Η πρώτη τάξη της Β΄ συζυγίας
Εδώ βρίσκονται τα λιγότερα ρήματα της Β΄ συζυγίας. Το θέμα τους είναι ίδιο σε όλους τους χρόνους.
Οι συνεχείς χρόνοι
Στους δύο χρόνους που έχουν ίδιες καταλήξεις (ενεστώτα, συνεχή μέλλοντα) τα περισσότερα πρόσωπα λήγουν σε «-αι».
Ενεστώτας
αγαπιέσαι
αγαπιέται
αγαπιέστε*
αγαπιούνται
Παρατατικός
αγαπιόσουν*
αγαπιόταν*
αγαπιόσασταν
αγαπιούνταν*
Συνεχής μέλλοντας
* Εναλλακτικοί τύποι: αγαπιόσαστε — αγαπιόμουνα, αγαπιόσουνα, αγαπιότανε, αγαπιόντουσαν
Οι απλοί και συντελεσμένοι χρόνοι
Στους συντελεσμένους χρόνους (παρακείμενο, υπερσυντέλικο, συντελεσμένο μέλλοντα) η κατάληξη είναι άκλιτη. Επιπλέον:
Όλα τα «ηθ-» και «ηθηκ-» με τα οποία αρχίζουν οι καταλήξεις γράφονται με ήτα.
Ο απλός μέλλοντας κλίνεται όπως ο ενεστώτας των ρημάτων σε -ώ/-είς.
Αόριστος
αγαπήθηκες
αγαπήθηκε
αγαπηθήκατε
αγαπήθηκαν*
Απλός μέλλοντας
θα αγαπηθείς
θα αγαπηθεί
θα αγαπηθείτε
θα αγαπηθούν*
Συντελεσμένοι χρόνοι
* Εναλλακτικοί τύποι: αγαπηθήκανε (αγαπηθήκαν), θα αγαπηθούνε
Έτσι κλίνονται τα περισσότερα ρήματα σε -ώ/-άς που σχηματίζουν παθητική φωνή:
Αλλά και μερικά αποθετικά:
- βοηθιέμαι, γαργαλιέμαι, γεννιέμαι
- κουνιέμαι, μιλιέμαι, πουλιέμαι
- τραγουδιέμαι, τσιμπιέμαι, χτυπιέμαι
- αναρωτιέμαι, χασμουριέμαι
Ανώμαλες καταλήξεις
Σε μερικά ρήματα οι καταλήξεις των απλών και συντελεσμένων χρόνων δεν ξεκινούν με «ηθ-» και χρειάζονται προσοχή:
βαριέμαι
- βαρέθηκα
- θα βαρεθώ
- έχω βαρεθεί
ξεχνιέμαι
- ξεχάστηκα
- θα ξεχαστώ
- έχω ξεχαστεί
Οι άλλες εγκλίσεις
Οι χρόνοι είναι μορφές της οριστικής. Οι άλλες εγκλίσεις σχηματίζονται με παρόμοιο τρόπο.
Υποτακτική
- Συνεχής: να αγαπιέμαι
- Απλή: να αγαπηθώ
- Συντελεσμένη: να έχω αγαπηθεί
- Άλλοι τύποι: να αγαπιόμουν, να αγαπήθηκα, να είχα αγαπηθεί
Προστακτική
- Συνεχής: να αγαπιέσαι, να αγαπιέστε
- Απλή: αγαπήσου, αγαπηθείτε
Διαφοροποιήσεις
α) Μερικά ρήματα σχηματίζουν και δεύτερους τύπους με την παλαιότερη κατάληξη -ώμαι:
- βρυχιέμαι / βρυχώμαι
- περιπλανιέμαι / περιπλανώμαι
- συναντιέμαι / συναντώμαι
- απατώ – απατώμαι
- αποσπώ – αποσπώμαι
β) Το καθιστώ στην παθητική φωνή γίνεται καθίσταμαι και κλίνεται με ιδιαίτερο τρόπο. Το ίδιο συμβαίνει και στα σύνθετά του:
- αντικαθιστώ – αντικαθίσταμαι
- εγκαθιστώ – εγκαθίσταμαι
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Γραμματική Ε΄-ΣΤ΄ Δημοτικού, Γραμματική Α΄-Γ΄ Γυμνασίου, Λεξικό της κοινής νεοελληνικής, Λεξικό των δυσκολιών και των λαθών στη χρήση της Ελληνικής
ΕΙΚΟΝΕΣ: mothersblog.gr, bensonsforbeds.co.uk, cbc.ca
ΕΙΚΟΝΕΣ: mothersblog.gr, bensonsforbeds.co.uk, cbc.ca
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου