Ωμέγα παντού!
Αυτά τα επίθετα μάς έρχονται από τα αρχαία ελληνικά και χρειάζονται προσοχή.
Στην πραγματικότητα είναι αρχαίες επιθετικές μετοχές, δηλαδή έχουν δημιουργηθεί από ρήματα:
- ο κυβερνών, η κυβερνώσα, το κυβερνών
- ο επιζών, η επιζώσα, το επιζών
Το ωμέγα της αρχικής κατάληξης διατηρείται σε όλες τις πτώσεις και στα τρία γένη. Είναι συχνό λάθος να γράφονται τα ουδέτερα με όμικρον: το κυβερνόν κυβερνών κόμμα
Επιπλέον:
Τα αρσενικά και τα ουδέτερα έχουν την ίδια γενική και στους δύο αριθμούς.
Τα θηλυκά κατεβάζουν τον τόνο στη γενική πληθυντικού.
Ενικός αριθμός
Πληθυντικός αριθμός
ο
του
τον
κυβερνών
κυβερνώντος
κυβερνώντα
οι
των
τους
κυβερνώντες
κυβερνώντων
κυβερνώντες
η
της
την
κυβερνώσα
κυβερνώσας
κυβερνώσα
οι
των
τις
κυβερνώσες
κυβερνωσών
κυβερνώσες
το
του
το
κυβερνών
κυβερνώντος
κυβερνών
τα
των
τα
κυβερνώντα
κυβερνώντων
κυβερνώντα
Εξασκηθείτε με ένα ουσιαστικό (π.χ. ο κυβερνών συνασπισμός, η κυβερνώσα παράταξη, το κυβερνών κόμμα)
Σύγχρονη χρήση
Αυτές οι αρχαίες μετοχές έχουν επιβιώσει αποσπασματικά στη γλώσσα μας, δηλαδή δε σχηματίζουν όλα τα γένη ή όλες τις πτώσεις.
α) Κάποιες τις συναντούμε μόνο σε καθιερωμένες φράσεις λόγιας προέλευσης:
- η μαθητιώσα νεολαία
- οι αποχρώσες ενδείξεις
β) Άλλες έχουν ουσιαστικοποιηθεί, δηλαδή χρησιμοποιούνται ως ουσιαστικά:
- οι δρώντες, οι ερευνώντες
- οι ζώντες, οι επιζώντες
- οι φοιτώντες, οι αποφοιτώντες
Σιγά σιγά, ωστόσο, το αρσενικό τους αποκτά τη σύγχρονη κατάληξη σε -ας:
- ο κυβερνών → ο κυβερνώντας
- ο επιζών → ο επιζώντας
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Λεξικό της κοινής νεοελληνικής, Βικιλεξικό
ΕΙΚΟΝΕΣ: reddit.com, dailymotion.com, today.appstate.edu
ΕΙΚΟΝΕΣ: reddit.com, dailymotion.com, today.appstate.edu
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου