Την Τετάρτη το απόγευμα, ο κύριος Χι αποφάσισε να πάει στο σουπερμάρκετ. Καθώς όμως άρχισε να περπατάει συνειδητοποίησε ότι ξέχασε τον δρόμο. Έτσι ρώτησε ένα παιδάκι, αλλά πήρε την απάντηση που περίμενε;
Τα ηφαίστεια, όπως και οι σεισμοί, είναι διεργασίες που δρουν στο εσωτερικό της Γης, ωστόσο τα αποτελέσματά τους επηρεάζουν την επιφάνεια του πλανήτη μας και αλλάζουν τη μορφή του. Στην περίπτωση των ηφαιστείων η λάβα που εξέρχεται από τον κρατήρα στερεοποιείται, δημιουργώντας νέα εδάφη.
Πατήστε στην εικόνα για να δείτε μια ενδιαφέρουσα προσομοίωση και διαβάστε στη συνέχεια το κείμενο που τη συνοδεύει:
Η έκρηξη ενός ηφαιστείου οφείλεται στο μάγμα, το καυτό, ρευστό υλικό που βρίσκεται στο εσωτερικό της Γης. Μαζί με το μάγμα υπάρχουν και αέρια, τα οποία προσπαθούν να ανέλθουν προς την επιφάνεια.
Σε αυτήν τους την πορεία αυξάνουν βαθμιαία την πίεση στο εσωτερικό του ηφαιστείου και αναγκάζουν το μάγμα να ανεβεί μαζί τους. Η πίεση γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη μέχρι που, κάποια στιγμή, το μάγμα και τα αέρια εκτοξεύονται από τον κρατήρα, παρασύροντας πέτρες, χώμα, φυτά και άλλα υλικά, δημιουργώντας τη λάβα.
Από τον κρατήρα του ηφαιστείου θα συνεχίσουν να αναδύονται αέρια για πολλούς μήνες, ενώ η λάβα σιγά σιγά ψύχεται και στερεοποιείται. Το έδαφος πλέον είναι γόνιμο αλλά και πλούσιο σε εκμεταλλεύσιμα πετρώματα...
Η μορφή του πλανήτη μας αλλάζει συνεχώς. Μετά από έρευνες πολλών ετών οι γεωεπιστήμονες είναι σε θέση να αναπαραστήσουν με σχετική ακρίβεια την εξελικτική πορεία των ηπείρων και των ωκεανών μέσα στον χρόνο.
Ανατρέχοντας στο παρελθόν, 500 εκατομμύρια χρόνια πριν, οι ήπειροι είχαν τελείως διαφορετική θέση από τη σημερινή. Βρίσκονταν συγκεντρωμένες στο νότιο ημισφαίριο του πλανήτη.
Πριν 225 εκατομμύρια χρόνια δημιουργήθηκε μια ενιαία ήπειρος, η Πανγαία, που βρεχόταν από μια τεράστια θαλάσσια έκταση, την Πανθάλασσα.
Στη συνέχεια η Πανγαία διαμοιράστηκε σε δύο μεγάλα τμήματα, τη Λαυρασία στον βορρά και την Γκοντβάνα στον νότο. Ανάμεσά τους βρισκόταν μια βαθιά θάλασσα, η Τηθύς.
Με τη σειρά τους οι δύο αυτές ήπειροι χωρίστηκαν σε μικρότερα κομμάτια:
Πρώτα αποσπάστηκαν από το ανατολικό τμήμα της Γκοντβάνα η Ινδική Χερσόνησος, η Αυστραλία και η Ανταρκτική.
Στη συνέχεια δημιουργήθηκε μία τεράστια σχισμή (θα εξελιχθεί αργότερα στον Ατλαντικό Ωκεανό), η οποία διέσπασε τη Λαυρασία σε δύο τμήματα: τη Βόρεια Αμερική και την Ευρασία. Ταυτόχρονα αποκόπηκε η Νότια Αμερική από τη δυτική Γκοντβάνα.
Η Ινδική Χερσόνησος κινήθηκε βόρεια, συγκρούστηκε με την Ευρασία και δημιούργησε τα Ιμαλάια.
Η Αφρική κινήθηκε κι αυτή βόρεια, συγκρούστηκε με την Ευρασία και δημιούργησε τις Άλπεις, τον Άτλαντα και τα υπόλοιπα βουνά γύρω από τη Μεσόγειο.
Η επιφάνεια της Γης συνέχιζε να αλλάζει μέχρι που πήρε τη σημερινή της μορφή. Ωστόσο οι ήπειροι (πιο σωστά: οι λιθοσφαιρικές πλάκες πάνω στις οποίες βρίσκονται οι ήπειροι) συνεχίζουν να κινούνται, έστω και κατά μερικά εκατοστά τον χρόνο...
ΠΗΓΕΣ: oasp.gr, apolitistosteki.blogspot.com
ΕΙΚΟΝΕΣ: podilato98.blogspot.com (από wpclipart.com), blogthea.gr
Τα δέκα μεγαλύτερα σε έκταση κράτη είναι η Ρωσία, ο Καναδάς, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα, η Βραζιλία, η Αυστραλία, η Ινδία, η Αργεντινή, το Καζακστάν και η Αλγερία.
Η επιφάνεια των χωρών (το εμβαδό τους) υπολογίζεται σε τετραγωνικά χιλιόμετρα:
Στα αέρια (και στα υγρά) η θερμότητα μεταφέρεται κυρίως με ρεύματα. Ο αέρας που έχει μεγαλύτερη θερμοκρασία μετακινείται προς τα πάνω μεταφέροντας θερμότητα.
Ας δούμε τέσσερα πειράματα που έχει επιμεληθεί το Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών του 9ου Δ.Σ. Ρεθύμνου:
1 Ένας άγνωστος αριθμός μπορεί να εκφραστεί με ένα γράμμα ή ένα σύμβολο. Συνήθως χρησιμοποιούμε το αγγλικό x.
Για παράδειγμα, η φράση «Έφαγαν όλα τα εκλεράκια! Και αυτά που έφερε η Σοφία, και τα 4 που έφερε η Φρόσω και τα 10 που έφερα εγώ!» μπορεί να γραφτεί ως x + 4 + 10.
2 Σε κάποιους μαθηματικούς τύπους ο αριθμός που μεταβάλλεται μπορεί επίσης να συμβολιστεί με ένα γράμμα.
Για παράδειγμα, το εμβαδό του τετραγώνου μπορεί να γραφτεί ως α • α ή α², όπου α είναι το μήκος της πλευράς του.
Το γράμμα που χρησιμοποιούμε στη θέση μιας τιμής άγνωστης ή μεταβαλλόμενης λέγεται μεταβλητή.
Η μεταβλητή μπορεί να πάρει διάφορες τιμές!
ΑΣΚΗΣΗ
Χρησιμοποιήστε ως μεταβλητή το x και βρείτε πώς μπορούν να εκφραστούν στη γλώσσα των Μαθηματικών οι παρακάτω προτάσεις:
1. Το άθροισμα ενός αριθμού και του 12.
2. Ένας αριθμός ελαττωμένος κατά 4.
3. Ένας αριθμός αυξημένος κατά 24.
4. Η Μαρία ξόδεψε από το χαρτζιλίκι της 14 ευρώ.
5. Ο Νίκος πρόσθεσε τις οικονομίες του στα 75 ευρώ του αδελφού του.
6. Η Κατερίνα είχε κάποια χρήματα και η γιαγιά της της έδωσε 20 ευρώ.
7. Το τριπλάσιο ενός αριθμού.
8. Το μισό ενός αριθμού.
9. Ο Ειρηνικός Ωκεανός έχει διπλάσια έκταση από τον Ατλαντικό.
10. Ο Ινδικός είναι μικρότερος από τον Ατλαντικό κατά 30 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα.
