7 Ιαν 2024

Τα πρόσωπα των ρημάτων

Τα ρήματα σχηματίζονται σε τρία πρόσωπα και κάθε πρόσωπο συναντάται σε δύο αριθμούς:

Ενικός αριθμός
Πληθυντικός αριθμός

α΄ πρόσωπο

ντύνω

β΄ πρόσωπο

ντύνεις

γ΄ πρόσωπο

ντύνει


α΄ πρόσωπο

ντύνουμε

β΄ πρόσωπο

ντύνετε

γ΄ πρόσωπο

ντύνουν


Τα πρόσωπα των ρημάτων συνδέονται με τα πρόσωπα της προσωπικής αντωνυμίας και φανερώνουν τη θέση που έχει το υποκείμενό τους στην καθημερινή επικοινωνία.
Το πρώτο πρόσωπο (εγώ/εμείς) φανερώνει τον ομιλητή.
Το δεύτερο πρόσωπο (εσύ/εσείς) φανερώνει τον συνομιλητή (ή ακροατή) του ομιλητή.
Το τρίτο πρόσωπο (αυτός, αυτή, αυτό / αυτοί, αυτές, αυτά) αναφέρεται σε ένα πρόσωπο που είναι διαφορετικό από τον ομιλητή και τον συνομιλητή του.

Στο γ΄ πρόσωπο χρησιμοποιούμε συχνά και ονοματικές φράσεις ή άλλες αντωνυμίες:
  • Η φίλη μου τρώει.
  • Κάποιος κάνει φασαρία.


Έμφαση

Συνήθως οι προσωπικές αντωνυμίες —ιδίως στα δύο πρώτα πρόσωπα— παραλείπονται, επειδή τα πρόσωπα διακρίνονται εύκολα από τις καταλήξεις των ρημάτων:
  • γράφω (εγώ) – γράφεις (εσύ)

Αν βέβαια θέλουμε να τονίσουμε το υποκείμενο των ρημάτων, οι προσωπικές αντωνυμίες είναι απαραίτητες:
  • Εγώ φταίω, κανένας άλλος.
  • Εσύ έφαγες τον κουραμπιέ, σε είδα.

Διαφοροποιήσεις

α) Πολλές φορές απευθυνόμαστε σε κάποιον στο β΄ πρόσωπο του πληθυντικού (εσείς) για να δείξουμε ευγένεια, σεβασμό ή και τυπικότητα.
  • Είστε πολύ ευγενική. (πληθυντικός ευγενείας)
  • Είστε πολύ ευγενικές. (κανονικός πληθυντικός)

— Γεια σας, κυρία Ελένη! Τι κάνετε;

β) Διαφορετικό πρόσωπο από το αναμενόμενο χρησιμοποιούμε μερικές φορές και σε άλλες περιπτώσεις, π.χ. για να δείξουμε οικειότητα ή σε οδηγίες όπως οι συνταγές:
  • Πώς είμαστε σήμερα;
    (Πώς είσαι σήμερα; Πώς είστε σήμερα;)
  • Τι θα ήθελε ο κύριος;
    (Τι θα θέλατε, κύριε;)
  • Ανακατεύουμε το βούτυρο και τη ζάχαρη...
    (Ανακατέψτε το βούτυρο και τη ζάχαρη...)
  • Όπως αναφέραμε προηγουμένως...
    (Όπως ανέφερα προηγουμένως...)

γ) Κάποια ρήματα, που λέγονται απρόσωπα, σχηματίζονται μόνο στο γ΄ πρόσωπο: ενδέχεται, επείγει, νοιάζει, πρέπει, πρόκειται, συμβαίνει


ΠαζλΡήματα
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Γραμματική Ε΄-ΣΤ΄ Δημοτικού, Σύγχρονη Σχολική Γραμματική για όλους, Γραμματική της ελληνικής γλώσσας
ΕΙΚΟΝΕΣ: podilato98.blogspot.com (το φόντο από kate.net), moms.com
ΠΑΖΛ: podilato98.blogspot.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Διαβάστηκαν περισσότερο την τελευταία εβδομάδα: