Λίγα και καλά!
Αυτά τα ουσιαστικά μάς έρχονται από τα αρχαία ελληνικά και λήγουν σε -ις, -ων και -ως.
1 Κάποια θηλυκά σε -ις εμφανίζονται ολοένα και πιο σπάνια στον λόγο μας:
Ενικός αριθμός
Πληθυντικός αριθμός
η
της
τη
δεσποινίς
δεσποινίδος
δεσποινίδα
οι
των
τις
δεσποινίδες
δεσποινίδων
δεσποινίδες
Κλητική ενικού: δεσποινίς
Στην ίδια ομάδα με τη δεσποινίδα συναντούμε και μερικά ακόμη θηλυκά:
- Αθηναΐς, Άλκηστις, Άρτεμις, Θέμις, Ίρις
- δεξιοτέχνις, δράστις, ερασιτέχνις, καλλιτέχνις, λαθρεπιβάτις, ορειβάτις, σκηνοθέτις, συνεργάτις, υπνοβάτις, φυσιολάτρις
Σιγά σιγά οι λέξεις αυτές αντικαθίστανται από τύπους που έχουν σύγχρονες καταλήξεις:
- δεσποινίδα
- Αθηναΐδα, Άλκηστη, Άρτεμη, Θέμιδα, Ίριδα
- δεξιοτέχνισσα, δράστρια, ερασιτέχνης, καλλιτέχνιδα, λαθρεπιβάτισσα, ορειβάτισσα, σκηνοθέτρια (σκηνοθέτιδα), συνεργάτρια (συνεργάτιδα), υπνοβάτισσα, φυσιολάτρισσα
2 Η ύβρις λήγει επίσης σε -ις, αλλά κλίνεται με διαφορετικό τρόπο:
- η ύβρις, της ύβρεως, την ύβριν
- οι ύβρεις, των ύβρεων, τις ύβρεις
3 Όλο πιο σπάνια συναντούμε και τα θηλυκά με την παλαιά κατάληξη -ων:
- η αριθμομνήμων, της αριθμομνήμονος
- η πραγματογνώμων, της πραγματογνώμονος
Σιγά σιγά και αυτά αντικαθίστανται από τύπους που έχουν τη σύγχρονη κατάληξη σε -ας:
- η αριθμομνήμονας, της αριθμομνήμονος
- η πραγματογνώμονας, της πραγματογνώμονος
4 Η άλως και η Κως κλίνονται με αποβολή του τελικού -ς και μόνο στον ενικό αριθμό:
- η άλως, της άλω, την άλω
- η Κως, της Κω, την Κω
Λίγο διαφορετικά κλίνεται η αιδώς, επίσης μόνο στον ενικό:
- η αιδώς, της αιδούς, την αιδώ
Θηλυκά σε -υ
Κάποιες φορές συναντούμε και ορισμένα γυναικεία ονόματα που έχουν ακόμη την ξενική κατάληξη -υ:
- η Βίκυ, της Βίκυς
- η Άννυ, η Άντζυ, η Κέλλυ, η Μπέτυ, η Νάνσυ, η Σούζυ
Και αυτά, όμως, σιγά σιγά αποκτούν τη σύγχρονη κατάληξη -η:
- η Βίκη, της Βίκης
- η Άννη, η Άντζη, η Κέλλη, η Μπέτη, η Νάνση, η Σούζη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου