Φθόγγοι και γράμματα

Κάθε φορά που μιλάμε, σχηματίζουμε τις λέξεις που χρειαζόμαστε με τη βοήθεια των φθόγγων. Τι είναι όμως οι φθόγγοι και τι σχέση έχουν με τα γράμματα;

1 Οι φθόγγοι είναι ήχοι που συνδυάζονται μεταξύ τους και μας δίνουν τις λέξεις. Τους σημειώνουμε μέσα σε αγκύλες.

Οι φθόγγοι [ π ] - [ α ] - [ ρ ] - [ ε ] - [ α ] μας δίνουν τη λέξη «παρέα».

2 Κάθε φορά που γράφουμε, παριστάνουμε τους φθόγγους με ειδικά σύμβολα, τα γράμματα. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι φθόγγοι και τα γράμματα ταυτίζονται.

Τα γράμματα π - α - ρ - ε - α μας δίνουν τη λέξη «παρέα».

3 Κάποιοι φθόγγοι, ωστόσο, παριστάνονται με δύο ή περισσότερα γράμματα (ή ζευγάρια γραμμάτων). Σε αυτές τις περιπτώσεις οι φθόγγοι και τα γράμματα δεν ταυτίζονται.

Οι φθόγγοι [ κ ] - [ ε ] - [ ρ ] - [ ε ] - [ α ] μας δίνουν τη λέξη «κεραία».

Όπως ήδη παρατηρήσατε, ο φθόγγος [ ε ] παριστάνεται και από το γράμμα «ε» και από το ζευγάρι «αι».

Ομάδες φθόγγων

Οι φθόγγοι διακρίνονται σε φωνήεντα και σύμφωνα.

Τα πρώτα μπορούν να εκφωνηθούν μόνα τους και να αποτελέσουν συλλαβή.

Τα δεύτερα δεν μπορούν να σχηματίσουν μόνα τους συλλαβή.

Υπάρχουν 5 φωνήεντα και 20 σύμφωνα:

Τα σύμφωνα, με τη σειρά τους, διακρίνονται σε χειλικά, οδοντικά, ουρανικά, συριστικά, ρινικά και υγρά.

Και κάτι ακόμη

1. Η λέξη «φθόγγος» προέρχεται από το αρχαίο ρήμα «φθέγγομαι» (= εκπέμπω ήχο, μιλώ, προφέρω).

2. Η λέξη «γράμμα» προέρχεται από το ρήμα «γράφω».

3. Η λέξη «φωνήεν» προέρχεται από το ουδέτερο του αρχαίου επιθέτου «φωνήεις» (= αυτός που έχει φωνή).

4. Η λέξη «σύμφωνο» προέρχεται από το ουδέτερο του επιθέτου «σύμφωνος», επειδή τα σύμφωνα φτιάχνουν συλλαβές μόνο όταν «συμ-⁠φωνούνται» (συνεκφωνούνται) με κάποιο φωνήεν.

Δείτε στη συνέχεια

Φθόγγοι και γράμματα 1. Τα γράμματα 2. Συνδυασμοί γραμμάτων 3. Κανόνες προφοράς

ΑφιερώματαΓλώσσα

ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Γραμματική Ε΄-ΣΤ΄ Δημοτικού, Λεξικό της κοινής νεοελληνικής, Σύγχρονη Σχολική Γραμματική για όλους, Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας
ΕΙΚΟΝΕΣ: podilato98.blogspot.com (από pixteller.com)