Τα παιδιά της Άμυνας

Κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο (1914-1918) διαμορφώνονται στην Ελλάδα δύο απόψεις:

Ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος, πιστεύοντας στην τελική νίκη των Συμμάχων, υποστηρίζει τη συμμετοχή της χώρας στο πλευρό της Αντάντ.

Αντίθετα, ο βασιλιάς Κωνσταντίνος είναι υπέρ της ουδετερότητας, η οποία όμως ευνοεί περισσότερο τις Κεντρικές Δυνάμεις.

Η κυβέρνηση των (βενιζελικών) Φιλελευθέρων παραιτείται κι η χώρα βυθίζεται στον λεγόμενο «Εθνικό Διχασμό».

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος με τον χαρακτηριστικό σκούφο του

Τον Μάιο του 1916 οι Γερμανοί και οι σύμμαχοί τους Βούλγαροι εισβάλλουν στην Ανατολική Μακεδονία. Πολιτικοί του κόμματος των Φιλελευθέρων καθώς και αρκετοί απογοητευμένοι αξιωματικοί και στρατιώτες επαναστατούν και στη Θεσσαλονίκη αναλαμβάνει την εξουσία η βενιζελική «Επιτροπή Εθνικής Αμύνης» με σκοπό να βάλει την Ελλάδα στον πόλεμο στο πλευρό των δυνάμεων της Αντάντ.

Η (βασιλική) κυβέρνηση της Αθήνας πιέζεται ακόμη περισσότερο από τους Άγγλους και τους Γάλλους να εγκαταλείψει την ουδετερότητα. Τελικά ο βασιλιάς εκθρονίζεται και εγκαταλείπει τη χώρα.

Το 1917 η Ελλάδα μπαίνει στον πόλεμο στο πλευρό των Συμμάχων.

Τραγούδι

Το παρακάτω χασαποσέρβικο αναφέρεται στην επιτυχία της «Εθνικής Άμυνας»:

Μια μέρα θα το γράψει η ιστορία
που έδιωξ’ από την Αθήνα τα θηρία,
που έδιωξε βασιλείς και βουλευτάδες,
τους ψευταράδες και τους μασκαράδες!

Και στην Άμυνα εκεί όλοι οι αξιωματικοί!
Πολεμάει κι ο Βενιζέλος που αυτός θα φέρει τέλος
και ο κάθε πατριώτης θα μας φέρουν την ισότης!

Η Παναγιά που στέκει στο πλευρό μας
δείχνει το δρόμο στον νέο στρατηγό μας,
τον ήρωα της Εθνικής Αμύνης
που πολεμάει και διώχνει τους εχθρούς!

Της Αμύνης τα παιδιά διώξανε τον βασιλιά
και του δώσαν τα πανιά του για να πάει στη δουλειά του,
τον περίδρομο να τρώει με το ξένο του το σόι!

Έλα να δεις σπαθιά και γιαταγάνια
που βγάζουν φλόγες και φτάνουν στα ουράνια!
Εκεί ψηλά, ψηλά στα σύνορά μας,
τρέχει ποτάμι το αίμα του εχθρού...

Της Αμύνης τα παιδιά διώξανε τον βασιλιά!
Της Αμύνης το καπέλο έφερε τον Βενιζέλο,
της Αμύνης το σκουφάκι έφερε τον Λευτεράκη!

ΣΤΙΧΟΙ - ΜΟΥΣΙΚΗ: Παραδοσιακό του 1917 σε διασκευή Σταύρου Ξαρχάκου
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Γιώργος Νταλάρας
ΔΙΣΚΟΣ: Σταύρος Ξαρχάκος – «Συναυλία» (1988)

ΙστορίαΤραγούδια

ΚΕΙΜΕΝΟ: Ιστορία ΣΤ΄ Δημοτικού
ΕΙΚΟΝΑ: periothiko.blogspot.com

Η πολυγλωσσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Σύμφωνα με έρευνα του Ευρωβαρόμετρου που δημοσιεύτηκε το 2012, οι περισσότεροι κάτοικοι της ΕΕ (το 70%) έχουν ως μητρική γλώσσα τα γερμανικά, τα αγγλικά, τα ιταλικά, τα γαλλικά, τα ισπανικά ή τα πολωνικά.

Οι Ευρωπαίοι, επίσης, τα πάνε αρκετά καλά και με τις ξένες γλώσσες: περίπου οι μισοί (το 54%) μιλούν τουλάχιστον μια ξένη γλώσσα (κυρίως αγγλικά).

* Για την ακρίβεια, το 19% γνωρίζει μία ξένη γλώσσα, το 25% δύο και το 10% τρεις.


Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ΕΚ) προωθεί την εκμάθηση ξένων γλωσσών, αλλά ταυτόχρονα πιστεύει ότι είναι σημαντικό οι άνθρωποι να παρακολουθούν και την εξέλιξη της δικής τους, της μητρικής τους γλώσσας. Για τον λόγο αυτό το ΕΚ χρησιμοποιεί και τις 24 επίσημες γλώσσες της ΕΕ, από τα μαλτέζικα και τα αγγλικά μέχρι τα ιρλανδικά και τα γαλλικά.

Στις συνεδριάσεις των επιτροπών και της ολομέλειας, μάλιστα, οι ευρωβουλευτές μπορούν να μιλούν στη γλώσσα τους, καθώς υπάρχουν διερμηνείς οι οποίοι μεταφράζουν στις υπόλοιπες γλώσσες.

ΓλώσσεςΕυρωπαϊκή ΈνωσηΠοσοστά

ΠΗΓΗ: Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (19.07.2017)

Η Ευρωπαϊκή Ένωση στο Διάστημα(γράφημα)

Η διαστημική τεχνολογία χρησιμοποιείται σε πολλούς τομείς, από την επικοινωνία μέχρι την παρακολούθηση και αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών. Για να την ενισχύσει, η ΕΕ στηρίζει ειδικά προγράμματα όπως το Copernicus και το Galileo.

Πατήστε στην εικόνα

Εξερεύνηση του ΔιαστήματοςΕυρωπαϊκή Ένωση

Πηγή: Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2023)

Αναποφάσιστος!

Του Αρκά

Έλληνας σκιτσογράφος και συγγραφέας

Ποια φράση κρύβεται στην εικόνα;  

Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα!

Βρείτε τις φράσεις και παροιμίες  1.  Αναποφάσιστος!  2.  Άσ’ τους να με ψάχνουν!  3.  Βγαίνω για λίγο  4.  Βοήθεια! Πνίγομαι!  5.  Βρίσκεστε εδώ  6.  Ένα για Χάρυβδη  7.  Έχασα κάτι ψύλλους  8.  Έχεις κοιταχτεί ποτέ στον καθρέφτη;  9.  Με βρήκε! 10. Μεγάλη μπουκιά φάε 11. Ο ειδικός 12. Ο καπετάνιος 13. Ο πλάτανος 14. Οι εκκρεμότητες 15. Πάλι εγώ; 16. Πετάει καλύτερα... 17. Πολλά κεράσια 18. Των φρονίμων τα παιδιά ► Χαλάμε φράσεις και παροιμίες

Κόμικς – Σκίτσα

ΠΗΓΗ: Arkas-The-Original-Page@facebook

Μαζικές εξαφανίσεις ειδών

Οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν τη θεωρία της εξαφάνισης των δεινοσαύρων πριν από 65 εκατ. χρόνια, σύμφωνα με την οποία ένας αστεροειδής προσέκρουσε στη Γη, οδηγώντας σε εξαφάνιση μεγάλο ποσοστό των έμβιων όντων.

Λίγοι όμως ξέρουν ότι κατά το παρελθόν η ζωή στον πλανήτη έφτασε πολύ κοντά στην εξαφάνιση άλλες τέσσερις φορές.

Η εξαφάνιση των ειδών είναι κάτι πολύ φυσικό. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το 99% των ζωικών και φυτικών ειδών που έζησαν κάποτε στον πλανήτη μας δεν υπάρχουν πια.

Τα φυτά και τα ζώα ζουν, εξελίσσονται και, τελικά, μπορεί να εξαφανιστούν. Όσα όμως επιβιώνουν προσαρμόζονται, σχηματίζουν νέα είδη και καλύπτουν το κενό που άφησαν εκείνα που χάθηκαν.

Αυτή η διαρκής μεταβολή δημιουργεί τα υπέροχα και διαφορετικά πλάσματα που βλέπουμε σήμερα γύρω μας. Η εξαφάνιση των δεινοσαύρων, για παράδειγμα, άνοιξε τον δρόμο για να αναπτυχθούν τα περισσότερα είδη που μέχρι τότε ζούσαν στη σκιά των τρομερών ερπετών.

Επομένως η εξαφάνιση δεν είναι το τέλος του κόσμου αλλά, συνήθως, μια νέα αρχή.



Τα περισσότερα είδη που δεν υπάρχουν πια έχουν εξαφανιστεί από αλλαγές στο περιβάλλον που συνέβησαν σιγά σιγά.

Κάποια είδη, ωστόσο, αντιμετώπισαν κάτι πιο απότομο: εξαφανίστηκαν στη διάρκεια συγκλονιστικών γεγονότων που προκλήθηκαν από γιγάντιες ηφαιστειακές εκρήξεις, ισχυρούς σεισμούς, ακόμη και από συγκρούσεις μεγάλων αστεροειδών με τη Γη.

Αυτά τα τρομακτικά φυσικά φαινόμενα δημιούργησαν πολύ γρήγορα τεράστιες αλλαγές στο κλίμα, στη στάθμη της θάλασσας και στην ποσότητα του οξυγόνου στους ωκεανούς με αποτέλεσμα εκτεταμένες καταστροφές στη βιοποικιλότητα του πλανήτη μας.

Οι «μαζικές εξαφανίσεις ειδών», όπως τις ονομάζουμε, συνέβησαν σε σύντομο χρονικό διάστημα και επηρέασαν πολλές κατηγορίες οργανισμών. Με δύο παρατηρήσεις όμως:

1 Οι μαζικές εξαφανίσεις δεν είναι στιγμιαίες. Διαρκούν μερικές χιλιάδες, εκατοντάδες χιλιάδες ή ελάχιστα εκατομμύρια χρόνια, ωστόσο για τη Γη των 4,5 δισ. ετών αυτά τα χρονικά διαστήματα είναι πολύ μικρά...

2 Στις μαζικές εξαφανίσεις εξαλείφονται πιο εύκολα τα μεγαλύτερα ζώα, διότι μπορούν να τραφούν και να κρυφτούν πιο δύσκολα από τα μικρότερα. Οι μικροοργανισμοί, όπως τα βακτήρια και οι μύκητες, επιβιώνουν χωρίς απώλειες.

Μέχρι σήμερα έχουν συμβεί πέντε μαζικές εξαφανίσεις στην ιστορία της Γης. Πατήστε στα πλαίσια που ακολουθούν για μερικές σύντομες πληροφορίες:

1η μαζική εξαφάνιση (440 εκατ. χρόνια πριν)

Έλαβε χώρα στο τέλος της Ορδοβίκιας Περιόδου, πιθανότατα λόγω κλιματικής μεταβολής που οδήγησε σε μια μαζική εποχή των παγετώνων και αυξομείωση της στάθμης των ωκεανών.

Είναι η δεύτερη πιο καταστροφική εξαφάνιση ζωής που βίωσε ο πλανήτης μας και εκτιμάται ότι το 85% της θαλάσσιας ζωής εξαφανίστηκε (εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν ακόμη χερσαία είδη).

2η μαζική εξαφάνιση (370 εκατ. χρόνια πριν)

Συνέβη στο τέλος της Δεβόνιας Περιόδου, πιθανότατα λόγω υπερθέρμανσης του πλανήτη εξαιτίας αυξημένης ηφαιστειακής δραστηριότητας. Εξαφανίστηκε το 50-70% των ειδών σε ξηρά και θάλασσα.

3η μαζική εξαφάνιση (250 εκατ. χρόνια πριν)

Στο τέλος της Πέρμιας Περιόδου έλαβε χώρα η μεγαλύτερη μαζική εξαφάνιση ειδών στην ιστορία του πλανήτη. Εξοντώθηκε το 96% των θαλάσσιων ειδών και το 70% των ειδών της ξηρός, ενώ χρειάστηκαν 10.000.000 χρόνια για να ανακάμψει η ζωή. Οι επιστήμονες την ονόμασαν «Μεγάλο Θάνατο» ή «Πέρμια εξαφάνιση».

Η επικρατέστερη θεωρία κάνει λόγο για τεράστια ηφαιστειακή δραστηριότητα στην περιοχή της Σιβηρίας. Ουσιαστικά μια τεράστια έκταση, τρεις φορές το μέγεθος της σημερινής Ευρώπης, μετατράπηκε σε ένα πελώριο ηφαίστειο. Η κλιματική αλλαγή που ακολούθησε δεν είχε προηγούμενο.

4η μαζική εξαφάνιση (215 εκατ. χρόνια πριν)

Στο τέλος της Τριαδικής Περιόδου το 70-75% των ειδών εξαφανίστηκε είτε από πτώση αστεροειδούς είτε —το πιθανότερο— από την κλιματική αλλαγή λόγω έντονης ηφαιστειακής δραστηριότητας. Άνοιξε ο δρόμος για την κυριαρχία των δεινοσαύρων.

5η μαζική εξαφάνιση (65 εκατ. χρόνια πριν)

Στο τέλος της Κρητιδικής Περιόδου μετεωρίτης διαμέτρου 10 χιλιομέτρων προσέκρουσε στη Γη με αποτέλεσμα να εξαφανιστεί το 70-75% όλων των ειδών (μεταξύ τους και οι μη ιπτάμενοι δεινόσαυροι). Ακολούθησαν σεισμοί, πλημμύρες, τεράστια σύννεφα στάχτης και σκόνης και όξινη βροχή.

Ο πλανήτης μας έγινε ένα σκοτεινό και ψυχρό μέρος για εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια, ωστόσο η έλλειψη ανταγωνιστών στην εξεύρεση τροφής και χώρων διαβίωσης άνοιξε τον δρόμο για την κυριαρχία των θηλαστικών και των πτηνών.

Και έκτη μαζική εξαφάνιση;

Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες μελέτες βιολόγων, έχουμε μπει στην έκτη μαζική εξαφάνιση ειδών. Υπολογίζεται ότι, ενώ ο φυσικός ρυθμός εξάλειψης ειδών είναι γύρω στα πέντε τον χρόνο, σήμερα χάνουμε 1.000 έως και 10.000 περισσότερα.

Μάλιστα, κάποια είδη ζώων εξαφανίζονται 100 φορές ταχύτερα σε σχέση με την εποχή πριν τη βιομηχανική επανάσταση (1760-1860).

Η γεωλογική περίοδος στην οποία ζούμε έχει αρχίσει να κοκκινίζει:

Φανεροζωικός Μεγααιώνας (ξεκίνησε πριν 542 εκατ. χρόνια)
Παλαιοζωικός Αιώνας						Μεσοζωικός Αιώνας			Καινοζωικός Αιώνας
Κάμβρια Περίοδος	Ορδοβίκια Περίοδος	Σιλούρια Περίοδος	Δεβόνια Περίοδος	Λιθανθρα­κοφόρος Περίοδος	Πέρμια Περίοδος	Τριαδική Περίοδος	Ιουρασική Περίοδος	Κρητιδική Περίοδος	Παλαιο­γενής Περίοδος	Νεογενής Περίοδος	Τεταρτο­γενής Περίοδος

Για την εξέλιξη αυτή δεν ευθύνονται, όπως στο παρελθόν, φυσικά φαινόμενα, αλλά σχεδόν αποκλειστικά, σε ποσοστό της τάξης του 99%, η ανθρώπινη δραστηριότητα.

Κύριες αιτίες της καταστροφής που συντελείται στις μέρες μας είναι

η καταστροφή βιότοπων (τροπικά δάση, κοραλλιογενείς ύφαλοι, πολικές θάλασσες, λιβάδια κ.ά.) σε μεγάλη κλίμακα,

η εισβολή εξωτικών ειδών εκεί όπου δεν υπήρχαν πριν και, βεβαίως,

οι εκπομπές αερίων, που ενισχύουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και προκαλούν την κλιματική αλλαγή και την οξίνιση των ωκεανών.

Οι μελέτες προειδοποιούν ότι σύντομα και ο άνθρωπος θα βρεθεί σε επισφαλή θέση όσον αφορά την επιβίωσή του.

01. Μαζικές εξαφανίσεις ειδών 02. Το εικοσιτετράωρο που «σκότωσε» τους δεινόσαυρους

Απειλούμενα ζώαΓεωγραφίαΖωή

ΠΗΓΕΣ: «Ερευνητές» της Καθημερινής (31.01.2015), factchecker.gr, mde-didaktiki.biol.uoa.gr, kathimerini.gr, antikleidi.com
ΕΙΚΟΝΕΣ: stihi.ru, airfreshener.club, media.sciencephoto.com, pikabu.ru, rubertebea.blogspot, cloudarticles.info, podilato98.blogspot.com (από defendersblog.org)

Τα ποτάμια της Αμερικής(παρουσίαση)

Πατήστε στην εικόνα και γνωρίστε τα μεγαλύτερα ποτάμια της Αμερικής:



Αμερική

ΠΗΓΗ: Γεωγραφία ΣΤ΄ Δημοτικού

Τα κράτη της Αμερικής(πίνακες δεδομένων)

Πατήστε στις εικόνες και μελετήστε τις χώρες της Αμερικής. Επιλέξτε μία ή δύο φορές τον τίτλο της στήλης που σας ενδιαφέρει και δείτε τα δεδομένα της σε αύξουσα ή φθίνουσα σειρά.

Τα κράτη ανά ήπειρο (πίνακες δεδομένων) 1. Τα κράτη της Ευρώπης 2. Τα κράτη της Ασίας 3. Τα κράτη της Αφρικής 4. Τα κράτη της Αμερικής 5. Τα κράτη της Ωκεανίας

Αμερική

ΠΗΓΕΣ: Γεωγραφία ΣΤ΄ Δημοτικού (1), Γεωγραφία ΣΤ΄ Δημοτικού (2)

Η ταυτότητα της Αμερικής(παρουσιάσεις)

Πατήστε στην εικόνα

Πατήστε στην εικόνα

Η ταυτότητα των ηπείρων (παρουσιάσεις)
01. Η ταυτότητα της Ευρώπης
02. Η ταυτότητα της Ασίας
03. Η ταυτότητα της Αφρικής
04. Η ταυτότητα της Αμερικής
05. Η ταυτότητα της Ωκεανίας
06. Η ταυτότητα της Ανταρκτικής

Αμερική

ΠΗΓΗ: Γεωγραφία ΣΤ΄ Δημοτικού

Τρισδιάστατοι χάρτες της Αμερικής

Πατήστε στην εικόνα

Πατήστε στην εικόνα

Τρισδιάστατοι χάρτες των ηπείρων
01. Τρισδιάστατος χάρτης της Ευρώπης
02. Τρισδιάστατος χάρτης της Ασίας
03. Τρισδιάστατος χάρτης της Αφρικής
04. Τρισδιάστατοι χάρτες της Αμερικής
05. Τρισδιάστατος χάρτης της Ωκεανίας
► Τρισδιάστατος χάρτης της Ελλάδας

Αμερική

ΠΗΓΗ: Γεωγραφία ΣΤ΄ Δημοτικού

«Te amo» θα πει «σ’ αγαπώ!»

Χρόνια Πολλά σε όλες τις μανούλες!

Γιορτή της μητέραςΔιαφημίσειςΔιαφορετικότητα

Μανιτάρι 115 εκατομμυρίων ετών

Εντοπίστηκε στη Βραζιλία και μοιάζει πολύ με τα σημερινά

ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ

Ιούνιος 2017

Πριν από περίπου 115 εκατομμύρια χρόνια, σε μια εποχή που στον ουρανό πετούσαν πτερόσαυροι με μέγεθος αυτοκινήτου, στη Γη κυριαρχούσαν οι τεράστιοι δεινόσαυροι και η χαμένη πια υπερήπειρος Γκοντβάνα στο νότιο ημισφαίριο άρχιζε να διασπάται στις σημερινές ηπείρους, ένα μανιτάρι έπεσε μέσα σε ένα ποτάμι, παρασύρθηκε μέχρι μια πολύ αλμυρή λιμνοθάλασσα, όπου παγιδεύθηκε στον βυθό της, σκεπάστηκε από διαδοχικά στρώματα ιζημάτων και τελικά απολιθώθηκε.

Τώρα ήρθε πάλι στο φως στη βορειοανατολική Βραζιλία. Πρόκειται για το αρχαιότερο απολίθωμα μανιταριού που έχει ποτέ βρεθεί, «ένα επιστημονικό θαύμα», σύμφωνα με τους επιστήμονες. Μέχρι σήμερα είχαν βρεθεί μόνο δέκα απολιθωμένα μανιτάρια, ενώ το παλαιότερο ήταν 99 εκατ. ετών και είχε βρεθεί στη νοτιοανατολική Ασία.

Το πανάρχαιο βραζιλιάνικο μανιτάρι

Οι ερευνητές που το ανακάλυψαν, με επικεφαλής τον παλαιοντολόγο Σαμ Χεντς του Πανεπιστημίου του Ιλινόις (ΗΠΑ), έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό PLoS One. «Τα περισσότερα μανιτάρια είναι εφήμερα, καθώς μεγαλώνουν και εξαφανίζονται μέσα σε λίγες μέρες. Το γεγονός ότι αυτό το μανιτάρι διατηρήθηκε είναι απλώς εκπληκτικό», δήλωσε ο Χεντς. «Αν το σκεφτείς, είναι μηδαμινές οι πιθανότητες να βρεθεί κάτι τέτοιο, με όλα αυτά τα εμπόδια που έπρεπε να ξεπεράσει για να απολιθωθεί και να διατηρηθεί επί 115 εκατομμύρια χρόνια», πρόσθεσε.

Το καλοδιατηρημένο μανιτάρι βρέθηκε μέσα σε ασβεστολιθικό πέτρωμα, ενώ έως τώρα όλα τα απολιθωμένα μανιτάρια είχαν ανακαλυφθεί μέσα σε ήλεκτρο (κεχριμπάρι). Το πανάρχαιο βραζιλιάνικο μανιτάρι, που είχε ύψος περίπου πέντε εκατοστών και μοιάζει πολύ με τα σημερινά, πήρε το επιστημονικό όνομα «Gondwanagaricites magnificus» από τον συνδυασμό των λέξεων Γκοντβάνα και αγαρικό (ελληνική λέξη για τα μανιτάρια).

Τα μανιτάρια είναι μύκητες, οι οποίοι εξελίχθηκαν πριν τα φυτά της ξηράς και βοήθησαν στη μετάβαση των φυτών από τη θάλασσα στη στεριά. Οι μύκητες παρείχαν νερό και θρεπτικά συστατικά στα πρώτα φυτά της ξηράς, πράγμα που τα βοήθησε να προσαρμοσθούν στο νέο ξηρό περιβάλλον τους. Με τη σειρά τους, τα φυτά παρείχαν σάκχαρα στους μύκητες μέσω της φωτοσύνθεσης, μια «συνεργασία» που συνεχίζεται έως σήμερα.

Από τις εφημερίδεςΖωή

ΠΗΓΗ: Πρώτο Θέμα (08.06.2017)
ΕΙΚΟΝΑ: sci-news.com

Νεκρή φάλαινα από υπερκατανάλωση πλαστικού

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Νοέμβριος 2018

Μια φάλαινα φυσητήρας, η οποία βρέθηκε νεκρή σε εθνικό πάρκο στην Ινδονησία, καταδεικνύει ένα από τα βασικότερα σημερινά προβλήματα των θαλασσών: Όπως ανακοίνωσαν χθες οι Ινδονήσιοι αξιωματούχοι του πάρκου, μέσα στο στομάχι της είχε σχεδόν έξι κιλά από πλαστικά απόβλητα, μεταξύ των οποίων και 115 πλαστικά κύπελλα.

Υπάλληλοι του πάρκου συλλέγουν το πλαστικό περιεχόμενο από το στομάχι της φάλαινας

Η μήκους 9,5 μέτρων φάλαινα βρέθηκε νεκρή στη θαλάσσια περιοχή κοντά στο νησί Κάποτα, τμήμα του Εθνικού Πάρκου Γουακατόμπι, στα νοτιοανατολικά του Σουλαουέζι. Το θαλάσσιο πάρκο, αξίζει να σημειωθεί, είναι ιδιαιτέρως δημοφιλές μεταξύ των δυτών λόγω της μεγάλης έκτασης υφάλων, των πανέμορφων κοραλλιών και της ποικιλομορφίας της θαλάσσιας ζωής, που περιλαμβάνει εντυπωσιακά σαλάχια αλλά και πελώριες φάλαινες.

Η αιτία θανάτου του μεγαλοπρεπούς θαλάσσιου κήτους δεν έγινε γνωστή επί του παρόντος, αλλά αξιωματούχοι του πάρκου κατέστησαν γνωστό ότι στο εσωτερικό του στομαχιού του ζώου βρήκαν πλαστικά μπουκάλια, σακούλες, σαγιονάρες και έναν σάκο με περισσότερα από 1.000 κομμάτια από κορδόνι.

Ο θάνατος ζώων από μεγάλη κατανάλωση πλαστικής ύλης δεν είναι δυστυχώς ένα μεμονωμένο περιστατικό. Τον Ιούνιο ο θάνατος ενός μαυροδέλφινου στην Ταϊλάνδη με 80 τεμάχια από πλαστικά απόβλητα στο στομάχι του συγκέντρωσε το ενδιαφέρον του διεθνούς Τύπου.

Πέντε ασιατικές χώρες (Κίνα, Ινδονησία, Φιλιππίνες, Βιετνάμ και Ταϊλάνδη) ευθύνονται για μέχρι και το 60% των πλαστικών αποβλήτων που μολύνουν τους ωκεανούς, σύμφωνα με έκθεση της περιβαλλοντικής μη κυβερνητικής οργάνωσης Ocean Conservancy και του Κέντρου Επιχειρήσεων και Περιβάλλοντος McKinsey.

Η έκθεση αυτή, του 2015, αναφέρεται στην κακοδιαχείριση των πλαστικών αποβλήτων από πληθυσμούς 192 χωρών που ζουν κοντά σε παράκτιες περιοχές. Η Ινδονησία, η οποία στην κατάταξη έρχεται δεύτερη μετά την Κίνα, έχει δεσμευθεί ότι θα διαθέτει ένα δισεκατομμύριο δολάρια ετησίως για τη μείωση των θαλάσσιων αποβλήτων κατά 70% μέχρι το 2025.

01. Νεκρή φάλαινα από υπερκατανάλωση πλαστικού
02. Μολυσμένο το 75% των ψαριών στον Νείλο

Απειλούμενα ζώαΕιδήσειςΠεριβάλλον

ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή (21.11.2018)
ΕΙΚΟΝΑ: bles.com

«Διαστημικός περίπατος» για τα ζώα της Γης

Ένα πρόγραμμα του γερμανικού ινστιτούτου Μαξ Πλανκ για να κατανοήσουμε τη μετακίνηση διαφόρων ζωικών ειδών

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Αύγουστος 2018

ΜΟΣΧΑ. Ειδική κεραία, ικανή να καταγράφει με ακρίβεια τις μετακινήσεις αποδημητικών πτηνών στη Γη, εγκατέστησαν μέλη του πληρώματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ΔΔΣ) σε «διαστημικό περίπατο» που πραγματοποίησαν προχθές γι’ αυτό τον σκοπό.

Εκτός από την κεραία, ο Ρώσος κοσμοναύτης του ΔΔΣ Σεργκέι Προκοπίεφ απελευθέρωσε σειρά μικρών δορυφόρων, σε μέγεθος κουτιού με χαρτομάντιλα, μέρος φιλόδοξου προγράμματος για τη δημιουργία δικτύου «μικροδορυφόρων». Η τοποθέτηση της κεραίας, όμως, απαίτησε τέσσερις ώρες σκληρής εργασίας έξω από τον Σταθμό για τον Προκοπίεφ και τον συνάδελφό του Όλεγκ Αρτέμιεφ.

Ο Σεργκέι Προκοπίεφ κατά τη διάρκεια της εξόδου του από τον ΔΔΣ για την εγκατάσταση της ειδικής κεραίας

Η κεραία, που χρηματοδοτήθηκε από γερμανικό πανεπιστήμιο, αποτελεί μέρος του προγράμματος «Ίκαρος» και καταγράφει τις μετακινήσεις ζωικών ειδών στη Γη. Οι κοσμοναύτες έπρεπε να ξετυλίξουν δεκάδες μέτρα λευκών καλωδίων, ενώ σε κάποια στιγμή της εγκατάστασης ο Αρτέμιεφ αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει σουγιά για να κόψει στραβό καλώδιο.

Δοκιμές αμέσως μετά την εγκατάσταση έδειξαν ότι τα ηλεκτρικά συστήματα και η μετάδοση δεδομένων από την κεραία του «Ίκαρου» λειτουργούσαν κανονικά. Οι δύο κοσμοναύτες έμειναν συνολικά οκτώ ολόκληρες ώρες εκτός του Σταθμού.

Το έργο της κεραίας θα επικεντρωθεί αρχικά στην καταγραφή των μετακινήσεων κοτσυφιών και αγριοπερίστερων, στα οποία έχουν τοποθετηθεί μικροί πομποί καταγραφής γεωγραφικής θέσης (GPS), προτού η ζωολογική έρευνα επεκταθεί σε άλλα ωδικά πτηνά, σε νυχτερίδες και σε μεγαλύτερα θηλαστικά.

Ο επικεφαλής της έδρας Ορνιθολογίας του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ, Μάρτιν Βικέλσκι, δήλωσε ότι η ομάδα του είναι έτοιμη να αξιοποιήσει δεδομένα GPS από μεγαλύτερα ζώα, στα οποία έχει τοποθετήσει πομπούς, όπως γαζέλες, ιαγουάρους, καμήλες και ελέφαντες, καθώς και σε μεγάλα αποδημητικά πτηνά, όπως πελαργούς.

Ο Βικέλσκι παρακολούθησε τον «διαστημικό περίπατο» από το κέντρο ελέγχου έξω από τη Μόσχα πρόσθεσε ότι οι ερευνητές του ινστιτούτου Μαξ Πλανκ θα μπορούν τώρα να αντιλαμβάνονται καλύτερα τη συμπεριφορά μελών του ζωικού βασιλείου.

ΕιδήσειςΕξερεύνηση του ΔιαστήματοςΖώα

ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή (17.08.2018)
ΕΙΚΟΝΑ: oohho.com

Στο προσκήνιο τα ηλεκτροκίνητα

Τον τελευταίο μήνα τα περισσότερα καινούργια οχήματα στη Νορβηγία ήταν ηλεκτροκίνητα

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Απρίλιος 2019

Όντας μόλις μερικά χιλιόμετρα μακριά από τον αρκτικό κύκλο, η γραφική πόλη του Όσλο αποτελεί μια από τις πλέον απομακρυσμένες πρωτεύουσες της Ευρώπης. Παρ’ όλα αυτά, το Όσλο βρίσκεται στην καρδιά του ευρωπαϊκού αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής, κερδίζοντας μάλιστα φέτος τον τίτλο της Πράσινης Πρωτεύουσας της Ευρώπης.

Πράγματι, στα καθαρά νερά που πλαισιώνουν την πόλη συναντά κανείς φεριμπότ που κινούνται εξ ολοκλήρου με υδροηλεκτρική ενέργεια, ενώ κατά τη διάρκεια των παγερών μηνών του χειμώνα τα περισσότερα σπίτια θερμαίνονται χάρη σε εγκαταστάσεις καύσης απορριμμάτων.

Το εντυπωσιακότερο φαινόμενο όλων, ωστόσο, αφορά τα οχήματα των ίδιων των κατοίκων, που χάρισαν πρόσφατα στην πρωτεύουσα της Νορβηγίας ένα αξιοσημείωτο ρεκόρ. Ο λόγος για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τα οποία για πρώτη φορά στην Ιστορία ξεπέρασαν σε αριθμό πωλήσεων τα υβριδικά και τα παραδοσιακά Ι.Χ. που βασίζονται σε ορυκτά καύσιμα για τη λειτουργία τους. Τον μήνα που μας πέρασε δύο στα τρία καινούργια οχήματα που κυκλοφόρησαν στους δρόμους της σκανδιναβικής χώρας ήταν ηλεκτροκίνητα.

Πολυετής προσπάθεια

Ο εντυπωσιακός ρυθμός υιοθέτησης των πρωτοποριακών ηλεκτρικών οχημάτων στη Νορβηγία μπορεί να αυξήθηκε εκθετικά τα τελευταία δύο χρόνια, όμως είναι αποτέλεσμα μιας πολυετούς προσπάθειας από την κυβέρνηση, η οποία έχει τις ρίζες της στις αρχές της δεκαετίας του ’90.

Η στρατηγική της επιτυχίας βασίστηκε κυρίως σε μια σειρά δελεαστικών κινήτρων για τους Νορβηγούς πολίτες που προτιμούν τα ηλεκτροκίνητα: Οι κάτοχοι οχημάτων μηδενικών εκπομπών δεν πληρώνουν τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας με την αγορά του αυτοκινήτου και απαλλάσσονται επίσης από τους φόρους διοξειδίου του άνθρακα και οξειδίου του αζώτου που επιβάλλονται στα οχήματα φυσικού αερίου και πετρελαίου.

Παράλληλα, εδώ και μερικά χρόνια οι κάτοχοι ηλεκτρικών αυτοκινήτων μπορούν να περνούν τα διόδια δίχως κόστος, να χρησιμοποιούν τις λωρίδες των λεωφορείων για να αποφεύγουν την κίνηση, αλλά και να μεταφέρουν δωρεάν τα οχήματά τους μέσω των νορβηγικών πλοίων.

Επομένως, υπολογίζεται πως ένας ιδιοκτήτης ηλεκτροκίνητου μπορεί να ταξιδέψει από το Όσλο στα εντυπωσιακά νορβηγικά φιορδ με σχεδόν το μισό συνολικό κόστος μεταφοράς. Τα κίνητρα αναμένεται να απομακρυνθούν σταδιακά μέχρι το 2021, ωστόσο έχουν ήδη συνδράμει σε αξιοσημείωτο βαθμό στην ταχύτατη υιοθέτηση πράσινων οχημάτων.

Πέρα από τα νεύματα στους Νορβηγούς καταναλωτές, οι Αρχές της σκανδιναβικής χώρας έχουν υιοθετήσει μια σειρά από πρωτοβουλίες που παρέχουν το κατάλληλο πλαίσιο για την άνθηση των περιβαλλοντικών οχημάτων.

Ήδη από το 2011 στη Νορβηγία λειτουργούσαν 3.000 σταθμοί φόρτισης ηλεκτροκινήτων (στην Ελλάδα σήμερα υπάρχουν μόλις 50 σημεία φόρτισης). Εν έτει 2019 η σκανδιναβική χώρα παρέχει πλέον πάνω από 8.000 σημεία επαναφόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, ενώ ταυτόχρονα λανσάρει και ένα πρωτοποριακό σύστημα φόρτισης ηλεκτρικών ταξί που γεμίζουν τις μπαταρίες τους μέσω της τεχνολογίας WiFi.

Μέσα στους επόμενους μήνες η κυβέρνηση θα εγκαταστήσει δεκάδες πλάκες φόρτισης σε πιάτσες και κεντρικά σημεία στάθμευσης των ταξί, χτίζοντας έτσι την πρώτη ασύρματη υποδομή ταχείας επαναφόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων στον κόσμο.

Η Νορβηγία παρέχει πάνω από 8.000 σημεία επαναφόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων

Χάρη στις τολμηρές πολιτικές και τα δεκάδες κίνητρα στους καταναλωτές δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός πως η μικρή σκανδιναβική χώρα των πέντε εκατομμυρίων κατοίκων έχει μεταμορφωθεί σε παγκόσμια πρωτεύουσα της πράσινης μετακίνησης.

Έπειτα από τα ενθαρρυντικά στοιχεία για τον ρυθμό της υιοθέτησης των ηλεκτροκίνητων οχημάτων, το νορβηγικό Κοινοβούλιο ανακοίνωσε την πρόθεσή του να θεσπίσει κανονισμό που θα απαιτεί έως το 2025 όλα τα καινούργια αυτοκίνητα της χώρας να είναι ηλεκτρικά.

Το εντυπωσιακό είναι πως οι πολίτες αγκαλιάζουν θερμά κάθε περιβαλλοντική πρωτοβουλία —το 75% των Νορβηγών δηλώνουν τυφλή εμπιστοσύνη σε οποιοδήποτε περιβαλλοντικό βήμα της κυβέρνησης προκειμένου να μηδενιστούν οι ρύποι μέχρι το 2030.

1. Στο προσκήνιο τα ηλεκτροκίνητα 2. Η ηλεκτροκίνηση αλλάζει και τον κλάδο των λιπαντικών

ΕιδήσειςΕνέργειαΚλιματική κρίσηΜετακινήσεις

ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή (12.04.2019)
ΕΙΚΟΝΑ: czechcrunch.cz

Η πεταλούδα μονάρχης «εκθρονίζεται»

ΕΙΔΗΣΕΙΣ – Ιανουάριος 2019

Της Laura M. Holson

Δημοσιογράφος

Φθάνουν στην Καλιφόρνια κάθε χειμώνα, μια κυματιστή κορδέλα από πορτοκαλί και μαύρο. Εκεί, η δυτική πεταλούδα μονάρχης εγκαθίσταται στα παράκτια δάση της πολιτείας, αφού έχει ταξιδέψει από μακρινά μέρη, όπως το Αϊντάχο και η Γιούτα, όπου επιστρέφει την άνοιξη.

Φέτος οι πτήσεις της όμορφης πεταλούδας μοιάζουν πιο επικίνδυνες από ποτέ. Η Xerces Society for Invertebrate Conservation, μη κερδοσκοπική ομάδα που μετρά κάθε χρόνο τους πληθυσμούς της πεταλούδας, ανακοίνωσε ότι το 2018 ο πληθυσμός της δυτικής πεταλούδας μονάρχη έφθασε σε ιστορικά χαμηλά, εμφανίζοντας μείωση κατά 86% από την περασμένη χρονιά.

Αυτή είναι άκρως ανησυχητική είδηση. Αλλά, σε συνδυασμό με τη μείωση κατά 97% του συνολικού πληθυσμού από το 1980, ο φετινός απολογισμός πόρρω απέχει από το να είναι καταστροφικός, επισημαίνει η βιολόγος Έμα Πέλτον.

Εξαιρετικά χρήσιμα έντομα είναι οι πεταλούδες, καθώς δρουν ως δείκτες της υγείας ενός οικοσυστήματος και γονιμοποιούν τα λουλούδια

Η ομάδα έχει καταμετρήσει τις πεταλούδες σε 97 τοποθεσίες στην παράκτια ζώνη της Καλιφόρνιας, περιοχή όπου παραδοσιακά συγκεντρώνεται το 77% του χειμερινού πληθυσμού τους. Στα σημεία αυτά το 2017 βρίσκονταν 148.000 πεταλούδες. Ωστόσο, το 2018 ο αριθμός τους είχε μειωθεί σε μόλις 20.456.

Η Πέλτον προειδοποιεί ότι αν δε ληφθούν μέτρα προκειμένου να διατηρηθούν η δυτική πεταλούδα μονάρχης και το οικοσύστημά της, ενδεχομένως τα όμορφα έντομα να αφανιστούν.

Οι πεταλούδες είναι σημαντικές, επειδή ανταποκρίνονται με ταχύτητα στις οικολογικές μεταβολές και μπορούν έτσι να προειδοποιήσουν για την κατάσταση υγείας ενός οικοσυστήματος. Και βέβαια γονιμοποιούν τα λουλούδια.

Η πεταλούδα μονάρχης απαιτεί την ύπαρξη ασκληπιάδας, ενός φυτού που υπάρχει στις ΗΠΑ και στο Μεξικό, για την αναπαραγωγή και τη μετανάστευσή της. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια οι εκτάσεις με το φυτό συρρικνώνονται εξαιτίας της χρήσης παρασιτοκτόνων αλλά και λόγω αστικής ανάπτυξης.

Η ύπαρξη της πεταλούδας μονάρχη απειλήθηκε και από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Από το 2011 μέχρι το 2017 η Καλιφόρνια πλήττεται από ξηρασία, ενώ το 2016 62 εκατομμύρια δένδρα χάθηκαν στην πολιτεία, η οποία επλήγη και από φονικές πυρκαγιές.

Απειλούμενα ζώαΕιδήσειςΈντομαΠεριβάλλον

ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή (12.01.2019) - αναδημοσίευση από την εφημερίδα «The New York Times»

Οι άριες των τρωκτικών

Τα ποντίκια του είδους Scotinomys επικοινωνούν μεταξύ τους με τραγούδια

ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ – Μάρτιος 2019

Του Carl Zimmer

Δημοσιογράφος

Ψηλά στα βουνά της Κεντρικής Αμερικής ζει ένα ελάχιστα γνωστό πλάσμα που ανήκει στο είδος Scotinomys και τραγουδάει. Το τρωκτικό, που περνάει τη ζωή του περιτριγυρισμένο από σύννεφα, μοιάζει να μην έχει πολλά να μας πει.

Ωστόσο, οι ήχοι που παράγει, αυτά τα αξιοσημείωτα τραγούδια, έκαναν τους επιστήμονες να εντοπίσουν κάποιες σοβαρές ομοιότητες με τις ανθρώπινες ομιλίες. Η ικανότητα αυτή δεν αποκλείεται να συνδέεται εξελικτικά με τις αρχαίες ρίζες της ανθρώπινης γλώσσας.



Οι ερευνητές προσπαθούν εδώ και έναν αιώνα να βρουν τις απαρχές της γλώσσας στα θηλαστικά-προγόνους μας. «Μέχρι πρότινος υπήρχε ακόμη η πεποίθηση ότι η ανθρώπινη γλώσσα και οι βρυχηθμοί των θηλαστικών είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα», εξηγεί ο Στέφεν Ρ. Χάγκε, νευροβιολόγος στο Πανεπιστήμιο Τίμπινγκεν της Γερμανίας. Κανένα άλλο θηλαστικό δεν έχει τη δυνατότητα να κάνει αυτό που απαιτεί η ανθρώπινη γλώσσα, από την κατανόηση των κανόνων της γραμματικής μέχρι τη σύνταξη σύντομων, σύνθετων οδηγιών προς τους μυς στο στόμα και στον λαιμό.

Οι πρώιμες έρευνες άφηναν να εννοηθεί ότι τα θηλαστικά χρησιμοποιούσαν πολύ απλούστερες συνάψεις για την επικοινωνία. Σύμφωνα με αυτό το σκεπτικό, αν ένας πίθηκος θέλει να αντιπαρατεθεί με έναν άλλον πίθηκο, τα κέντρα επεξεργασίας του φόβου αποστέλλουν ένα σύμπλεγμα νευρονίων στο στέλεχος του εγκεφάλου. Στη συνέχεια εκείνο με τη σειρά του στέλνει εντολές στο στόμα και στον φάρυγγα για να παραγάγει ένα κάλεσμα. Ωστόσο, αποδεικνύεται τελικά ότι οι πίθηκοι μπορούν να ελέγξουν τους ήχους τους με τρόπο που δεν αναγνώριζαν παλιότερα οι επιστήμονες.

Όταν εξέτασαν ποντίκια, τα οποία έχουν πολύ μακρινότερη συγγένεια με εμάς από τους πιθήκους προφανώς, δεν εντόπισαν στοιχεία τέτοιου είδους ελέγχου. Τα κοινά ποντίκια, το αγαπημένο είδος των επιστημόνων, παράγουν απλές υπερηχητικές κραυγές. Το 2011, όμως, ο νευροεπιστήμονας Μάικλ Α. Λονγκ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης άκουσε για πρώτη φορά για τα ποντίκια που τραγουδάνε και συνειδητοποίησε ότι όσον αφορά τον ήχο είναι πολύ πιο ενδιαφέροντα αντικείμενα παρατήρησης από τα κοινά ποντίκια του εργαστηρίου. Το συγκεκριμένο είδος παράγει άριες δυνατών ήχων, που μπορούν να διαρκέσουν μέχρι και 16 δευτερόλεπτα, ενώ κάθε τρωκτικό έχει το δικό του ξεχωριστό τραγούδι.

Τα ποντίκια του είδους Scotinomys τραγουδούν καμιά φορά όταν είναι μόνα τους, αλλά είναι ιδιαίτερα ομιλητικά όταν υπάρχουν γύρω τους άλλα ποντίκια. Τα αρσενικά τραγουδούν όταν ανταγωνίζονται άλλα αρσενικά για τον έλεγχο της περιοχής, ενώ τόσο τα αρσενικά όσο και τα θηλυκά τραγουδούν στη διάρκεια του ζευγαρώματος.

«Πολύ ευγενικά»

Μια μέρα, όμως, ένας από τους επιβλέποντες φοιτητές παρατήρησε κάτι περίεργο. Δύο αρσενικά σε διπλανά κλουβιά αντί να τραγουδούν, ηχούσαν σαν να συνομιλούν. Μάλιστα, ουδέποτε η φωνή του ενός επικάλυπτε εκείνη του άλλου. Κάθε τρωκτικό περίμενε πρώτα να τελειώσει το ένα και συνέχιζε έπειτα από διάστημα ενός δευτερολέπτου. «Είναι πολύ ευγενικά στη συζήτηση», επισημαίνει ο Αρκαρπού Μπανερτζί, ερευνητής που κάνει μεταδιδακτορική έρευνα στο εργαστήριο του δρος Λονγκ.

Από τις εφημερίδεςΖώα

ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή (02.03.2019) - αναδημοσίευση από την εφημερίδα «The New York Times»
ΕΙΚΟΝΑ: sciencenews.org