Λίγα και καλά!
Αυτά τα όμορφα επίθετα μάς έρχονται από τα αρχαία ελληνικά και χρειάζονται λίγη προσοχή.
Ειδικότερα:
Τα αρσενικά κλίνονται όπως ο μαθητής στον ενικό αριθμό (αλλά με ύψιλον αντί για ήτα) και όπως οι ανιψιοί στον πληθυντικό.
Τα θηλυκά κλίνονται όπως η ανιψιά και δεν παρουσιάζουν κάποια δυσκολία.
Τα ουδέτερα κλίνονται όπως το παιδί, αλλά με ύψιλον αντί για γιώτα στις όμοιες πτώσεις του ενικού.
Η γενική πληθυντικού είναι ίδια και στα τρία γένη.
Ενικός αριθμός
Πληθυντικός αριθμός
ο
του
τον
βαρύς
βαρύ*
βαρύ
οι
των
τους
βαριοί
βαριών
βαριούς
η
της
τη
βαριά
βαριάς
βαριά
οι
των
τις
βαριές
βαριών
βαριές
το
του
το
βαρύ
βαριού
βαρύ
τα
των
τα
βαριά
βαριών
βαριά
(*)
Αλλά και: του βαριού
Εξασκηθείτε με ένα ουσιαστικό (π.χ. ο βαρύς σάκος, η βαριά τσάντα, το βαρύ φορτίο)
Παρόμοια επίθετα:
- αψύς, βαθύς
- δασύς, ελαφρύς, μακρύς
- παχύς, πλατύς
- τραχύς, φαρδύς
Παλαιότεροι τύποι
Ορισμένα από αυτά τα επίθετα σχηματίζουν τύπους όπως τα επίθετα σε -ύς, -εία, -ύ, από τα οποία άλλωστε κατάγονται.
Αυτό συμβαίνει σε λόγο με επίσημο ύφος ή σε κάποιες καθιερωμένες φράσεις:
- οι βαθείς γνώστες του αντικειμένου
εκ βαθέων συνέντευξη - οι βαρείς όροι της συνθήκης
του βαρέος οπλισμού
όχημα βαρέος τύπου - παλαιστής βαρέων βαρών
βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα
των βαρέων οχημάτων - του παχέος εντέρου
- αναπνοή με τραχείς ήχους
Ειδικές περιπτώσεις
α) Το αρχαίο επίθετο γλυκύς, γλυκιά, γλυκύ χρησιμοποιείται ακόμη για τον ελληνικό καφέ με πολλή ζάχαρη:
- Έναν γλυκύ βραστό, παρακαλώ!
Οι καταλήξεις του αρσενικού έχουν κάποια δυσκολία, αλλά μπορείτε να το κλίνετε μαζί με τον «βραστό»:
- ο γλυκύς, του γλυκύ, τον γλυκύ
- οι γλυκείς, των γλυκών, τους γλυκείς
β) Το επίθετο πολύς κλίνεται με τον δικό του, ξεχωριστό τρόπο:
- ο πολύς, η πολλή, το πολύ
- οι πολλοί, οι πολλές, το πολλά
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Γραμματική Ε΄-ΣΤ΄ Δημοτικού, Λεξικό της κοινής νεοελληνικής, Βικιλεξικό, Λεξικό των δυσκολιών και των λαθών στη χρήση της Ελληνικής
ΕΙΚΟΝΕΣ: fsi.colostate.edu, toddlerworldtv@youtube, blog.alexander-beach.com
ΕΙΚΟΝΕΣ: fsi.colostate.edu, toddlerworldtv@youtube, blog.alexander-beach.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου