Από την El
Μαθήτρια της έκτης τάξης
Το πάντα ζει στα βουνά της Κίνας, μέσα σε δάση με υψόμετρο από 1.200 έως 3.400 μ. Δεν κατεβαίνει πιο χαμηλά γιατί συναντά ανθρώπους και τους φοβάται. Προτιμά να ζει κρυμμένο στα ψηλά πεύκα, τις οξιές και τα πυκνά μπαμπού. Τo γιγαντιαίο πάντα είναι είδος αρκούδας, αλλά αυτό το μάθαμε σχετικά πρόσφατα. Το λένε «γιγαντιαίο», για να το ξεχωρίζουμε από ένα άλλο είδος, πιο μικρό και κόκκινο. Τo πάντα είναι ζώο μοναχικό, αλλά όχι επιθετικό.
Από τον Μάρτιο ώς τον Μάιο τα αρσενικά συναντούν τα θηλυκά για ζευγάρωμα. Το θηλυκό είναι γόνιμο για 2 έως 4 μέρες. Δεν έχει ένα ταίρι, αλλά ζευγαρώνει με πολλά αρσενικά κι ύστερα τα ζευγάρια χωρίζονται. Η μόνη πραγματική σχέση είναι της μητέρας με το μικρό της τα δυο πρώτα χρόνια της ζωής του.
Για τα πάντα, το δέντρο είναι σύντροφος πιστός. Προσφέρει καταφύγιο σε περίπτωση κινδύνου. Γίνεται παιχνιδότοπος, γιατί στο πάντα αρέσει πολύ να σκαρφαλώνει. Κάθε τόσο είναι και πολυθρόνα για να κάθεται και να ρίχνει έναν υπνάκο. Κι επιπλέον, τα θηλυκά κάνουν φωλιά τους τις κουφάλες των δέντρων, όταν γεννούν.
Χωρίς δάσος το πάντα χάνει τα πάντα.
Τα πάντα ήταν κάποτε σαρκοφάγο ζώο. Συνέβη όμως κάτι παράξενο: εδώ και περίπου ένα εκατομμύριο χρόνια έγινε φυτοφάγο! Η βασική τροφή του είναι τα καλάμια μπαμπού. Τρώει κυρίως τα φύλλα του. Την άνοιξη, όμως, απολαμβάνει και τα νεαρά καλάμια, που είναι τρυφερά και γεμάτα με γλυκό χυμό. Τα γεύματα του πάντα διαρκούν ολόκληρη ζωή. Γιατί, τα μπαμπού δεν είναι πολύ θρεπτικά και περιέχουν πολύ νερό. Έτσι, το πάντα πρέπει να τρώει τουλάχιστον 15 κιλά την ημέρα, για να χορτάσει. Περνά τις 14 ώρες της ημέρας του τρώγοντας. Δεν είναι καθόλου εύκολο να περνάς τη ζωή σου τρώγοντας. Τα πάντα πρέπει να σπάνε τους μίσχους των μπαμπού, να ξεφλουδίζουν, να κόβουν, να μασουλάν. Όλα αυτά είναι κουραστικά. Έτσι το πάντα τρώει για περίπου 7 ώρες, ύστερα κοιμάται άλλες 7 ώρες. Δεν μπορεί να κοιμηθεί περισσότερο, γιατί ξυπνάει από την πείνα του. Και ξαναρχίζει να μασά για άλλες 7 ώρες.
Κάτι το φαγητό, και η ξεκούραση πού να του μείνει χρόνος. Γι’ αυτό ο φίλος μας δεν τριγυρίζει πολύ στα βουνά. Του αρκεί μια μικρή περιοχή: 30 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Όμως του αρέσει να παίζει, να σκαρφαλώνει, να κρύβεται, να κάνει τσουλήθρα στις πλαγιές.
H μεγαλύτερη απειλή για το πάντα είναι η φωτιά. Οι Κινέζοι έχουν κόψει ήδη μεγάλο τμήμα του δάσους, για να πουλήσουν την ξυλεία και να καλλιεργήσουν τις εκτάσεις. Τα πάντα βρίσκονται παγιδευμένα σε καμιά τριανταριά σημεία που έχουν ακόμη βλάστηση, αλλά δεν επικοινωνούν μεταξύ τους. Οι λαθροκυνηγοί το δέρμα θεωρούν πολύτιμο, γιατί το πωλείται ακριβά στις αγορές της Ιαπωνίας και της Ταϊβάν. Τιμωρούνται με 20 χρόνια φυλακή. Δεν αποθαρρύνονται όμως, αφού για κάθε δέρμα μπορεί να κερδίσουν ώς και 22.000 ευρώ.
Ο κύκλος ζωής των μπαμπού διαρκεί από 30 έως 120 χρόνια. Στο τέλος του κύκλου, το μπαμπού ανθίζει και ύστερα μαραίνεται. Χρειάζονται πέντε χρόνια για να ξαναφυτρώσει. Κάποτε το πάντα μπορούσε να περπατήσει πιο πέρα, και να βρει άλλο δάσος με μπαμπού. Σήμερα η επικράτειά του είναι περιορισμένη. Έτσι χωρίς μπαμπού, εκατοντάδες πάντα πεθαίνουν από την πείνα.
Το θηλυκό γεννά ένα μικρό κάθε δυο χρόνια περίπου. Το μωρό έχει ύψος 15 εκατοστά και βάρος 100 γραμμάρια, δηλαδή ζυγίζει 1.000 φορές λιγότερο από τη μητέρα του! Κι επειδή η περιοχή τους είναι μικρή, συχνά ζευγαρώνουν με συγγενείς τους, οπότε σιγά σιγά το είδος τους θα εκφυλιστεί.
