Η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει αναμφισβήτητα κάνει τη ζωή μας πιο εύκολη. Η χρήση, όμως, όλο και περισσότερων συσκευών δημιουργεί μια ολοένα αυξανόμενη ζήτηση σε ενέργεια. Με τις συνεχείς ενεργειακές μετατροπές τεράστιες ποσότητες ενέργειας μετατρέπονται σε θερμότητα, η οποία αποβάλλεται στο περιβάλλον.
Αυτό, εκτός από τη ρύπανση που προκαλεί άμεσα, έχει ως αποτέλεσμα και την αργή αλλά σταθερή αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη. Το γεγονός αυτό εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την ισορροπία του οικοσυστήματος.
Αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της Γης κατά 3°C θα οδηγούσε σε εξαφάνιση μεγάλου μέρους της χλωρίδας, αφού το εύρος της θερμοκρασίας, στο οποίο πολλά φυτά αναπτύσσονται, είναι πολύ περιορισμένο.
Ίδια αύξηση της θερμοκρασίας θα επέφερε το λιώσιμο τεράστιας ποσότητας πάγων στον βόρειο και νότιο πόλο, με αποτέλεσμα την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Τεράστιες εκτάσεις θα καλύπτονταν στην περίπτωση αυτή από το νερό των θαλασσών.
Μόνη λύση στο παραπάνω πρόβλημα μπορεί να αποτελέσει ο περιορισμός στη χρήση της ενέργειας. Στην εξοικονόμησή της μπορούμε να συμβάλουμε όλοι μας με διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα, μπορούμε
να μη θερμαίνουμε υπερβολικά τους χώρους στους οποίους κατοικούμε,
να περιορίζουμε την ποσότητα του ζεστού νερού που χρησιμοποιούμε,
να κλείνουμε τις ηλεκτρικές συσκευές όταν φεύγουμε από έναν χώρο και
να προτιμούμε τα μέσα μαζικής μεταφοράς κατά τις μετακινήσεις μας.
Στην εξοικονόμηση ενέργειας, ωστόσο, συμβάλλει και η τεχνολογία με την ανάπτυξη μεθόδων για σωστότερο σχεδιασμό των σπιτιών και κατασκευή συσκευών που λειτουργούν με λιγότερη ενέργεια.
Το «ενεργειακό αστέρι»
Αυτό το σήμα υπάρχει σε πολλές συσκευές που χρησιμοποιούμε καθημερινά. Είναι διεθνές σύμβολο και πληροφορεί τους καταναλωτές ότι η συγκεκριμένη συσκευή έχει κατασκευαστεί έτσι, ώστε να λειτουργεί με την ελάχιστη απαραίτητη ενέργεια.
Με άλλα λόγια, χρησιμοποιώντας τη συσκευή αυτή και όχι μια άλλη, που δεν έχει αυτό το σήμα, εξοικονομούμε ενέργεια.
Μερικά προϊόντα στα οποία μπορεί να δούμε το «ενεργειακό αστέρι» είναι τα συστήματα και οι οθόνες υπολογιστών, οι εκτυπωτές, τα συστήματα ήχου, τα φωτοαντιγραφικά μηχανήματα, τα ασύρματα τηλέφωνα, τα πλυντήρια ρούχων και πιάτων, οι ηλεκτρικές κουζίνες, τα ψυγεία, οι ηλεκτρικοί θερμοσίφωνες, τα κλιματιστικά μηχανήματα κ.ά.
Βιοκλιματικός σχεδιασμός κτιρίων
Ο σωστός σχεδιασμός ενός κτιρίου, σύμφωνα με τις κλιματολογικές συνθήκες κάθε τόπου, μπορεί να συμβάλει σημαντικά στον περιορισμό της ενέργειας που απαιτείται για τη θέρμανσή του τον χειμώνα και την ψύξη του το καλοκαίρι. Ο σχεδιασμός αυτός, στον οποίο συνυπολογίζεται το μικροκλίμα της περιοχής, ονομάζεται «βιοκλιματικός σχεδιασμός».
Τα κτίρια πρέπει να σχεδιάζονται έτσι ώστε να διατηρούνται δροσερά το καλοκαίρι με φυσικό τρόπο (όσο αυτό είναι δυνατό):
Πρώτα απ’ όλα, θα πρέπει να είναι κατάλληλα προσανατολισμένα, σύμφωνα με την πορεία των ηλιακών ακτίνων, και να υπάρχει πρόβλεψη για φυσική αλλά και τεχνητή σκίασή τους.
Κατά τη σχεδίασή τους πρέπει να ενισχύεται ο φυσικός φωτισμός. Η θέση του ήλιου είναι διαφορετική τον χειμώνα απ’ ό,τι το καλοκαίρι. Σχεδιάζοντας κατάλληλα τη θέση των παραθύρων μπορούμε να φροντίσουμε να μπαίνει πολύ φως σε ένα κτίριο τον χειμώνα, ώστε να αξιοποιούμε τη θερμότητα του ήλιου για τη θέρμανσή του, και λιγότερο φως το καλοκαίρι.
Σημαντικό είναι επίσης να φροντίζουμε για τον φυσικό αερισμό των κτιρίων.
Οι ταμπέλες σε ένα προϊόν δεν πληροφορούν μόνο για την τιμή του
Με απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι ηλεκτρικές συσκευές (π.χ. πλυντήρια, φούρνοι, ψυγεία, κλιματιστικά μηχανήματα) και οι λαμπτήρες φωτισμού πρέπει να έχουν μια ταμπέλα, όπου αναγράφεται η ενεργειακή κλάση τους.
Οι συσκευές με ενεργειακή κλάση Α λειτουργούν με τη λιγότερη απαραίτητη ηλεκτρική ενέργεια σε αντίθεση με τις συσκευές ενεργειακής κλάσης G.
Χρησιμοποιώντας τις πληροφορίες που δίνει αυτή η ταμπέλα μπορούμε να επιλέγουμε τις συσκευές που λειτουργούν με λιγότερη ενέργεια.
Αλλάζοντας μια λάμπα μπορεί να αλλάξουμε τον κόσμο...
Στην εξοικονόμηση ενέργειας μπορούμε να συμβάλουμε όλοι με την αλλαγή μικρών καθημερινών συνηθειών στη ζωή μας. Η εξοικονόμηση ενέργειας είναι μερικές φορές πιο εύκολη απ’ ό,τι φανταζόμαστε.
Για παράδειγμα, καθημερινά χρησιμοποιούμε ενέργεια για να φωτίζουμε τους χώρους στους οποίους ζούμε ή εργαζόμαστε. Είναι πολύ σημαντικό να μάθουμε να κλείνουμε το φως, όταν φεύγουμε από έναν χώρο. Έτσι αποφεύγουμε τη σπατάλη ενέργειας.
Ακόμα και η επιλογή του λαμπτήρα συμβάλλει στην εξοικονόμηση ενέργειας. Η ενέργεια που μπορούμε να εξοικονομήσουμε τοποθετώντας στο σπίτι μας έναν λαμπτήρα φθορισμού αντί για μία λάμπα πυράκτωσης για τέσσερα χρόνια, όση δηλαδή είναι περίπου η διάρκεια ζωής του λαμπτήρα, ισοδυναμεί με την ενέργεια που προκύπτει από την καύση 150 κιλών ορυκτού άνθρακα! Και αυτό με τη χρήση ενός μόνο λαμπτήρα!
Θερμομόνωση: Οικονομία ενέργειας και προστασία του περιβάλλοντος
Μεγάλο μέρος της ενέργειας που χρειαζόμαστε, για να θερμάνουμε τους χώρους στους οποίους ζούμε, χάνεται σε απώλειες προς το περιβάλλον. Τις απώλειες αυτές μπορούμε να τις περιορίσουμε μονώνοντας με κατάλληλα υλικά τους τοίχους, τις οροφές και τα παράθυρα των κτιρίων.
Για τη θερμομόνωση χρησιμοποιούνται υλικά που είναι κακοί αγωγοί της θερμότητας, όπως το φελιζόλ και ο υαλοβάμβακας. Τα υλικά αυτά τοποθετούνται ανάμεσα στα τούβλα των τοίχων αλλά και πάνω από το σκυρόδεμα (μπετόν) ή το ξύλο στην οροφή. Ο αέρας που εγκλωβίζεται στα διπλά τζάμια ή στα κενά των τούβλων συμβάλλει επίσης στη θερμομόνωση.
Με τη σωστή θερμομόνωση των κτιρίων εξοικονομούμε καύσιμα και παράλληλα περιορίζουμε τη ρύπανση της ατμόσφαιρας.
Ηλεκτρικός θερμοσίφωνας, μπόιλερ ή ηλιακός θερμοσίφωνας;
Σημαντικό μέρος από την ενέργεια που χρησιμοποιούμε καθημερινά απαιτείται για τη θέρμανση του νερού στα σπίτια μας. Αν χρησιμοποιούμε ηλεκτρικό θερμοσίφωνα, τότε ο... φουσκωμένος λογαριασμός της ΔΕΗ μάς δίνει μια ιδέα για το πόση ενέργεια χρειάζεται η θέρμανση του νερού.
Οικονομικότερο σε ενέργεια είναι το μπόιλερ. Λειτουργεί με νερό, το οποίο θερμαίνεται στον καυστήρα του συστήματος κεντρικής θέρμανσης. Σε αυτήν την περίπτωση το καύσιμο είναι το πετρέλαιο ή το φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται στον λέβητα.
Καλύτερη λύση για τη θέρμανση του νερού δίνει ο ηλιακός θερμοσίφωνας. Έχει μεγαλύτερο κόστος αγοράς, αλλά θερμαίνει το νερό οικολογικά και ανέξοδα, εφόσον λειτουργεί με την ανεξάντλητη ενέργεια της ακτινοβολίας του ήλιου. Τις συννεφιασμένες μέρες, άλλωστε, λειτουργεί με ηλεκτρικό ρεύμα.
ΕνέργειαΠεριβάλλον