωκεανός
Ειρηνικός
Ατλαντικός
Ινδικός
Νότιος
Αρκτικός
Σύνολο ωκεανών
Έκταση*
166.240.000
86.550.000
73.427.000
21.692.000
13.223.000
361.132.000
Ποσοστό Γης
32,6%
17,0%
14,4%
4,3%
2,6%
70,8%
* σε τετραγωνικά χιλιόμετρα

Η έκταση των ωκεανών

Η έκταση των ωκεανών




Λίγα λόγια για κάθε ωκεανό

1. Ειρηνικός Ωκεανός

Ο Ειρηνικός Ωκεανός καταλαμβάνει το 1/3 της γήινης επιφάνειας και βρίσκεται ανάμεσα στην Ασία, την Αυστραλία και την Αμερική. Είναι λίγο μεγαλύτερος από τον Ατλαντικό και τον Ινδικό μαζί, ενώ χωράει άνετα και όλες τις ηπείρους.


Περιλαμβάνει την Τάφρο των Μαριανών, το βαθύτερο σημείο όλων των ωκεανών (10.971 μ. κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας).

2. Ατλαντικός Ωκεανός

Ο Ατλαντικός Ωκεανός βρίσκεται ανάμεσα στην Αμερική, την Ευρώπη και την Αφρική. Το όνομά του προέρχεται από τον Άτλαντα της ελληνικής μυθολογίας, ο οποίος κρατούσε στους ώμους του τον ουρανό.


3. Ινδικός Ωκεανός

Ο Ινδικός Ωκεανός βρίσκεται ανάμεσα στην Αφρική, τη νότια Ασία και την Αυστραλία. Είναι ο πιο θερμός ωκεανός του πλανήτη.


4. Νότιος Ωκεανός

Ο Νότιος Ωκεανός βρίσκεται γύρω από την Ανταρκτική. Συνορεύει με τον Ειρηνικό, τον Ατλαντικό και τον Ινδικό Ωκεανό, αλλά τα νερά του είναι πιο κρύα και έχουν ισχυρά ρεύματα.


5. Αρκτικός Ωκεανός

Ο Αρκτικός Ωκεανός περιβάλλεται από την Αμερική, την Ευρώπη και την Ασία. Είναι ο πιο μικρός και ο πιο ρηχός ωκεανός, ενώ μεγάλο μέρος του, ιδίως τον χειμώνα, είναι παγωμένο.


Εξάσκηση

Πατήστε στην εικόνα και ακολουθήστε τις οδηγίες:



ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Γεωγραφία ΣΤ΄ Δημοτικού, Γεωλογία-Γεωγραφία Α΄ Γυμνασίου, el.wikipedia.org, en.wikipedia.org
ΕΙΚΟΝΕΣ: podilato98.blogspot.com (από commons.wikimedia.org)
ΕΞΑΣΚΗΣΗ: Γεωλογία-Γεωγραφία Α΄ Γυμνασίου

6 Νοε 2014

Η σωστή στάση εργασίας στον υπολογιστή

Η στάση του σώματός μας όταν εργαζόμαστε με τον υπολογιστή είναι πολύ σημαντική. Μια κακή στάση, για παράδειγμα, μπορεί να μας δημιουργήσει προβλήματα στη μέση, στα χέρια ή στα μάτια.

Πολύ σημαντικό είναι επίσης να κάνουμε συχνά διαλείμματα για ξεκούραση.


Οι κανόνες είναι πολύ απλοί. Κυλήστε οριζόντια την εικόνα και προσπαθήστε να τους εφαρμόζετε:


Ορίστε και μια πρώτη εξάσκηση: Πατήστε στην εικόνα, εμφανίστε τα σημεία ελέγχου και βάλτε τον μαθητή στη σωστή θέση!



ΠαζλΣχολική ζωήΤεχνολογίαΥγεία – Κίνδυνοι
ΠΗΓΗ: Πληροφορική Α΄ Γυμνασίου
ΒΙΝΤΕΟ: Ο ζωηρός μαθητής
ΠΑΖΛ: podilato98.blogspot.com

4 Νοε 2014

Βρείτε τα φρούτα

Πατήστε στην εικόνα και εντοπίστε τα φρούτα. Αν μάλιστα σας έρθει και καμιά λιγούρα, τρέξτε στην κουζίνα! Νιαμ νιαμ!



ΔιατροφήΠαιχνίδια
ΠΗΓΗ: Games by RigasF

4 Νοε 2014

Ο κατάσκοπος

Ένας κατάσκοπος θέλει να εισχωρήσει σε ένα πολεμικό εργοστάσιο του εχθρού, το οποίο όμως φυλάσσεται από φρουρό.

Κάθε φορά που κάποιος προσπαθεί να μπει από την κεντρική πύλη, ο φρουρός λέει ένα σύνθημα και επιτρέπει την είσοδο μόνο όταν ακούσει την κατάλληλη απάντηση, δηλαδή το παρασύνθημα.


Κρύβεται, λοιπόν, ο κατάσκοπος κοντά στην πύλη και περιμένει. Έρχεται ο πρώτος επισκέπτης και ο φρουρός του λέει «οκτώ». Εκείνος απαντάει «τέσσερα» και περνάει μέσα.

Στον δεύτερο επισκέπτη ο φρουρός λέει «δώδεκα» και η απάντηση είναι «έξι». Στον τρίτο λέει «έξι» κι εκείνος απαντάει «τρία».

«Καλά, είναι πολύ ανόητοι», σκέφτεται ο κατάσκοπος. «Για κάθε αριθμό που λέει ο φρουρός η απάντηση είναι το μισό του. Δε θα μπορούσαν να βάλουν κάτι ευκολότερο!»

Πλησιάζει γεμάτος αυτοπεποίθηση. «Δέκα», του λέει ο φρουρός. «Πέντε», απαντάει εκείνος. Αμέσως ο φρουρός σημαίνει συναγερμό!

Ποιο ήταν το σωστό παρασύνθημα και γιατί;


Ο κατάσκοπος έπρεπε να πει «τέσσερα». Το συνθηματικό δεν ήταν το μισό του αριθμού αλλά το άθροισμα των γραμμάτων του!

Σπαζοκεφαλιές – Κολπάκια
ΠΗΓΗ: Διασκεδαστικά Μαθηματικά
ΕΙΚΟΝΑ: nocheenpie.blogspot.com

2 Νοε 2014

Πάμε όπερα;


Η όπερα δημιουργήθηκε την περίοδο της Αναγέννησης (τέλη 16ου αιώνα) στη Φλωρεντία της Ιταλίας από κάποιους μορφωμένους ανθρώπους που θέλησαν να αναβιώσουν το αρχαίο ελληνικό θέατρο.

Το όνομά της προέρχεται από την ιταλική φράση «opera in musica» (= έργο σε μουσική) και είναι ένα δραματικό θεατρικό έργο που το κείμενό του αποδίδεται από τους καλλιτέχνες τραγουδιστά, με συνοδεία ορχήστρας. Μπορεί να υπάρχουν και πεζοί διάλογοι ή μέρη απαγγελίας, επίσης όμως με μουσική συνοδεία.

Η όπερα χαρακτηρίζεται από επεισόδια με πολύπλοκες ή απρόβλεπτες εξελίξεις, ώστε να προκαλείται έντονη συγκίνηση. Το θέμα της κάθε φορά προέρχεται από διάφορες πηγές (μυθολογία, παραμύθια, θρύλους, ιστορία, λογοτεχνικά έργα κ.ά.).

Στην Ελλάδα παίζονταν όπερες ήδη από τον 18ο αιώνα. Κυριότερος Έλληνας συνθέτης όπερας κατά τον 20ό αιώνα είναι ο Μανώλης Καλομοίρης, ο οποίος, μεταξύ άλλων, έχει μελοποιήσει έργα του Νίκου Καζαντζάκη.


Η Εθνική Λυρική Σκηνή…


…και η είσοδός της στην οδό Ακαδημίας, στο κέντρο της Αθήνας

Δείτε στη συνέχεια


ΑφιερώματαΘέατροΜουσική
ΠΗΓΕΣ: Εθνική Λυρική Σκηνή, www.greek-language.gr
ΕΙΚΟΝΕΣ: statesmen.gr, el.wikipedia.org

2 Νοε 2014

Επαγγέλματα της όπερας



Ο επικεφαλής

1. Σκηνοθέτης. Είναι ο άνθρωπος που αποφασίζει τον τρόπο με τον οποίο θα παρουσιαστεί το έργο, πώς θα είναι η εικόνα της παράστασης. Δίνει οδηγίες στον σκηνογράφο και στον ενδυματολόγο και καθοδηγεί τους τραγουδιστές.

Η μουσική

2. Συνθέτης. Είναι αυτός που έχει γράψει τη μουσική του έργου.

3. Διευθυντής ορχήστρας. Είναι ο άνθρωπος που συντονίζει όλο το θέαμα: διευθύνει την ορχήστρα και τη χορωδία και καθοδηγεί τους τραγουδιστές. Μοιάζει με τον καπετάνιο του πλοίου, στον οποίο υπακούν όλοι. Κρατάει τον ρυθμό και υποδεικνύει στους μουσικούς και στους τραγουδιστές τα συναισθήματα και το ύφος του έργου.

4. Μονωδός. Έτσι λέγεται ο τραγουδιστής της όπερας. Εκτός από όμορφη φωνή χρειάζεται πολύχρονη και συστηματική δουλειά. Ο λυρικός τραγουδιστής, άλλωστε, σπανίως χρησιμοποιεί μικρόφωνο· το αντικαθιστά με το ίδιο του το σώμα (το διάφραγμα, τις κοιλότητες του προσώπου του). Ας μην ξεχνάμε ότι η φωνή του πρέπει να διαπεράσει τον όγκο της ορχήστρας και να φτάσει ακόμη και στα τελευταία καθίσματα του θεάτρου.


Η κορυφαία υψίφωνος Μαρία Κάλλας (1923-1977) είναι η πιο γνωστή λυρική τραγουδίστρια του 20ού αιώνα

Η σκηνή

5. Σκηνογράφος. Ο σκηνογράφος μελετά το έργο και σχεδιάζει το σκηνικό της παράστασης σύμφωνα με τις επιθυμίες του σκηνοθέτη. Σχεδιάζει, δηλαδή, τον τόπο και τον χώρο, στον οποίο συμβαίνουν τα γεγονότα που περιγράφει το έργο. Από τα σχέδιά του φτιάχνονται τα σκηνικά (σπίτια, τοπία, δέντρα), καθώς και όσα αντικείμενα είναι απαραίτητα.

6. Ζωγράφος. Ζωγραφίζει τα σκηνικά που τοποθετούνται στη σκηνή. Μπορεί να τα βάψει με ένα χρώμα, αλλά και να ζωγραφίσει ολόκληρη εικόνα με πολλές λεπτομέρειες. Επίσης ζωγραφίζει τα φόντα που συμπληρώνουν τα σκηνικά, δείχνοντας το βάθος του χώρου ή τον ορίζοντα ή και μόνο τον ουρανό.

7. Πλαστικός ζωγράφος. Επιμελείται όλα τα μέρη των σκηνικών που είναι ανάγλυφα, δηλαδή εκείνα που πρέπει να σκαλιστούν πάνω σε μια επιφάνεια. Μπορεί να φτιάξει έναν άγριο τοίχο, αλλά και μια ανάγλυφη εικόνα. Επίσης φτιάχνει όλα τα γλυπτά (αν χρειάζονται στην παράσταση).

8. Κατασκευαστής ειδών φροντιστηρίου. Κάθε αντικείμενο που χρησιμοποιείται στη σκηνή λέγεται φροντιστήριο, επειδή «φροντίζει» να γίνει σωστά η παράσταση. Ο κατασκευαστής ειδών φροντιστηρίου, επομένως, φτιάχνει ψεύτικα ψαλίδια, πουγκιά, κλειδιά, μάσκες, ομπρέλες και οτιδήποτε άλλο προβλέπεται από την υπόθεση του έργου.

9. Σχεδιαστής φωτισμών. Είναι αυτός που αποφασίζει πώς θα ανάβουν τα φώτα στη σκηνή. Διαβάζει το έργο και συνεργάζεται με τον σκηνοθέτη, τον σκηνογράφο και τον ενδυματολόγο. Καθορίζει πόσο φως θα έχει κάθε σκηνή του έργου και από ποια μεριά θα έρχεται, ώστε να φαίνονται οι ήρωες και όλη η δράση. Επίσης, βάζει φως για να γίνουν ειδικά εφέ (π.χ. αστραπές).

10. Σχαρίστας. Χειρίζεται όλους τους μηχανισμούς της σκηνής που ωθούν τα κινητά μέρη του σκηνικού προς την επιθυμητή κατεύθυνση. Οι μηχανισμοί μπορεί να είναι ηλεκτροκίνητοι ή μηχανοκίνητοι.



Η εμφάνιση των ηρώων

11. Ενδυματολόγος. Μελετά το έργο, φαντάζεται τι φοράει κάθε ήρωας σε κάθε σκηνή και σχεδιάζει τα κοστούμια της παράστασης, πάντοτε σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη.

12. Κατασκευαστής ενδυμάτων. Φτιάχνει τα κοστούμια που χρησιμοποιούνται στο έργο ακολουθώντας τα σχέδια του ενδυματολόγου. Αν είναι απαραίτητο, τους προσθέτει και διακοσμητικά στοιχεία. Αρκετές φορές, επίσης, επιμελείται την ένδυση των καλλιτεχνών.

13. Σχεδιαστής μακιγιάζ. Είναι εκείνος που βάφει το πρόσωπο των καλλιτεχνών πριν βγουν στη σκηνή, προκειμένου να τους κάνει να μοιάζουν με τον ρόλο που υποδύονται. Με ειδικές μπογιές και κρέμες μπορεί να μετατρέψει μια νέα και όμορφη τραγουδίστρια σε γριά μάγισσα ή έναν μεγαλύτερης ηλικίας τραγουδιστή σε γοητευτικό νέο. Στη γλώσσα μας η ειδικότητα αυτή λέγεται «ψιμυθιολόγος» από την αρχαία ελληνική λέξη ψιμύθιο, που σημαίνει λευκή σκόνη αλλά και στολίδι, φτιασίδι.

14. Σχεδιαστής κομμωτής. Χτενίζει τα μαλλιά των καλλιτεχνών, ώστε να ταιριάζουν με το ύφος του ρόλου τους. Συχνά είναι και περουκιέρης, δηλαδή κατασκευάζει περούκες που έχουν ειδικό σχέδιο ή ακολουθούν τη μόδα μιας παλαιότερης εποχής.

15. Σχεδιαστής-ράφτης καπέλων. Σχεδιάζει και κατασκευάζει τα καπέλα που φορούν οι ήρωες του έργου, ακολουθώντας τα σχέδια του ενδυματολόγου. Επίσης φτιάχνει τα διακοσμητικά και συμπληρωματικά στοιχεία που μπορεί να φοριούνται στο κεφάλι, όπως διαδήματα/στέμματα, λουλούδια, στεφάνια, κορδέλες και άλλα.




ΠΗΓΗ: Εθνική Λυρική Σκηνή
ΕΙΚΟΝΕΣ: koolnews.gr, ifmedia.gr, skai.gr, livemedia.gr

2 Νοε 2014

Το γλωσσάρι της όπερας



Το θέατρο

1. Σκηνή. Σκηνή του θεάτρου είναι ο χώρος όπου παίζουν οι ηθοποιοί και οι τραγουδιστές.

2. Σκηνικά. Οτιδήποτε δημιουργεί την εικόνα μιας παράστασης: κατασκευές που απεικονίζουν κτίρια, ένα απλό πανί στο οποίο έχουν ζωγραφιστεί τοπία ή ό,τι άλλο αποφασίσουν ο σκηνοθέτης με τον σκηνογράφο.

3. Σταγκόνια. Είναι οι μεγάλες σιδερένιες βέργες που βρίσκονται πάνω από τη σκηνή. Πάνω στα σταγκόνια οι τεχνικοί κρεμούν τα φώτα ή και τα σκηνικά.

4. Παρασκήνια. Ό,τι βρίσκεται πλάι, πίσω και κάτω από τη σκηνή.

5. Κουίντα. Πλάγιο παραπέτασμα στη σκηνή του θεάτρου, που κρύβει τη θέα προς τα παρασκήνια.

6. Σκάμμα (ή τάφρος) της ορχήστρας. Ο χώρος που βρίσκεται μπροστά και λίγο χαμηλότερα από τη σκηνή. Εκεί μπαίνουν οι μουσικοί της ορχήστρας για να παίξουν. Πρέπει να είναι πιο χαμηλά από τη σκηνή, ώστε οι θεατές να βλέπουν καλά.

Τα μουσικά όργανα

7. Έγχορδα. Τα όργανα της κλασικής ορχήστρας που ο ήχος τους παράγεται από τον παλμό των χορδών. Στην ομάδα αυτή ανήκουν το βιολί, η βιόλα, το βιολοντσέλο και το κοντραμπάσο.

8. Πνευστά. Όργανα της ορχήστρας, των οποίων ο ήχος παράγεται με φύσημα στο επιστόμιό τους. Χωρίζονται σε ξύλινα, όπως το φλάουτο, το όμποε, το κλαρινέτο, το φαγκότο και το σαξόφωνο (που όμως σπάνια παίζει στην ορχήστρα) και σε χάλκινα, όπως η τρομπέτα, το κόρνο, το τρομπόνι και η τούμπα.

9. Κρουστά. Όργανα της κλασικής ορχήστρας που ο ήχος τους παράγεται είτε χτυπώντας τα με ειδικές ξύλινες μπαγκέτες είτε χτυπώντας τα μεταξύ τους. Τέτοια όργανα είναι τα τύμπανα, η γκρανκάσα, τα κύμβαλα, το τρίγωνο, το ταμπούρο κ.ά.



Οι φωνές

10. Τενόρος (οξύφωνος). Η ψηλότερη αντρική φωνή. Μοιάζει με την τρομπέτα. Συνήθως στη ρομαντική όπερα υποδύεται τον ήρωα.

11. Βαρύτονος. Η μεσαία αντρική φωνή. Μοιάζει με το κόρνο ή το τσέλο. Συχνά είναι αντίπαλος του τενόρου και διεκδικεί την αγαπημένη του κεντρικού ρομαντικού ήρωα.

12. Βαθύφωνος (μπάσος). Η χαμηλότερη αντρική φωνή. Μοιάζει με το τρομπόνι. Συχνά ερμηνεύει ρόλους ηλικιωμένων και σοφών ανδρών ή και κωμικούς ρόλους.

13. Υψίφωνος (σοπράνο). Η ψηλότερη γυναικεία φωνή. Μοιάζει με το βιολί και το φλάουτο. Συχνά είναι η κύρια ηρωίδα, εκφράζοντας την αγνότητα και τη νεανικότητα.

14. Μεσόφωνος (μετζοσοπράνο). Η μεσαία γυναικεία φωνή. Μοιάζει με το όμποε ή και το κλαρινέτο (στη χαμηλή του έκταση). Οι ρόλοι που ερμηνεύει είναι πολυποίκιλοι: μητέρες, τσιγγάνες, μάγισσες, υπηρέτριες. Μερικές φορές ερμηνεύει και ρόλους νέων ανδρών.

15. Κοντράλτο. Η χαμηλότερη γυναικεία φωνή. Μοιάζει με τη βιόλα. Συχνά ερμηνεύει χαρακτήρες ηλικιωμένων γυναικών ή μαντισσών.

Οι φωνητικές συνεργασίες

16. Ντουέτο. Όταν δύο μουσικοί παίζουν μαζί ή όταν δύο τραγουδιστές τραγουδούν μαζί.

17. Τρίο. Όταν τρεις μουσικοί παίζουν μαζί ή όταν τρεις τραγουδιστές τραγουδούν μαζί.

18. Κουαρτέτο. Όταν τέσσερις μουσικοί παίζουν μαζί ή όταν τέσσερις τραγουδιστές τραγουδούν μαζί.

19. Χορωδία. Ομάδα τραγουδιστών που τραγουδούν όλοι μαζί. Η χορωδία είναι χωρισμένη κατά φωνές (αντρικές και γυναικείες) και συχνά παίζει τον ρόλο που έπαιζε ο χορός στην αρχαία τραγωδία.


Η Όπερα του Σίδνεϊ, ένα από τα πιο διάσημα κτίρια του 20ού αιώνα και σημαντικό τουριστικό αξιοθέατο της Αυστραλίας

Η παράσταση

20. Εισαγωγή. Είναι ένα ορχηστρικό κομμάτι που ακούγεται συνήθως πριν σηκωθεί η αυλαία. Σκοπό έχει να μας εισαγάγει στη διάθεση του έργου, να καταλάβουμε αν είναι χαρούμενο ή τραγικό. Μπορεί επίσης να λέγεται ουβερτούρα, πρελούδιο ή συμφωνία.

21. Λιμπρέτο. Το κείμενο της όπερας. Ο συγγραφέας που το γράφει λέγεται λιμπρετίστας.

22. Πράξη. Κάθε θεατρικό έργο χωρίζεται σε πράξεις. Κάθε πράξη έχει τη δική της υπόθεση και τη δική της κορύφωση. Τα έργα που έχουν μία μόνο πράξη λέγονται μονόπρακτα.

23. Άρια. Έτσι λέμε ένα τραγούδι στην όπερα. Η άρια παίζει σημαντικό ρόλο: Μέσω αυτής ο ήρωας εκφράζει τα συναισθήματά του, τις σκέψεις του και αποκαλύπτεται ο χαρακτήρας του.

24. Φινάλε. Το τελικό μέρος του έργου.

Συγγενεύουν με την όπερα

25. Οπερέτα. Μουσικό θεατρικό είδος. Στις οπερέτες η υπόθεση είναι πιο ανάλαφρη από την όπερα, η μουσική εύθυμη, υπάρχουν πολλοί πεζοί διάλογοι και, συνήθως, καλό τέλος. Η οπερέτα καλλιεργήθηκε κυρίως στο Παρίσι και στη Βιέννη. Και στην Ελλάδα, όμως, έχουμε εξαίρετους συνθέτες οπερέτας, όπως ο Θεόφραστος Σακελλαρίδης και ο Νίκος Χατζηαποστόλου.

26. Μιούζικαλ. Μουσικό θεατρικό έργο ανάλογο με την όπερα, αλλά με περισσότερους διαλόγους πρόζας, δηλαδή χωρίς τραγούδι. Συνήθως η υπόθεση έχει καλό τέλος. Εμφανίστηκε τον 20ό αιώνα, κυρίως στις αγγλοσαξονικές χώρες.


Λεξιλόγιο
ΠΗΓΗ: Εθνική Λυρική Σκηνή
ΕΙΚΟΝΕΣ: podilato98.blogspot.com (από ζωγραφίζω.com), afri-culture.com, 7tripson.com

Διαβάστηκαν περισσότερο την τελευταία εβδομάδα: