Λίγα και καλά!
Αυτά τα όμορφα ουσιαστικά, όπως όλα τα ανισοσύλλαβα ουδέτερα, έχουν δύο θέματα:
Το ένα σχηματίζει τις όμοιες πτώσεις του ενικού: προϊόν
Το άλλο σχηματίζει τη γενική του ενικού και όλες τις πτώσεις του πληθυντικού: προϊόντ-ος, προϊόντ-α, προϊόντ-ων
Ενικός αριθμός
Πληθυντικός αριθμός
το
του
το
προϊόν
προϊόντος
προϊόν
τα
των
τα
προϊόντα
προϊόντων
προϊόντα
Έτσι κλίνονται τα ουδέτερα:
Και όλα τα σύνθετα που σχηματίζουν:
- ανακοινωθέν, ιόν, ον
- παν, παρελθόν, παρόν, προσόν
- συμβάν
- αν-ιόν, κατ-ιόν
- μικρο-συμβάν
- υπο-προϊόν
Παρόν
Μετακίνηση τόνου
Τα παροξύτονα στη γενική του πληθυντικού κατεβάζουν τον τόνο μία θέση:
Ενικός αριθμός
Πληθυντικός αριθμός
το
του
το
συμφέρον
συμφέροντος
συμφέρον
τα
των
τα
συμφέροντα
συμφερόντων
συμφέροντα
Έτσι κλίνονται τα ουδέτερα:
Όλα τα σύνθετα που σχηματίζουν:
Και μόνο στον πληθυντικό:
- δέον, ενδιαφέρον, επείγον
- καθήκον, μέλλον, όζον
- περιβάλλον, πρέπον, σύμπαν
- υπερπέραν, φωνήεν
- κατ-επείγον
- μικρο-συμφέρον
- άπαντα
- υπάρχοντα
Ειδικές περιπτώσεις
α) Το μηδέν κλίνεται με λίγο διαφορετικό τρόπο και μόνο στον ενικό: το μηδέν, του μηδενός
Αν το χρειαστούμε στον πληθυντικό, δανειζόμαστε τους τύπους της λέξης «μηδενικό»: τα μηδενικά, των μηδενικών
β) Το πλαγκτόν και το ποιόν δεν έχουν πληθυντικό, ενώ η γενική τους έχει τη σύγχρονη κατάληξη -ού:
- το πλαγκτόν, του πλαγκτού
- το ποιόν (ποι-όν), του ποιού (ποι-ού)
Προέλευση
Τα ουδέτερα σε -ν έχουν δημιουργηθεί από το ουδέτερο γένος αρχαίων επιθέτων, μετοχών ή αντωνυμιών.
Μερικά παραδείγματα από σύγχρονα επίθετα:
- ο συμφέρων, η συμφέρουσα, το συμφέρον
ο παρών, η παρούσα, το παρόν - ο ανακοινωθείς, η ανακοινωθείσα, το ανακοινωθέν
ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ: Γραμματική Α΄-Γ΄ Γυμνασίου, Λεξικό της κοινής νεοελληνικής, Αντίστροφο Λεξικό (Αναστασιάδη-Συμεωνίδη)
ΕΙΚΟΝΕΣ: wallpaperbat.com, usay.gr
ΡΟΛΟΪ: timeanddate.com
ΕΙΚΟΝΕΣ: wallpaperbat.com, usay.gr
ΡΟΛΟΪ: timeanddate.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου